Ίσως εμείς ή κάποιος συνάδελφός μας να έχουμε βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να διεκδικούμε ασφαλιστική αποζημίωση λόγω θανάτωσης ή και βαριάς αναπηρίας του σκυλιού μας με υπαιτιότητα τρίτων. Οι πιο συνηθισμένες αιτίες θανάτωσης ή αναπηρίας είναι το τροχαίο ατύχημα, η προμελετημένη δηλητηρίαση με φόλες, η θανάτωση με πυροβόλο όπλο κ.λπ.

του Μανούσου Χαλκιαδάκη

Σε κάθε περίπτωση που βρούμε το ζώο μας σκοτωμένο χωρίς να γνωρίζουμε το δράστη, το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να υποβάλουμε μήνυση κατ’ αγνώστων. Υποθέσεις περί της ταυτότητας του άγνωστου δράστη είναι καλύτερα να αποφεύγουμε να κάνουμε, γιατί το μόνο που τελικά θα καταφέρουμε είναι να περιπλέξουμε τα πράγματα. Ενοχοποιώντας ανθρώπους χωρίς αποδείξεις, ακόμα και αν πράγματι αυτοί είναι οι δράστες, δεν οδηγούμαστε σε κανένα θετικό αποτέλεσμα, αντίθετα “ανοίγουμε μέτωπο” με αυτούς, οι οποίοι θα επαναλάβουν την πράξη τους στο μέλλον. Πρώτα από’ όλα λοιπόν χρειάζεται λεπτός χειρισμός του θέματος και το κυριότερο: δεν κάνουμε καμία τέτοια ενέργεια “εν θερμώ”. Το γεγονός και μόνο ότι κάποιος αναίτια σκότωσε χωρίς οίκτο ένα ζώο, αυτομάτως σημαίνει ότι είναι επικίνδυνος, αδίστακτος και με δολοφονικά ένστικτα άνθρωπος, που αν τον κατηγορήσουμε χωρίς αποδείξεις, η επόμενη κίνησή του θα είναι να εκδικηθεί εμάς.
Ακόμα όμως και στην περίπτωση που γνωρίζουμε το δράστη κι έχουμε αποδείξεις και μαρτυρίες για την ενοχή του, ακόμα και αν αυτός παραδέχεται την ενοχή του και θέλει να μας αποζημιώσει οικονομικά για την απώλεια του σκυλιού μας, δεν μπορούμε εύκολα να στοιχειοθετήσουμε την απαίτησή μας.
Υπάρχουν λοιπόν κάποιες άλλες επί μέρους δυσκολίες που πρέπει να ξεπεράσουμε:
Πώς θα αποδείξουμε ότι το νεκρό ή το βαριά τραυματισμένο ζώο είναι ιδιοκτησία μας;
Πώς μπορούμε να αποδείξουμε την υπαιτιότητα του τρίτου;
Πώς θα αποδείξουμε ότι εμείς είμαστε αναίτιοι από τυχόν κακή συμπεριφορά του ζώου μας, η οποία προκάλεσε ζημία στον “θύτη” αναγκάζοντάς τον να του συμπεριφερθεί βάναυσα; Γιατί από κατήγοροι μπορούμε να βρεθούμε κατηγορούμενοι.
Πώς θα αιτιολογήσουμε την εκτίμησή μας για τη χρηματική αποζημίωση του ζώου μας;
Όσον αφορά τον υπόχρεο που θα κληθεί να μας αποζημιώσει το ζώο μας, δεχόμαστε όλοι ότι η πιο επιθυμητή περίπτωση είναι αυτή ενός τροχαίου ατυχήματος που καλείται η ασφαλιστική εταιρία του ζημιογόνου οχήματος να μας καταβάλει τη χρηματική αποζημίωση για το ζώο μας.
