Όλο πληθαίνουν οι επιστημονικές φωνές που αναφέρουν πως πηγή του κοροναϊού δεν είναι άλλη από την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος που με τρομακτική… συνέπεια πραγματοποιεί το είδος μας τα τελευταία χρόνια. Παράλληλα οι ψυχίατροι επισημαίνουν πως η δραστηριοποίηση στη φύση μας φέρνει κάθε φορά ένα βήμα πιο κοντά στην καλή ψυχική υγεία…
Της Θεανώς Καρούτα
H δρ. Τζέιν Γκούντολ είναι μία από τις διασημότερες ανθρωπολόγους καθώς θεωρείται εδώ και χρόνια ως η επιστήμονας που γνωρίζει καλύτερα τα θέματα διατήρησης της άγριας ζωής και βιώσιμης ανάπτυξης. Η Βρετανίδα επιστήμονας που ειδικεύεται στην πρωτευοντολογία, χτυπά εδώ και καιρό τα καμπανάκια του κινδύνου -μεσούσης της υγειονομική κρίσης του νέου κοροναϊού- προειδοποιώντας για την ευθραυστότητα της ανθρωπότητας, «εάν δεν αλλάξουμε τα τωρινά συστήματα διατροφής μας και δεν αντλήσουμε διδάγματα από την πανδημία».
«Το προκαλέσαμε αυτό στους εαυτούς μας λόγω της απόλυτης έλλειψης σεβασμού στα ζώα και το περιβάλλον», δήλωσε η Τζέιν Γκούντολ σε διαδικτυακή εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε από την οργάνωση «Compassion in World Farming».
«Η ασέβεια μας στα άγρια ζώα και η ασέβειά μας στα εκτρεφόμενα ζώα δημιούργησαν αυτήν την κατάσταση, κατά την οποία η ασθένεια μπορεί να διαδοθεί και να μολύνει ανθρώπους», πρόσθεσε.
Η υπερεκμετάλλευση
Η Τζέιν Γκούντολ τόνισε ότι πηγή του κοροναϊού δεν είναι άλλη από την υπερεκμετάλλευση του φυσικού κόσμου, όπως τα δάση που μειώθηκαν δραστικά, τα φυσικά ενδιαιτήματα που καταστράφηκαν και τα είδη που εξαφανίστηκαν. Η επιστήμονας -που έχει αφιερώσει τη ζωή της στην έρευνα για τη συμπεριφορά των χιμπατζήδων- ζήτησε να σταματήσει η εντατική καλλιέργεια, η οποία, όπως αναφέρει, δημιουργεί πλήθος ζωικών ασθενειών, τις οποίες δεν είναι πάντα σίγουρο πως οι άνθρωποι θα καταφέρνουν να ελέγχουν. Επιπλέον, συνέδεσε τη βιομηχανική καλλιέργεια με την αύξηση των ανθεκτικών στα αντιβιοτικά υπερβακτήριων.
«Πρέπει να σταματήσουμε να αγοράζουμε τα προϊόντα τους», είπε για τις εταιρείες που χρησιμοποιούν την εργοστασιακή γεωργία. Η Γκούντολ ζήτησε ακόμη από τους ηγέτες του πλανήτη να αντιμετωπιστούν ζητήματα όπως η φτώχεια, ο πόλεμος κι η βία καθώς επηρεάζουν -αρνητικά βέβαια- το φυσικό περιβάλλον πολύ περισσότερο απ’ όσο μπορούμε να διανοηθούμε. «Αν δεν κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά, τελειώσαμε» είπε. «Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε για πολύ ακόμα έτσι» τόνισε.
Ωστόσο υπογράμμισε ότι έχουμε λίγο χρόνο για να δράσουμε. «Έχουμε φτάσει σε μια καμπή στη σχέση μας με τον φυσικό κόσμο» προειδοποίησε. «Ένα από τα διδάγματα που αντλήθηκαν από αυτήν την κρίση είναι ότι πρέπει να αλλάξουμε τους τρόπους μας. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι για να αποφευχθούν μελλοντικές κρίσεις, πρέπει να αλλάξουμε δραστικά τη διατροφή αλλά και τη γραμμή παραγωγής των τροφίμων μας. Για το καλό των ζώων, του πλανήτη και της υγείας των παιδιών μας» επισήμανε.
Ψυχική υγεία
Την ίδια ώρα, τα οφέλη της επαφής με τη φύση, φαίνεται πως απασχολούν έντονα και πολλούς επιστήμονες, κυρίως μετά την περίοδο της πανδημίας, όταν οι περισσότεροι άνθρωποι στον πλανήτη κλείστηκαν στα σπίτια τους έπειτα από οδηγίες των ηγετών των κρατών τους.
