Ένας χρήσιμος “οδηγός” για να γνωρίζει ο κάθε κυνηγός, πως οι εταιρίες κατασκευής όπλων, συμβολίζουν τα ανοικτά τσοκαρίσματα στις κάννες των όπλων τους…
Του Σοφοκλή Κοσκινά
Αν και θα έπρεπε, εν τούτοις δεν υπάρχουν κάποια διεθνή στάνταρ τα οποία να έχουν υιοθετηθεί από όλες τις εταιρίες κατασκευής όπλων και να αφορούν στο συμβολισμό των στενωμάτων (τσοκ).
Έτσι, δεν είναι λίγες οι φορές, που κυνηγοί και σκοπευτές ζητούν από τους δημοσιογράφους της εφημερίδας περισσότερους πληροφορίες και λεπτομέρειες, σχετικά με συμβολισμούς που υπάρχουν πάνω στις κάννες των όπλων τους, ζητώντας να μάθουν ποια σύσφιξη αντιπροσωπεύουν. Σε ότι αφορά, λοιπόν, τα ανοικτά τσοκ, αυτά που θα πρέπει να γνωρίζετε περιγράφονται με κάθε λεπτομέρεια στη συνέχεια.
Κύλινδρος
Συνήθως, στις κάννες με σταθερά τσοκ υπάρχουν εγχάρακτα σήματα που υποδηλώνουν το βαθμό σύσφιξης.
Αν το όπλο έχει βιδωτά τσοκάκια, υπάρχουν εγκοπές στην εμπρός πλευρά για να μπορεί ανά πάσα στιγμή ο χειριστής του όπλου, κοιτώντας το στόμιο της κάννης, να γνωρίζει ποιο τσοκ είναι βιδωμένο.
Το συμβολισμό του κυλίνδρου (Cylinder) τον αναγνωρίζει κάποιος πάνω στις κάννες, με τα γράμματα: (CL) και τους συμβολισμούς (*****) ή (C+++++). Για τα Browning και τα Miroku o συμβολισμός είναι (***). Οι κάννες με σύσφιξη κύλινδρο, σε όλο το μήκος τους δεν έχουν διαφορά στην εσωτερική τους διάμετρο. Ανεκτή είναι μία απόκλιση στην άκρη της κάννης, που δεν ξεπερνά τα 5 δέκατα του χιλιοστού (+-). Τέτοιες κάννες είναι οι slug. Η βλητική απόδοση του κυλίνδρου δεν υπερβαίνει το 40%, πάνω στον κύκλο των 75 εκατ. στην απόσταση των 35 μέτρων. Ο κύλινδρος είναι ιδανικός για μονόβολα.
Βελτιωμένος κύλινδρος
Τους συμβολισμούς του βελτιωμένου κυλίνδρου (improved cylinder, είναι η ονομασία στα αγγλικά) τους συναντάμε με τα γράμματα IMP.CYL, ή IC και με τα σύμβολα (****), (++++), (ΥΥΥΥ) ή (0000).
Ιδιαιτερότητα υπάρχει στα όπλα Browning και Miroku που ο συμβολισμός για τον βελτιωμένο κύλινδρο είναι (**-).
Ο βελτιωμένος κύλινδρος διαθέτει στένωση με βάση την αναγραφόμενη διάμετρο του κύριου τμήματος της κάννης (αυλός) της τάξεως των 0,10 χιλ. – 0,30 χιλ. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ιδανική είναι η απόκλιση των 0,20 χιλιοστών. Η βλητική απόδοση του βελτιωμένου κυλίνδρου κυμαίνεται μεταξύ 40 – 50%.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι στην απόσταση των 35 μέτρων, στον κύκλο των 75 εκατοστών τα σκάγια που θα διαμορφώσουν κατανομή και διασπορά θα πρέπει να είναι το 40% – 50% από το σύνολο των σκαγιών της γόμωσης.
Αντίστροφο-αποκεντρωτικό
Το σχήμα του συγκεκριμένου τσοκ, μοιάζει με καμπάνα και διόλου τυχαίο δεν είναι πως του έχουν δώσει την ονομασία, Bell choke. Αυτόν τον τύπο τροκαρίσματος τον χρησιμοποιούσαν, συνήθως, κάποιες εταιρίες για τα όπλα τους που προορίζονταν για το Ολυμπιακό SKEET. Για το Bell choke δεν υπάρχει κάποιος συμβολισμός, ούτε καν ονομαστική αναγραφή του επάνω στις κάννες.
Η ιδιαιτερότητά του είναι, ότι αντί να σφίγγει στο στόμιο, διευρύνεται σε διάμετρο και μάλιστα αρκετά μεγαλύτερη από τον αυλό της κάννης. Για παράδειγμα μπορεί ο αυλός του όπλου να είναι 18,4 χιλιοστά και στην άκρη του τσοκ η μέτρηση να δείχνει 19 ή 19,1 χιλ. Κάποιοι ονομάζουν αυτό το τσόκ και αποκεντρωτικό. Η πρώτη εφαρμογή του ξεκίνησε τη δεκαετία του 1970. Στο άθλημα του SKEET, το βάρος γόμωσης ήταν στα 32 γραμμάρια σκάγια και η βυσμάτωσή τους γινόταν με μάλλινη τάπα. Το τσοκ καμπάνα βοηθούσε στο να δίνει πολλά σκάγια στην περιφέρεια της τουφεκιάς. Κάτι πολύ χρήσιμο για τους σκοπευτές, που ήθελαν ανοιχτές κατανομές σκαγιών σε κοντινές αποστάσεις (έως τα 20 μέτρα).
