Στους δρόμους της Κοζάνης κυκλοφορεί από τον Φεβρουάριο ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο υδρογόνου και συγκεκριμένα ένα SUV της Hyundai.
Το γέμισμα της δεξαμενής του οχήματος διαρκεί πέντε λεπτά και εξασφαλίζει αυτονομία περίπου 600 χιλιομέτρων, ενώ αντί για ρύπους από την εξάτμιση, παράγει καθαρό πόσιμο νερό. Σήμερα, στην Ευρώπη κυκλοφορούν περισσότερα από 5000 αυτοκίνητα υδρογόνου και λειτουργούν περί τους 200 σταθμούς ανεφοδιασμού με υδρογόνο. Στις Βρυξέλλες, όπου κυκλοφορεί το συγκεκριμένο αυτοκίνητο που παρουσιάζεται στην Κοζάνη, υπάρχουν τρεις σταθμοί υδρογόνου, κανένας όμως ακόμη στα Βαλκάνια.
Δύο αυτοκινητοβιομηχανίες – η Hyundai και η Toyota- έχουν ήδη ξεκινήσει την εμπορική παραγωγή μοντέλων υδρογόνου, άλλες έχουν παρουσιάσει τα πρώτα επιδεικτικά μοντέλα και σχεδόν όλες επενδύουν στην τεχνολογία με την προοπτική να την εντάξουν άμεσα στην παραγωγική τους διαδικασία.
«Η τεχνολογία είναι αρκετά ώριμη, αλλά ακόμη σχετικά ακριβή, καθώς μέχρι να φτάσουμε σε βιομηχανική κλίμακα όλα τα κόστη παραγωγής είναι υψηλά. Όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση επενδύει στο υδρογόνο, και στο επόμενο διάστημα θα δούμε όλη την οικονομία του υδρογόνου να αναπτύσσεται ραγδαία.
Ήδη έχουν γίνει άλματα τα τελευταία χρόνια και το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται να πέσουν οι τιμές», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο συνιδρυτής και διαχειριστής του CluBE – Cluster Βιοοικονομίας και Περιβάλλοντος Δυτικής Μακεδονίας, Νίκος Ντάβος.
Ενδεικτικά θα πρέπει να αναφερθεί ότι η τιμή αγοράς του μοντέλου SUV που κυκλοφορεί στην Κοζάνη, φθάνει τις 90.000 ευρώ, σε σχέση με τιμή της τάξης των 50.000 αντίστοιχου μοντέλου με μηχανή εσωτερικής καύσης.
Καθαρό νερό αντί για καυσαέριο
Με απλά λόγια, η τεχνολογία των αυτοκινήτων υδρογόνου είναι η εξής: Το αυτοκίνητο κυψελών υδρογόνου δεν έχει κινητήρα εσωτερικής καύσης, έχει κυψέλη καυσίμου που κάνει τη χημική διεργασία, η οποία παράγει ηλεκτρική ενέργεια.
Στο ντεπόζιτο του αυτοκινήτου αποθηκεύεται το υδρογόνο. Από το εξωτερικό περιβάλλον το αυτοκίνητο εισάγει αέρα. Μέσα στην κυψέλη του καυσίμου ενώνεται το υδρογόνο με το οξυγόνο παράγοντας ηλεκτρική ενέργεια.
Πέραν του ότι το αυτοκίνητο υδρογόνου δεν παράγει ρύπους κατά την κίνησή του έχοντας ως μοναδικό «απόβλητο» το καθαρό νερό, η φιλική στο περιβάλλον τεχνολογία ενισχύεται διότι η λειτουργία της κυψέλης καυσίμου απαιτεί καθαρό οξυγόνο και έτσι τα φίλτρα του αυτοκινήτου καθαρίζουν επιπλέον και την ατμόσφαιρα.
