Απαραίτητη εισαγωγή: κανένα άρθρο σε περιοδικό ή στο Διαδίκτυο και κανένα βιβλίο ή βίντεο δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις οδηγίες και την σωστή εκμάθηση της τεχνικής από έναν προπονητή σκοποβολής ενός αθλητικού σωματείου.
του Κώστα Λακαφώση
Η συνοπτική αναφορά μας, όμως, απευθύνεται σε εκείνους που ξεκινούν μόνοι τους, παίρνοντας ένα αεροβόλο πιστόλι και στήνοντας ένα αυτοσχέδιο σκοπευτήριο στο σπίτι τους, χωρίς τη βοήθεια προπονητή. Απευθύνεται όμως και σε εκείνους που λόγω απειρίας δέχονται να γίνουν “θύματα” του δήθεν “ειδικού” που γνώρισαν στο σκοπευτήριο, ή του θείου τους που επειδή “τουφεκάει μπεκάτσες” με το δίκαννο, νομίζει ότι ξέρει και από σκοποβολή σταθερού στόχου.
Τα βασικά της τεχνικής του πιστολιού θα τα προσπεράσουμε ως αυτονόητα. Μια άνετη, φυσική στάση του σώματος, με τα πόδια ελαφρώς ανοικτά (περίπου στο πλάτος των ώμων), το δεύτερο χέρι αγκιστρωμένο άνετα και χαλαρά στη ζώνη, μια σταθερή και επαναλαμβανόμενη λαβή χωρίς αλλαγές από βολή σε βολή, όλα αυτά έχουν κάποια ουσία αλλά δεν είναι τα πιο σημαντικά. Προσπερνάμε λοιπόν τα βασικά για να πάμε στην ουσία, που έχει δύο σκέλη: την ευθυγράμμιση των σκοπευτικών οργάνων και τον σωστό έλεγχο της σκανδάλης. Αυτά τα δύο στοιχεία της τεχνικής της βολής με πιστόλι, είναι μακράν τα πιο σημαντικά από οποιαδήποτε άλλη παράμετρο. Για τον αρχάριο, μάλιστα, ο έλεγχος της σκανδάλης είναι ακόμα πιο σημαντικός, αφού από το κακό τράβηγμα της σκανδάλης προκύπτουν τεράστια σφάλματα στην ευθυβολία της βολής, που κάνουν όλα τα άλλα στοιχεία της τεχνικής εντελώς ασήμαντα. Δεν έχει καμία απολύτως σημασία αν έχεις τέλεια στάση του σώματος, τέλεια αναπνοή, ελάχιστη κίνηση του όπλου στη θέση σκόπευσης, τέλεια ευθυγράμμιση των σκοπευτικών οργάνων λίγο πριν τη βολή: εάν τη στιγμή της πυροδότησης το κακό τράβηγμα της σκανδάλης χαλάει τα πάντα, η βολή αστοχεί εντελώς, και αυτό τελικά έχει σημασία. Όπως (ακραία) λέει ένας γνωστός Αμερικανός προπονητής της σκοποβολής, “δεν έχει σημασία αν κρατάς το πιστόλι ανάποδα, πιέζεις τη σκανδάλη με το μικρό δάχτυλο και χρησιμοποιείς καθρέφτη για να σημαδέψεις το στόχο-θα πετυχαίνεις δεκάρια αν καταφέρνεις να μην κάνεις λάθος στο τράβηγμα της σκανδάλης!”
