Η Winchester Super X Model 1 ανήκει στην κατηγορία των θρυλικών όπλων και, κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι το γεγονός ότι αποτελεί σημείο αναφοράς για τους συλλέκτες καραμπίνων σε όλο τον κόσμο.
του ΣΟΦΟΚΛΗ ΚΟΣΚΙΝΑ
Βασισμένη στη σχεδιαστική φιλοσοφία της χράπα- χρούπα M-12 (ένα άλλο όπλο – μύθος), η Super X Model 1 αποτελεί ένα αυθεντικό προϊόν της αμερικανικής κουλτούρας κατασκευής αυτογεμών με μηχανισμό αερίων.
Η καραμπίνα της Winchester κατατάσσεται από τους ειδικούς στην πρώτη θέση της λίστας των κορυφαίων αυτογεμών με μηχανισμό αερίων, που έχει κατασκευαστεί ποτέ. Αν και η Remington 1100 έχει γράψει ιστορία και κατέχει την πρώτη θέση στις πωλήσεις αμερικάνικων αυτογεμών αερίου (έχει ξεπεράσει το απίθανο νούμερο του 1.000.000), εν τούτοις, κατασκευαστικά και ποιοτικά, δεν μπορεί να συγκριθεί με την Super X Model 1.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 1970, οι μηχανικοί και οι σχεδιαστές της Winchester αποδύθηκαν σ’ έναν αγώνα δρόμου προκειμένου σε σύντομο χρόνο να κατασκευάσουν ένα αυτογεμές αερίου, που θα ήταν σε θέση να κερδίσει σε δημοτικότητα στους κύκλους των κυνηγών και σκοπευτών, ότι είχε κερδίσει το επαναληπτικό Μ-12 της ίδιας εταιρίας.
Το 1974 η ολοκαίνουργια Winchester Super X Model 1 ήταν έτοιμη προς διάθεση και στα επόμενα δέκα χρόνια η καραμπίνα κατασκευάστηκε σε τρεις εκδόσεις, για συγκεκριμένη χρήση: για το κυνήγι, με κάννες που είχαν μήκος 66, 70 και 76 εκατοστά., σκοπευτική για Skeet με κάννη 66 εκ. και σκοπευτική για Trap με κάννη 76 εκ.
Στο κυνηγετικό μοντέλο η βάση ήταν χωρίς σκαλίσματα και τα ξύλινα μέρη πιο λιτά, σε σχέση με τα μοντέλα που προορίζονταν για σκοπευτική χρήση. Τα τελευταία διέθεταν ελαφρύ σκάλισμα στη βάση, που σε όλες τις εκδόσεις ήταν μόνο μαύρη, ξύλα από ανώτερης ποιότητας αμερικάνικη καρυδιά και χαρακτηριστικά (διαστάσεις και σχήμα κοντακίου) σχετικά με το άθλημα που προοριζόταν. Στην κυνηγετική έκδοση, η χωρητικότητα του όπλου ήταν τέσσερα φυσίγγια στην αποθήκη και ένα στην θαλάμη (συνολικά πέντε), σε αντίθεση με την κατά πολύ φτηνότερη Winchester 1400, που έπαιρνε μόνο τρία φυσίγγια.
Η βάση της Super X Model 1 ήταν κατασκευασμένη από ατόφιο κομμάτι μολυβδαινιούχου χάλυβα με μηχανική κατεργασία, που εσωτερικά στέγαζε τα μηχανικά μέρη, με προσεκτική εφαρμογή, και όλα από το ίδιο ατσάλι. Άλλωστε, δεν υπήρχε τίποτε πάνω σε αυτό τον μηχανισμό που να μην ήταν από μηχανικά διαμορφωμένο ατσάλι, αφού η αρχή της εταιρίας ήταν πως κράματα αλουμινίου, χυτοπρεσσαριστά τμήματα και πλαστικά δεν είχαν θέση σ’ αυτό το όπλο.
Το κλείστρο αποτελούνταν από τρία διαδοχικά μέρη στη μορφή που είναι σήμερα το κλείστρο της καραμπίνας της Browning Gold αλλά και της Winchester Super X-2. Το τελικό φινίρισμα της εξωτερικής επιφάνειας του κλείστρου ήταν με τη μέθοδο της μηχανικής περιστροφής, δίνοντας μία όμορφη γυαλάδα.
Για τα δεδομένα της δεκαετίας του 1970, το σύστημα λειτουργίας αερίου ήταν πολύ προηγμένο. Την σχεδίαση, μελέτη και εξέλιξη είχε αναλάβει ο Τζόε Μπαντάλι, ένας μηχανικός της εταιρίας με τεράστια πείρα.