Το συγκριτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας
Παράλληλα, ιδιαίτερα σημαντικό είναι το κομμάτι της αειφορίας, καθώς το υδρογόνο είναι ένα στοιχείο που υπάρχει άφθονο στη Φύση και δε θα εξαντληθεί. Επιπρόσθετο πλεονέκτημα συνιστά η δυνατότητα παραγωγής του υδρογόνου τοπικά και από ανανεώσιμες πηγές ενέργειες.
Άρα, όπως εξήγησε ο κ. Ντάβος, μια χώρα όπως η Ελλάδα που έχει συγκριτικό πλεονέκτημα στη δυνατότητα αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, θα μπορούσε να γίνει όχι απλά παραγωγός υδρογόνου για εγχώρια κατανάλωση, αλλά και να το εξάγει στην Κεντρική Ευρώπη. «Ήδη στη Δυτική Μακεδονία από το 2019 δουλεύουμε συστηματικά μαζί με την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και το Περιφερειάρχη Γιώργο Κασαπίδη για την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας του πράσινου υδρογόνου στοχεύοντας να δημιουργήσουμε μία Κοιλάδα Καθαρών Τεχνολογιών και Πράσινου Υδρογόνου», πρόσθεσε.
Στο προσεχές μέλλον η εξέλιξη της τεχνολογίας αναμένεται να καταστήσει ακόμη πιο ελκυστικά τα αυτοκίνητα υδρογόνου, όχι μόνο σε ό,τι αφορά το κόστος αγοράς τους αλλά και σε ό,τι αφορά το κόστος μετακίνησης και την αυτονομία τους, καθώς ήδη σχεδιάζονται μεγαλύτερες δεξαμενές αλλά και βελτιώνεται συνολικά η απόδοσή τους. «Είναι φιλικό προς το περιβάλλον, αθόρυβο, έχει καλή επιτάχυνση και μεγάλη ροπή και εν γένει πολύ καλύτερη απόδοση σε σχέση με τις μηχανές εσωτερικής καύσης», σημείωσε ο κ. Ντάβος.
*Τις φωτογραφίες παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο συνιδρυτής και διαχειριστής του CluBE – Cluster Βιοοικονομίας και Περιβάλλοντος Δυτικής Μακεδονίας, Νίκος Ντάβος
Η πρόθεση της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας για την μονάδα παραγωγής οχημάτων…
Ο Γεώργιος Κασαπίδης, στην 1η «Έκθεση & Συνέδριο Καινοτομίας», στις 7 Φεβρουαρίου, αναφέρθηκε στις συζητήσεις με διάφορες αυτοκινητοβιομηχανίες, προκειμένου να φιλοξενηθεί μονάδας παραγωγής οχημάτων υδροκίνησης στην Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας.
Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο Εκθεσιακό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας (στα Κοίλα Κοζάνης) και φιλοξένησε το πρώτο αυτοκίνητο υδρογόνου που έφθασε στην Ελλάδα.
Όπως τόνισε ο κος Κασαπίδης, βρίσκεται σε επαφή με αρκετές αυτοκινητοβιομηχανίες για την λειτουργία μονάδας παραγωγής οχημάτων σε περιοχή της Περιφέρειας. «Μία μεγάλη στόχευση που έχουμε είναι να φέρουμε στη Δυτική Μακεδονία μία μεγάλη επένδυση, μία αυτοκινητοβιομηχανία. Θα κατασκευάζει κάποιου τύπου αυτοκίνητο», είπε.
«Έχουμε ήδη έρθει σε επαφή με πολλές εταιρείες και υπάρχει ενδιαφέρον, υπό προϋποθέσεις. Ποιες είναι αυτές; Να υπάρχει αγοραστικό ενδιαφέρον για τα συγκεκριμένα οχήματα, π.χ. απορριμματοφόρα που θα είναι υδρογονοκίνητα. Έχουμε μιλήσει επίσης και με εταιρείες μικρότερων οχημάτων, όπως μικρά λεωφορεία».
