Η μεγάλη ποικιλία ψαρεμάτων που προέκυψε μετά την δεκαετία του 1990 με την εισαγωγή τεχνικών, υλικών και μέσων από το εξωτερικό, δημιούργησε μεγάλη ζήτηση και στο πεδίο των διαφόρων δολωμάτων που χρησιμοποιούνται στα ψαρέματα είτε από τη στεριά, είτε από τη βάρκα…
Του Μιχάλη Μαντά
Την τελευταία εικοσαετία, η ποικιλία των δολωμάτων που χρησιμοποιούνται στα διάφορα ψαρέματα έχει μεγαλώσει εντυπωσιακά. Σε μια προσπάθεια κατηγοριοποίησης των διαφόρων δολωμάτων, θα μπορούσαμε να τα χωρίσουμε ως εξής:
Τα φυσικά δολώματα. Είναι αυτά που ανέκαθεν χρησιμοποιούσαν οι ψαράδες αντλώντας τα από τη θάλασσα. Άλλα από αυτά δολώνονταν στο αγκίστρι μετά από επεξεργασία, κι άλλα απευθείας.
Τα τεχνητά δολώματα. Είναι αυτά που παρασκευάζονται με διάφορα υλικά της στεριάς και με διάφορες τεχνικές και κόλπα προσπαθούν να ξεγελάσουν τα θηράματα και να τα πείσουν για να τα δοκιμάσουν.
Ζωντανά δολώματα από Κίνα και Βιετνάμ
Η μεγάλη ποικιλία ψαρεμάτων που προέκυψε μετά την δεκαετία του 1990 με την εισαγωγή τεχνικών, υλικών και μέσων από το εξωτερικό δημιούργησε μεγάλη ζήτηση και στο πεδίο των διαφόρων δολωμάτων που χρησιμοποιούνται στα ψαρέματα είτε από τη στεριά, είτε από τη βάρκα. Έτσι, τα διάφορα δολώματα που αντλούσαν οι ψαράδες από το φυσικό θαλάσσιο περιβάλλον της χώρας μας, φάνηκαν να μην επαρκούν και προέκυψε η ανάγκη εισαγωγής και από το εξωτερικό. Μοιάζει απίστευτο το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή πολλοί ψαράδες ψαρεύουν με ζωντανά δολώματα που εισάγονται από την άλλη άκρη του πλανήτη, όπως η Κίνα, το Βιετνάμ κ.λπ., και με διάφορες τεχνικές διατηρούνται ζωντανά μέχρι να φτάσουν εδώ!
Η ποικιλία των δολωμάτων που χρησιμοποιούνται στα στεριανά ψαρέματα είναι σημαντικά μεγαλύτερη από αυτών που χρησιμοποιούνται στα ψαρέματα από βάρκα, γιατί πολλά από τα ψαρέματα από βάρκα, όπως π.χ. το παραγάδι, χρειάζονται μεγάλες ποσότητες δολωμάτων, πράγμα που δεν ισχύει κατά κανόνα στη στεριά. Στη στεριά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και «ακριβά» δολώματα, δεδομένου ότι οι ποσότητες που χρειαζόμαστε είναι συνήθως πολύ μικρές. Η δημοφιλία ενός δολώματος δεν εξαρτάται μόνο από την απόδοσή του στο ψάρεμά μας, αλλά και από μερικούς άλλους παράγοντες, που έχουν κι αυτοί το ρόλο τους. Αυτοί είναι οι παρακάτω:
– Η ευκολία εξεύρεσης στα διάφορα μέρη της Ελλάδας.
– Η ευκολία στην διαχείριση ενός εκάστου.
– Η δυνατότητα διατήρησης για μικρό ή μεγάλο διάστημα.
– Το κόστος ενός εκάστου.
Τα δολώματα αυτά είναι:
Φυσικό Δόλωμα – Άγριο κόκκινο
Πρόκειται για ένα είδος σκουληκιού που το βρίσκουμε να φωλιάζει σε τρύπες μέσα στο βούρκο. Στην πατρίδα μου, το Ναύπλιο, το βρίσκαμε στον τότε βάλτο, μεγάλο μέρος του οποίου σήμερα έχει επιχωματωθεί. Πρόκειται για εξαιρετικά αποδοτικό δόλωμα για όσους στοχεύουν σε μουρμούρες, τσιπούρες, σαργούς και γενικά ψάρια των ρηχών νερών. Εκεί που υπάρχει, το βρίσκουμε βγάζοντας μεγάλα κομμάτια βούρκου και ψάχνοντάς τα. Βρίσκεται σε λεπτές τρύπες που δημιουργεί για να φωλιάσει. Το δολώνουμε «σουβλιστό» κόβοντάς το σε κομμάτια. Μοιάζει πολύ με τον ακροβάτη που παρουσιάζεται αμέσως παρακάτω.
