Μία, για κάποιους ίσως και… αιρετική προσέγγιση για τα όπλα, όπου, το καλό, το… κακό και το όμορφο, αναδεικνύονται με μοναδικό κριτήριο την εμφάνιση, έστω κι αν μία τέτοια κουβέντα εμπεριέχει μεγάλη δόση… υποκειμενικότητας.
Στο κομμάτι της εμφάνισης των όπλων, οι εταιρείες (μαζικής παραγωγής) δίνουν πολύ μεγάλη σημασία έχοντας στα σχεδιαστήριά τους ένα επιτελείο ειδικευμένων ανθρώπων που ομαδοποιούν τα διαφορετικά γούστα και ανάλογα διαμορφώνουν την τελική εμφάνιση των τουφεκιών. Προφανής στόχος, να δελεάσουν τον υποψήφιο αγοραστή που θα τα δει στα ράφια των οπλοπωλείων. Τα γούστα διαφέρουν και οι αγοραστές, ανεξάρτητα από την ηλικία, την οικονομική τους κατάσταση, την κουλτούρα τους, εντυπωσιάζονται με διαφορετικά πράγματα. Κάποιοι επιθυμούν να έχουν ένα όπλο με κλασσικές γραμμές που διακρίνεται για την απλότητα και τη διαχρονικότητα του στην σχεδίαση. Άλλοι πάλι θέλουν το όπλο τους να θυμίζει κάτι από στρατιωτικό «εργαλείο». Υπάρχουν κι εκείνοι που αγοράζουν με βάση τα σκαλίσματα και τα χρυσά ένθετα καθώς επίσης και αρκετοί που δεν νοιάζονται για όλα τα προηγούμενα, και αρκούνται στο να είναι φτηνό και να κάνει …μπαμ (όπου μπαμ, η τουφεκιά).
Με βάση λοιπόν αυτά τα δεδομένα, επέλεξα και παρουσιάζω τρία όπλα βιομηχανικής παραγωγής που το κάθε ένα εκφράζει διαφορετικά γούστα σε ότι έχει να κάνει με την εμφάνιση, παραφράζοντας εν μέρει τον τίτλο της πασίγνωστης παλιάς ταινίας γουέστερν: «Ο καλός, ο κακός και ο άσχημος».
Ο καλός
Στην κατηγορία αυτήν κατατάσσονται τα όπλα των οποίων η σχεδίαση είναι κλασσική, διαχρονική. Είναι όπλα που δεν επηρεάζονται από μόδες και τάσεις, και ο αντιπροσωπευτικότερος εκπρόσωπος αυτής της κατηγορίας είναι το αλληλεπίθετο της Browning. Η σχεδίασή του έγινε από τον Jon M. Browning και τα πρώτα όπλα κυκλοφόρησαν το 1927. Από τότε μέχρι και σήμερα το δημοφιλές δίκαννο έχει κυκλοφορήσει σε πολλές εκδόσεις και μοντέλα, διατηρώντας όμως σχεδόν αναλλοίωτη την αρχική σχεδιαστική της φιλοσοφία. Συγχρόνως, πολλές εταιρείες οικειοποιήθηκαν τη σχεδιαστική του γραμμή και αρκετές άλλες «δανείστηκαν» τμήματα των μηχανισμών λειτουργίας. Είναι το όπλο που μπορεί κανείς, έχοντας έστω και τις βασικές γνώσεις, να το ξεχωρίσει από απόσταση, καθώς η εμφάνισή του έχει ταυτιστεί, στη συνείδηση των κυνηγών, και με την αξιοπιστία.
Είναι το όπλο που έχει αντιγραφεί περισσότερο από κάθε άλλο και, για σχεδόν έναν αιώνα (συμπεριλαμβανομένου και του χρόνου που χρειάστηκε ο J.M. Browning να το τελειοποιήσει πριν μπει στην παραγωγή) αποτελεί σημείο αναφοράς στον χώρο της οπλουργικής. Σχεδιαστικά δεν θα ξεπεραστεί ποτέ και πάντα θα αποτελεί ένα από τα δείγματα κλασσικής διαχρονικής γραμμής.
Ο… κακός
Σ’ αυτήν την κατηγορία ανήκουν τα όπλα που σε ότι αφορά την εμφάνιση, δίνουν την εντύπωση, ότι έχουν επιρροές από την πολεμική βιομηχανία. Άλλωστε, υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι του αγοραστικού κοινού (ιδιαίτερα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού) που εντυπωσιάζεται από αυτά τα όπλα και τα αγοράζει λόγω εμφάνισης, έστω κι αν χρειάζεται να κάνει κάποιους συμβιβασμούς σε ότι έχει να κάνει με τα εργονομικά χαρακτηριστικά τους.
