Οι Δυτικές χώρες έχουν παράδοση στην κατασκευή όπλων, όμως υπάρχει ένας «θησαυρός» στην Ανατολή, που ποτέ δεν έτυχε της προβολής που του αξίζει…
Του Μηνά Ιορδάνογλου
Σκαλίζοντας τη βιβλιοθήκη μου, έπεσα πάνω σε ένα βιβλίο το οποίο είχα να το ανοίξω από τη δεκαετία του ’80. Το ανέσυρα και άρχισα να ξεφυλλίζω τις κιτρινισμένες σελίδες του με νοσταλγία. Ο τίτλος του ήταν “TCHECHOSLOWAKISCHE JACD UND SPORTWAFFEN” (κυνήγι και αθλητικά όπλα της Τσεχοσλοβακίας). Η έκδοσή του έγινε από την εταιρία MERKURIA τη δεκαετία του ’70 και ανάμεσα στα πιστόλια και στις κυνηγετικές του σελίδες, υπάρχει παρουσίαση κάποιων εξαιρετικών όπλων που κατασκεύαζαν οι Τσεχοσλοβάκοι πριν καταρρεύσει η Σοβιετική Ένωση και διαμελιστεί η χώρα σε Τσεχία και Σλοβακία.
Θυμήθηκα τα παιδικά μου χρόνια, όταν ο πατέρας μου είχε στην κατοχή του ένα εξαιρετικό πλαγιόκαννο Skoda, το οποίο αναγκάστηκε να το πουλήσει, διότι ο υποφυλακτήρας τον χτυπούσε στο μεσαίο δάχτυλο, όποτε τραβούσε την πρώτη σκανδάλη. Δεν γνώριζε ο μαύρος πως δεν ήταν ελαττωματικό το όπλο, αλλά έφταιγε το κοντάκι που δεν ήταν στα μέτρα του. Από τον καιρό που το αποχωρίστηκε (τη δεκαετία του ’50), ποτέ δεν το ξέχασε και το νοσταλγούσε διαρκώς, διότι είχε εξαιρετική απόδοση και άριστη εργονομία και λειτουργία.
Αρκετά χρόνια αργότερα, ήρθε στα χέρια μου μια πρωτότυπη καραμπίνα Skoda, την οποία θαύμασα για τις ευρεσιτεχνίες των Τσεχοσλοβάκων. Η Τσεχοσλοβακία ήταν μια χώρα με μεγάλη παράδοση στην κατασκευή των όπλων και το σημαντικότερο στοιχείο της ήταν, ότι ουδέποτε αντέγραφε άλλους κατασκευαστές, αλλά σχεδίαζε τα όπλα της σε λευκό χαρτί. Κάτι ανάλογο κάνουν και οι Ρώσοι από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Κάθε όπλο τους είναι ξεχωριστό και ουδέποτε κρυφοκοίταζαν τη Δύση.
Γενικότερα οι χώρες του λεγόμενου Ανατολικού μπλοκ, τις προηγούμενες δεκαετίες κατασκεύαζαν όπλα εξαιρετικής ποιότητας, χωρίς ποτέ να αντιγράφουν Ιταλούς, Ισπανούς, Βέλγους, Γάλλους, ή Αμερικάνους. Αντίθετα υπάρχουν παραδείγματα αντιγραφής από τους Δυτικούς οι οποίοι «δανείζονται» τεχνολογία από την Ανατολή.
Παρόλα αυτά, τα ανατολικά όπλα δεν έτυχαν της αποδοχής που τους άξιζε στη Δύση, κυρίως διότι η φιλοσοφία των ανατολικών, δεν ήταν ελιτίστικη αλλά φιλολαϊκή. Είναι γνωστό σε όλους ότι τα Ρωσικά όπλα Baikal, Toz κλπ έχουν πραγματική αξία πολύ μεγαλύτερη από την τιμή τους και αυτό δεν τα βοήθησε ποτέ να μπουν σε μεγάλα σαλόνια. Βέβαια στη Ρωσία κυκλοφορούν και όπλα με περίτεχνα σκαλίσματα, ποιοτικά ξύλα κλπ, όμως όλα είναι βασισμένα σε γνωστά λαϊκά μοντέλα όπως το αλληλεπίθετο MP27 ή το πλαγιόκαννο MP43.
