Τα πρασινοκέφαλα έρχονταν κοπαδιαστά, οι σαρσέλες “σκοτείνιαζαν” τον ουρανό, ενώ κάποιες χρονιές που ο χειμώνας ήταν βαρύς, ακόμα… και χηνάρια έπιαναν στα μέρη του βάλτου!
κείμενο ΝΙΚΟΣ ΤΖΙΑΝΙΔΗΣ
To πάθος του ήταν τα παπιά και τα άλλα υδρόβια. Ονειρευόταν κυνήγια σε λίμνες, σε ποτάμια και σε βάλτους. Το εξοχικό της οικογένειάς του ήταν ένα μικρό σπιτάκι στην Νέα Μάκρη, και οι φίλοι του πατέρα του, όλοι κυνηγοί.
Τους άκουγε το μικρό παιδί, και ο νους του έτρεχε. Βιαζόταν να μεγαλώσει, να πιάσει τουφέκι, να τον βρει το χάραμα στο βαλτότοπο… Και μεγάλωσε ο Αποστόλης Μέξης, έφτασε στα πρώτα μετεφηβικά χρόνια του, σε μία εποχή που ο Μαραθώνας ήταν αλλιώς.
Στα μέσα της 10ετίας του ’70, στην περιοχή που τώρα βρίσκεται μεγάλο ξενοδοχειακό συγκρότημα, τα νερά κατάκλυζαν τον τόπο. Και σ’ εκείνα τα νερά έφταναν τα πρώτα παπιά του φθινοπώρου, για να μείνουν, σαν ο καιρός το “ήθελε”, μέχρι και τον Φλεβάρη! Κι αργότερα, όταν οι Αμερικάνοι εγκατέλειψαν τις βάσεις στην Νέα Μάκρη, ολόκληρη η περιοχή από το Κάτω Σούλι και μέχρι τη Θάλασσα του Σχινιά, ήταν ένας πλούσιος κυνηγότοπος. Κυνηγότοπος για υδρόβια, μπεκάτσες και τσίχλες, ήταν και η περιοχή πλάι στο δρόμο, που οδηγεί στον οικισμό των “Δικαστικών”…
Από τον Έβρο στον Λούρο
Τα πρασινοκέφαλα έρχονταν κοπαδιαστά, οι σαρσέλες “σκοτείνιαζαν” τον ουρανό, ενώ κάποιες χρονιές που ο χειμώνας ήταν βαρύς, ακόμα… και χηνάρια έπιαναν στα μέρη του βάλτου! Αυτός ήταν ο κόσμος που ονειρευόταν από παιδί να ζήσει, ο Αποστόλης. Και τα χρόνια έφυγαν, οι άνθρωποι μεγάλωσαν και ο βάλτος του Μαραθώνα έγινε απαγορευμένος τόπος για τους κυνηγούς.
Τα πρώτα χρόνια της απαγόρευσης, οι ντόπιοι κυνηγοί δεν ήθελαν να το πιστέψουν αυτό που συνέβη. Έβγαιναν τα απογεύματα και “χάζευαν” τον ουρανό, περιμένοντας να δουν τα παπιά που έρχονταν από τη θάλασσα. Κάποιοι άλλοι έκαναν ατέλειωτους περιπάτους μέσα στα μονοπάτια του βάλτου, να πάρουν… τη δόση τους από τις μυρωδιές και τις εικόνες του βάλτου. Και κάποιοι άλλοι, σαν τον Αποστόλη Μέξη, αναζήτησαν άλλες περιοχές, πιο μακριά, για να ησυχάσουν τα πάθια τους…
– “Στα πρώτα χρόνια της απαγόρευσης, ψάξαμε την τύχη μας στον Έβρο. Άλλες εικόνες, άλλα κυνήγια. Πολλά τα πουλιά, γοητευτικές οι καλύβες, ένταση και περιπέτεια. Όμως, στην άλλη άκρη της Ελλάδας! Άντε και πήγες μία ή δύο φορές το χρόνο, δεν μπορούσες όλη την ώρα να βρίσκεσαι Αλεξανδρούπολη”, λέει ο Αποστόλης. Όλα αυτά, στα πρώτα χρόνια μετά την απαγόρευση του βάλτου του Σχινιά, εκεί στα μέσα της 10ετίας του ’90. Έβρος στην αρχή, μετά Λούρος, μετά Μεσολόγγι κι όλο και… κατέβαινε νοτιότερα ο Αποστόλης.