Ένας από τους σημαντικότερους εκπρόσωπους στην εν λόγω κατηγορία είναι το Franchi, μοντέλο SPAS 15. Στην Ελλάδα, λόγω της ισχύουσας νομοθεσίας μπορούσε να πουληθεί μόνο στην έκδοση με το σταθερό κοντάκι για κυνηγετική χρήση. Στην αγορά μπήκε περίπου στα μέσα τις δεκαετίας του 1990 και είχε τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως αυτογεμές αλλά και ως χράπα χρούπα. Η αποθήκη φυσιγγίων είχε τη μορφή γεμιστήρα που «κούμπωνε» στην κάτω μεριά της βάσης. Το συγκεκριμένο όπλο το προμηθεύτηκαν αρκετές στρατιωτικές μονάδες σε όλον τον πλανήτη, μιας και κρίθηκε ότι μπορεί να ανταποκριθεί σε μάχες εντός πόλεων. Μάλιστα, η ονομασία με την οποία έγινε ευρέως γνωστό στα ιταλικά στρατεύματα είναι, «το κλειδί του κομάντο».
Στην Ελλάδα αγοράσθηκαν αρκετά τέτοια όπλα από κυνηγούς, έστω και αν δεν διαθέτουν τα καλύτερα εργονομικά χαρακτηριστικά για χρήση στο κυνήγι. Αλλά μπροστά στην εμφάνιση ποιος τα υπολογίζει αυτά, ειδικά όταν θέλει να κρατά ένα τέτοιο όπλο στα χέρια του. Αρκετές εταιρείες, όπως οι επίσης ιταλικές Benelli και Fabarm, η βελγική Browning, η Winchester, αλλά και αμερικανικές όπως η Remington, βλέποντας το ενδιαφέρον της αγοράς σχεδίασαν μετέπειτα τέτοια όπλα. Φρόντισαν όμως να συνδυάσουν την μιλιτέρ εμφάνιση με τα βελτιωμένα εργονομικά χαρακτηριστικά για χρήση των όπλων και στο κυνήγι.
Ο όμορφος
Η ομορφιά σ’ ένα όπλο, όπως και σε κάθε τι στη ζωή, είναι ένα καθαρά υποκειμενικό ζήτημα αν και πάντα υπάρχουν κάποιες σταθερές που κρίνεται. Αρκετά όπλα, μεταξύ αυτών τα περισσότερα χειροποίητα, διεκδικούν τον τίτλο του ομορφότερου. Επεσήμανα από την αρχή ότι η επιλογή θα περιοριστεί μεταξύ των όπλων βιομηχανικής παραγωγής και η αλήθεια είναι πως η κατηγορία αυτή προβληματίζει ιδιαίτερα. Μέχρι να επιλέξω, χρειάστηκαν μερικές ημέρες και πολύ ψάξιμο πριν την τελική απόφαση που, για εμένα προσωπικά, δεν είναι άλλη από την πανέμορφη Benelli της σειράς Executive. Η απλότητα στον σχεδιασμό αυτού του όπλου (προέρχεται από την σειρά Raffaello), σε συνδυασμό με τα πλούσια αλλά παράλληλα και διακριτικά σκαλίσματα στη βάση καθώς και τα ποιοτικά ξύλα καρυδιάς δίνουν σαν αποτέλεσμα μία πολύ όμορφη εμφάνιση. Παρά το ότι το όπλο είναι μαζικής παραγωγής, λόγω τιμής μπορεί να αποκτηθεί μόνο από όσους έχουν διαθέσιμα πάνω από 4.000 ευρώ.
Η διαφορά του με τα υπόλοιπα μοντέλα της Benelli βρίσκεται στο ότι η βάση είναι από ατσάλι και όχι από ειδικό τύπο αλουμινίου και τα σκαλίσματα καλύπτουν όλη την επιφάνεια της. Οι Ιταλοί, έτσι και αλλιώς, έχουν αποδείξει σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, της κουλτούρας και των προϊόντων που παράγουν, ότι η αισθητική αποτελεί γι’ αυτούς βασική προτεραιότητα. Επομένως, δεν θα μπορούσε να λείπει και από ένα όπλο που συνδυάζει αρμονικά την απλότητα στις γραμμές με τα πλούσια σκαλίσματα και την ομορφιά του ξύλου που συνυπάρχει αρμονικά με το μέταλλο.
Δεν περνάει απαρατήρητο το ότι σε κάποια μοντέλα από την σειρά αυτή υπάρχουν και χρυσά ένθετα στη βάση που την κάνουν ακόμα πιο όμορφη.