Η κυριαρχία των Τσέχων
Αντίστοιχα η Merkuria κατασκεύαζε ένα εξαιρετικό πλαγιόκαννο το οποίο κυκλοφόρησε πολύ στην Ελλάδα με την ονομασία ZP 47 αλλά σε άλλες χώρες κυκλοφορούσε και το μοντέλο ZP 49 (ZP 45 & 50 για το διαμέτρημα 16 αντίστοιχα), το οποίο είχε πλούσια χειροποίητα σκαλίσματα και εξαιρετικής ποιότητας ξύλα. Ήταν όπλα με πραγματικές ολόκληρες φωτιές, κάννες Demi block και εφαρμογές που δύσκολα τις βρίσκει κανείς σε δυτικά όπλα. Εξαιρετικά όπλα ήταν και τα BRNO Super (τα κατασκεύαζε η ίδια εταιρία). Ήταν όπλα αλληλεπίθετα με ολόκληρες φωτιές περαστά κλειδιά και άριστες εφαρμογές. Δημοφιλές ήταν και το μοντέλο ZH 301 που ήταν ένα αλληλεπίθετο στο οποίο δεν έβγαινε η πάπια, αλλά οι κάννες αποχωριζόντουσαν από τη βάση με ένα μπουτόν. Το όπλο αυτό ήταν πολύ δημοφιλές στις ανατολικές χώρες, διότι μπορούσε κανείς με την ίδια βάση να έχει κάννες διαμετρήματος 12, 70 εκατοστών, 66 με ένα είδος porting (οι παλιοί το έλεγαν φλογοκρύπτη), 76 εκατοστών, μία λεία Cal.12 και μία ραβδωτή 7x57R, ή Cal.16 και 7x57R, λείες 16 κλπ. Τα πιο πάνω μπορούσε κανείς να τα αγοράσει με μία βάση ή με διαφορετικές βάσεις σαν μοντέλα ZH-301,302,303,304,305,321,324 κλπ. Δημοφιλής επίσης ήταν και η CZ με ένα εξαιρετικό αλληλεπίθετο το οποίο κατασκευαζόταν σε διαμέτρημα 12 και 16 καθώς και με μία κάννη λεία Cal.12 ή 16 και μία ραβδωτή διαμετρήματος 7x57R, 7X65R, 6.5X57R, 536X52R κλπ.
Οι Ούγγροι
Όπλα κατασκεύαζε και η Ουγγαρία με δημοφιλέστερο από αυτά, το γνωστό πλαγιόκαννο Monte Carlo, το οποίο σημείωσε μεγάλη εμπορική επιτυχία στην Ελλάδα τη δεκαετία του ’60. Η εταιρία Ferunion έγινε γνωστή και με τα πλαγιόκαννα Continental 201 τα οποία δεν είχαν τίποτε να ζηλέψουν από τα όπλα των Ιταλών ή των Ισπανών.
Επάνοδος των Πολωνών
Στην Πολωνία υπάρχει σήμερα μια εταιρία με την επωνυμία Pioneer η οποία κατασκευάζει κυρίως επιχειρησιακά όπλα. Ανάμεσα στα προϊόντα της υπάρχει και ένα πλαγιόκαννο με κοκόρια που είναι αρκετά συμπαθητικό.
Τα κυνηγετικά της Zastava
Γνωστή για τα πιστόλια της είναι και η Σερβική εταιρία Zastava, η οποία εξακολουθεί να δραστηριοποιείται στον τομέα αυτό. Παράλληλα με τα πιστόλια η Zastava κατασκεύαζε και κυνηγετικά λειόκαννα, μερικά από τα οποία κυκλοφόρησαν τη δεκαετία του ’70 και στην Ελλάδα. Τα πλαγιόκαννα Zastava, είχαν καλή τιμή και ήταν αρκετά αξιόπιστα.