Στόχος της Περιφέρειας σύμφωνα με τον κύριο Κασαπίδη, είναι να δημιουργηθεί η δεύτερη κοιλάδα υδρογόνου στην Ευρώπη. «Χρειάζεται να υπάρξει ευνοϊκό θεσμικό πλαίσιο για να φέρουμε τις τεχνολογίες αυτές στη Δυτική Μακεδονία». Όσον αφορά το αυτοκίνητο υδρογόνου μάρκας Hyundai Nexo που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του συνεδρίου, ο Περιφερειάρχης είπε ότι «δεν είναι το αυτοκίνητο του μέλλοντος, αλλά του 2023».
Η εφημερίδα “Κυνηγετικά Νέα” είχε πραγματοποιήσει σχετικό ρεπορτάζ για την πρόθεση της διοίηκησης της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, προκειμένου να κατακσευαστεί αρχικά μία σύγχρονη μονάδα παραγωγής υδρογόνου.
- Διαβάστε το ρεπορτάζ της εφημερίδας που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο του 2021.
Γερμανική πρόταση ανάπτυξης μονάδων παραγωγής
“Βόμβα” υδρογόνου για την Πτολεμαΐδα!
Αναπτυξιακή… βόμβα υδρογόνου στη Βόρεια Ελλάδα, αρχής γενομένης από την Πτολεμαΐδα, έριξε στο τραπέζι των επενδύσεων η Γερμανία, στο πλαίσιο της μεταρρυθμιστικής, φιλοεπενδυτικής ατζέντας της κυβέρνησης Κυριάκου Μητσοτάκη.
Η πρώτη (αναγνωριστική) κίνηση έγινε την Τρίτη 27 Ιουλίου, κατά τη συνάντηση που είχε ο Γερμανός υφυπουργός Οικονομικών Νόρμπερτ Μπάρτλε, στην Θεσσαλονίκη, με τον υφυπουργό Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης) Σταύρο Καλαφάτη.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υφυπουργός Οικονομικής Συνεργασίας της Γερμανίας, εντεταλμένος της καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ για την ελληνογερμανική συνέλευση, έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μονάδων παραγωγής υδρογόνου, κυρίως στο πλαίσιο της απολιγνιτοποίησης που εφαρμόζει η κυβέρνηση Μητσοτάκη στην Δυτική Μακεδονία.
Σκοπός τους να δημιουργήσουν τις μονάδες τους Γερμανικές Επιχειρήσεις, σε σύμπραξη με Ελληνικές, κυρίως στην περιοχή της Πτολεμαΐδας.
Η μεταφορά
Οι Γερμανοί επικαλούνται την εγγύτητα σε χώρες της κεντρικής Ευρώπης (τη δική τους, φυσικά), κάτι που σημαίνει λιγότερο κόστος μεταφοράς του υγροποιημένου υδρογόνου, αλλά και των καιρικών συνθηκών στην περιοχή, που είναι ψυχρές, αλλά όχι με πάγους και χιόνια, όπως σε άλλες χώρες.
Επίσης, η Ελλάδα παραμένει μοναδική χώρα της περιοχής, που είναι ισότιμο μέλος στην Ε.Ε. (τα Σκόπια και η Αλβανία δεν έχουν μπει, η Βουλγαρία έχει ειδικό καθεστώς, αλλά και ψυχρότερο κλίμα).
Ένα άλλο σημείο στο οποίο στέκονται οι Γερμανοί είναι ότι για την μεταφορά του υδρογόνου μπορεί να χρησιμοποιηθεί το ίδιο δίκτυο με του φυσικού αερίου.
Η Ελλάδα έχει, ήδη, αναπτύξει αυτό το δίκτυο), ενώ διαθέτει και την τεχνογνωσία που χρειάζεται, όπως και τις υποδομές. Έχει, επίσης, τρία λιμάνια στην Βόρειο Ελλάδα (Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Αλεξανδρούπολη).
