Υπάρχει απώλεια αερίων στις καραμπίνες; Το ερώτημα είναι από αυτά που συνοδεύουν τις συζητήσεις των κυνηγών καθώς υπάρχει μία στρεβλή αντίληψη ότι τα όπλα που λειτουργούν με αέρια έχουν μεγαλύτερες απώλειες αερίων άρα και μειωμένες ταχύτητες των σκαγιών συγκριτικά με τα δίκαννα και τα αυτογεμή που λειτουργούν με αδράνεια.
Στο εσωτερικό της κάννης της καραμπίνας, και συγκεκριμένα 30-35 εκατοστά από το σημείο της πατούρας του κάλυκα στην θαλάμη, υπάρχουν 2 τρύπες με διάμετρο 2,6 χιλιοστών η κάθε μία, από τις οποίες περνά ποσότητα αερίων που είναι χρήσιμη για την λειτουργία του όπλου. Με βάση μετρήσεις που έχουν γίνει, η ποσότητα αυτή είναι αντίστοιχη, περίπου, με ένα κυβικό εκατοστό αερίων, με μικρές αυξομειώσεις αναλόγως τα φυσίγγια και το είδος της πυρίτιδας. Η εν λόγω «απώλεια» αποτελεί το βασικό αίτιο που κάποιοι ισχυρίζονται ότι τα όπλα αερίων ρίχνουν πιο αδύναμες τουφεκιές, συγκριτικά με όλα τα υπόλοιπα.
Ο καταγραφέας πιέσεων της Perazzi
Σε επίσκεψή μας -πριν από αρκετά χρόνια- στο εργοστάσιο της ιταλικής Perazzi, εκτός του ότι είχαμε ευκαιρία να δούμε εκ τους σύνεγγυς πως κατασκευάζονται τα παγκοσμίου φήμης όπλα της φίρμας, γίναμε μάρτυρες μιας μέτρησης που είχε να κάνει με την αντοχή των καννών.
Ένα ειδικά κατασκευασμένο μηχάνημα έχει την δυνατότητα να καταγράφει το ύψος των πιέσεων που αναπτύσσονται μέσα στην κάννη και σε όλο το μήκος της, ενόσω η γόμωση βρίσκεται μέσα σε αυτή.
Τα αποτελέσματα τα είχαμε καταγράψει λεπτομερώς –τότε- σε διάφορα άρθρα περί βλητικής που δημοσιεύτηκαν σε αυτό το περιοδικό και τα επαναλαμβάνουμε επιγραμματικά ώστε να «βγάλετε» τα συμπεράσματά σας:
Οι ανώτερες πιέσεις στο εσωτερικό της κάννης αναπτύσσονται μέχρι τα 20-25 εκατοστά και, μετά από αυτήν την απόσταση ακολουθούν πτωτική πορεία. Αν ένα φυσίγγι παράγει πίεση 700 bar και αυτή η πίεση διατηρείται μέχρι τα 20 εκατοστά, από εκεί και πέρα, και όσο η γόμωση «ταξιδεύει» μέσα στην κάννη η πίεση ακολουθεί πτωτική πορεία με αποτέλεσμα στην έξοδο της κάννης (μήκους 71 εκατοστών) η μέτρηση να δείχνει 70 bar.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, εύκολα καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι ισχυρισμοί περί πιο αδύναμης τουφεκιάς στα αυτογεμή που λειτουργούν με αέρια είναι αβάσιμοι. Εφόσον η πίεση είναι πτωτική μετά τα 25 εκατοστά και με δεδομένο ότι οι τρύπες διαφυγής αερίων προς τον μηχανισμό είναι μετά τα 30 εκατοστά το λογικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι πως δεν υπάρχει θέμα απώλειας.