Φανταστείτε τι θα γινόταν αν, για το κάθε αδέσποτο ζώο που βλέπαμε σκοτωμένο στο δρόμο, ενοχοποιούσαμε το ζημιογόνο όχημα (ή και τυχαίο διερχόμενο όχημα που ουδεμία σχέση είχε με το θάνατο του ζώου) και υποβάλλοντας μήνυση ως δήθεν ιδιοκτήτες του ζώου, απαιτούσαμε από την ασφαλιστική εταιρία του οχήματος αποζημίωση π.χ. 5.000,00 ευρώ. Λέτε η ασφαλιστική εταιρία να αποζημιώσει χωρίς να μας ζητήσει να αποδείξουμε τη σχέση ιδιοκτησίας; Πως λοιπόν θα αποδείξουμε ότι το σκυλί είναι δικό μας αν δεν είναι ηλεκτρονικά ταυτοποιημένο ή αν δεν έχει αριθμό τατουάζ και αν εμείς δεν έχουμε βιβλιάριο υγείας με τον αριθμό του microchip ή τον αριθμό δερματοστιξίας; Ο “λόγος τιμής” έχει πεθάνει στις μέρες μας και δε γίνεται δεκτός στο οποιοδήποτε δικαστήριο.
Πρώτο και απαραίτητο βήμα λοιπόν για την χρηματική μας αποζημίωση είναι η απόδειξη της ιδιοκτησίας. Ιατρική βεβαίωση δηλαδή της δημόσιας κτηνιατρικής υπηρεσίας περί της θανάτωσης του ζώου και των διακριτικών στοιχείων που έφερε, σε παραλληλισμό με το βιβλιάριο υγείας.
Αν ο υπαίτιος δεν αναγνωρίσει την πράξη του, πρέπει να το αποδείξουμε εμείς. Συνήθως ένας οδηγός εύκολα παραδέχεται το γεγονός ότι ένα σκυλί έπεσε στους τροχούς του οχήματός του, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ταυτόχρονα παραδέχεται και την υπαιτιότητά του. Σε κάθε περίπτωση τροχαίου πρέπει να καλέσουμε την Τροχαία και να καταγράψει το περιστατικό στο Βιβλίο Συμβάντων της Υπηρεσίας. Πρέπει επίσης να ζητήσουμε Αντίγραφο του Βιβλίου Συμβάντων (ΑΒΣ). Κανένας οδηγός δε φέρει ευθύνη αν το σκυλί μας έπεσε τρέχοντας στους τροχούς του οχήματός του χωρίς να έχει περιθώρια αντίδρασης. Στην περίπτωση βέβαια αυτή, υπαίτιοι είμαστε εμείς κι έχουμε υποχρέωση να αποκαταστήσουμε τυχόν υλικές ζημίες που προκάλεσε το σκυλί μας στο αυτοκίνητο. Ένα ζώο που κυκλοφορεί ελεύθερο χωρίς την επιτήρηση του ιδιοκτήτη του χαρακτηρίζεται “αδέσποτο”. Δεν ξεφεύγει το αυτοκίνητο από το δρόμο για να θανατώσει ένα αδέσποτο που βρίσκεται στα χωράφια, αλλά το αδέσποτο είναι αυτό που μπαίνει στο φυσικό χώρο κίνησης του αυτοκινήτου και ουσιαστικά αυτοκτονεί. Αντίθετα ένα αδέσποτο που κυκλοφορεί στον αυτοκινητόδρομο κι ενώ ο οδηγός το αντιλαμβάνεται από απόσταση τέτοια που του δίνει “περιθώριο αντίδρασης” χωρίς ωστόσο να μειώσει την ταχύτητα του οχήματός του ή να οδηγήσει με τεταμένη την προσοχή του ώστε να αποφύγει το ατύχημα, τότε φέρει ευθύνη. Στην περίπτωση της θανάτωσης με “φόλες” ή άλλο μέσο, η απόδειξη για την ενοχή κάποιου ατόμου είναι αρκετά δύσκολη. Στην κτηνιατρική γνωμάτευση πρέπει να γίνεται ακριβής αναφορά για τα τραύματα ή για το είδος του δηλητηρίου.
