Πιέρια: Οι φάσσες φώλιασαν στα 1.205 μέτρα
Ο εντοπισμός ενός ή και περισσοτέρων ζευγαριών από φάσσες που έμειναν στα βουνά μας δεν ήταν ποτέ εύκολη υπόθεση. Δεν ήταν όμως και ακατόρθωτη, ιδίως αν υπάρχει και βοήθεια εκ των έσω, από ντόπιο φίλο…
Αξημέρωτα ακόμη, στημένοι σε διάσελα περιοχών που και στο παρελθόν έχουν φωλιάσει πουλιά, πιθανόν ένας γούτος να ακουστεί, ίσως κάποια περάσει. Το επόμενο βήμα θέλει υπομονή ώσπου αν δούμε κάποια φάσσα να πετάει, υπολογίζουμε από που ήρθε και προς τα πού πήγε.
Το πουλί σύντομα θα επιστρέψει, αφού τούτη την εποχή ταΐζουν, οπότε φροντίζουμε να δούμε το σημείο του δάσους που κατέληξε. Μέχρι να συμβεί αυτό ίσως χρειαστεί να περιμένουμε κάποια ώρα, όμως μόλις επιστρέψει ο ένας γονιός αμέσως φεύγει ο άλλος, οπότε οι ευκαιρίες μας διπλασιάζονται.
Έτσι, με τον καιρό μάθαμε πως όσο μεγάλα και αν είναι τα πιτσούνια, ποτέ δεν εγκαταλείπονται και από τους δύο γονείς. Ένας βρίσκεται πάντα κοντά τους, αν όμως οι νεοσσοί έχουν αποκτήσει φτέρωμα και δεν χρειάζονται ζεστασιά, τότε παραμένει μεν φύλακας, αλλά σε αρκετή απόσταση από την φωλιά ώστε να μην προδώσει την θέση της.
Την ίδια τακτική θα ακολουθήσει και το πουλί που επιστρέφει για να ταΐσει. Αρχικά θα κλαρώσει σε άλλο δέντρο, θα παραμείνει ακίνητο για λίγα λεπτά εποπτεύοντας τον χώρο και είτε με πηδήματα από κλαδί σε κλαδί, είτε με σύντομο κοντινό πέταγμα θα καταλήξει στα μικρά του.
Ανηφορίζοντας στα Πιέρια
Νύχτα ακόμη άφησα πίσω μου την Κατερίνη και λίγο μετά την Εξοχή συναντήθηκα με τον Κώστα. Χαιρετούρες, μεταφόρτωση τα συμπράγκαλα και συνέχεια της πορείας προς τα μεγάλα υψόμετρα. Τόξο και Καταλωνία ήταν τα επόμενα χωριουδάκια που περάσαμε ξανά και ξανά, ώσπου να πάρουμε το σωστό δρόμο για τους οικισμούς της εσχατιάς, όπως είναι το Πολύδενδρο και η Ελαφίνα.
Είχε πλέον αρχίσει να χαράζει η μέρα, αποκαλύπτοντας ένα τοπίο εκπληκτικής ομορφιάς. Βρισκόμασταν ήδη πάνω στη ράχη των Πιερίων, στα σύνορα μεταξύ νομών Πιερίας και Ημαθίας, με το τσιμεντένιο κολονάκι της Γ.Υ.Σ. να δείχνει υψόμετρο 1.205 μέτρα. Οι κάτοικοι της υπαίθρου που έχουν την ίδια “αρρώστια” με τις φάσσες, σίγουρα αντιμετωπίζουν λιγότερες δυσκολίες. Όπως αυτό το παλικάρι, που με γερακίσιο μάτι πρόσεξε πως από τα μέσα Μάη ένα ζευγάρι έκανε συχνές επισκέψεις σε απομονωμένο σημείο με ελατόπευκα.
Πήρε το «μικρόβιο» από τον πατέρα του, τον αείμνηστο Δημήτρη Τσακιρίδη, έναν υποδειγματικό κυνηγό και παθιασμένο φασσά, με τον οποίο είχαμε τα ίδια χούγια. Καρτέρι για φάσσες ως τις 9 με τα σκυλιά στην φυλάχτρα, και με τα ίδια αμέσως μετά έρευνα για μπεκάτσες… Κυνήγι σε δύο ταμπλό, με επανιέλ παντός θηράματος.
