Το κρούσμα µηδέν της γρίπης των πτηνών σε άνθρωπο – Ανησυχεί ο Π.Ο.Υ. Έρχεται η επόμενη πανδημία;
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξέδωσε πριν λίγες ημέρες ανακοίνωση, στην οποία τονίζει πως η γρίπη των πτηνών μπορεί να μεταδοθεί στους ανθρώπους! Όπως αιτιολογεί ο Οργανισμός, η εξάπλωση της γρίπης σε θηλαστικά είναι ένα πολύ κακό πρώτο βήμα για μία πιθανή πανδημία μεταξύ των ανθρώπων.
Η Δρ. Τίφανι Νάτζμπεργκ, ιατρός παθολόγος που ειδικεύεται στη διαχείριση καταστροφών, ανάρτησε πριν από λίγες ημέρες ένα βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που έχει.
Όπως ανέφερε, ένας ασθενής σε νοσοκομείο του Χιούστον βρίσκεται διασωληνωμένος στη ΜΕΘ ως επιβεβαιωμένο κρούσμα H5N1. Το κρούσμα αναφέρθηκε στο Τμήμα Υγείας του Χιούστον & στο αμερικανικό CDC, το κέντρο πρόληψης νόσων.
Ταξίδεψε από το Χονγκ Κονγκ
Η Δρ. Νάτζμπεργκ, είπε πως ο ασθενής είναι ένας άνδρας 48 ετών, ο οποίος ταξίδεψε από το Χονγκ Κονγκ στο Χιούστον την περασμένη εβδομάδα. Είχε συμπτώματα, δεν αισθανόταν καλά και έκανε τεστ για κορονοϊό, όμως αφού βγήκε αρνητικό, η αεροπορική εταιρία του επέτρεψε να ταξιδέψει.
Έτσι ο 48χρονος επιβιβάστηκε στην πτήση 18 ωρών για το Χιούστον, στην οποία συνταξίδεψε με ακόμη 300 άτομα. Ευτυχώς, ο ίδιος ταξίδεψε με μάσκα, μην γνωρίζοντας ακόμα τι έχει, όχι όμως και οι υπόλοιποι συνεπιβάτες του, μιας και η μάσκα δεν είναι πλέον υποχρεωτική στα ταξίδια.
Το παράξενο είναι πως ο ασθενής, σύμφωνα με την Νάτζμπεργκ, που έχει γνώση του ιατρικού του φακέλου, ζούσε μόνος στο Χονγκ Κονγκ χωρίς κατοικίδιο και χωρίς να έρχεται σε επαφή με πτηνά.
Η γιατρός, με το βίντεο της, ζητά στην επιστημονική κοινότητα επαγρύπνηση σχετικά με τη γρίπη των πτηνών, προκειμένου να προληφθεί νωρίς μία αλυσιδωτή αντίδραση από τον ασθενή που μπήκε στις ΗΠΑ. Τον άνθρωπο κρούσμα μηδέν.
Δυσοίωνη προειδοποίηση
Λίγο πριν από τη δημοσιοποίηση της περίπτωσης του 48χρονου ασθενή, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, εξέδιδε μία δυσοίωνη προειδοποίηση για τη γρίπη των πτηνών.
Σε μία ενημέρωση τύπου την περασμένη Τετάρτη, ο γενικός διευθυντής του διεθνούς οργανισμού, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, σημείωσε ότι η τρέχουσα πορεία της νόσου αφήνει τους ανθρώπους ανησυχητικά εκτεθειμένους.
Τον περασμένο χρόνο, η γρίπη των πτηνών είχε γίνει παγκόσμιο θέμα λόγω της υψηλής μεταδοτικότητας και θνησιμότητας του ιδιαίτερα επικίνδυνου στελέχους H5N1, που είχε ως αποτέλεσμα να καταλήξουν αλλά και να θανατωθούν εκατομμύρια άγρια αλλά και οικόσιτα πτηνά σε κάθε ήπειρο εκτός από την Ανταρκτική (αν και οι επιστήμονες ανησυχούν όλο και περισσότερο για τους πιγκουίνους και εκεί πλέον). Τώρα, ακόμη και τα θηλαστικά φαίνεται να πέφτουν θύματα της ασθένειας.
Το ανησυχητικό
– “Ο H5N1 έχει εξαπλωθεί ευρέως σε άγρια πτηνά και πουλερικά, αλλά η πρόσφατη μετάδοση στα θηλαστικά πρέπει να παρακολουθείται στενά”, δήλωσε ο Γκεμπρεγέσους.
