Πολλοί κυνηγοί καταφεύγουν σε ακραίες λύσεις με την ελπίδα ότι θα αυξήσουν τα ποσοστά επιτυχίας…

Πολλές φορές δημιουργείται σε μεγάλη μερίδα των κυνηγών, ανασφάλεια και έτσι οδηγούνται σε αναζήτηση ακραίων λύσεων, σε ότι αφορά την επιλογή όπλων, καννών και φυσιγγίων. Βέβαια, οι περισσότεροι έμπειροι, έχουν κατασταλαγμένη άποψη και με μικρές διορθώσεις στα εργαλεία τους (όπλα και φυσίγγια), καλύπτουν εν μέρει τις ιδιαίτερες αυτές απαιτήσεις. Το πρόβλημα όμως των νέων και άπειρων κυνηγών, δεν λύνεται εύκολα, δεδομένου, ότι πολλοί αποφασίζουν παρορμητικά εξαιτίας μιας – δύο εξόδων, που τα ποσοστά επιτυχίας δεν τους ικανοποίησαν και προχωρούν σε αγορές όπλων και φυσιγγίων που συχνά υπερβαίνουν τα θεμιτά όρια. Ξεφεύγοντας όμως από την πεπατημένη, το πιθανότερο είναι να χάσει κανείς περισσότερα από όσα επιδιώκει να κερδίσει. Αξίζει λοιπόν να εξετάσουμε αναλυτικότερα τις καλύτερες λύσεις για να έχουμε επιτυχίες, διερευνώντας τι θα κερδίσουμε και τι θα χάσουμε αν υπερβούμε τα όρια.

Η επιλογή του όπλου

Θεωρητικά, το μήκος της κάννης των όπλων, είναι ένας καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας ανάλογα με την απόσταση. Με βάση τους κανόνες της φυσικής, όσο μεγαλύτερο είναι το μήκος της κάννης, τόσο περισσότερο διαρκεί η έμφραξη της βυσμάτωσης η οποία ωθεί τα σκάγια προς την έξοδο. Η παρατεταμένη έμφραξη, αυξάνει την ταχύτητα εξόδου, με αποτέλεσμα το όπλο να μας δώσει ταχύτητα σκαγιών, ανάλογη με το μήκος της κάννης. Αυτός βέβαια είναι ο βασικός κανόνας, όταν συγκρίνουμε κάννες όμοιες μεταξύ τους ως προς τη σύνθεση του μετάλλου, την εσωτερική διαμόρφωση και τη γενικότερη κατασκευή. Τα πράγματα όμως αλλάζουν ριζικά, αν κάτι από τα πιο πάνω αλλάξει. Κάννες με μεγαλύτερη εσωτερική διάμετρο, έχουν πιο χαλαρή έμφραξη, κάννες με πιο σκληρά μέταλλα έχουν μικρή ελαστικότητα που επηρεάζει την ταχύτητα, ακόμη δε και εσωτερικές αντιδιαβρωτικές επικαλύψεις (χρώμιο) επηρεάζουν την ποιότητα της βολής κ.λπ. Άρα το μήκος της κάννης αν το εξετάσουμε μεμονωμένα, το πιθανότερο είναι να μη μας δώσει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ένας σπουδαίος παράγοντας που επηρεάζει την ταχύτητα των σκαγιών, είναι και το είδος του φυσιγγίου που θα χρησιμοποιήσουμε, διότι ασφαλώς δεν είναι όλα τα φυσίγγια ίδια όπως πιστεύουν μερικοί.

Τι κερδίζουμε όμως αυξάνοντας το μήκος της κάννης; Σίγουρα το μεγάλο μήκος κάννης βοηθάει πολύ περισσότερο από την απόδοση, στην καλή σκόπευση σε μεγάλες αποστάσεις, κάτι το οποίο προσωπικά θεωρώ θέμα μέγιστης σημασίας.

Είναι αποδειγμένο, ότι τα μεγαλύτερα ποσοστά αποτυχίας στο κυνήγι, οφείλονται σε αστοχία. Κατά συνέπεια, η καλή σκόπευση δίνει το καλύτερο αποτέλεσμα. Μπορούμε λοιπόν να αυξήσουμε το μήκος της κάννης μας φθάνοντας ακόμη και τα 76 εκατοστά, αν θέλουμε να κάνουμε μόνο μακρινές βολές. Αυτό που θα κερδίσουμε, είναι η καλύτερη ευθυγράμμιση του όπλου με το στόχο που βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση. Εδώ βέβαια θα χρειαστούμε και ανάλογα φυσίγγια, στα οποία θα αναφερθούμε πιο κάτω.

Σε ότι αφορά την επιλογή του είδους όπλου, θα πρέπει να έχουμε πάντοτε υπόψη, ότι ένα αυτογεμές ή ένα επαναληπτικό, έχει μεγαλύτερο συνολικό μήκος από ένα δίκαννο, εξαιτίας του μηχανισμού οποίος καταλαμβάνει χώρο. Αυτό σημαίνει ότι ένα δίκαννο με μεγάλο μήκος καννών είναι πιο εύχρηστο, διότι έχει μικρότερο συνολικό μήκος, καθώς και κέντρο βάρους αρκετά πιο πίσω, ανάμεσα στα δύο χέρια μας. Κατά συνέπεια μπορούμε ευκολότερα και χωρίς αρνητικές επιπτώσεις, να αυξήσουμε το μήκος στην κάννες ενός δίκαννου, από ότι ενός αυτογεμούς ή επαναληπτικού.

