Το θήραμα θα καταβληθεί από την συνολική κινητική ενέργεια όλων των σκαγιών που θα το πλήξουν, όχι από μεμονωμένα σκάγια ή τραύματα!
κείμενο – φωτογραφίες ΑΡΙΣ ΧΕΛΑΣ
Αν ρωτήσεις δέκα κυνηγούς για το νούμερο των σκαγιών που χρησιμοποιούν στο θήραμα που κυνηγάνε, το βέβαιο είναι, ότι θα πάρεις αρκετές διαφορετικές απαντήσεις…
Κάποιες, μάλιστα, μπορεί να είναι και ιδιαίτερα ακραίες ή ασυνήθιστες, αλλά να τους εξασφαλίζουν… επιτυχίες. Και αν προσπαθήσεις να τους πείσεις ότι κάνουν λάθος, δεν θα τα καταφέρεις για έναν και μόνο λόγο: αν έχουν επιτυχίες, προφανώς δεν… κάνουν λάθος!
Η “πυκνότητα” της τουφεκιάς
Ωστόσο, υπάρχει μία θεωρία σχετικά με το αποτελεσματικότερο νούμερο σκαγιών, στις αποστάσεις μέχρι τα 35 – 40 μέτρα. Και αυτή η θεωρία λέει, ότι η αποδοτικότερη και πιο “φιλική” για τον κυνηγό, είναι η χρήση του μικρότερου δυνατού νούμερου σκαγιών, για το θήραμα που κάθε φορά κυνηγάει κάποιος.
Η αποτελεσματικότητα μίας τουφεκιάς μειώνεται πρώτα λόγω έλλειψης πυκνότητας, και έπειτα λόγω φθίνουσας κινητικής ενέργειας. Με απλά λόγια, το πρώτιστο ζητούμενο μίας τουφεκιάς είναι να βάλει τα απαιτούμενα τρία ή τέσσερα σκάγια σε ένα θήραμα, και έπειτα να διατηρήσει τη διατρητική ικανότητά τους. Αναμφίβολα, ένα πιο χοντρό σκάγι διατηρεί μεγαλύτερη ενέργεια από ένα ψιλότερο. Ωστόσο, το θήραμα θα καταβληθεί από την συνολική κινητική ενέργεια όλων των σκαγιών που θα το πλήξουν, όχι από μεμονωμένα τραύματα ή σκάγια!
Τη φάσσα λόγου χάριν υπάρχουν κυνηγοί που την τουφεκάνε με σκάγια νούμερο 7, πολύ περισσότεροι με σκάγια Νο 5 ή 6, και κάποιοι λίγοι ακόμα και με 3άρια και 4άρια σκάγια…
Eνδεικτικά στοιχεία…
Μελέτες και πειράματα βλητικής έχουν δείξει ότι ένα θήραμα στο μέγεθος της φάσσας, απαιτεί περίπου 150-160 σκάγια επαρκούς κινητικής ενέργειας στον κύκλο των 76 εκατοστών, για να καταβληθεί ακαριαία. Αυτός ο αριθμός επιτυγχάνεται ευκολότερα ακόμα και με πιο ανοιχτά τσοκ, όσο το νούμερο των σκαγιών γίνεται πιο ψιλό: σε μία γόμωση 35 γραμμαρίων έχουμε 386 σκάγια Νο 7, 306 στο Νο 6, 247 στο Νο 5 και, περίπου, 200 στο… ακραίο Νο 4. Επί της ουσίας απαιτείται μόλις το 40 % της γόμωσης από ένα καλό 7άρι (160 από τα 386 σκάγια), ή το 50% από ένα 6άρι, για να καταβληθεί μία φάσσα στα 35 μέτρα. Και αυτό το ποσοστό συγκέντρωσης, μπορεί να επιτευχθεί ακόμα και με ανοιχτά τσοκ.
Είναι πολύ πιο εύκολο να επιτευχθεί ένα ποσοστό της τάξης του 50% για τα 7άρια ή τα 6άρια σκάγια σε αυτές τις αποστάσεις, αφήνοντας στην άκρη τα πολύ σφιχτά τσοκ και τα χοντρά σκάγια.
Επίσης, ο αριθμός των σκαγιών στον κύκλο των 76 εκατοστών που απαιτείται για μία μεγάλη πάπια, είναι γύρω στα 90 με 110, για μία χήνα 70 με 80, για ένα τρυγόνι 200 και για τα αρκετά μικρότερα θηράματα, κάπου στα 250… Μία φάσσα ή μία πέρδικα που θα βληθεί με τέσσερα σκάγια νούμερο 8 στα 33 μέτρα, θα καταβληθεί το ίδιο ακαριαία, όπως και με τέσσερα 6άρια στα 40 ή 45 μέτρα. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω στοιχεία κατανοεί κανείς ότι, όσο περισσότερα είναι τα σκάγια της γόμωσης, τόσο πιο εύκολα μπορεί να επιτευχθεί ο ελάχιστος αριθμός σκαγιών που απαιτείται, για την καταβολή του θηράματος που τον ενδιαφέρει.
Τα πολλαπλά τραύματα
Προσωπικά, τα τελευταία χρόνια προσπαθώ να κυνηγάω με σκάγια όσο το δυνατόν ψιλότερα: την τσίχλα με 10άρια στο “περπατητό” και 9άρια στο καρτέρι, το τρυγόνι με 8άρια και 9άρια, το παπί με 5άρια και 6άρια (όπου επιτρέπονται τα μολύβδινα), και τη φάσσα με 6άρια και 7άρια… Η πλειοψηφία των κυνηγετικών βολών είναι σε κοντινές και μεσαίες αποστάσεις για τους περισσότερους κυνηγούς, άσχετα αν δεν θέλουν να το παραδεχθούν!
Ειδικά μέχρι την απόσταση των 35 μέτρων, θεωρώ πως ένα φυσίγγι Νο 7 έχει και την απαιτούμενη πυκνότητα και την απαιτούμενη ενέργεια, για να καταβάλει οποιοδήποτε, σχεδόν, θήραμα της ελληνικής ρυθμιστικής (δεν συμπεριλαμβάνω το αγριόχοιρο, φυσικά).
Το σοκ που δημιουργείται από τα πολλαπλά τραύματα είναι τόσο μεγάλο, που δεν αφήνει πολλά περιθώρια διαφυγής, αν η τουφεκιά είναι εύστοχη.
Η μοναδική μου ένσταση ως προς την επιλογή του μικρότερου δυνατού σκαγιού, είναι οι καιρικές συνθήκες: στον πάγο ή στην πολύ αυξημένη υγρασία, καταφεύγω σε ένα νούμερο σκαγιών χονδρότερο από αυτό που, συνήθως, χρησιμοποιώ.
Ένα σκάγι αυξημένης διαμέτρου επιτυγχάνει υψηλότερες ταχύτητες και υψηλότερη ενέργεια, ικανή να αναπληρώσει οποιαδήποτε απώλεια προκύπτει λόγω των καιρικών συνθηκών. Αν θυμηθείτε πόσες φορές έχουν χτυπηθεί λαγοί που ξεσηκώθηκαν τυχαία σε ένα “περπατητό” τσίχλας ή ορτυκιού, θα με θυμηθείτε. Με 9άρια φυσίγγια ήταν γεμάτο το όπλο, αλλά ο λαγός “έπεσε”!
