Η πυρίτιδα χρησίμευσε ως καταλύτης για την ανάπτυξη των πυροβόλων όπλων που χρησιμοποιούμε σήμερα στο κυνήγι, καθώς και στην ανάπτυξη των κυνηγετικών σκύλων.
Η ανάγκη για την ύπαρξη σκύλων φέρμας, δημιουργήθηκε επειδή αποκτήσαμε ένα νέο όπλο για το κυνήγι. Η επανάσταση αυτή απαιτούσε την εφεύρεση της πυρίτιδας. Η πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά της πυρίτιδας ήταν στο Taishang Shengzu Jindan Mijue κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Tang στην Κίνα και ανακαλύφθηκε κατά την αναζήτηση ενός αλχημιστή, ο οποίος προσπαθούσε να βρει το ελιξίριο της ζωής.
Η πυρίτιδα ήταν γνωστή στην Ινδία και την Κίνα από τα αρχαία χρόνια. Είναι πολύ πιθανό, ο Μέγας Αλέξανδρος να βρέθηκε αντιμέτωπος με πυροβόλα όπλα στην Ινδία, κάτι που μαρτυρά και ένα απόσπασμα στο Quintus Curtius. Υπάρχουν πολλές αρχαίες ινδικές και κινεζικές λέξεις που αναφέρονται σε όπλα φωτιάς, καταβροχθιστική φωτιά, μπάλα που περιέχει επίγεια φωτιά κ.λπ.
Ο Dutens, στο έργο του, αναφέρεται σε κάποια σημεία στη ζωή του Απολλώνιου Τυάνσιου, που γράφτηκε από τον Philostratus, το οποίο, αν είναι αλήθεια, αποδεικνύει, ότι ο Μέγας Αλεξάνδρος συνάντησε για πρώτη φορά την πολεμική χρήση της πυρίτιδας. Αν και ο Φιλοστράτος δεν θεωρείται ο πιο αληθινός από τους αρχαίους συγγραφείς, υπάρχουν και άλλα στοιχεία που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη της πυρίτιδας. Η πιο έξυπνη θεωρία που σέβεται την εφεύρεση της πυρίτιδας είναι αυτή του Χένρι Γουίλκινσον.
«Πάντα μου φαινόταν πολύ πιθανό, η πρώτη ανακάλυψη της πυρίτιδας να προέρχεται από την αρχέγονη μέθοδο μαγειρέματος των τροφίμων με φωτιά από ξύλα. Σε αρκετές περιοχές της Ινδίας και της Κίνας το έδαφος είναι εμποτισμένο με νιτρικό άλας. Είναι βέβαιο, ότι από τη στιγμή που οι αυτόχθονες αυτών των χωρών έπαψαν να καταναλώνουν το φαγητό τους σε ακατέργαστη κατάσταση, πρέπει να είχαν χρησιμοποιηθεί τέτοια μέσα για την προετοιμασία του. Όταν οι φωτιές σβήνονταν, μερικά τμήματα του ξύλου που είχαν μετατραπεί σε κάρβουνο, έρχονταν σε επαφή με τη γη και τα δύο αυτά συσπαστικά αποτελούσαν τη βάση για την παραγωγή πυρίτιδας. Η αναζωπύρωση της φωτιάς που είχε σβήσει, είναι σίγουρο ότι δεν πέρασε απαρατήρητη».
Ακολούθησε η εισαγωγή εκρηκτικών στην Ευρώπη. Πριν από την πτώση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας χρησιμοποιήθηκε η ελληνική φωτιά, στη σύνθεση της οποίας εισήλθαν το νιτρικό και το θείο. Το 275 μ.Χ., ο Ιούλιος Αφρικανός αναφέρει την «σκόνη σκοποβολής». Η πυρίτιδα, ή κάποιο μείγμα που μοιάζει πολύ με αυτή, χρησιμοποιήθηκε στην πολιορκία της Κωνσταντινούπολης το 668. Οι Άραβες ή οι Σαρακηνοί την χρησιμοποίησαν στην πολιορκία της Μέκκας το 690. Άλλες πρώτες χρήσεις πυρίτιδας που καταγράφηκαν είναι: από τους Σαρακηνούς στην Θεσσαλονίκη το 904, από τον Σολομών, βασιλιά της Ουγγαρίας, στην πολιορκία του Βελιγραδίου το 1073, σε μια θαλάσσια σύγκρουση μεταξύ των Ελλήνων και των Πισιανών. Το 1147, οι Άραβες χρησιμοποίησαν πυροβόλα όπλα εναντίον των Ιβηρών. Το 1218 υπήρχε πυροβολικό στην Τουλούζη. Ο Berthold Schwartz, μοναχός του Friburg στην Γερμανία, μελέτησε τα γραπτά του Μπέικον σχετικά με τα εκρηκτικά και κατασκευάσε πυρίτιδα. Συνήθως πιστώνεται ως εφευρέτης και σε κάθε περίπτωση, η τιμή οφείλεται σε αυτόν για τη γνωστοποίηση ορισμένων χαρακτηριστικών της πυρίτιδας. Είναι σίγουρο, ότι η πυρίτιδα ήταν γνωστή στην Ισπανία και την Ελλάδα επί σειρά ετών πριν από τη χρήση της στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη.
Στην Αγγλία δεν φαίνεται να έχει κατασκευαστεί ή αγοραστεί μέχρι τον 14ο αιώνα πυριτιδα. Ο κ. Olliver, της Boklersberry, φαίνεται να ήταν ένας από τους πρώτους εμπόρους εκρηκτικών. Η κατασκευή της στην Αγγλία, ως βιομηχανία, χρονολογείται από τη βασιλεία της Ελισάβετ, όταν οι μύλοι ιδρύθηκαν για πρώτη φορά στο Κεντ, και το μονοπώλιο παραχωρήθηκε στην οικογένεια Evelyn.
Η σύγχρονη μορφή της πυρίτιδας και των φυσιγγίων που χρησιμοποιούμε έχει προχωρήσει με πολλούς τρόπους από την αρχή του προηγούμενου αιώνα. Τα εκρηκτικά μπορούν να χωριστούν σε τρεις κύριες κατηγορίες: Πρώτον, απλές ουσίες που είναι από μόνες τους εκρηκτικές, όπως το πικρικό οξύ και τα αλκαλικά άλατά του, και τα υποστρώματα του αργύρου και του υδραργύρου. Δεύτερη κατηγορία είναι οι μηχανικές ενώσεις διαφόρων ουσιών που δεν είναι εκρηκτικές, όπως το χλωρικό κάλιο με ζάχαρη, αλάτι με κάρβουνο και θείο. Και τρίτη κατηγορία, είναι, χημικές ενώσεις, όπως νιτρο-γλυκερίνη και νιτροκυτταρίνη.
