Οι τσίχλες είναι ακόμα εδώ
Την τελευταία 10ετία οι τσίχλες ξεπερνούν συχνά το μεταναστευτικό πλάνο
Μακραίνει συνεχώς το διάστημα της παραμονής των μεταναστευτικών τσιχλών στη χώρα, καθώς πέρασε και το δεύτερο 10ήμερο του Μάρτη και τα πουλιά δεν λένε να μετακινηθούν.
Είναι αλήθεια ότι την τελευταία 10ετία οι τσίχλες ξεπερνούν συχνά το μεταναστευτικό πλάνο, με το ημερολόγιο να δείχνει τον Απρίλη για αρκετά κύματα αποδημίας.
Το 2014 συνεργάτης-πληροφοριοδότης από την επαρχία, ενημέρωσε ότι κοπαδάκια με τσίχλες μετακινούνταν στις 27 Απρίλη. Υποχρεώνοντάς με τότε να γράψω το κομμάτι, “Άλλα έρχονται και άλλα φεύγουν”, εννοώντας τα τρυγόνια και τις τσίχλες.
Η καταιγίδα των αλλαγών
Είναι πολλές οι ανεξήγητες συμπεριφορές στον κόσμο των πουλιών και θα γίνουν ακόμα περισσότερες στα χρόνια που έρχονται, αφού οι αλλαγές στο περιβάλλον συντελούνται με καταιγιστικό ρυθμό.
Οι συμπεριφορές ήταν ανεξήγητες και κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, ιδιαίτερα μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ‘80, όταν η κλιματική αλλαγή αποτελούσε όρο άγνωστο και τα φαινόμενα Ελ Νίνιο και Λα Νίνια αναφέρονταν στις μεταπτυχιακές εργασίες των επιστημόνων του κλίματος.
Στον ίδιο ρυθμό των ανεξήγητων, όχι όλων, συμπεριφορών, κινείται και η οικογένεια των τσιχλών, με την κελαηδότσιχλα, το πολυπληθέστερο μέλος, να αποτελεί… τη ναυαρχίδα.
Για τα υπόλοιπα 4 μέλη της οικογένειας που έρχονται στη χώρα, εξηγήσεις οφείλει να δώσει και η κοκκινότσιχλα, ενώ για τον κότσυφα είναι γνωστά τα αίτια που τον έχουν κάνει… ανοιχτοφοβικό και στην ουσία αθέατο.
Να κυριαρχεί η άνοιξη
Για να μετακινηθούν προς το βορρά οι τσίχλες χρειάζονται τον ευνοϊκό νότιο άνεμο, αλλά πιο σημαντικό είναι να έχουν φορέσει τα… Ανοιξιάτικά τους οι χώρες του κεντρο-ανατολικού ευρωπαϊκού βορρά, εκεί που θα καταλήξουν για να φωλιάσουν και να αναπαραχθούν.
Έτσι ώστε να υπάρχει αφθονία τροφής, κυρίως η ζωική πρωτεΐνη (προνύμφες, σκουλήκια, σαλιγκαράκια, κ.ά.) που είναι απαραίτητη για το μεγάλωμα των μικρών, αλλά και η μεγάλη διάρκεια ημερήσιου φωτός, για να δίνεται ο χρόνος στα πουλιά να συλλέξουν την τροφή.
Το ότι η μέρα μεγαλώνει έναντι της νύχτας αυτήν την εποχή, δεν χωρά αμφιβολία.
Επόμενα λοιπόν ο ρυθμιστής παράγοντας για τη μετακίνηση (μεταναστευτικό ταξίδι) είναι οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν στις χώρες του βορρά ή καλύτερα αν ο βορειο-ευρωπαϊκός χειμώνας αποτελεί παρελθόν ή είναι ενεργός.
Δεν έχει «πάμε και όπου βγει»
Είναι όμως σε θέση να γνωρίζουν τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν πολλές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά;
Και βέβαια όχι, και για τον λόγο αυτόν το μεταναστευτικό ταξίδι γίνεται με πολλούς ενδιάμεσους σταθμούς, ώστε αν υπάρξει κακοκαιρία βορειότερα να καθηλώνονται για να μη μπλέξουν σε περιπέτειες. Για τα πουλιά σπανίζει το “πάμε και όπου βγει”.
Στην ακραία αυτή κατάσταση βρέθηκε προ ετών ένα σμήνος με 2 εκατομμύρια μικρόπουλα που ξεγελάστηκαν από τον καιρό και ερχόμενα από την Αφρική εγκλωβίστηκαν στην Ελβετία στο τέλος του Γενάρη. Η φωτογραφία στην εφημερίδα της εποχής τα έδειξε να πετούν σε σχηματισμό τύπου ψαρονιών, με τη λεζάντα να γράφει: “Η τελευταία και μοιραία πτήση”.
Όμως για πόσο διάστημα θα αντέξουν οι τσίχλες τον εκπατρισμό, όταν το κυρίαρχο ένστικτο της διαιώνισης του είδους τις πιέζει να ζευγαρώσουν και να φτιάξουν φωλιές;
Η εντοπιότητα
Ίσως τα γραφόμενα να δείχνουν βιασύνη, καθώς οι Έλληνες επιστήμονες και συνεργάτες των κυνηγετικών οργανώσεων πρεσβεύουν ορθώς, ότι οι τσίχλες ξεκινούν το μεταναστευτικό ταξίδι από τις 10 – 15 Μάρτη και αργότερα.
Με το αδιάσειστο αυτό επιχείρημα καταφέραμε να κυνηγάμε μέχρι τέλους του Φλεβάρη και να παρακάμψουμε τις ευρωπαϊκές oδηγίες που απαγορεύουν το κυνήγι, όταν τα πουλιά οδεύουν στις χώρες αναπαραγωγής. Πραγματικά θα ήταν βιαστικό το παραπάνω σκεπτικό, αν δεν το ανέτρεπαν οι ίδιες οι τσίχλες, αφού δεν είναι προετοιμασμένες για το μεγάλο ταξίδι.
Και το αποδεικνύουν με την έλλειψη… καυσίμου, δηλαδή του σωματικού τους λίπους. Που για να το αποκτήσουν απαιτείται ένας ικανός χρόνος παραμονής και με εντατική διατροφή. Κοντολογίς, η ασυνήθιστα μεγάλη διάρκεια παραμονής, δίνει το δικαίωμα να διατυπωθούν απόψεις με ποικίλο περιεχόμενο, με όλες όμως να έχουν κοινό παρονομαστή την επισήμανση του κινδύνου να αποβεί η παραμονή σε βάρος της αναπαραγωγής.
Τον πρώτο λόγο έχει η επιστήμη
Δεν γίνεται όμως να υποκαταστήσουμε, εμείς οι κυνηγοί, το επιστημονικό έργο. Μπορούμε όμως να παρατηρούμε και να καταγράφουμε. Και να ευχόμαστε όλες οι απορίες και τα ερωτηματικά να περιλαμβάνονται στο 20ήμερο της καθυστέρησης που φέτος εμφανίστηκε σε όλες τις φάσεις της μετανάστευσης, αρχής γενομένης από τον Οκτώβρη.
