Από τις 2 Ιουνίου μέχρι και τις 15 Αυγούστου κάθε χρόνου, ένα από σημαντικότερα εικαστικά γεγονότα των Η.Π.Α. συνδέονται αναπόσπαστα με την έκδοση των ειδικών… χαρτόσημων, που επικολλούνται στις άδειες θήρας των Αμερικάνων βαλτοκυνηγών.
Προστασία, αποκατάσταση, διατήρηση: αυτό είναι το όραμα που εμπνέει τους κυνηγούς και τις οργανώσεις τους στις Η.Π.Α, γι’ αυτό και έχουν αναδειχτεί η πιο πολύτιμη κοινωνική εφεδρεία στην υπεράσπιση της άγριας ζωής και των αξιών της υπαίθρου.
Έσοδα από βαλτοκυνηγούς
Σήμερα, ένα “αντικυνηγετικό” μήνυμα δύσκολα θα βρει έδαφος και θα στεριώσει, στην πολιτική και κοινωνική ζωή της Αμερικής. Στο πλευρό των κυνηγών της αχανούς χώρας βρίσκονται πολιτικοί από όλο το φάσμα του δημόσιου βίου, επιχειρηματίες, οι πιο σοβαρές και μεγάλες Μ.Κ.Ο. των Η.Π.Α, αλλά και – το σημαντικότερο – οι απλοί πολίτες. Για να υπάρξει μία σαφέστερη αντίληψη των μεγεθών που συνδέονται με την κυνηγετική δραστηριότητα στις Η.Π.Α, αξίζει να αναφερθεί ότι μόνο από την πώληση του περίφημου… “παπιόσημου”, με το οποίο εφοδιάζονται οι βαλτοκυνηγοί, τα έσοδα υπολογίζονται σε περισσότερα από 40 εκατομμύρια δολάρια ετησίως! Το “παπιόσημο” είναι ένα είδος χαρτόσημου που υποχρεούνται να κολλήσουν στην άδειά τους όλοι οι κυνηγοί άνω των 16 ετών, οι οποίοι προτίθενται να κυνηγήσουν υδρόβια στις αρχές του Φθινοπώρου, οπότε και ξεκινά η κυνηγετική σεζόν… Το συγκεκριμένο χαρτόσημο έχει ισχύ κυβερνητικού εγγράφου, επιτρέποντας στον κυνηγό – κάτοχό του να κυνηγήσει και εντός των εθνικών Καταφυγίων Άγριας Ζωής, χωρίς καμία επιπλέον χρέωση. Η συνολική διαδικασία της έκδοσής του περιλαμβάνει νομοθετική κύρωση και φέρει τη σφραγίδα του υπουργείου Εσωτερικών της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης των Η.Π.Α, το οποίο και επιμελείται όλης της σχετικής διαδικασίας.
Ο ετήσιος διαγωνισμός
Μάλιστα, όλα ξεκινούν στις 2 Ιουνίου κάθε χρόνου, με ένα… καλλιτεχνικό γεγονός μείζονος μεγέθους: τότε σηματοδοτείται η έναρξη του ετήσιου διαγωνισμού “Federal Duck Stamp”, ώστε μέχρι τις 15 Αυγούστου να έχουν συγκεντρωθεί όλες οι υποψηφιότητες… των καλλιτεχνών και των ζωγράφων, και να επιλεγεί ο πίνακας που θα εικονογραφήσει το “παπιόσημο” της νέας σεζόν! Από το 1934 (!) που έγινε για πρώτη φορά αυτός ο διαγωνισμός, έως και σήμερα 87 ολόκληρα χρόνια μετά, μόνο η πρωτότυπη ζωγραφική με το χέρι γίνεται αποδεκτή για να κοσμήσει το “παπιόσημο” (φωτογραφίες ή συνθέσεις υπολογιστών απαγορεύονται αυστηρά).
Όλα άρχισαν το 1929, όταν ο τότε πρόεδρος Χούβερ δημιούργησε την Επιτροπή Διατήρησης των Μεταναστευτικών Πουλιών, έργο της οποίας ήταν να εξετάζει και να εγκρίνει τους υγροβιότοπους που χρήζουν προστασίας… Η προστασία προϋπέθετε την εξαγορά ή την ενοικίαση των περιοχών αυτών, κάτι που απαιτούσε οικονομικά κονδύλια. Ωστόσο, ο νόμος δεν προέβλεπε μόνιμη χρηματοδότηση γι’ αυτές τις αγορές, οπότε στις 16 Μαρτίου του 1934 το Κογκρέσο θέσπισε το “Ομοσπονδιακό Παπιόσημο” για κυνηγετική χρήση, ώστε να αντληθούν οι απαραίτητοι οικονομικοί πόροι.