Το Remington versa max
Αν μείνουμε σε αυτήν τη λογική και στηριχτούμε στα συγκεκριμένα δεδομένα, τότε κάποιος, απολύτως εύλογα, θα αναφερθεί, για παράδειγμα, στο Remington versa max. Στο όπλο αυτό οι τρύπες για την έξοδο των αερίων προς τον μηχανισμό είναι στο ύψος της θαλάμης. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω εδώ δεν έχουμε την απόσταση ασφαλείας των 30 εκατοστών γιατί οι τρύπες βρίσκονται μέσα στο χώρο που αναπτύσσονται οι υψηλότερες πιέσεις. Άρα δεν έχουμε ξεπεράσει το θέμα της απώλειας αερίων. Όμως η συγκεκριμένη Remington είναι ένα όπλο που λειτουργεί άψογα σε όλες τις συνθήκες, επομένως η όποια απώλεια πίεσης είναι αμελητέα.
Εξ ίσου σημαντικό είναι να σημειώσουμε ότι τα αέρια που προλαβαίνουν (μέχρι η γόμωση να βγει από την κάννη) να περάσουν μέσα από τις τρύπες για να φτάσουν στον μηχανισμό, δεν ξεπερνούν σε χωρητικότητα το ένα κυβικό εκατοστό, ποσότητα που είναι ελάχιστη συγκριτικά με αέρια που μπορεί να χαθούν από το κυάθιο (τάπα) ή από τις διακυμάνσεις που έχουν μεταξύ τους τα φυσίγγια.
Θεωρητικές κουβέντες
Για εκείνους που θα σκεφτούν το θεωρητικά απόλυτο, δηλαδή πανομοιότυπα φυσίγγια που παράγουν σε απόλυτο βαθμό ίδιες πιέσεις και θα ριχτούν από όπλο αερίων και αδρανείας σε απόλυτα ίδιες κλιματολογικές συνθήκες, η απάντηση είναι ότι ΝΑΙ, τότε θα προκύψει μία διαφορά. Που εν προκειμένω θα ευνοήσει το όπλο αδρανείας που δεν είχε τρύπες στην κάννη. Το αμέσως επόμενο ερώτημα, αφορά στο αν και κατά πόσο αυτή η διαφορά θα είναι άξια λόγου.
Η απάντηση είναι ότι δεν είναι άξια λόγου. Επίσης, οι συγκεκριμένες συνθήκες πρακτικά δεν μπορούν να υπάρξουν, επομένως όλα αυτά είναι θεωρητικά και δεν μπορούν να αποδειχθούν. Είναι τόσα τα σημεία μέσα στην κάννη από τα οποία μπορούν να προκύψουν μικρές, ανούσιες απώλειες αερίων, που το να συζητάμε για το εάν υπάρχουν μεγαλύτερες απώλειες στα όπλα που λειτουργούν με αέρια συγκριτικά με όλα τα υπόλοιπα, είναι αστείο.
Επίσης, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι δεν υπάρχει όργανο που να μπορεί να μετρήσει ποια είναι η απώλεια των πιέσεων προς τα πίσω (στην εφαρμογή του κάλυκα στην θαλάμη της κάννης). Ή την οποιαδήποτε απώλεια πιέσεων προς τα εμπρός (κυάθιο). Το μόνο που μπορούμε να μετρήσουμε είναι η διακύμανση των πιέσεων μεταξύ φυσιγγίων που βρίσκονται στο ίδιο κουτί. Αυτό από μόνο του κάνει ακόμα πιο δύσκολα τα πράγματα. Την επόμενη φορά που θα ρίξετε με δύο όπλα, ένα αερίων και ένα αδρανείας, πριν βγάλετε συμπεράσματα για το πιο ρίχνει πιο «δυνατά» σκεφτείτε όλα τα παραπάνω.
Ένα είναι σίγουρο. Όσες φορές και να το δοκιμάσετε τη μία θα βρείτε το ένα όπλο να ρίχνει πιο «δυνατά» και την άλλη το άλλο. Δεν έχει να κάνει με το όπλο αλλά με πολλά και διαφορετικά πράγματα που συνδυάζονται μεταξύ τους την κάθε φορά που ρίχνετε. Το ίδιο ισχύει και όταν συγκρίνεται μεταξύ τους όπλα για το πιο βγάζει τις καλύτερες τουφεκιές και πιο βγάζει τις καλύτερες συγκεντρώσεις. Επειδή το απόλυτο των δοκιμών δεν μπορεί να υπάρχει σε πρακτικό επίπεδο όλα τα συμπεράσματα που βγαίνουν είναι στο περίπου.
