Είναι κάποιοι άδειοι κάλυκες που ξέφυγαν από την ανακύκλωση, οι οποίοι βρίσκονται ριγμένοι στα σημεία που τους άδειασε ο εξολκέας του όπλου, τη στιγμή της τουφεκιάς. Ανέγγιχτοι στο έδαφος, σαν ίχνη μιας πορείας στον τόπο και το χρόνο, μάρτυρες που θυμίζουν κυνήγια κι αφηγούνται ιστορίες, γεγονότα και καταστάσεις…
Περπατώντας συνήθως σκυφτός και με το αφτί τεντωμένο να περιμένει τον ήχο του μπίπερ, τα μάτια “διαβάζουν” το έδαφος. Ένας ολόκληρος κόσμος, ένα βιβλίο ανοιχτό για διάβασμα το έδαφος: ίχνη ζώων, πούπουλα, πέτρες αναποδογυρισμένες, πατήματα ανθρώπων, ροδιές αυτοκινήτων, πακέτα τσιγάρων, άδειοι κάλυκες πρόσφατοι αλλά και παλιότεροι.
Όταν τα βρίσκεις τα παίρνεις…
Να τρία δεκαεξάρια στο τέλος του μονοπατιού, αυτά είναι δικά μου. Τα τρία φυσίγγια αποτελούν ένδειξη ότι κάτι “δεν πήγε καλά”, αλλιώς θα έβλεπες δύο ή – ακόμη καλύτερα – ένα! Πρόκειται για άλλη μία τριάρα που πήγε “στο βρόντο”, στην ουρά μιας μπεκάτσας που θεώρησα εύκολη. Καλύτερα να είχα χωθεί μέσα στο “πηχτό” κι ας μη την έβλεπα καθόλου, παρά να ακούσω όσα δικαιολογημένα μου “έσυρε” για την αστοχία ο συγκυνηγός μου, που “έσπρωξε” πίσω από τη φέρμα του σκύλου το πουλί από τα πουρνάρια. Ήταν άλλη μία φορά που έφταιγαν τα χέρια. Γιατί τα συγκεκριμένα φυσίγγια είχαν αποδείξει πολλές φορές ότι βαράνε. Λίγα κουτιά είχε το κυνηγομάγαζο από αυτά και είχα πάρει ένα για να δοκιμάσω.
Το δεκαεξάρι στις μέρες μας αποτελεί “ιδιοτροπία” και γι’ αυτό οι επιλογές στα φυσίγγια αυτού του διαμετρήματος δεν είναι απεριόριστες. Μόλις, λοιπόν, διαπίστωσα ότι “κόβει”, επέστρεψα γρήγορα και μάζεψα ό,τι είχε απομείνει στο ράφι.
Είναι και τα φυσίγγια ένα ξεχωριστό κεφάλαιο. Η εταιρία παραγωγής με τα σήματά της, η μάρκα του κάλυκα, τα χρώματα, το ρέλιασμα, η μπαρούτη, τα βύσματα, τα σκάγια, όλα αυτά σημαίνουν για κάποιους κυνηγούς ό,τι σημαίνει για τον γνώστη του καλού κρασιού που ψάχνει την κάβα, μία καλή χρονιά στα δρύινα βαρέλια ενός μερακλή οινοποιού. Είναι θέμα καλών επιλογών και ευτυχούς συγκυρίας. Σε κάθε περίπτωση ένα είναι σίγουρο, ότι όταν βρεις φυσίγγια καλής παρτίδας δεν τα αφήνεις. Γιατί οι άδειοι τους κάλυκες στον κυνηγότοπο θα είναι συνήθως μονοί και σπανιότερα διπλοί, σημάδι επιτυχημένης τουφεκιάς. Έτσι όπως τους βρίσκουμε συνήθως στα χωράφια εκεί στην άκρη, στα “κοτέτσια”.
“Καλυκο-γεωγραφία”…
Τα σημεία είναι ανοιχτά και δύσκολα ξεφεύγει το πουλί. Τα φυσίγγια στα μέρη αυτά είναι της τελευταίας πενταετίας, πράγμα που δηλώνει κάτι για τη συμπεριφορά της μπεκάτσας. Προσδιορίζει χρονικά την περίοδο που τα πουλιά άρχισαν ξανά να “στρώνουν” σε ανοιχτά τόπια.
Είχε προηγηθεί η “βασανιστική” δεκαετία του 2000, στα χρόνια της οποίας τα πουλιά δε στέκονταν με τίποτα. Οχτώ στις δέκα φέρμες ήταν λευκές και κάθε φορά που χτυπούσε το μπίπερ αναρωτιόσουν αν έπρεπε να τρέξεις για να προλάβεις, ή αν σε είχε ξεγελάσει ήδη. Με αυτά τα τερτίπια, ήταν εύκολο να χάσεις και όσα πουλιά παρ’ ελπίδα βρίσκονταν μέσα.