Στην ίδια κορυφή, αλλά από τα δυτικά και προς την πλευρά που βλέπει Αλιάκμονα, ως και τον Ιούλιο του 2019, υπήρξαν και χρονιές που με τον πατέρα του εντοπίζαμε περισσότερα από 4-5 ζευγάρια.
Ο εντοπισμός της φωλιάς
Ο «διάδοχος» ήταν απολύτως ακριβής στις περιγραφές του. Το πουλί εμφανίστηκε να πετάει προς τον κάμπο όταν το ρολόι έδειχνε 07:10’. Μόλις χάθηκε από τα μάτια μας μετακινηθήκαμε αμίλητοι και δίχως φασαρία προς το σημείο που το πρωτοείδαμε. Επέστρεψε περίπου 40 λεπτά αργότερα, και η κατάληξή του σε εκείνη την συστάδα των δένδρων μας οδήγησε κοντινότερα στην φωλιά του.
Ούτε 5 λεπτά δεν πέρασαν όταν το ίδιο ή το ταίρι του ξαναπέταξε για βοσκή. Μας αιφνιδίασε όμως και δεν προλάβαμε να καταλάβουμε ακριβώς το σημείο που πρωτοφάνηκε, ωστόσο, επειδή ήδη είχαμε εστιάσει την προσοχή μας πολύ κοντά στα δέντρα που αναζητούσαμε τη φωλιά, τελικά την είδαμε.
Προχειροφτιαγμένη όπως όλες ήταν, και με σημαντικό φορτίο πάνω της, αφού τα πιτσούνια μεγαλώνοντας παίρνουν βάρος γρήγορα. Ακούγαμε τον ήχο από το κάλεσμα κυριαρχίας του αρσενικού, όμως δεν τον βλέπαμε. Έγινε και αυτό όταν ο ήλιος ανέβηκε ψηλότερα και φώτισε περισσότερο το δασάκι.
Η απόσταση που μας χώριζε δεν ήταν μεγαλύτερη από 30 μέτρα, όμως οι φυλλωσιές δεν επέτρεπαν φωτογράφιση. Αφήσαμε το ζευγάρι και συνεχίσαμε για άλλα. Κατά διαστήματα η αραιή νέφωση που κυριαρχούσε διατηρούσε ιδανική την θερμοκρασία, δίνοντας παράταση στις ερευνητικές αντοχές.
Περιοχές προτίμησης
Ακολουθούσαμε αποκλειστικά και μόνο χωμάτινες διαδρομές σε εδάφη πλέον της Ημαθίας, και με την ευκαιρία θα πρέπει να επισημανθεί ότι το επίπεδο συντήρησης αυτού του οδικού δικτύου είναι σε πολύ καλή κατάσταση! Η δυτική πλευρά των Πιερίων, όπως και η νοτιοδυτική του Ολύμπου, πάντα κρατούν κάποια ζευγάρια φάσσες. Περισσότερες ή λιγότερες είναι κάτι που εξαρτάται πιστεύω κυρίως από τις ίδιες και λιγότερο από τον καιρό του Μάρτη.
Η προτίμησή τους στην πλευρά που βλέπει προς τις τεχνητές λίμνες Αλιάκμονα και τους κάμπους Ημαθίας και Κοζάνης ήταν ολοφάνερη. Εκεί δεν χρειάστηκε καν να ψάξουμε για τοποθεσίες με φωλιές, αφού το επαναλαμβανόμενο κάλεσμα των γούτων που ακούσαμε με τον ήλιο στη δύση του, μαρτυρούσε την ύπαρξη διαφορετικών ζευγαριών.
Κάπου κοντά στο χωριό Σφηκιά οι δρόμοι μας χώρισαν, δίνοντας αμοιβαία υπόσχεση να ξαναπάμε τον Ιούλιο, εκείνη τη φορά όμως και λίγο ψηλότερα, εκεί που ακούγεται “άλλο” λάλο.
Κάθε χρόνο και περισσότερες
Όσα είδαμε κι ακούσαμε επιβεβαίωσαν ότι ολοένα και περισσότερα πουλιά επιλέγουν να μένουν στις βουνοκορφές και της δικής μας πατρίδας. Όσο για το βίτσιο όλων αυτών των «παλαβών» που εξακολουθούν ακόμη να τις παρακολουθούν από την άνοιξη και μετά αφήστε το, ας πούμε πως είναι μία τρέλα από εκείνες τις όμορφες όμως που τους οδηγούν στα βουνά.
