Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες ο ιδιοκτήτης είναι αναγκασμένος να αναλάβει ο ίδιος τον ρόλο της μητέρας και να «θηλάσει» τα κουτάβια. Η επιλογή του γάλακτος, η σωστή προετοιμασία του και η συνέπεια των ταϊσμάτων είναι καταλυτικής σημασίας…
Ο τεχνητός θηλασμός είναι η μόνη λύση για την διατροφή και την επιβίωση των κουταβιών όταν το μητρικό γάλα είτε δεν υπάρχει, είτε παράγεται σε περιορισμένη ποσότητα. Ο θάνατος της μητέρας από τυχόν επιπλοκές του τοκετού (μόλυνση, εκλαμψία), η εξάντληση του μητρικού οργανισμού από μια δύσκολη εγκυμοσύνη ή από έναν κοπιώδη τοκετό, ασθένειες που καταβάλουν τον μητρικό οργανισμό, η κακή διατροφή (ποιοτικά ή ποσοτικά), η μαστίτιδα καθώς και ορμονικά αίτια είναι οι σημαντικότερες αιτίες για την πλήρη έλλειψη γάλακτος ή για την μειωμένη παραγωγή του. Τα συμπτώματα των πεινασμένων κουταβιών είναι χαρακτηριστικά. Οι κοιλιές τους είναι μαζεμένες, στην αφή φαίνονται πιο κρύα (υποθερμικά), είναι ανήσυχα, έρπουν συνεχώς και κλαίνε. Αντίθετα τα χορτάτα κουτάβια έχουν φουσκωμένες κοιλιές, είναι ζεστά, είναι ήσυχα, κοιμούνται περισσότερο και το κλάμα τους διαρκεί λίγο και σταματά όταν θηλάσουν. Αν δεν λυθεί το πρόβλημα της διατροφής των νεογέννητων, τότε είναι βέβαιο πως θα επακολουθήσει ο θάνατός τους. Στο ίδιο αποτέλεσμα όμως μπορεί να οδηγήσει και η λανθασμένη επιλογή προϊόντος ή η λανθασμένη τακτική ταΐσματος. Ας ξεκινήσουμε από την επιλογή του προϊόντος. Η επιστήμη αλλά και η κοινή λογική λένε ότι η φύση ξέρει καλύτερα. Αυτό σημαίνει πως κάθε ζωικό είδος παράγει το γάλα που είναι κατάλληλο για να θρέψει τα δικά του νεογνά και μόνον αυτά και όχι τα νεογνά άλλων ειδών. Αυτή η πολύ απλή και σχεδόν αυταπόδεικτη αλήθεια, είναι το σημείο όπου γίνονται οι μεγαλύτερες παρεξηγήσεις και όπου διαπράττονται τα μεγαλύτερα σφάλματα. Θα αρμέγατε τη σκύλα σας για να δώσετε το γάλα στο δικό σας μωρό; Όχι φυσικά. Τότε για ποιο λόγο να πάτε στο φαρμακείο να πάρετε γάλα για μωρά για να ταΐσετε τα κουτάβια; Πρέπει να γίνει κατανοητό πως τα κουτάβια είναι εξαιρετικά ευάλωτα και πως η αποκλειστική τους διατροφή για τις πρώτες 20 περίπου ημέρες της ζωής τους είναι το μητρικό γάλα. Δεν ζούμε σε άλλες εποχές που οι ιδιοκτήτες έπρεπε να καταφύγουν σε κατσίκες και αγελάδες. Ελλείψει άλλων λύσεων, το γάλα των ζώων αυτών μπορεί να βοηθήσει στην επιβίωση των κουταβιών, ειδικά όταν χορηγείται σαν συμπλήρωμα και όχι τόσο ως αποκλειστικό μέσο διατροφής. Iδανική λύση αποτελεί το ειδικό γάλα για κουτάβια το οποίο κυκλοφορεί στο εμπόριο από πολλές εταιρείες και υπάρχει σε όλα τα καταστήματα λιανικής πώλησης τροφών μικρών ζώων. Είναι «ακριβές αντίγραφο» του μητρικού γάλακτος και παρέχει στα τυφλά μικρά ανήσυχα πεινασμένα κουτάβια ότι χρειάζονται για να επιβιώσουν. Αν όμως η απάντηση στο ερώτημα «τι να ταΐσω τα ορφανά κουτάβια;» είναι απλή, η απάντηση στο ερώτημα «πως θα το κάνω;» είναι δύσκολη. Η δυσκολία έγκειται στην ιδιομορφία του θηλασμού των κουταβιών και (με δεδομένο ότι έχουμε επιλέξει το κατάλληλο προϊόν) συνίσταται στην συχνότητα του θηλασμού και στην θερμοκρασία του γάλακτος.
Σε φυσιολογικές συνθήκες τα κουτάβια κάθε δύο ώρες περίπου θηλάζουν, κάτι το οποίο είναι πρακτικά αδύνατο να το “μιμηθούμε” στην πράξη. Μπορούμε όμως να ετοιμάζουμε (ακλουθώντας με θρησκευτική ευλάβεια τις οδηγίες του κατασκευαστή) γεύματα κάθε 4 ώρες, ώστε συνολικά να δώσουμε τουλάχιστον 5 γεύματα την ημέρα. Η θερμοκρασία του γάλακτος είναι σημαντική διότι αν είναι πάνω από 40 βαθμούς, τότε είναι καυτό και το κουτάβι κάνει άρνηση και δεν τρέφεται ή ακόμα μπορεί να εμφανίσει και εγκαύματα στο στοματικό βλεννογόνο. Αν πάλι είναι κρύο τότε είναι άνοστο. Θυμηθείτε πως στον τεχνητό θηλασμό προσπαθούμε να «κοροϊδέψουμε» τα κουτάβια και να τα πείσουμε πως ο μητρικός μαστός είναι εκεί και τους παρέχει το πολύτιμο έκκριμά του. Πρέπει λοιπόν όχι μόνο να χορηγούμε το κατάλληλο προϊόν στην σωστή θερμοκρασία και στους σωστούς χρόνους, αλλά πρέπει να επιλέξουμε το κατάλληλο μέγεθος της θηλής και φυσικά να παρέχουμε στα κουτάβια ένα ελεγχόμενο, άνετο και ασφαλές περιβάλλον. Είναι καψώνι, είναι δύσκολο και απαιτεί αφοσιωμένους ιδιοκτήτες. Σίγουρα όμως αξίζει τον κόπο…