Και ύστερα ήρθε η κρίση
Έπειτα, ήρθε η κρίση. Για να ταξιδέψεις στον Έβρο και να πληρώσεις καλύβα για να κυνηγήσεις, δεν σε φθάνουν ούτε 500 ευρώ για σκάρτη εβδομάδα. Και έτσι, πάνε τα μακρινά ταξίδια…
– “Είμαστε μία παρέα δύο – τρεις κυνηγοί”, λέει σήμερα ο Αποστόλης.
– “Μία ή δύο φορές το χρόνο θα βάλουμε κάτω τις πληροφορίες και θα πάμε μέχρι το Μουρίκι, στην Παραλίμνη. Αν βρούμε… καμιά μπάλιζα, γυρίζουμε ευτυχισμένοι! Κάποιες φορές πάμε στην Εύβοια, στα Κανατάδικα. Κάποιες άλλες ημέρες στα κανάλια της Ανθήλης, κοντά στη Λαμία… Είπαμε να μαζεύουμε χρήματα να ταξιδεύουμε στον Έβρο, αλλά οι καιροί είναι δύσκολοι: ο ένας το ένα πρόβλημα, ο άλλος δεν πληρώθηκε, ο άλλος απολύθηκε, μείναμε συντροφιά με τις αναμνήσεις…” Και στο βάλτο του Σχινιά (που έγινε και κωπηλατοδρόμιο), εγκατάλειψη και παπιά. Πολλά παπιά! Όταν χαλάει ο καιρός, με χιονιάδες και δυνατούς ανέμους, τα πουλιά βγαίνουν στο δρόμο, πλάι στο δάσος. Υπάρχουν χρονιές που έρχονται κύκνοι και χήνες.
Στις παγωνιές του Γενάρη
Πέρσι, με τις παγωνιές του Γενάρη, ο Αποστόλης μαζί με άλλους παλιούς κυνηγούς του τόπου, έριχναν καλαμπόκι για να φάνε τα παπιά. Και ο καιρός περνάει…
- “Αρχίσαμε να βαραίνουμε. Ποιος Έβρος και ποιος Λούρος; Καμιά φορά στον ύπνο μου, βλέπω τα παπιά του βάλτου και πετάγομαι ιδρωμένος. Κοιτάζω το ρολόι και συνέρχομαι. Πώς φύγανε τα χρόνια…”, αναρωτιέται ο Αποστόλης.
Ζωντανές μνήμες από το βάλτο του Σχινιά
Το… καλό κομμάτι για τους κυνηγούς στο βάλτο του Σχινιά, βρισκόταν εντός του απαγορευμένου χώρου της βάσης των Αμερικάνων, που πάτησαν πόδι στην περιοχή από το 1953 και μετά… Στα χρόνια της “αμερικανικής κατοχής” το κυνήγι γινόταν στα κανάλια πέριξ της βάσης, με καρτέρι μπροστά από το δάσος, ή περπατητό σε μικρά σημεία της περιοχής που δεν απαγορεύονταν. Το 1990 η αμερικάνικη σημαία υπεστάλη, και οι πρώτοι που έσπευσαν να… ανακτήσουν τα εθνικά εδάφη ήταν οι κυνηγοί!
Με τον Αποστόλη Μέξη γευτήκαμε στιγμές μοναδικές, μέχρι να έρθει η… επόμενη “κατοχή”, από τις οικολογικές οργανώσεις. Ο Αποστόλης γνώριζε το βάλτο σαν το σπίτι του… Έμπαινε κι έβγαινε με κλειστά μάτια. Και ξοπίσω του κι εγώ. Στα χρόνια μετά το ΄90 και μέχρι το 2000, ο βάλτος του Σχινιά πρόσφερε πολλές συγκινήσεις στους κυνηγούς της ευρύτερης περιοχής. Ένα πρωινό παραμονής Χριστουγέννων χτυπήσαμε τέσσερα πρασινοκέφαλα, αλλά έπεσαν όλα στα βαθιά! Βάρκα δεν υπήρχε, ούτε και οι γαλότσες στήθους για να τα προσεγγίσεις. Τη λύση έδωσε το πολύστροφο μυαλό του Αποστόλη: γυρίσαμε στην πόλη και αγοράσαμε… μια σαμπρέλα από πίσω ρόδα τρακτέρ! Έβαλε μια σανίδα κάθετα, κάθισα πάνω και με ένα καλάμι με… ταξίδεψε στα βαθιά μέρη του βάλτου. Τα πρασινοκέφαλα… περισυλλέγησαν, και με χαμόγελο επιστρέψαμε στον γκρίζο μικρόκοσμό μας.
