Η φύση δεν παράγει από μόνη της απορρίμματα. Στα φυσικά οικοσυστήματα, αυτό που θεωρείται σκουπίδι για έναν οργανισμό, αποτελεί χρήσιμη πρώτη ύλη για κάποιον άλλον. Τίποτα δηλαδή δεν χάνεται και έτσι συνεχίζεται αδιατάρακτα ο αέναος κύκλος της ζωής.
Όταν διαβάζουμε για το παρθένο δάσος του Φρακτού στην Δράμα ή για το παρθένο παραποτάμιο δάσος του Νέστου ποταμού, δεν εννοούμε ότι εκεί δεν έχει πατήσει άνθρωπος, αλλά ότι η όποια ήπια δραστηριότητα δεν έχει αφήσει τα χνάρια της ή αλλιώς τα σημάδια… του σύγχρονου πολιτισμού. Κοντολογίς δεν έχει ρυπάνει το περιβάλλον με σκουπίδια.
Οικολογία και αισθητική
Ο κυνηγός που θέλει να αποκαλείται οικολόγος με την πραγματική σημασία του όρου, δεν έχει το δικαίωμα να αναστατώνει αυτόν τον «καθαρό» αειφόρο κύκλο. Οι θλιβερές εικόνες που βλέπουμε στην ύπαιθρο, όπως για παράδειγμα τα λογής ρέματα γεμάτα με μπάζα ή με οικιακά σκουπίδια, δεν μπορεί και δεν πρέπει να συναντιούνται στους κυνηγότοπους, έστω και σε μικρογραφία.
Για τον κοινό νου, δεν είναι συμβατό να «βιάζεται» το περιβάλλον και ταυτόχρονα να δηλώνεται από το θύτη ο σεβασμός του στη φύση και στο θήραμα. Πιστεύω, ότι όλοι αντιλαμβάνονται το θέμα που θίγω και το κεφάλαιο «κυνηγετικά σκουπίδια» που ανοίγω. Γιατί όλοι ανεξαιρέτως οι κυνηγοί έχουν αντιμετωπίσει εικόνες που μας προσβάλουν σαν κοινωνική ομάδα, αλλά και οπλίζουν ταυτόχρονα την κατά τα άλλα «άσφαιρη» επιχειρηματολογία των φιλόζωων και οικολογούντων ενάντια στο κυνήγι.
Οι άδειοι σπαρμένοι κάλυκες, τα κουτιά από φυσίγγια, τα κυπελάκια του καφέ, τα μπουκαλάκια εμφιαλωμένου νερού, τα κονσερβοκούτια, τα αλουμινοσκεύη μιας χρήσης, ακόμα και τα τσιγαρόκουτα, αποτελούν αν μη τι άλλο αποδείξεις ασυνειδησίας και απαιδευσιάς. Ευτυχώς, από τις δεκάδες χιλιάδες κυνηγούς, λίγοι είναι εκείνοι που ρυπαίνουν, αλλά η ασχημοσύνη τους εκθέτει όλη την κυνηγετική οικογένεια.
Τα περισσότερα σκουπίδια βρίσκονται συγκεντρωμένα στις μικρές «αλάνες», που αποτελούν τα πρόχειρα πάρκινγκ των αυτοκινήτων των κυνηγών και στα πρωινά και απογευματινά καρτέρια. Και αν για την πληθώρα των άδειων καλύκων, το μυαλό πηγαίνει κατ ευθείαν στα τσιχλοκάρτερα, πρέπει να θυμίσω, ότι πολλούς κάλυκες εγκαταλείπουν και οι φασσάδες, όπως και οι ορτυκοκυνηγοί σε μια καλή μέρα περάσματος.
Σωρός… τα ίχνη
Κάποτε για να ανακαλύψει ο κυνηγός τα καλά καρτέρια, έπρεπε να διαθέτει τις γνώσεις και την παρατηρητικότητα του… Ινδιάνου, ώστε να κατορθώσει να βρει λίγες πατημασιές, σπασμένα κλαράκια ή κάτι άλλο που θα μαρτυρούσε την ανθρώπινη παρουσία. Εδώ όμως και αρκετά χρόνια δεν έχει παρά να κατέβει από το αυτοκίνητο και να ρίξει μια γρήγορη ματιά μέσα στα κοντοπούρναρα ή πίσω από τις βατσινιές.
«Σκοτώνουν» αργά και μεθοδικά
Και να σκεφθεί κανείς ότι με τα όσα έχουν αναφερθεί, αναδεικνύεται μόνο η αισθητική των εγκαταλειμμένων σκουπιδιών, αυτό το θλιβερό θέαμα που αμαυρώνει το καλό προφίλ του οικολόγου – κυνηγού. Η μεγάλη όμως βλάβη που προκαλείται από τα σκουπίδια είναι αφανής, ύπουλη και μολύνει αργά, αλλά σταθερά τους οργανισμούς ανθρώπων και ζώων.