Τέτοια λαχανιάσματα και διαψεύσεις είναι αλήθεια ότι τα ξεχάσαμε τα τελευταία χρόνια. Παρόλα αυτά κάτι αρχίζει και πάλι να διαφοροποιείται στην κατανομή των άδειων φυσιγγίων στον κυνηγότοπο. Το πρώτο είναι πως θα τα βρεις πλέον πεσμένα σε πολύ “ψαγμένα κοτέτσια” και δύσκολα πάνω σε μονοπάτι. Λείπουν εκείνα τα φυσίγγια που ρίχναμε σε πουλιά σηκωμένα στην άκρη ενός περάσματος, ή σε αυτά που “έπεφτες πάνω” καθώς έβγαινες από μία πυκνούρα.
Τα πουλιά διαλέγουν τώρα πιο ασφαλή γιατάκια, από τα οποία θα τα βγάλει μόνο ένα καλό και έμπειρο μπεκατσόσκυλο. Οι “αφελείς” μπεκάτσες λιγόστεψαν, τα πουλιά πονήρεψαν και τραβήχτηκαν σε γωνιές που δεν ενοχλούνται. Πρόκειται για πουλιά υποψιασμένα, που κινούνται προσεκτικά.
Οι παλιοί κάλυκες…
Το δεύτερο είναι πως σε κάποια σημεία δεν βρίσκεις πια καθόλου κάλυκες. Πρόκειται για “κλασικά” γιαννιώτικα μπεκατσοτόπια, για περιοχές που άλλοτε έχουν γράψει ιστορία στο κυνήγι της μακρομύτας, περιοχές όμως που τα πουλιά έχουν χρόνια να επισκεφθούν. Μπορεί να είναι συγκυριακό. Δεν αποκλείεται, όμως, να ενοχλήθηκαν εκεί και να πιέστηκαν υπερβολικά. Η μπεκάτσα θυμάται, είναι το πουλί της μνήμης, δε θα επιμείνει στις αγαπημένες της γωνιές μέσα στο δάσος αν δε βρίσκει ησυχία.
Υπάρχουν και κάποια άλλα μέρη που με λίγη προσοχή μπορείς να ανακαλύψεις ακόμη παλιότερους κάλυκες. Στα παλιά αμπέλια όπου πλέον πύκνωσαν τα σπίτια και δεν κυνηγιούνται, κάποτε ρίχναμε τα πρώτα μας φυσίγγια με το παλιό ρωσικό δωδεκάρι… Στις παρυφές του οικισμού στέκονται ακόμη οι παλιές συστάδες ίδιες κι απείραχτες στο χρόνο: τα κυπαρίσσια δίπλα στις ακακίες, το λοφάκι με τις βελανιδιές, οι αλεπότρυπες στα χωράφια πέρα από το λάκκο.
Κάπνιζε την ώρα που έπεφτε στο χώμα
Κάτω από τις αγριοκερασιές, θυμάμαι, περπατώντας με το τουφέκι χωρίς σκυλί, είχα ξεπετάξει ένα ηλιόλουστο χειμωνιάτικο πρωινό δύο μπεκάτσες. Ο θόρυβος από το φτεροκόπημά τους με ξάφνιασε τόσο, που το μοναδικό φυσίγγι του μονόκαννου έφυγε αρκετά πίσω από την πορεία τους.
Ο “ρώσος” είχε αυτόματο εξολκέα τόσο δυνατό, που στο άνοιγμα πετούσε τον άδειο κάλυκα τρία – τέσσερα μέτρα πίσω σου. Όταν έπεφτε στο έδαφος κάπνιζε ακόμη. Τα οχτάρια και τα εφτάρια στα μέρη αυτά είναι μισοσκεπασμένα με χώμα και χόρτα και ο πάφιλας έχει σκουριάσει.
Η φυσική τους ανακύκλωση δεν θα αργήσει να ολοκληρωθεί, όμως πριν να χαθούν εντελώς, έχουν να αφηγηθούν κάτι ιστορίες μέσα από τη σιωπή τους, ιστορίες για κυνήγια παλιά. Οι κάλυκες στους οποίους έμεινε μόνο μία υποψία από ξεθωριασμένο χρώμα, δεν χρειάζονται τα γράμματα και τα σημάδια για να τους αναγνωρίσεις. Τους έχει κρατήσει η θύμηση καλά φυλαγμένους από τη λησμονιά, σε συρτάρια κλειδωμένα. Το μόνο που περνάει από τις ραφές τους είναι εκείνη η μυρωδιά της φρεσκοριγμένης μπαρούτης, που συνεχίζει να αναδύεται το ίδιο έντονη συνεχώς από τότε ώς τα σήμερα…
