Η επαφή που έχω με κυνηγούς από όλη την Ελλάδα είναι συχνή. Πολλές φορές έχω ανταλλάξει απόψεις με λαγοκυνηγούς και πάντα κάτι έχω να κερδίσω από την εκάστοτε συζήτηση. Σχεδόν πάντα ακούω, ότι στα μέρη που κυνηγάνε αυτοί οι αγαπητοί συνάδελφοι, είναι πιο δύσκολα και τα σκυλιά δεν έχουν καλή απόδοση στο κυνήγι του λαγού. Για να δούμε όμως αυτό είναι αλήθεια;
του Στάθη Καβαθούλη
Καταρχήν όταν εκπαιδεύουμε τα σκυλιά μας πρέπει να τα πηγαίνουμε σε δύσκολα εδάφη, ώστε να μαθαίνουν τις ιδιαιτερότητες και τα μυστικά αυτών των βουνών. Ποια είναι όμως τα στοιχεία που κάνουν δύσκολο το κυνήγι του λαγού με ιχνηλάτες; Η απάντηση είναι μία. Οι εδαφοκλιματολογικές συνθήκες είναι αυτές που καθορίζουν την έκβαση του λαγοκυνηγιού.
Ας αναφερθούμε πρώτα στο έδαφος και κατά πόσο επηρεάζει την ιχνηλασία τη δίωξη και το ξεφώλιασμα. Ας τα πάρουμε όμως ένα-ένα. Τα μαλακά βουνά ευνοούν την ιχνηλασία και όταν λέμε μαλακά βουνά εννοούμε αυτά που έχουν πολύ ή μαλακό χώμα και ομαλό πέτρωμα (το οποίο είναι η κλασσική πέτρα που απαντάται στα περισσότερα ελληνικά βουνά). Αντίθετα αν η πέτρα είναι πολύ αιχμηρή, ο λαγός δεν ψάχνεται καλά από τα σκυλιά, λόγω του ότι δεν μπορούν να πατήσουν καλά επάνω στις μύτες που σχηματίζουν οι πέτρες, (ειδικά δε αν είναι και βρεγμένες μοιάζουν σαν ξυράφια) αλλά και γιατί όταν τις πατάει ο λαγός δεν αφήνει ίχνη στην μικρή επιφάνεια που πατάει το πόδι του. Επίσης πετρώματα όπως αυτά που μοιάζουν με ασβέστη, αλλά και τα κόκκινα πετρώματα, δεν ευνοούν την ιχνηλασία. Τα πετρώματα αυτά στην περιοχή μου τα λένε σάρες, τα οποία αποτελούνται από χιλιάδες πέτρες που είναι μαζεμένες, χωρίς όμως να συγκρατούνται από το έδαφος. Άλλες ονομασίες αυτών των πετρωμάτων είναι χαλιάδες ή χαλικιάδες που νομίζω ότι είναι και η σωστή τους ορολογία. Αυτά τα πετρώματα συνήθως δεν κρατάνε τη μυρωδιά του λαγού, ή έχουν κάποιες μυρωδιές που σκεπάζουν τη δική του. Εδάφη που δεν ευνοούν την ιχνηλασία είναι και αυτά που έχουν αρωματικά φυτά τα οποία μυρίζουν έντονα και καλύπτουν την οσμή του λαγού. Άλλος ένας αρνητικός παράγων στην ιχνηλασία είναι η παρουσία γιδοπροβάτων, που αφήνουν τις έντονες δικές τους μυρωδιές, με αποτέλεσμα το λαγόσκυλο να μην μπορεί να “πιάσει” την λεπτή μυρωδιά του λαγού. Την περίοδο των πρώτων βροχών η ιχνηλασία γίνεται πολύ δύσκολη στα περισσότερα εδάφη, εκτός ίσως από τα πετρωτά, γιατί η πέτρα δεν αναδύει έντονες μυρωδιές σε αντίθεση με το χώμα, που μυρίζει έντονα όπως και τα ξερά χόρτα. Κάτι που παραλείψαμε να πούμε είναι πως σήμερα οι δρόμοι είναι πάρα πολλοί και γίνονται ολοένα και περισσότεροι. Πρέπει να ξέρουμε ότι η ιχνηλασία στους δρόμους είναι ιδιαίτερα δύσκολη, λόγω του ότι τα διερχόμενα αυτοκίνητα εναποθέτουν καυσαέρια στην επιφάνειά τους, κάτι που δυσκολεύει πολύ τα λαγόσκυλα. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να πηγαίνουμε τακτικά τα λαγόσκυλά μας σε μέρη που υπάρχουν δρόμοι, για να μπορούν να εγκλιματίζονται και να αντεπεξέρχονται στις δυσκολίες που παρουσιάζονται. Έτσι σε συνθήκες κυνηγίου θα μπορούν να φέρουν αποτέλεσμα σε τέτοια μέρη. Σίγουρα τα δύσκολα βουνά είναι για τα πολύ καλά σκυλιά και είναι ουτοπία να πάμε για κυνήγι σε ένα τέτοιο βουνό, όταν ξέρουμε ότι τα σκυλιά μας δεν θα έχουν καλή απόδοση. Βέβαια αναφέρομαι σε σκυλιά τα οποία έχουν φτάσει σε κάποια ηλικία και έχουν καταφέρει να φτάσουν την απόδοσή τους στο μέγιστο (αν και τα λαγόσκυλα μαθαίνουν μέχρι να πεθάνουν). Από την άλλη όμως πρέπει να γνωρίζουμε ότι ένα λαγόσκυλο που βρίσκεται σε μέτριο επίπεδο, δεν μπορεί να φτάσει από τη μία μέρα στην άλλη στο μέγιστο την απόδοσή του, αλλά χρειάζεται πολύ και συστηματική δουλειά. Δεν μπορούμε να έχουμε υψηλές απαιτήσεις από ένα λαγόσκυλο που είναι μέτριο λόγω ελλιπούς εκπαίδευσης. Τέτοιου είδους λαγόσκυλα πρέπει να τα πηγαίνουμε σε εύκολα μέρη, ώστε σιγά-σιγά να βελτιωθούν και να φτάσουν στο επίπεδο που θέλουμε. Εδώ θα θυμηθώ τα λόγια ενός παλιού κυνηγού και καλού φίλου, ο οποίος μου έλεγε ότι πηγαίνω τα λαγόσκυλά μου σε δύσκολα βουνά για να τα κάνω άριστα, όμως αν κάποιες ημέρες επικρατούσαν άσχημες καιρικές συνθήκες, τα πήγαινα σε πιο εύκολα λαγοτόπια για να μην απογοητεύονται. Όπως σε μία ποδοσφαιρική ομάδα οι συνεχείς νίκες φτιάχνουν την ψυχολογία της, έτσι και τα λαγόσκυλα που βγάζουν συνέχεια λαγό, έστω και σε πιο εύκολα βουνά, αποκτούν εμπειρίες, ανταποκρίνονται στις δυσκολίες της ιχνηλασίας ξεφολιάζοντας λαγούς και βρίσκονται σε μία διαρκή φόρμα, με αποτέλεσμα όταν θα βρεθούν στα πιο δύσκολα μέρη να ανταποκριθούν καλύτερα.