Ιδιαίτερα για τα άγρια ζώα (και τα θηράματα) που μολύνονται και δεν διαθέτουν τους ανθρώπινους μηχανισμούς της πρόληψης και της θεραπείας, ο θάνατος είναι σίγουρος και αργός. Ο κάλυκας του φυσιγγίου κατασκευάζεται από πολυαιθυλένιο και από το ίδιο υλικό παράγεται η φιάλη εμφιαλωμένου νερού, το «αθώο» ποτηράκι του φραπέ, η πλαστική σακούλα και πλήθος άλλες συσκευασίες.
Τα πλαστικά είναι χημικά
Το πολυαιθυλένιο (PE), το γνωστό μας PVC (καλώδια, σωλήνες, κουφώματα), το πολυπροπυλένιο (PP), το nylon και γενικά αυτά που αποκαλούνται με τον όρο πλαστικά, είναι χημικές ενώσεις με βάση το πετρέλαιο, που διασπώνται (διαλύονται) σε μεγάλο χρονικό διάστημα, προκαλώντας τοξική ρύπανση στο περιβάλλον. Η διάλυση επιταχύνεται με την υψηλή θερμοκρασία και τα οργανικά άλατα που περιέχονται στα λιπάσματα και οι διαλυμένες ίνες, τα «μικροπλαστικά», περνούν με την βοήθεια της βροχής στον υδροφόρο ορίζοντα και τον μολύνουν.
Ο παρακάτω πίνακας είναι πολύ διαφωτιστικός, αφού παρουσιάζει πόσο χρονικό διάστημα χρειάζεται η φύση, προκειμένου να αποσυνθέσει τα συνηθισμένα κυνηγετικά σκουπίδια:
Χαρτί: 2-4 εβδομάδες
Μάλλινο ύφασμα: 1 χρόνο
Aποτσίγαρο: 1-5 χρόνια
Xαρτί με πλαστική επίστρωση: 5 χρόνια
Πλαστική σακούλα: 10-20 χρόνια
Πλαστικό ποτήρι: 250 χρόνια
Πλαστικό μπουκάλι: 450 χρόνια
Κουτάκι αλουμινίου (μπύρας): 80-500 χρόνια
Κονσερβοκούτι: 100 χρόνια
Οι συνέπειες της τοξικότητας
Τα τοξικά κατασταλάγματα των πλαστικών έχουν ενοχοποιηθεί για καρκίνους, γενετικές ανωμαλίες, βλάβες του ανοσοποιητικού συστήματος και μειωμένη σωματική ανάπτυξη.
Κατά καιρούς δημοσιεύονται στον τύπο φωτογραφίες με δυσμορφίες θηραμάτων, όπως οι μπεκάτσες με κοντή μύτη ή ενήλικα φτερωτά κάποιου είδους με εντυπωσιακά μικρό το σωματικό μέγεθος ή ακόμα ανακοινώνονται συχνά νέες ασθένειες των θηλαστικών άγριων ζώων, άγνωστες μέχρι σήμερα.
Η προέλευσή τους, σε πολλές από τις περιπτώσεις, δεν έχει ακόμα διαγνωσθεί, και οι ειδικοί επιστήμονες αδυνατούν να πουν με βεβαιότητα, αν κάποιες από τις προαναφερόμενες δυσμορφίες και ασθένειες δεν οφείλονται στην τοξική επίδραση των πλαστικών. Ακόμα όμως και φυσιολογικές να θεωρούνται μερικές από αυτές, δεν είναι πιθανό να προκύψουν στο εγγύς μέλλον άλλες, που θα οφείλονται αποκλειστικά και μόνο στην τοξικότητα των πλαστικών απορριμμάτων;
Καύση και ανακύκλωση
Ας δούμε όμως και την φωτεινή όψη του προβλήματος, δηλαδή την προσοχή με την οποία αντιμετωπίζει ο κυνηγός την σοβαρή αυτή διαταραχή των οικοσυστημάτων. Σήμερα έχει γίνει απόλυτα κατανοητή η βλαπτική συνέπεια των σκουπιδιών που προκαλεί η κυνηγετική δραστηριότητα, τόσο σε ατομικό, όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Είναι πολλοί οι κυνηγοί που μαζεύουν επιμελώς τους άδειους κάλυκες, και όχι μόνο τους δικούς τους, αλλά και όλα τα κατάλοιπα ενός κολατσιού, και τα παραδίνουν… στην πυρά. Η καύση των σκουπιδιών στον κυνηγότοπο, και ιδιαίτερα των καλύκων, όταν βέβαια ο χώρος και οι συνθήκες το επιτρέπουν, είναι κάτι πολύ διαδεδομένο τα τελευταία χρόνια.
Επειδή όμως με την καύση καταλείπεται στο χώρο μία ποσότητα μετάλλου, από τα κυάθια των φυσιγγίων, που και αυτή ρυπαίνει σε μικρότερο βαθμό, αλλά κυρίως γιατί η παραγόμενη στάχτη είναι και αυτή τοξική, έχει προωθηθεί η πλέον καθαρή λύση, αυτή της ανακύκλωσης των σκουπιδιών.