Skeet τσοκ
Θα το συναντήσετε με την ένδειξη skeet, skeet1, skeet 2, improved skeet κ.ά. Στην Ελλάδα, όταν αναφερόμαστε στο skeet εννοούμε το Ολυμπιακό.
Δεν έχει τύχει να ασχοληθούμε και με άλλες μορφές που έχει αυτό το αγώνισμα σε Αγγλία και Αμερική και το καθιστούν ευκολότερο. Οι Αμερικανοί φροντίζοντας, ώστε να έχουν προτάσεις για κάθε κατηγορία σκοπευτών και ειδικά για αυτούς που δεν θέλουν να γίνουν… Ολυμπιονίκες, απλούστευσαν τη μορφή του skeet για να μπορούν να ασχοληθούν και άνθρωποι μεγαλύτερων ηλικιών, αλλά και κυνηγοί που απλά αναζητούσαν τρόπους προπόνησης, ώστε να είναι “ετοιμοπόλεμοι”. Η σύσφιξη στο skeet είναι στενότερη συγκριτικά με την διάμετρο του αυλού, από 0,15 έως 0.20 δέκατα του χιλιοστού. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν κι άλλες προτάσεις από τις εταιρίες που κατασκευάζουν τσοκ με διαφορές στη σύσφιξη, που μπορεί να είναι έως και 0.40 δέκατα του χιλιοστού στενότερες, από τη διάμετρο του αυλού. Τα τσοκ αυτά υπάρχουν για να μπορεί ο σκοπευτής που δεν ρίχνει Ολυμπιακό skeet, να ρίχνει πιο μακρινές βολές.
Για το λόγο αυτό πρέπει να είστε προσεκτικοί όταν επιλέγετε τέτοιου τύπου τσοκ. Αν πέρα της αναγραφής skeet υπάρχουν ενδείξεις σε νούμερα ή λέξεις, τα τσοκ αυτά είναι πιο στενά και ενδεχομένως να μπαίνουν στα “χωράφια” του βελτιωμένου κυλίνδρου.
Όπως και να έχει, οι διαφορές που παρουσιάζουν όλα αυτά τα τσοκ μεταξύ τους είναι τόσο μικρές, που σε κάποιες περιπτώσεις δεν αξίζει καν να ασχοληθείτε μαζί τους. Το τσοκάρισμα skeet είναι αρκετά διαδεδομένο στους κυνηγούς, ειδικά σε αυτούς που κυνηγούν με σκυλιά φέρμας.
Τula τσοκ, τα πιο αποτελεσματικά
Για τον συγκεκριμένο τύπο τσοκαρίσματος δεν υπάρχουν συμβολισμοί. Σε κάποια όπλα πάνω στις κάννες αναγράφεται η λέξη Tula choke, που υποδηλώνει ότι το όπλο φέρει το συγκεκριμένο τσοκάρισμα. Το Tula choke είναι το πιο αποτελεσματικό τσοκ, σχεδιάστηκε από Ρώσους μηχανολόγους και καταφέρνει να δίνει την καλύτερη και πιο ομοιόμορφη κατανομή σε αποστάσεις μέχρι τα 20 μέτρα, με φυσίγγι 32 γραμμ. μάλλινης τάπας.
Σχεδιάστηκε το 1967 στο εργοστάσιο της Tula και προοριζόταν για εφαρμογή στα σκοπευτικά όπλα του Ολυμπιακού skeet της ρωσικής ομάδας. Ο Ρώσος Evgeny Petrov κέρδισε με σκορ 198 στα 200 πιάτα το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968, στο Μεξικό, ρίχνοντας με ένα σουπερποζέ ΜU 8-01 με Tula τσοκ.
Αρχικά κανείς δεν ενδιαφέρθηκε για το όπλο του Ρώσου σκοπευτή. Οι περισσότεροι απέδωσαν την επιτυχία στις ικανότητες του Petrov. Δύο χρόνια μετά, το 1970, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που έγινε στο Φοίνιξ της Αριζόνα, ο Petrov με το ίδιο όπλο πήρε το χρυσό, κάνοντας για πρώτη φορά την απόλυτη επίδοση, 200 στα 200 πιάτα.
Τη φορά αυτή οι ειδικοί δεν αρκέστηκαν στο να αποδώσουν την επιτυχία στον Petrov, αλλά το έψαξαν και λίγο παραπάνω προσπαθώντας να συλλέξουν πληροφορίες για το ποιες τεχνικές προδιαγραφές έχει το όπλο του.
Οι αντιγραφές και οι όμοιες κατασκευές άρχισαν να εμφανίζονται και αρκετά “μεγάλα” ονόματα κατασκευαστών αντέγραψαν την ρωσική πατέντα. Στις μέρες μας, τα πράγματα έχουν αλλάξει και οι βυσματώσεις δεν γίνονται πλέον με μάλλινη τάπα. Κάτι που έχει ως αποτέλεσμα την περιορισμένη εφαρμογή του Tula Choke.