– “Από την πρώτη εμφάνιση του H5N1 το 1996, έχουμε δει μόνο σπάνια και μη παρατεταμένη μετάδοση του H5N1 προς και μεταξύ των ανθρώπων. Αλλά δεν μπορούμε να υποθέσουμε ότι θα παραμείνει έτσι” είπε ο διευθυντής του οργανισμού και πρόσθεσε πως “πρέπει να προετοιμαστούμε για οποιαδήποτε αλλαγή στο status quo”.
Συνήθως, ο H5N1 εξαπλώνεται μόνο μεταξύ των πτηνών. Αλλά σε αυτή τη συνεχιζόμενη σειρά εστιών, κάτι ανησυχητικό έχει αρχίσει να συμβαίνει. Τα θηλαστικά αρρωσταίνουν επίσης.
Στα αποτελέσματα των δοκιμών που ανακοινώθηκαν τον περασμένο μήνα, τρεις αρκούδες γκρίζλι στη Μοντάνα βρέθηκαν θετικές στη γρίπη των πτηνών. Παρόμοιες περιπτώσεις έχουν σημειωθεί μεταξύ ενυδρίδων και αλεπούδων στο Ηνωμένο Βασίλειο. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, Περουβιανοί αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ότι είχαν εντοπίσει το στέλεχος του ιού μεταξύ πολλών θαλάσσιων λιονταριών και τουλάχιστον ενός δελφινιού στη χώρα της Νότιας Αμερικής.
Σε φάρμα βιζόν
Το πιο ανησυχητικό σε αυτά τα ξεσπάσματα όμως καταγράφηκε σε μία ισπανική φάρμα βιζόν, καθώς ο H5N1 φάνηκε να εξαπλώνεται από ζώο σε ζώο. Κι ενώ μέχρι τότε η υπόθεση ήταν ότι τα θηλαστικά προσλαμβάνουν τη γρίπη των πτηνών μέσω άμεσης επαφής με άγρια, μολυσμένα πτηνά, η μετάδοση από θηλαστικό σε θηλαστικό δείχνει πως δεν είναι απαραίτητα έτσι.
Οι ερευνητές που μελέτησαν την υπόθεση του συγκεκριμένου εκτροφείου σημείωσαν επίσης, ότι το ιικό στέλεχος που βρέθηκε ανάμεσα στα εκτρεφόμενα μινκ έφερε μεταλλάξεις, μερικές από τις οποίες θα μπορούσαν ενδεχομένως να καταστήσουν την ασθένεια πιο μεταδοτική μεταξύ μιας ευρύτερης σειράς θηλαστικών – αν και πιο ολοκληρωμένες μελέτες για αυτό βρίσκονται σε εξέλιξη.
Τα βιζόν έχουν πολύ παρόμοια αναπνευστική οδό με τον άνθρωπο. Μεταξύ των ζώων, θεωρούνται πιθανό σημείο φορέα για νέες και αναδυόμενες ασθένειες. Ήδη, αυτό συνέβη με την covid-19. Μία μελέτη του 2021 κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι οι νυφίτσες θα μπορούσαν να είναι ένα “ιδιαίτερα ευαίσθητο είδος ξενιστή”, συγκεκριμένα της γρίπης των πτηνών, προτού ακόμα παρατηρηθούν κρούσματα.
Παρά το γεγονός πως τα κρούσματα Η5Ν1 σε ανθρώπους από το 2021 είναι μόλις 10 και οι επιστήμονες δεν έχουν τεκμηριώσει ακόμα την μετάδοση μεταξύ των ανθρώπων, ο Γκεμπρεγέσους σημείωσε ότι “προς το παρόν, ο Π.Ο.Υ. αξιολογεί τον κίνδυνο για τους ανθρώπους ως χαμηλό. Αλλά χωρίς αρκετή προσοχή και δράση – δεν υπάρχει εγγύηση ότι τα πράγματα θα παραμείνουν έτσι”.
Ο Π.Ο.Υ. επίσης συνιστά στις χώρες να ενισχύσουν και τα δικά τους προγράμματα εσωτερικής επιτήρησης – ιδιαίτερα εκεί όπου αλληλοεπιδρούν συνήθως άνθρωποι και ζώα.
Οι Η.Π.Α. σκέφτονται τον εμβολιασμό
Ομοσπονδιακοί επιστήμονες ετοιμάζονται να δοκιμάσουν τα πρώτα εμβόλια σε πουλερικά κατά της γρίπης των πτηνών εδώ και χρόνια, καθώς αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν λένε ότι έχουν αρχίσει τώρα να σταθμίζουν μία άνευ προηγουμένου αλλαγή στη στρατηγική των ΗΠΑ για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων κρουσμάτων.
