Η κάννη του όπλου σας «καίει» καλά τα σκάγια;
Μύθοι που αφορούν στην βλητική απόδοση ενός όπλου
Μεταξύ των… μύθων οι οποίοι έχουν αναπτυχθεί από τους κυνηγούς είναι κι αυτός των ζεστών σκαγιών και της βλητικής απόδοσης που προσφέρουν.
Μπορεί να πέρασαν αρκετά χρόνια από τότε που ο αείμνηστος Λευτέρης Συνοδινός (σε παλιότερες εποχές των “Κυνηγετικών Νέων”) ξεκαθάρισε κάποια πράγματα που σχετίζονται με την βλητική των λειόκαννων όπλων, ωστόσο κάποιες λανθασμένες απόψεις εξακολουθούν να αποτελούν θέμα συζήτησης μεταξύ κυνηγών.
Η καλύτερη θερμοκρασία!
Ένα από αυτά είναι τα περίφημα… ζεστά σκάγια που κάνουν την διαφορά στην τουφεκιά. Υπήρχαν -και ενδεχομένως να εξακολουθούν να υπάρχουν- κάποιοι κυνηγοί που αναρωτιούνταν αν η κάννη είναι ικανή να ζεστάνει τα σκάγια, ώστε να έχουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα όταν θα συναντήσουν το θήραμα.
Αφού ξεκαθαρίσουμε ότι τα σκάγια ζεσταίνονται τόσο κατά την τριβή τους στην κάννη όσο και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους στον αέρα, από τη στιγμή, δηλαδή, που θα βγουν από την κάννη του όπλου μέχρι την επαφή τους με το θήραμα, εκείνο που πραγματικά μας… προβληματίζει είναι πως αυτοί οι “ειδικοί” δεν μας λένε ποια είναι η καλύτερη θερμοκρασία που πρέπει να αναπτύξουν τα σκάγια για να είναι πολύ αποδοτικά.
Αστειότητες…
Στην περίπτωση των ζεστών σκαγιών, ο κυνηγός που ακούει αυτές τις καφενειακές απόψεις και προβληματίζεται, καλό θα είναι να σκεφτεί τα εξής:
Έχει δει κάποιον κατασκευαστή όπλων ή φυσιγγίων να ανακοινώνει ότι η δική του κάννη ή στην περίπτωση των γομωτών η πυρίτιδα που χρησιμοποιεί ότι “καίει” καλύτερα τα σκάγια από ανταγωνιστικά προϊόντα;
Έχει διαβάσει ποτέ κάποια σχετική αναφορά στην ειδικό τύπο (κυνηγετικό), τον ελληνικό ή τον ξένο, στην οποία να αναλύονται οι διαφορές θερμοκρασίας που αναπτύσσουν τα σκάγια και να επισημαίνεται πόσο σημαντικό είναι αυτό για την βλητική απόδοση;
Η πυρίτιδα που τα… καίει
Όσο και να ψάξετε δεν πρόκειται να βρείτε τέτοιες αναφορές, γιατί, κι αυτό είναι προφανές, ζήτημα τέτοιο απλώς δεν υπάρχει. Από πού προέκυψε το ότι η θερμοκρασία που αναπτύσσουν τα σκάγια είναι σημαντική για την βλητική τους απόδοση, δεν το γνωρίζω.
Αυτό που μπορώ να πω μετά λόγου γνώσεως, είναι πως αγγίζουν τα όρια της φαιδρότητας όλες αυτές οι αναφορές. Πηγαίνοντας παρακάτω, δεν είναι λίγες οι φορές που έχω ακούσει σε διάφορες συζητήσεις, ότι η τάδε πυρίτιδα τα “καίει” καλά τα σκάγια.
Αντίστοιχα έχω ακούσει και για κάποιες κάννες που κάνουν καταπληκτική δουλειά σε ότι έχει να κάνει με το… κάψιμο των σκαγιών. Όσες φορές ρώτησα ποια είναι η ιδανική θερμοκρασία, απάντηση δεν πήρα. Και πως θα μπορούσε, άλλωστε…
Είναι λογικό τα σκάγια να αναπτύσσουν κάποια θερμοκρασία. Κατά την πορεία τους προς τον στόχο, αρχικά όσα έχουν επαφή με το εσωτερικό τοίχωμα της κάννης αναπτύσσουν θερμοκρασία, αλλά και όταν βγουν στην ατμόσφαιρα με την τριβή σε αυτή και πάλι ανεβάζουν θερμοκρασία.
Το ύψος της θερμοκρασίας
Το ύψος της θερμοκρασίας που αναπτύσσουν εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Πρώτος παράγοντας είναι το κατά πόσο το βύσμα τα προστατεύει, ώστε να μην έρχονται σε επαφή με το τοίχωμα της κάννης. Είναι διαφορετικό πράγμα το βύσμα να καλύπτει το σύνολο της ποσότητας των σκαγιών, συγκριτικά με το να αφήνει κάποια ή και όλα εκτεθειμένα.
Τα σκάγια που έρχονται σε επαφή με το τοίχωμα της κάννης, εκτός του ότι αναπτύσσουν μεγαλύτερες θερμοκρασίες συγκριτικά με αυτά που δεν έρχονται, υφίστανται και αλλοίωση της σφαιρικότητάς τους με αποτέλεσμα να χάνουν ταχύτητα και να εκτρέπονται της πορείας τους.
Το κατά πόσο η σχεδίαση στο πίσω μέρος του βύσματος είναι τέτοια που παρέχει πλήρη έμφραξη, ώστε να μην επιτρέπει στα θερμά αέρια που παράγονται από την καύση της πυρίτιδας να περάσει στο χώρο των σκαγιών, είναι εξίσου σημαντική παράμετρος.
Στην περίπτωση που ποσότητα από τα θερμά αέρια περάσει στον χώρο των σκαγιών, τότε ενδέχεται να υπάρξει θερμή συσσωμάτωση κάποιου αριθμού σκαγιών.
Δεχόμενα τα σκάγια την πίεση από το βύσμα και παράλληλα από τα θερμά αέρια, μπορεί να συγκολληθούν μεταξύ τους. Πράγμα που είναι καταστροφικό για το βλητικό αποτέλεσμα και κάποιες φορές και επικίνδυνο για τον χειριστή του όπλου, αλλά και για όλους όσοι είναι σε κοντινή απόσταση.
Η θερμοκρασία περιβάλλοντος αλλά και η πυκνότητα της ατμόσφαιρας, καθορίζουν και το ύψος της θερμοκρασίας που θα αναπτύξουν τα σκάγια λόγω τριβής μέχρι να φτάσουν στον στόχο.
Οι ξερόλες και οι μαθητές τους
Αν λάβουμε υπόψη όσα αναφέρουμε σε αυτό το άρθρο, τα οποία εδράζονται σε επιστημονικές αναφορές και λογικά επιχειρήματα, κάθε συζήτηση για τα ζεστά σκάγια σταματά εδώ.
Ωστόσο, είμαστε κάτι παραπάνω από βέβαιοι, ότι αυτό δεν πρόκειται να γίνει αφενός γιατί κάποιοι τα γνωρίζουν όλα -ξερόλες- χωρίς να έχουν διαβάσει ποτέ ούτε λέξη για το τι είναι βλητική και αφετέρου γιατί κάποιοι άλλοι είναι… μαθητές τους. Οι κάννες των όπλων δεν είναι Bain Marie, ούτε οι πυρίτιδες έχουν βγει για να βγάζουν ζεματιστά τα σκάγια.