Στα τουφέκια κάθε είδους, το στήριγμα του όπλου στον ώμο και το κράτημα με τα δύο χέρια, δίνει μια πολύ μεγαλύτερη φυσική σταθερότητα, η οποία κρύβει σε αρκετά μεγάλο ποσοστό τα σφάλματα τεχνικής. Έτσι, ένας αρχάριος σκοπευτής μπορεί να ρίξει με ένα τουφέκι κάνοντας όλα τα κλασικά λάθη στο τράβηγμα της σκανδάλης, κι όμως η βολή του να είναι (για τα μέτρα ενός αρχαρίου) αρκετά εύστοχη ώστε να μην καταλάβει το πρόβλημα. Στο πιστόλι, όμως, που η παραμικρή περιστροφή του καρπού κατά την πυροδότηση δίνει τεράστια σφάλματα στο στόχο, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
Το σημαντικό που πρέπει να έχει κανείς στο μυαλό του, είναι ότι η βολή θα πάει εκεί που σημαδεύουν τα σκοπευτικά όργανα τη στιγμή που το βλήμα ταξιδεύει στην κάννη, δηλαδή κάποια χιλιοστά του δευτερολέπτου ΜΕΤΑ την ολοκλήρωση του τραβήγματος της σκανδάλης! Έτσι, οποιοδήποτε απότομο και βιαστικό τράβηγμα της σκανδάλης “για να προλάβουμε την καλή ευθυγράμμιση των σκοπευτικών οργάνων” είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Όσο ελαφριά και αν είναι η σκανδάλη, όσο γρήγοροι κι αν πιστεύουμε ότι είμαστε, είναι αδύνατον να “προλάβουμε” την καλή ευθυγράμμιση των σκοπευτικών με το στόχο για να πυροδοτήσουμε τη βολή βιαστικά. Για την αναλυτική περιγραφή του σωστού τραβήγματος της σκανδάλης θα χρειαζόταν κείμενο πολλών σελίδων, οπότε δεν θα προσπαθήσουμε να “πασαλείψουμε” με μια περίληψη, όμως είναι πολύ σημαντικό να κρατήσει κανείς στο μυαλό του τη βασική αρχή που αναφέραμε παραπάνω: ότι δηλαδή το τράβηγμα της σκανδάλης είναι μιά διαδικασία που είναι αδύνατον να γίνει αρκετά γρήγορα (δηλαδή σε αρκετά μικρό χρόνο) ώστε να μην επηρεάσει τη βολή. Άρα, γνωρίζοντας αυτό το γεγονός, θα πρέπει να ξεκινήσουμε ανάποδα και να αναπτύξουμε μια αργή και σταθερή τεχνική που να διαρκεί π.χ. 2 ή 3 ολόκληρα δευτερόλεπτα από τη στιγμή που ξεκινάμε την κίνηση του δαχτύλου στη σκανδάλη, μέχρι τη στιγμή που η βολή έχει ήδη πυροδοτηθεί και το όπλο έχει παραμείνει σωστά ευθυγραμμισμένο στον στόχο. Έτσι, το τράβηγμα της σκανδάλης είναι μια τεχνική που επιμηκύνεται χρονικά, πολύ πριν αλλά και λίγο μετά το “κλικ” της απελευθέρωσης της σχαστηρίας, με πλήρη έλεγχο από την πλευρά του σκοπευτή από την αρχή μέχρι το τέλος.
Μιλήσαμε όμως για σωστή ευθυγράμμιση των σκοπευτικών οργάνων, και εδώ βρίσκεται το δεύτερο πολύ σημαντικό “μυστικό” που δεν κατανοεί εγκαίρως ο αρχάριος σκοπευτής: ότι δηλαδή η σωστή ευθυγράμμιση του εμπρός και του πίσω σκοπευτικού (του κλισιοσκοπίου και της ακίδας) είναι απείρως πιο σημαντική από την ευθυγράμμιση της σκοπευτικής γραμμής με το στόχο!
Η πιο απλή άσκηση για να το κατανοήσει κανείς αυτό, είναι να προσπαθήσει να ρίξει στη λευκή πίσω επιφάνεια ενός κανονικού στόχου: όταν ευθυγραμμίσεις σωστά το κλισιοσκόπιο με την ακίδα και είσαι “περίπου” στο κέντρο του χαρτιού, η βολή θα πάει εξαιρετικά κοντά στο κέντρο. Όταν όμως κάνεις ένα (έστω και ελάχιστο) σφάλμα φέρνοντας π.χ. την ακίδα πιο κοντά στη δεξιά πλευρά της εγκοπής του κλισιοσκοπίου τη στιγμή της πυροδότησης, το σφάλμα στο στόχο θα είναι πολύ μεγαλύτερο, έστω κι αν τα σκοπευτικά “έβλεπαν” το απόλυτο κέντρο.
Όταν το κατανοήσει κανείς αυτό, έχει στα χέρια του και το δεύτερο “κλειδί” για την επίτευξη καλών επιδόσεων, αφού πλέον κατανοεί ότι δεν χρειάζεται να ζορίζεται και να ταλαιπωρείται προσπαθώντας να κρατήσει το πιστόλι απόλυτα σταθερό στο κέντρο του στόχου: αυτό που έχει σημασία είναι να παραμένει πάντοτε εστιασμένος στο εμπρός σκοπευτικό και να κρατά σωστή την ευθυγράμμιση εμπρός και πίσω σκοπευτικού, κι ας κινείται το πιστόλι οπουδήποτε στην περιοχή κοντά στο κέντρο του στόχου!
Αυτά τα λίγα αλλά πολύ σημαντικά-όποιος καταφέρει να κατανοήσει τη σημασία τους και να τα εφαρμόσει στην πράξη, έχει κάνει τα πρώτα βήματα για μια καλή πορεία στη σκοποβολή με πιστόλι.
