Σήμερα, όλα, σχεδόν, τα νέα μοντέλα δίκαννων όπλων (σουπερποζέ και πλαγιόκαννων), διατίθενται με αυτόματους εξολκείς. Κάθε εταιρία του χώρου αισθάνεται υποχρεωμένη να προσφέρει αυτό το “προνόμιο” στους ενδιαφερόμενους αγοραστές, αν και δεν ήταν πάντα έτσι…
Παλιότερα, οι αυτόματοι εξολκείς συνδέονταν μόνο με τα ακριβά δίκαννα, ως ένδειξη ποιοτικής κατασκευής και πολυτέλειας, με το ανάλογο κόστος.
Πότε βολεύουν…
Και, βέβαια, δεν είναι καθόλου τυχαίο, ότι οι αυτόματοι εξολκείς ξεκίνησαν να εφαρμόζονται πρώτα – πρώτα στα χειροποίητα αγγλικά δίκαννα, εκεί γύρω στις αρχές του περασμένου αιώνα. Τους… ευνόησε ο τρόπος και η “ατμόσφαιρα” που διεξαγόταν το κυνήγι στην Αγγλική ύπαιθρο: οι μεγάλες παγάνες και το κυνήγι του φασιανού στο καρτέρι, απαιτούσε γρήγορο άδειασμα και επαναγέμισμα του όπλου, ώστε να μην περάσουν ατουφέκιστα τα πουλιά που ξεσήκωναν οι παγανιέρηδες, στα μεγάλα ιδιωτικά κτήματα.
Σήμερα, δεν χρειάζεται να είσαι Άγγλος ευγενής ή γαιοκτήμονας για να έχεις δίκαννο με αυτόματους εξολκείς…
Ακόμη και σε χαμηλής κατηγορίας τουφέκια μαζικής παραγωγής, αυτόματοι εξολκείς υπάρχουν (και μάλιστα λειτουργούν αρκετά καλά). Θεωρητικά, προσφέρουν ευκολία και ταχύτητα επαναγέμισης του όπλου, σε καρτέρια όπου το μπάσιμο των πουλιών είναι συνεχές. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι τους έχουν φανεί χρήσιμοι και σε κυνήγια πέρδικας,
όταν τα πουλιά ενός κοπαδιού έχουν “βραχώσει” και σηκώνονται ένα – ένα μετά τη φέρμα του σκύλου.
Χρήσιμοι μπορεί να φανούν και στους βαλτοκυνηγούς, όταν οι συνθήκες του χειμώνα τους υποχρεώνουν να φορούν γάντια, κάτι που δυσκολεύει την εξαγωγή των καλύκων με το χέρι… Επίσης, όταν το κρύο είναι ανυπόφορο και τα δάχτυλα πολύ παγωμένα για να πιάσουν και να βγάλουν τον κενό κάλυκα από τη θαλάμη, αυτού του τύπου οι εξολκείς μπορεί να κάνουν τη διαφορά.
Ένας κυνηγός προπονημένος στο χειρισμό του δίκαννου με αυτόματους εξολκείς, μπορεί να ρίξει έξι φυσίγγια γρηγορότερα από τον χρήστη μίας καραμπίνας που θα ρίξει τρεις βολές, και θα χρειαστεί να ξαναγεμίσει το όπλο του για να ρίξει άλλες τρεις.
Στο σκοπευτήριο, αντιθέτως, οι αυτόματοι εξολκείς είναι “μπελάς”: για να μην ρυπαίνεται ο χώρος οι κενοί κάλυκες πρέπει να μπαίνουν σε ειδικά δοχεία δίπλα στους βατήρες, οπότε οι σκοπευτές αναγκάζονται να βάζουν τα χέρια τους για να σταματήσουν την… εκτόξευση των καλύκων (και να τους ρίξουν με τα χέρια εκεί που πρέπει).
Η ρύθμιση του χρονισμού τους
Ο μηχανισμός των αυτόματων εξολκέων στα πλαγιόκαννα, ακολουθεί τις ευρεσιτεχνίες διάσημων κατασκευαστών του παρελθόντος (Westley Richards, Holland & Holland, Purdey κ.ά.), με μικρές παραλλαγές στη διάταξη των ελατηρίων…
Στα σουπερποζέ ο σχεδιασμός ακολουθεί τα πρότυπα του Browning και της Beretta: στην πρώτη περίπτωση ο μηχανισμός με τα ελατήρια βρίσκεται στην πάπια, ενώ στη δεύτερη στα πλαϊνά των καννών.
Αυτό που είναι ιδιαίτερα σημαντικό, ανεξαρτήτως από το εάν πρόκειται για πλαγιόκαννο ή σουπερποζέ, είναι ο χρονισμός των εξολκέων σε σχέση με το άνοιγμα του όπλου! Ο σωστός χρονισμός είναι ένδειξη ποιότητας και πρέπει να ελέγχεται σχολαστικά από τον αγοραστή, είτε πρόκειται για καινούριο, είτε για μεταχειρισμένο δίκαννο. Όσο και να φαίνεται περίεργο, υπάρχουν όπλα που μόλις βγήκαν από το κουτί τους, με εξολκείς που δεν έχουν σωστό χρονισμό από την “μάνα” τους! Αντιστοίχως, υπάρχουν παλαιά μεταχειρισμένα όπλα, όπου οι εξολκείς τους δουλεύουν θαυμάσια.
Η μετατροπή σε απλούς
Καθώς ανοίγει το δίκαννο, οι εξολκείς δεν πρέπει να απελευθερώνονται πριν ολοκληρωθεί τελείως το άνοιγμα του όπλου, γιατί έτσι οι κενοί κάλυκες θα χτυπάνε στη πάνω πλευρά της βάσης…
Από τη στιγμή που έχουν πυροδοτηθεί και τα δύο φυσίγγια, οι κενοί κάλυκες πρέπει να βγαίνουν απολύτως ταυτόχρονα από τις θαλάμες, πέφτοντας στην ίδια ακριβώς απόσταση (δεν μπορεί ο ένας κάλυκας να πέφτει δίπλα στα πόδια του κυνηγού, και ο άλλος δύο μέτρα μακριά του).
Πάντως, οι αυτόματοι εξολκείς που διαθέτουν κάποιες γνωστές εταιρίες στα μοντέλα τους, μπορούν εύκολα να μετατραπούν σε απλούς, γυρίζοντας απλά μια βίδα ή ένα κουμπί…
Η φροντίδα τους μία φορά το χρόνο
Στο τέλος κάθε κυνηγετικής περιόδου, καλό είναι οι αυτόματοι εξολκείς να αφαιρούνται και να καθαρίζονται! Είναι μία απλή και εύκολη δουλειά, που θα πρέπει να γίνεται, τουλάχιστον, μία φορά το χρόνο.
Η περιποίησή τους γίνεται με καθαρή βενζίνη, με ιδιαίτερη προσοχή στα μη ορατά εσωτερικά τους σημεία, γιατί εκεί μαζεύονται κατάλοιπα πυρίτιδας και σκόνες, που συχνά εμποδίζουν τη σωστή λειτουργία τους.
Σε αυτόν τον καθαρισμό θα βοηθήσει ένα μικρό βουρτσάκι ή μια παλιά οδοντόβουρτσα. Μετά, θα πρέπει να λιπανθούν ελαφρά τα σημεία επαφής και κίνησης του εξολκέα…