Ακροβάτης
Είναι εισαγόμενο δόλωμα κυρίως από την Κίνα και το Βιετνάμ όπου και καλλιεργείται τεχνητά. Είναι από τα οικονομικότερα δολώματα και το βρίσκουμε πανεύκολα παντού σε διάφορες μορφές (ζωντανό, συντηρημένο κ.λπ.). Διατίθεται σε συσκευασίες των 20 – 50 gr. Σε ζωντανή μορφή διατηρείται πολύ εύκολα στη συντήρηση του ψυγείου μας, όπου μπορεί να αντέξει μέχρι και 15 ημέρες. Υπάρχουν δύο είδη αυτού του σκουληκιού, ο απλός ακροβάτης και ο Jumbo που είναι πιο παχύς και μακρύτερος. Εκτός ψυγείου το καλοκαίρι τον μεταφέρουμε σε φορητό ψυγείο με παγοκύστη, ενώ το χειμώνα δεν χρειάζεται απολύτως τίποτα. Τον δολώνουμε «σουβλιστό», όπως και το άγριο κόκκινο, είτε ολόκληρο είτε σε κομμάτια, κόβοντάς τον από την ουρά προς το κεφάλι για να μείνει όσο το δυνατόν περισσότερο ζωντανός και ψαρεύει εξ ίσου καλά ημέρα και νύχτα, απευθυνόμενος στα ίδια ψάρια που προτιμούν και το άγριο κόκκινο. Είναι προτιμότερο να τον δολώνουμε σε αγκίστρια που διαθέτουν και ανάποδο αρπάδι γιατί είναι μαλακό δόλωμα και τα μικρόψαρα το αφαιρούν σχετικά εύκολα από το αγκίστρι. Για τον ίδιο λόγο δεν αντέχει σε δυνατές βολές.
Φυσικό Δόλωμα – Αμερικάνικο
Πρόκειται για εισαγόμενο είδος. Τα χαρακτηριστικά του είναι η μεγάλη ποσότητα αίματος που διαθέτει, πράγμα το οποίο κάνει αυτό το σκουλήκι ιδιαίτερα ελκυστικό και το πολύ χαρακτηριστικό στόμα του το οποίο διαθέτει τέσσερα μικρά δοντάκια που μπορούν να δαγκώσουν και να προκαλέσουν ερεθισμό. Ο τρόπος δόλωσης είναι ίδιος με των υπόλοιπων ειδών που έχουν παραπλήσια μορφή.
Φυσικό Δόλωμα – Γαρίδα νωπή ή κατεψυγμένη
Η γαρίδα, φρέσκια ή κατεψυγμένη, την οποία χρησιμοποιούμε ως δόλωμα καθαρισμένη και αλατισμένη κατάλληλα, είναι πολύ δημοφιλές δόλωμα, γιατί είναι φθηνή, εύκολη στη χρήση και την εξεύρεσή της και διατηρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα στο ψυγείο, την κατάψυξη ή και εκτός αυτών, ώστε να την έχουμε ανά πάσα στιγμή στη διάθεσή μας. Το μόνο πρόβλημα αυτού του δολώματος είναι ότι θεωρείται μαλακό και δεν αντέχει για πολύ στο αγκίστρι.
Φυσικό Δόλωμα – Γαρίδα ζωντανή
Στα μουράγια των λιμανιών καθώς και στα βραχάκια της ακρογιαλιάς συνηθίζει να βρίσκεται ένα ξεχωριστό είδος μικρής γαρίδας η οποία χρησιμοποιείται και ζωντανή ως δόλωμα. Τη νύχτα αυτή η γαριδούλα συλλαμβάνεται με την απόχη. Φωτίζοντας με το φακό τα μάτια της λάμπουν σαν μικρά φωτάκια και προδίδουν την παρουσία της. Σε ορισμένες περιοχές συλλαμβάνεται μαζικά. Ένας άλλος τρόπος για τη σύλληψη αυτού του δολώματος είναι ο γαριδολόγος, ένα είδος «σηκωτής απόχης» που τη δολώνουμε, την αφήνουμε για λίγη ώρα στο βυθό και στη συνέχεια τη σηκώνουμε απότομα φέρνοντας στην επιφάνεια τις μικρές γαρίδες. Η νωπή μικρή γαριδούλα δολώνεται σουβλίζοντάς την χώνοντας το αγκίστρι από την ουρά και βγάζοντας την ακίδα του στον θώρακά της. Όταν θέλουμε να τη δολώσουμε ζωντανή την καρφώνουμε στην άκρη της ουράς της και μπορούμε να δολώσουμε περισσότερες από μία στο ίδιο αγκίστρι. Απευθύνεται σε όλα τα μικρού μεγέθους ψάρια που ψαρεύονται με στεριανά ψαρέματα.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε τον ιστότοπο www.psarevontas.gr