Σειρά έχουν οι κλιματολογικές συνθήκες και το μικροκλίμα της κάθε περιοχής. Υπάρχουν για παράδειγμα περιοχές όπου τον περισσότερο καιρό φυσάει έντονος αέρας με αποτέλεσμα να χαλάει τα ίχνη του λαγού. Τέτοιοι λαγότοποι είναι συνήθως τα νησιά και οι αλπικές ζώνες, όπου σχεδόν πάντα φυσάει και θα παρατηρήσουμε ότι τα σκυλιά που χρησιμοποιούνται για το κυνήγι του λαγού δεν είναι οι κλασσικοί ιχνηλάτες που συναντούμε στην Ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά σκυλιά που έχουν πολύ καλό ξεφώλιασμα και ίσως λίγο περιορισμένη δίωξη. Αυτό συνήθως γίνεται γιατί αυτά τα βουνά είναι σπανά και ο λαγός μπορεί να θηρευτεί στο ξεφώλιασμα, αλλά και γιατί αυτά τα βουνά δεν ενδείκνυται για το κυνήγι του λαγού στη δίωξη. Υπάρχουν επίσης λαγοτόπια που λόγω του μικροκλίματος που έχουν, οι βροχές σπανίζουν, ενώ σε κάποια κοντινά βουνά βρέχει περισσότερο. Επίσης υπάρχουν βουνά στα οποία αν βρέξει τις πρωινές κυρίως ώρες, δημιουργείται πάντα ομίχλη, η οποία σκεπάζει τα ίχνη του λαγού. Σε άλλα λαγοτόπια που το χειμώνα συνήθως έχει ξεροβόρι, μπορεί να έχει μεγάλη παγωνιά (παγετός), κάτι βέβαια που ισχύει για τα βουνά που έχουν μεγάλο υψόμετρο.
Γιατί όμως ισχυρίζονται οι λαγοκυνηγοί ότι ο δικός τους τόπος είναι και ο πιο δύσκολος; Εγώ εδώ θα απαντήσω ότι το ίδιο ισχυρίζονται όταν λένε “το δικό μου λαγόσκυλο είναι το καλύτερο”. Αυτό γίνεται διότι ο κάθε κυνηγός βλέπει το λαγόσκυλό του σε διάφορα κυνήγια, τα οποία είναι αρκετές φορές δύσκολα, με αποτέλεσμα να βλέπει το σκυλί του στις καλύτερες στιγμές του, αγνοώντας ότι και άλλοι συνάδελφοι έχουν ζήσει παρόμοιες στιγμές με τα δικά τους σκυλιά. Επίσης όλοι οι κυνηγοί νομίζουν ότι εκεί που κυνηγάνε τα σκυλιά τους, αντιμετωπίζουν και τους δυσκολότερους λαγούς. Ακόμα πιστεύουν ότι στα δικά τους λαγοτόπια δεν υπάρχουν πολλοί λαγοί, ενώ σε άλλα μέρη οι λαγοί είναι και πιο πολλοί και πιο εύκολοι. Βέβαια θα συμφωνήσω ότι όπου έχει πολλούς λαγούς το κυνήγι είναι πιο εύκολο και ως γνωστόν το λαγόσκυλο θα ιχνηλατήσει τους πιο κοντινούς ντορούς, γιατί αν επέλεγε να ιχνηλατήσει το δύσκολο ντορό και άφηνε τον έντονο και φρέσκο, το λαγόσκυλο αυτό μάλλον θα είχε προβλήματα ευφυΐας. Βέβαια οι κυνηγοί ισχυρίζονται ακόμα, ότι σε διπλανά ή απομακρυσμένα άλλα λαγοτόπια υπάρχει περισσότερο θήραμα και ότι τι κυνήγι του λαγού εκεί είναι ευκολότερο. Αυτό κάποτε μπορεί να ίσχυε, λόγω του ότι υπήρχαν λαγοτόπια χωρίς πρόσβαση (δρόμοι). Τώρα όμως όλα τα βουνά είναι προσιτά αλλά και οι λαγοκυνηγοί περισσότεροι από ποτέ, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν ελεύθεροι λαγότοποι.