Ποια είναι η “εμπορική αξία” ενός κυνηγόσκυλου; Ποιος είναι ο αρμόδιος να εκτιμήσει και με ποιόν τρόπο θα προσδιορίσει το ύψος του ποσού της αποζημίωσης;
Μόνο και μόνο η μαρτυρία ενός συνάδελφου κυνηγού ότι: “ήταν ένα άριστο κυνηγετικό σκυλί”, είναι μια γενική και αόριστη μαρτυρία που ακόμα κι αν δεν αμφισβητηθεί, δε βοηθά κανέναν για τον προσδιορισμό κάποιου συγκεκριμένου ποσού. Η έννοια “εμπορική αξία” ενός κυνηγόσκυλου δεν είναι ένα “μετρήσιμο μέγεθος”. Πρέπει λοιπόν η έννοια αυτή να αναλυθεί σε επιμέρους μεγέθη τα οποία να είναι κατά κάποιο τρόπο “μετρήσιμα”. Το να είναι δηλαδή το κυνηγόσκυλο μιας συγκεκριμένης ράτσας, να έχει μια συγκεκριμένη ηλικία, να έχει συγκεκριμένες διακρίσεις σε εκθέσεις μορφολογίας και αγώνες εργασίας, να έχει πλήρες ενημερωμένο βιβλιάριο υγείας και εργασίας κ.λπ, είναι στοιχεία που μπορούν να προσδιορίσουν ευκολότερα την “εμπορική αξία” την οποία θα απαιτήσουμε από την ασφαλιστική εταιρία ή από τον υπαίτιο, χωρίς να μπορούν αυτοί να μας αμφισβητήσουν.
Γιατί τα κουτάβια μιας συγκεκριμένης καθαρόαιμης ράτσας έχουν μια κατά Μ.Ο. τιμή πώλησης, το κόστος εγγραφής του στον ΚΟΕ είναι συγκεκριμένο, επίσης το κόστος του microchip, των εμβολίων που αναγράφονται στο βιβλιάριο υγείας, της ανά τρίμηνο αντιπαρασίτωσης και οι ιατρικές επισκέψεις για όλα αυτά, είναι γνωστά και εύκολα μετρήσιμα. Με βάσει την ηλικία που αναγράφεται στο βιβλιάριο μπορεί να υπολογιστεί το κόστος της τροφής και γενικά της συντήρησής του μέχρι σήμερα. Το να είναι π.χ. ηλικίας 5 ετών και να έχει διακρίσεις σε εκθέσεις και αγώνες σημαίνει ότι είναι αποδεδειγμένα άριστο κυνηγετικά, οπότε εύκολα προσδιορίζεται κάποια αξία, χωρίς να μπορεί να αμφισβητηθεί από κανένα.
Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι τα μόνα στοιχεία που θα μας βοηθήσουν αδιαμφισβήτητα στο να προσδιορίσουμε και στη συνέχεια να αξιώσουμε αποζημίωση για το σκυλί μας, είναι η πιστή τήρηση των βιβλιαρίων και των εντύπων, αφού βεβαίως κι εμείς έχουμε από προηγουμένως φροντίσει για την εγγραφή, την ταυτοποίηση και την ιατρική παρακολούθησή του. Η συνεχής δημιουργία ομίλων κυνηγετικών φιλών, που όλοι πρέπει ανάλογα να γίνουμε μέλη τους και η αναμονή των αγώνων ιχνηλατών στην Ελλάδα, είναι σίγουρο ότι θα συμβάλουν και θα επισπεύσουν στο νοικοκύρεμα των “νοικοκυραίων” των κυνηγόσκυλων. Εξάλλου, οι καιροί ήδη άλλαξαν και συνεχίζουν να αλλάζουν, και είμαστε ηθικά και τυπικά υποχρεωμένοι να ακολουθήσουμε τα μηνύματα, τις εξελίξεις και τις απαιτήσεις τους.