“Συζητήσαμε για τις νέες επενδυτικές ευκαιρίες που ανοίγονται με αμοιβαία οφέλη για τις δύο χώρες, στους τομείς της καθαρής – πράσινης – ενέργειας, της ηλεκτροκίνησης και της αγροδιατροφής.
Ειδικά για τη δημιουργία μονάδων παραγωγής υδρογόνου, καθώς η Μακεδονία και η Θράκη παρουσιάζουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα: Εγγύτητα στις χώρες της κεντρικής Ευρώπης και κατάλληλες καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή.
Ενημέρωσα, επίσης, τον κ. Μπάρτλε, αφενός για τον παραδοσιακό και εθνικό ρόλο του τομέα Μακεδονίας και Θράκης του υπουργείου Εσωτερικών και αφετέρου για τη μετεξέλιξή του σε αναπτυξιακό παράγοντα και επιταχυντή των μεγάλων έργων, καθώς προσαρμόζεται στις ανάγκες του μέλλοντος και, κυρίως, στη μεταρρυθμιστική, φιλοεπενδυτική, αναπτυξιακή ατζέντα της κυβέρνησης του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη”, τόνισε ο κ. Καλαφάτης για τη συνάντηση, που έγινε στο γραφείο του στο Διοικητήριο.
Η διευθύντρια του γραφείου του πρωθυπουργού στην Θεσσαλονίκη κ. Μαρία Αντωνίου, η οποία παρέστη στη συνάντηση, δήλωσε:
“Ως Γραφείο του Πρωθυπουργού στηρίζουμε επενδύσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα σε όλη την Βόρεια Ελλάδα, που δημιουργούν προστιθέμενη αξία στην περιοχή.
Στόχος μας να διευρύνουμε τη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας – Γερμανίας, με στόχο την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας”.
Στη συνάντηση παρέστησαν, ακόμη, ο βουλευτής του SPD Σπίρινγκ Ράινερ και ο πρόξενος και αναπληρωτής γενικός πρόξενος της Γερμανίας στην Θεσσαλονίκη Κάρστεν Μίλερ.
Καύσιμο του μέλλοντος
Το υδρογόνο έχει χαρακτηριστεί ως το καύσιμο του μέλλοντος. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως φορέας ενέργειας, δηλαδή ως μία μορφή ενεργειακού νομίσματος.
Μάλιστα αυτή τη στιγμή γίνονται σημαντικές προσπάθειες, κυρίως στα ιδιαίτερα ανεπτυγμένα κράτη, για τη μετατροπή της προσαρμοσμένης στα συμβατικά καύσιμα υποδομής σε ανάλογη με βάση το υδρογόνο.
Ενδεικτικά, η Ισλανδία, προβλέπει υποδομή πλήρως βασισμένη στο υδρογόνο έως το 2030 – 2040, ενώ έως το 2030 στόχος του Υπουργείου Οικονομίας των ΗΠΑ είναι η αντικατάσταση του 10% της ενεργειακής κατανάλωσης από ενέργεια προερχόμενη από υδρογόνο.
Το υδρογόνο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να παραχθεί ενέργεια με τις λεγόμενες κυψέλες καυσίμου (fuel cells), στοιχεία που εφαρμόζονται στην αυτοκίνηση.
Τα αυτοκίνητα που λειτουργούν με fuel cell δεν εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα αλλά υδρατμούς (νερό) και είναι πιο αθόρυβα.
Όμως, ακόμη είναι πολύ πιο ακριβά από τα συμβατικά τόσο στην αγορά, όσο και για τη λειτουργία τους, ενώ η διάδοση τέτοιων οχημάτων θα απαιτήσει τα πρατήρια καυσίμων να διαθέτουν υγρό υδρογόνο. Αυτά, όπως και τα ρεζερβουάρ των αυτοκινήτων, θα πρέπει να είναι ειδικής κατασκευής, ώστε να αντέχουν μεγάλη πίεση.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι θα πρέπει ακόμα να βρεθεί τρόπος για την ασφαλή μεταφορά του υδρογόνου από τον τόπο παρασκευής του στα πρατήρια πώλησης.