Ο ίδιος ο πρόεδρος των Η.Π.Α, μάλιστα, ζήτησε από το διάσημο σχεδιαστή καρτούν J. Darling, να αναλάβει το σχεδιασμό του πρώτου “παπιόσημου”. Από τότε μέχρι σήμερα, η πώληση των χαρτόσημων για τις κυνηγετικές άδειες, έχει αποφέρει στο Ταμείο Προστασίας των Μεταναστευτικών Πουλιών πάνω από ένα δισεκατομμύριο δολάρια, βοηθώντας να αγοραστούν πάνω… από έξι εκατομμύρια στρέμματα υδροβιότοπων!
Τα προσόντα των κριτών
Εκτός, όμως, από την οικονομική του διάσταση, το “παπιόσημο” έχει και πολιτισμική υφή: μέσω της τέχνης συσπειρώνει και ενεργοποιεί κυνηγούς και φίλους της φύσης από κάθε γωνιά της Αμερικής, οι οποίοι μετέχουν στο διαγωνισμό, αποτυπώνοντας σε εικόνες τις εμπειρίες τους από κυνηγετικές εξορμήσεις στους βάλτους του τόπου τους. Κατανοώντας και αναγνωρίζοντας αυτή την πραγματικότητα, η διοργάνωση ζητά από τους ζωγράφους να συνδέσουν την απεικόνιση των υδροβίων με σκηνές κυνηγίου, ομοιώματα, σφυρίχτρες, σκύλους και γενικά με όλη την “προίκα” του Αμερικάνου βαλτοκυνηγού…
Στόχος είναι να αναδειχθεί και να τονιστεί η προσφορά των κυνηγών στη διατήρηση της άγριας ζωής. Και γι’ αυτόν το λόγο, οι πέντε κριτές που επιλέγουν κάθε χρονιά το νικητή, δεν είναι μόνο αναγνωρισμένοι και έγκυροι κριτικοί τέχνης, αλλά… βαλτοκυνηγοί και οι ίδιοι! Τα σημαντικότερα κριτήρια για την ανάδειξη του νικητή είναι η ανατομική ακρίβεια στην απόδοση των πουλιών, η καλλιτεχνική σύνθεση, αλλά και η δυνατότητα να αποδοθεί ο πίνακας ωραία, όταν θα σμικρυνθεί στις διαστάσεις ενός γραμματοσήμου. Στο διαγωνισμό μπορούν να συμμετέχουν όλοι οι αμερικανοί πολίτες, όπως και οι αλλοδαποί που διαμένουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Όσο για την “αμοιβή” του νικητή, δεν είναι άλλη παρά μία κορνιζαρισμένη σειρά εκτύπωσης με τη δουλειά του, υπογεγραμμένη από τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Εσωτερικών. Ταυτόχρονα, όμως, κερδίζει δημοσιότητα, ενώ προσκαλείται ως επίτιμος εισηγητής σε συνέδρια και εκδηλώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος σε όλη τη χώρα.
Και στα σχολεία…
Η έκδοση των “παπιόσημων” γίνεται σε μία εκτύπωση για τους κυνηγούς και μία για τους συλλέκτες. Μάλιστα, η συλλεκτική διάσταση των γραμματόσημων ενδιαφέρει έντονα ένα πλατύ κοινό: άλλοι από αυτούς αγοράζουν τις καινούριες αψεγάδιαστες εκδόσεις, άλλοι προτιμούν όσα είναι χρησιμοποιημένα και κολλημένα πάνω στις άδειες, άλλοι τα υπογεγραμμένα, ενώ ορισμένοι ψάχνουν τις αφίσες, τις κάρτες και τα εξώφυλλα της πρώτης μέρας! Και δεν είναι λίγοι αυτοί που, ξοδεύοντας λίγα δολάρια σε τέτοιες αγορές, βρέθηκαν αργότερα με συλλογές που κοστίζουν χιλιάδες δολάρια! Το 1989, μάλιστα, ξεκίνησε ο σχεδιασμός ομοσπονδιακού “παπιόσημου” και… για μαθητές: πρόκειται για ένα πρόγραμμα σπουδών που, με τη συνδρομή δασκάλων και καθηγητών, ενημερώνει τους μαθητές όλων των βαθμίδων για την ανάγκη προστασίας των υδροβίων και των υδροβιότοπων… Σήμερα συμμετέχουν στο πρόγραμμα πάνω από 27.000 μαθητές από τις πενήντα Πολιτείες, κερδίζοντας βραβεία και υποτροφίες.
Για… σκεφθείτε
Ο Καναδάς, το Μεξικό, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ρωσία και η Αυστραλία έχουν, ήδη, μιμηθεί την ιδέα, εκδίδοντας αντίστοιχα “παπιόσημα”… Για σκεφτείτε μία αντίστοιχη πρωτοβουλία και στη χώρα μας, η οποία θα έδινε τη δυνατότητα σε όποιον θέλει να αποδώσει καλλιτεχνικά τις ομορφιές του κυνηγιού στην ελληνική φύση, να μπορεί να το κάνει σε ένα ανάλογο πλαίσιο επικοινωνίας…