«H σύνδεση με τον φυσικό κόσμο είναι απαραίτητη τόσο για την ψυχική μας υγεία όσο και για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης», τονίζει η Λούσι Τζόουνς, συγγραφέας του βιβλίου «Losing Eden: Why Our Minds Need the Wild» («Χάνοντας την Εδέμ: Γιατί το μυαλό μας χρειάζεται την άγρια φύση»).
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις της Τζόουνς, η πανδημία ήταν μια εποχή θλίψης, μοναξιάς και άγχους για ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Οι ευκαιρίες συναντήσεων με αγαπημένα πρόσωπα ήταν ελάχιστες και ο τρόπος ζωής ανατράπηκε. Σε μια προσπάθεια να αναζητήσουν παρηγοριά και αποφόρτιση, πολλοί άνθρωποι εκτίμησαν εκ νέου το φυσικό περιβάλλον.
«Πολλοί από εμάς δεν συνειδητοποιούσαμε πως η ανθρώπινη δραστηριότητα -κυκλοφορία, θόρυβος, ρύπανση- επηρεάζει το περιβάλλον μας. Κατά τη διάρκεια του αποκλεισμού, ιστορίες για επιστροφή της άγριας ζωής σε αστικές περιοχές ήταν συχνές, από αγριοκάτσικα να περιπλανώνται στην ουαλική πόλη Λαντούντνο, έως βουβάλια σε αυτοκινητόδρομους στο Δελχί πολλαπλασιάστηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», δήλωσε.
«Έτσι άρχισα να ερευνώ τη σχέση φύσης και ανθρώπινης ψυχικής υγείας για το βιβλίο μου, αφού διαπίστωσα ότι το περπάτημα στα πάρκα του Λονδίνου ήταν ιδιαίτερα θεραπευτικό σε μια περίοδο εθισμού και κατάθλιψης», ανέφερε η συγγραφέας σε συνέντευξή της.
Ισχυρό αποτέλεσμα
«Όλοι χρειαζόμαστε υγιείς τρόπους για να καταπραΰνουμε τις μεταβολές των συναισθημάτων μας. Προσωπικά βρέθηκα στη φύση για πρώτη φορά μετά την ενηλικίωση, και έκτοτε η σύνδεση με την φύση, έχει γίνει μια τακτική δραστηριότητα που έπρεπε να κάνω κάθε μέρα, παράλληλα με την ψυχιατρική και την ψυχοθεραπεία», τόνισε.
«Το αποτέλεσμα ήταν τόσο ισχυρό που σύντομα άρχισα να ερευνώ ακριβώς πώς και γιατί η επαφή και η σχέση με τη φύση επηρεάζει την ψυχολογική και συναισθηματική υγεία μας και, αντίθετα, αν η απομάκρυνσή μας από τη φύση είναι κακή για την ψυχική μας ευημερία», εξήγησε η Τζόουνς.
Η συγγραφέας διαπίστωσε πως η φύση μας επηρεάζει από το κεφάλι έως τα δάχτυλα των ποδιών μας μέσω διαφορετικών οδών.
Ανακάμπτουμε από το άγχος πιο γρήγορα μετά την έκθεση στη φύση
«Ανακάμπτουμε από το άγχος πιο γρήγορα και πληρέστερα μετά την έκθεση στη φύση σε σύγκριση με τα δομημένα περιβάλλοντα και το ανοσοποιητικό μας σύστημα επωφελείται όταν είμαστε σε αυτήν τη χαλαρή κατάσταση. Εν τω μεταξύ, οι ήχοι της φύσης -πουλιών ή νερό που ρέει- συνδέονται με ένα πιο ισορροπημένο νευρικό σύστημα. Το περπάτημα σε έναν δεντρόφυτο δρόμο μειώνει τη δραστηριότητα στον εγκέφαλο που σχετίζεται με τη θλίψη, το μυαλό ή τη μελαγχολία.
Η πανδημία προκαλεί πολλούς από εμάς να εξετάσουμε τη σχέση μας με τη φύση και με άλλους τρόπους – κυρίως επειδή βρισκόμαστε σήμερα αντιμέτωποι με την κρίση για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα. Για αρκετό καιρό χρειαζόμασταν μια σημαντική επανεκτίμηση της σχέσης μας με τον ζωντανό κόσμο, από τον αντίκτυπο που έχουμε στα άλλα είδη μέχρι τον τρόπο που χρησιμοποιούμε και κυριαρχούμε στη γη», τόνισε η συγγραφέας.
Η Λούσι Τζόουνς, θέτει στο βιβλίο της το καίριο ερώτημα του κατά πόσο όταν χάνουμε τον δεσμό μας με τον φυσικό κόσμο, χάνουμε μαζί κι ένα μέρος του εαυτού μας. Κι η ίδια τείνει να καταλήξει πως η απάντηση είναι θετική.