Το μικρής κίνησης πιστόνι που απελευθέρωνε και πήγαινε πίσω το κλείστρο όταν λειτουργούσε, ήταν αυτό που έκανε τον μηχανισμό της Winchester να ξεχωρίζει, καθώς ήταν πιο απλός και πιο ποιοτικός συγκρινόμενος με αυτούς των ανταγωνιστικών Remington και Beretta εκείνης της εποχής.
Το μόνο μειονέκτημα, αν μπορεί να χαρακτηριστεί έτσι, ήταν τα τρία δαχτυλίδια – φλάντζες εμφράξεως των αερίων που διέθετε και τα οποία, μετά τον καθαρισμό τους, έπρεπε να τοποθετηθούν με τη σωστή σειρά, ώστε να μην παρουσιάζονται εμπλοκές στη λειτουργία του όπλου.
Με ένα πολύ πρωτοποριακό, για τότε, αυλό, 18,6 χιλ. και αχρωμίωτη, η κάννη διέθετε μόνο σταθερό τσοκάρισμα και δεν κατασκευάστηκε ποτέ σε άλλο διαμέτρημα εκτός από δωδεκάρι. Επίσης, δεν διατέθηκε ποτέ σε έκδοση μάγκνουμ, δηλαδή, η θαλάμη ήταν σε όλες η κανονική 2 ¾’’ (70 χιλ.). Η κάννη ήταν ελαφρυμένη από μέταλλο στα σημεία που ήταν περιττό, κάτι που σήμερα εφαρμόζει η Remington στις κάνες LIGHT CONTOUR που διαθέτει στα προσεγμένα μοντέλα όπλων της. Η εξαεριζόμενη ρίγα στο πάνω μέρος ήταν «επιπλέουσα», δηλαδή ελεύθερης στήριξης, που εφάρμοζε συρταρωτά σε χελιδονοουρά και ασφάλιζε με μία μικρή βίδα άλλεν, κάτι που επέτρεπε να επισκευαστεί πολύ εύκολα από βουλιάγματα, χωρίς να την ξεκολλήσουν από την κάννη και να την ξανακολλήσουν σε υψηλή θερμοκρασία, κ.λπ..
Η σκανδάλη και όλος ο μηχανισμός του όπλου ήταν από ατσάλινα μέρη, κατασκευασμένα από εργαλειομηχανές και το σπιράλ ελατήριο της σφύρας αποτελούνταν από δύο τμήματα.
Με συνολικό βάρος που κυμαινόταν από 3.400 ως 3.600 γραμμάρια, ανάλογα με το μήκος της κάννης, κατασκευασμένη εξ ολοκλήρου από μηχανικά κατεργασμένο ατσάλι, η Winchester Super X Model 1 ήταν ένα βαρύ όπλο για περπατητό κυνήγι. Όμως, ο κύριος όγκος του βάρους ήταν συσσωρευμένος κοντά στη βάση και συνεπώς ανάμεσα στα χέρια του κυνηγού. Δεν είχε αυτό το κακό εμπροσθοβαρές ζύγισμα των σημερινών καραμπινών αερίου. Μάλιστα με κάννη 26’’, δηλαδή 66 εκ., το ζύγισμά της γινόταν πολύ καλό και, κατά την επώμιση, «χανόταν» η εντύπωση του μεγάλου βάρους των 3,4 κιλών, που όμως σε όπλα καρτεριού είναι συνηθισμένο.
Η κατασκευή του όπλου σταμάτησε οριστικά το 1984, ακριβώς μία δεκαετία από τότε που ξεκίνησε. Μέσα σε αυτά τα δέκα χρόνια κατασκευάστηκαν στο αμερικάνικο εργοστάσιο της Winchester στο Νορθ Χέβεν του Κονέκτικατ κάπου 100.000 Super X Model 1. Σε μία εποχή άκρως ανταγωνιστική, το όπλο χαρακτηρίστηκε μία ασύμφορη και αρκετά δαπανηρή κατασκευή, αφού ήταν η ακριβότερη αερίου αμερικάνικης κατασκευής καραμπίνα και το αντίστοιχο φθηνό μοντέλο της Winchester, η τρίσφαιρη 1400 έκανε καλές πωλήσεις.
Περιζήτητη…
H μικρή παραγωγή της Winchester Super X Model 1, κάνει την αξία του όπλου …ανεκτίμητη. Στις μέρες μας, είναι το πλέον περιζήτητο μοντέλο καραμπίνας αερίου αμερικανικής κατασκευής στους αντίστοιχους συλλεκτικούς κύκλους.