Αυτό είναι πολύ δύσκολο γιατί αντιδρά με το οξυγόνο και οποιαδήποτε διαρροή μπορεί να προκαλέσει ισχυρή έκρηξη. Έκρηξη θα συμβεί, και στην περίπτωση που ένα όχημα που κινείται με υδρογόνο έχει ένα άσχημο τρακάρισμα.
Αποθήκη ενέργειας
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι τα fuel cells δεν είναι μορφή ενέργειας αλλά μία “αποθήκη ενέργειας”.
Όταν το υδρογόνο καίγεται δεν παράγει καυσαέρια αλλά νερό. Για να πάρουμε όμως το υδρογόνο πρέπει να χρησιμοποιήσουμε ηλεκτρική ενέργεια για να διασπάσουμε το νερό σε υδρογόνο και οξυγόνο.
Έτσι η όποια ρύπανση του περιβάλλοντος μετατοπίζεται στο σημείο που παράγεται η ηλεκτρική ενέργεια.
Το υδρογόνο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μηχανές εσωτερικής καύσης βενζίνης ή Diesel, αντικαθιστώντας ένα μέρος από την ποσότητα του συμβατικού καυσίμου.
Οι εταιρίες που παράγουν τα συστήματα παραγωγής υδρογόνου για συμβατικά αυτοκίνητα υποστηρίζουν, ότι η εξοικονόμηση του καυσίμου φτάνει έως το 30%.
Το μεγάλο “ατού” του υδρογόνου είναι η καθαρή καύση. Όταν καίγεται με οξυγόνο παράγει μόνο νερό και θερμότητα.
Όταν καίγεται με τον ατμοσφαιρικό αέρα, ο οποίος αποτελείται περίπου από 68% άζωτο, παράγονται επίσης αμελητέες ποσότητες οξειδίων του αζώτου και εξαιτίας της καθαρής καύσης του δε συμβάλει στη μόλυνση του περιβάλλοντος.
Το ποσό του νερού που παράγεται κατά τη καύση είναι τέτοιο, ώστε να θεωρείται επίσης αμελητέο και μη ικανό να επιφέρει κάποια κλιματολογική αλλαγή δεδομένης ακόμα και μαζικής χρήσης.
Ως πλεονεκτήματα εμφανίζονται, επίσης, τα εξής:
- Μπορεί να συμβάλει στη μείωση του ρυθμού κατανάλωσης των περιορισμένων φυσικών καυσίμων.
- Μπορεί να παρασκευαστεί με πάρα πολλές μεθόδους σε οποιαδήποτε χώρα και σε οποιοδήποτε μέρος κι έτσι να βοηθήσει να αναπτυχθούν αποκεντρωμένα συστήματα παραγωγής ενέργειας. Αυτό θα ωφελήσει φτωχότερα και λιγότερο αναπτυγμένα κράτη, τα οποία σήμερα εξαρτώνται ενεργειακά από άλλα ισχυρότερα.
Μειονέκτημα η ελλιπής υποδομή
Τα περισσότερα μειονεκτήματα χρήσης του υδρογόνου έχουν να κάνουν με την ελλιπή σημερινή υποδομή και αποτελούν κυρίως τεχνικά προβλήματα τα οποία αναζητούν λύση. Το σοβαρότερο είναι αυτό της αποθήκευσής του. Με δεδομένο ότι το υδρογόνο είναι πολύ ελαφρύ, η συμπίεση μεγάλης ποσότητας σε μικρού μεγέθους δεξαμενή είναι δύσκολη, λόγω των υψηλών πιέσεων που χρειάζονται για να επιτευχθεί η υγροποίηση.
