Με δεδομένο ότι στο δάσος, το πάνω χέρι το έχει πάντα ο αγριόχοιρος και πολλά εξαρτώνται από αυτόν, το ερώτημα που ταλανίζει μεγάλη μερίδα γουρουνοκυνηγών είναι αν μπορούν να εκπαιδεύσουν τα σκυλιά τους έτσι ώστε να αντιμετωπίζουν με επιφυλακτικότητα τον αντίπαλό τους, χωρίς όμως να χάσουν το πάθος και την τόλμη τους…
Του Γιάννη Αμπατζίδη
Η αλήθεια είναι πως σε ότι έχει να κάνει με τους τρόπους εκπαίδευσης, τα βασικά στοιχεία είναι κοινά και αυτό που διαφέρει από εκπαιδευτή σε εκπαιδευτή, από κυνηγό σε κυνηγό, είναι κάποιες λεπτομέρειες και το στιλ. Βασική συνισταμένη όλων των μεθόδων αποτελεί το να «πάρουν» τα νεαρά σκυλιά κάποιες επίκτητες ιδιότητες, όπως η υπακοή, η ιχνηλασία κ.λπ..
Για τους κυνηγούς τους αγριόχοιρου ένα ζήτημα μείζονος σημασίας είναι τα σκυλιά ν’ αποκτήσουν κάποια επιφυλακτικότητα απέναντι στο αγριογούρουνο. Όμως, είναι ερωτηματικό αν μπορεί ένα σκυλί, όσο καλά και αν είναι εκπαιδευμένο, να καταφέρει να είναι επιφυλακτικό όταν θα βρεθεί «πρόσωπο με πρόσωπο» με το θήραμα. Κι εδώ υπεισέρχεται ο παράγοντας χαρακτήρας.
Αν το σκυλί διαθέτει ισχυρό χαρακτήρα, τόσο δυσκολότερη γίνεται η επίτευξη αυτού του στόχου, μέσω της εκπαίδευσης. Άλλωστε, και για να είμαστε απολύτως ειλικρινείς, η όποια εκπαίδευση ώστε ο σκύλος να εμπεδώσει την ανωτερότητα του αντιπάλου του (αγριόχοιρου) προκειμένου να κρατά μία -σχετική- απόσταση ασφαλείας, είναι δύσκολο έως αδύνατο ν’ αποδειχθεί πλήρως αποτελεσματική στις πραγματικές συνθήκες του κυνηγιού. Αυτό είναι κάτι που πρέπει ο ίδιος ο σκύλος να εμπεδώσει μέσα από την αυτογνωσία, τις εμπειρίες και την… τύχη του.
Οι… σκληροί χαρακτήρες
Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι για το ιδιαίτερο αυτό κυνήγι επιλέγονται οι «σκληροί» χαρακτήρες σκύλων, έναντι των «μαλθακών». Έτσι επιβάλει η φύση του κυνηγιού. Τα λιγόψυχα σκυλιά δεν έχουν θέση σε αυτά τα καθήκοντα. Αυτομάτως, λοιπόν, οι σκύλοι που δεν κάνουν πίσω στα «δύσκολα», συγκεντρώνουν τις περισσότερες πιθανότητες να τραυματιστούν, άλλοτε ελαφρά, άλλοτε σοβαρά, σε πολλές περιπτώσεις δε να χάσουν και τη ζωή τους από τα χαυλιά του αγριόχοιρου.
Σε κάποια εκπαιδευτήρια, οι κυνηγοί έχουν τη δυνατότητα να εκπαιδεύσουν τα σκυλιά τους στον τομέα της επιφυλακτικότητας, έχοντας απέναντί τους ημίαιμα γουρούνια. Εκεί τα σκυλιά έχουν την ευκαιρία να… μάθουν την υπεροχή των αγριόχοιρων απέναντί τους και ν’ αναπτύξουν το αίσθημα της αυτοσυντήρησης που θα τα «οδηγήσει» στο μέλλον να ξεχωρίζουν πότε πρέπει να μείνουν και πότε πρέπει να αποχωρήσουν από μία μάχη, ώστε να γλυτώσουν τη ζωή τους.
Τα μόνα όπλα του
Μία- δύο επισκέψεις σε αυτά τα εκπαιδευτήρια αρκούν, ώστε ο σκύλος να εμπεδώσει ότι δεν έχει καμία ελπίδα να σταθεί στα ίσα απέναντι σε αυτά τα ζώα. Παράλληλα του δίνεται η ευκαιρία ν’ αντιληφθεί άμεσα ότι πρέπει να πολεμήσει με μόνα του όπλα, το μυαλό και τη μύτη.
Πράγματι, ένας σκύλος μπορεί, κατά την εξάσκηση μέσα στο εκπαιδευτήριο, να λειτουργεί με επιφυλακτικότητα, αλλά το πράττει υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Για παράδειγμα, εκεί υπάρχει συνήθως η οπτική επαφή του σκύλου με τον αγριόχοιρο κάτι που του δίνει το πλεονέκτημα να ελέγχει την κατάσταση. Αντιθέτως, στις πραγματικές συνθήκες του βουνού, ο σκύλος τις περισσότερες φορές δεν μπορεί να ελέγξει οπτικά τον αγριόχοιρο που αντιστέκεται, λόγω πυκνής βλάστησης. Στο βουνό, λοιπόν, τα πράγματα περιπλέκονται και βασικό ρόλο σε αυτό παίζουν και οι εδαφολογικές συνθήκες.
Επίσης, στο εκπαιδευτήριο ο σκύλος μαθαίνει να διαχειρίζεται την κατάσταση απέναντι σε συγκεκριμένους αγριόχοιρους, με συγκεκριμένη συμπεριφορά. Αντιθέτως, έξω στο δάσος, οι αγριόχοιροι διαφέρουν τόσο σε φυσική, μυϊκή ικανότητα και αντοχή, αλλά και εκφράζουν διαφορετική συμπεριφορά (άλλοτε παθητική και ενεργητική) ανάλογα το χαρακτήρα τους αλλά και τις συνθήκες που επικρατούν στην εκάστοτε περιοχή.
Ούτε «άμυλα», ούτε «χαζά»
Με λίγα λόγια, η εκπαίδευση που αφορά την «επιφύλαξη» του σκύλου δεν μπορεί να θωρηθεί επαρκής ώστε να αποτρέψει τυχόν άσχημα συμβάντα. Σίγουρα βοηθάει το σκύλο ώστε να εξοικειωθεί με το αντικείμενο του, αλλά είναι κάτι που πρέπει να χτιστεί σιγά-σιγά μέσα του από τις ίδιες του τις εμπειρίες. Η αυτοπεποίθηση, η πείρα και η τεχνική θα αποκτηθούν μέσα από τις καταστάσεις που βιώνει ο σκύλος στο δάσος.
Πέρα από όλα αυτά, απαραίτητο σύμμαχο αποτελεί και ο παράγοντας «τύχη».
Κάποιοι μπορεί να χαρακτηρίζουν τα σκυλιά που δίνουν και τη ζωή τους σε μάχες με τους αγριόχοιρους ως «άμυαλα» ή «χαζά». Αυτές οι προσεγγίσεις, όμως, είναι πολύ επιφανειακές και σίγουρα δεν ταιριάζουν σε γνώστες του δύσκολου και εξαιρετικά απαιτητικού κυνηγίου του αγριόχοιρου.
Εκεί, έξω στο δάσος, το πάνω χέρι το έχει πάντα ο αγριόχοιρος και πολλά εξαρτώνται από αυτόν…