Η κίνηση έρχεται εν μέσω μεγάλης ανησυχίας για την απειλή που συνιστά η συνεχιζόμενη εξάπλωση της υψηλής παθογονικότητας της γρίπης των πτηνών τα τελευταία χρόνια, η οποία έχει ξεκάνει σμήνη άγριων και εκτρεφόμενων πτηνών σε όλη την ήπειρο. Ένα ρεκόρ 58 εκατομμυρίων πτηνών – κυρίως πουλερικά που εκτρέφονται – έχουν πεθάνει στο ξέσπασμα μέχρι στιγμής, σύμφωνα με στοιχεία που καταγράφονται από την Υπηρεσία Επιθεώρησης Ζώων και Φυτών του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας USDA – είτε κατέληξαν από τον ίδιο τον ιό είτε θανατώθηκαν στην προσπάθεια να ανασταλεί η μετάδοσή του.
– “Η απόφαση να προχωρήσουμε στον εμβολιασμό είναι περίπλοκη και πολλοί παράγοντες πρέπει να ληφθούν υπόψη πριν από την εφαρμογή μιας στρατηγικής εμβολιασμού”, δήλωσε ο εκπρόσωπος του USDA, Μάικ Στέπιεν, προσθέτοντας ότι η υπηρεσία επιθεώρησης συζητά τις επιλογές της με κάθε εμπλεκόμενο στον κλάδο.
Ενώ η κυβέρνηση Μπάιντεν μέχρι στιγμής δεν έχει δώσει το πράσινο φως για τη χρήση εμβολίων για τη γρίπη των πτηνών υψηλής παθογονικότητας, πολλά εμβόλια είχαν λάβει άδεια για πιθανή χρήση σε προηγούμενα κρούσματα. Τα πουλερικά εμβολιάζονται ήδη τακτικά για άλλες ασθένειες, όπως η λοιμώδης βρογχίτιδα.
Ενώ τα εμβόλια ζώων μπορεί να χρειαστούν χρόνια για να αδειοδοτηθούν, ο Στέπιεν είπε ότι ορισμένα μέρη της διαδικασίας μπορούν να επιταχυνθούν για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
– “Δεν είναι ακόμη σαφές εάν υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια που θα λειτουργήσουν ενάντια στο στέλεχος πίσω από το τρέχον ξέσπασμα στις ΗΠΑ” είπε.
– “Αν και δεν είναι πάντα απαίτηση για τα εμβόλια να αδειοδοτούνται από το τμήμα, οι δοκιμές θα προσφέρουν μία έγκαιρη ανεξάρτητη αξιολόγηση του πόσο καλά λειτουργεί ένα εμβόλιο σε αυτή την περίπτωση”, πρόσθεσε και η Εριν Σπάκμαν, ιολόγος που μελετά τα εμβόλια της γρίπης των πτηνών στο υπουργείο.
– “Μελέτες αντισωμάτων υποδηλώνουν ότι τα προηγούμενα εμβόλια μπορεί να μην ταιριάζουν τόσο καλά με το στέλεχος που οδηγεί τώρα στην τρέχουσα επιδημία, δημιουργώντας την ανάγκη για νέες δοκιμές και περαιτέρω έρευνα”.
Η Σπάκμαν εξήγησε ότι η αξιολόγηση των εμβολίων μπορεί να διαρκέσει έως και τρεις μήνες, από τη στιγμή που τα πουλιά θα λάβουν τη δόση έως τη μελέτη της ανταπόκρισής τους στον ιό μετά την ανάπτυξη της ανοσίας.
Ένας εκπρόσωπος της Merck Animal Health είπε ότι η εταιρεία έχει ήδη ένα “εκτεταμένο, συνεχιζόμενο ερευνητικό πρόγραμμα” που αναπτύσσει εμβόλια που μπορούν να λειτουργήσουν με τις λεγόμενες στρατηγικές Διαφοροποίησης Μολυσμένων από Εμβολιασμένα άτομα -μία προσέγγιση που περιλαμβάνει τις συστηματικές εξετάσεις των πτηνών με την ελπίδα για πρόληψη μεταξύ των ανοσοποιημένων ατόμων.
Όμως και πάλι, εξήγησε, χρειάζεται πολλή δουλειά να γίνει ώστε να μπορείς να εμβολιάσεις χωρίς να επηρεάσεις παράλληλα τη βιομηχανία εκτροφής των ΗΠΑ, κάτι που θα ήταν καταστροφικό για την οικονομία.