Η Γερμανική ποιότητα
Κορυφαίοι κατασκευαστές του λεγόμενου Ανατολικού μπλοκ βέβαια, ήταν η Ανατολικογερμανοί με τις εταιρίες Simson και Merkel να κυριαρχούν. Από κοντά τους ήταν και η Sauer και αρκετές ακόμη εταιρίες μικρές ή μεγαλύτερες. Οι περισσότερες από αυτές, είχαν έδρα το Suhl το οποίο ήταν μια περιοχή, όπου ήταν συγκεντρωμένοι όλοι οι κατασκευαστές όπλων, ανάλογη του Eibar στην Ισπανία, του Birmingham στην Αγγλία και της Brescia στη Val Trompia της Ιταλίας.
Είναι περιοχή στην οποία κατασκευάζονται ακόμη τα καλύτερα Γερμανικά όπλα τα οποία κατατάσσονται ανάμεσα στα καλύτερα στον κόσμο. Στην Γερμανία και συγκεκριμένα στην περιοχή Ulm (πρόκειται για ένα είδος ανεξάρτητου κρατιδίου), έχει την έδρα της και η φημισμένη Krieghoff η οποία κατασκευάζει αλληλεπίθετα υψηλής ποιότητας με το σύστημα της Remington που στην ουσία βασίζεται στο Φιλανδικό Valmet.
Η Ρωσική Αρκούδα
Τα πιο γνωστά βέβαια είναι τα όπλα που κατασκευάζονται στη Ρωσία, με την εταιρία Baikal να κατέχει ηγετική θέση. Τα πλαγιόκαννα MP43, τα αλληλεπίθετα MP27 και οι καραμπίνες MP153 και 155, είναι ίσως τα δημοφιλέστερα όπλα στον κόσμο, διότι συνδυάζουν άριστη ποιότητα και προσιτή τιμή. Το σημαντικό είναι, πως οι Ρώσοι δεν αντιγράφουν κανένα, αλλά σχεδιάζουν τα όπλα τους από την αρχή. Δεν θα μπορούσαμε να πούμε όμως το ίδιο για την επίσης Ρωσική εταιρία Tula Arms Plant γνωστή σαν ΤΟΖ (Tulsky Oruzheiny Zavod) η οποία πριν από μερικές δεκαετίες, κυκλοφόρησε μια ενδιαφέρουσα καραμπίνα με την ονομασία MC21-12. Το όπλο αυτό, ήταν αντίγραφο του Ιταλικού Breda Argus, το οποίο έκανε μεγάλη εμπορική επιτυχία. Η ίδια εταιρία έγινε γνωστή για τις ευρεσιτεχνίες της και κυρίως για το φημισμένο σύστημα εξόδου που των σκαγιών (θα το λέγαμε τσοκ αν και έχει ανεστραμμένη σύσφιξη). Η εν λόγω εταιρία κυκλοφόρησε τα πολύ επιτυχημένα αλληλεπίθετα TOZ34, τα οποία πρόσφατα είδαμε να «αντιγράφει» η Browning στο Cynergy καθώς και αξιόλογα πλαγιόκαννα. Γνωστές είναι επίσης και οι καραμπίνες Saiga της εταιρίας Izhmash. Η ρωσική εταιρία Vyatsikiye Polyany κατασκευάζει ένα επαναληπτικό κυνηγετικό όπλο με την ονομασία Bekas-M καθώς και τα πασίγνωστα MOLOT.
Τα τελευταία χρόνια, στις εκθέσεις όπλων, συναντάμε ολοένα και περισσότερους νέους Ρώσους κατασκευαστές, αρκετοί από τους οποίους, έχουν να επιδείξουν ενδιαφέρουσες προτάσεις. Το σημαντικότερο όλων είναι, πως οι περισσότεροι έχουν διαφορετική φιλοσοφία από άλλους νέους κατασκευαστές όπως οι Τούρκοι, οι οποίοι αντιγράφουν πετυχημένες συνταγές.
Οι Ρώσοι σπάνια αντιγράφουν κάποιον άλλο. Εφευρίσκουν διαρκώς νέες εφαρμογές και αποδεικνύουν ότι η τεχνολογία στα όπλα εξελίσσεται συνεχώς. Καθένας από τους μικρούς ή μεγάλους αυτούς κατασκευαστές, έχει ενδιαφέρον και πιστεύω ότι στο μέλλον θα πρέπει να ασχοληθούμε με τον καθένα ξεχωριστά.