Σε ότι αφορά τις συσφίξεις, υπάρχει ένα ακόμη μεγάλο κεφάλαιο. Όταν μιλάμε για μεγάλες αποστάσεις, πολλοί θεωρούν ότι είναι αυτονόητο να επιλέγουμε μεγάλες συσφίξεις στο στόμιο της κάννης. Και εδώ όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο τα θεωρούν πολλοί. Οι υπερβολικές συσφίξεις σε συνδυασμό με μεγάλο μήκος κάννης και ισχυρά φυσίγγια, συνήθως δίνουν αρνητικά αποτελέσματα. Μπορεί μεν να αυξάνουν την ταχύτητα της βολής, όμως στις περισσότερες των περιπτώσεων, καταστρέφουν την κατανομή των σκαγιών. Ιδιαίτερα αν χρησιμοποιούμε σκάγια μικρής διαμέτρου (Νο 8-9-10-11) το αποτέλεσμα δεν είναι καθόλου καλό. Οι μεγάλες συσφίξεις θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο με σκάγια κάτω από Νο 5 πράγμα που σημαίνει, ότι μεγάλο μήκος κάννης, στενή σύσφιξη και ψιλά σκάγια, είναι λάθος συνταγή για μεγάλες αποστάσεις. Γομώσεις βέβαια με σκάγια κάτω από το Νο 7 για τις τσίχλες γενικότερα ή πάνω από το Νο 10 θεωρούνται υπερβολικές και πρέπει να αποφεύγονται.

Στην αντίπερα όχθη είναι οι κυνηγοί οι οποίοι αναζητούν λύσεις για τις πολύ μικρές αποστάσεις στις οποίες είναι υποχρεωμένοι να πυροβολούν τα πουλιά, κυρίως στα απογευματινά καρτέρια. Εδώ (θεωρητικά) η λύση είναι ένα όπλο με κοντή κάννη και ανοιχτές συσφίξεις. Όσο κι αν δυσκολεύει η κατάσταση με το να χρησιμοποιεί κάποιος άλλο όπλο το πρωί και άλλο το απόγευμα, λύση δεν υπάρχει παρά μόνο αν καταφύγουμε σε φυσίγγια διασποράς. Ένα όπλο με κοντές κάννες (60 εκ.), διευκολύνει όχι ως προς τη διασπορά τόσο, όσο στην γρήγορη κίνηση που πρέπει να ακολουθεί τους ελιγμούς των πουλιών. Το όπλο όμως αυτό, είναι ακατάλληλο για ημερήσιο κυνήγι σε καρτέρι, όπου οι αποστάσεις είναι κατά κανόνα μεγαλύτερες. Αντίθετα μπορεί να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμο σε περπατητό κυνήγι, κυρίως όταν γίνεται σε χαμηλή και πυκνή βλάστηση, όπου τα πουλιά κινούνται χαμηλά, κοντά και γρήγορα.

Τα φυσίγγια

Τα φυσίγγια γενικά για τους κυνηγούς είναι το μεγάλο πρόβλημα, σε όλα τα είδη κυνηγίου. Είναι πολύ δύσκολο στους περισσότερους να διακρίνουν τις αποτυχημένες βολές και να ανακαλύψουν την πραγματική αιτία. Το εξιλαστήριο θύμα είναι κατά κανόνα το φυσίγγι. Εμείς οι κυνηγοί, δυσκολευόμαστε συχνά να καταλάβουμε αν η αποτυχία μας οφείλεται σε αστοχία, λανθασμένη εκτίμηση της απόστασης, ή σε αναποτελεσματικότητα του όπλου και του φυσιγγίου. Ιδιαίτερα όταν πυροβολούμε πουλιά σε μεγάλες αποστάσεις, παρασυρόμαστε από κάποιες ελάχιστες συμπτωματικές επιτυχίες και νομίζουμε ότι εφόσον πήραμε κάποια πουλιά από μεγάλη απόσταση, μπορούμε να τα παίρνουμε όλα. Από εκεί αρχίζει η αμφισβήτηση της ποιότητας των φυσιγγίων, η ατέρμονες αναζητήσεις και οι πειραματισμοί, οι οποίοι τις περισσότερες φορές δεν φέρνουν κανένα αποτέλεσμα. Ο γενικός κανόνας για το κυνήγι της τσίχλας είναι να κυνηγάμε με φυσίγγια αναγνωρισμένης ποιότητας (για το διαμέτρημα 12) που είναι γεμάτα με 30 έως 34 γραμμάρια, με τα 32 γραμμάρια σαν επικρατέστερη επιλογή. Πολλοί κυνηγοί οι οποίοι είναι καλοί σκοπευτές κυνηγούν και με 28 γραμμάρια και έχουν καλές επιτυχίες. Άλλοι πάλι ανασφαλείς δεν διστάζουν να βάλουν ακόμη και 36 κάτι που προσωπικά το θεωρώ υπερβολή.

Έχω γνωρίσει κάποιους, οι οποίοι φτάνουν στο κάτω άκρο, δηλαδή στα σκοπευτικά φυσίγγια των 24 γραμμαρίων, όμως εδώ πλέον μιλάμε για αγωνιστική σκοποβολή, που ταιριάζει σε πολύ λίγους, οι οποίοι βάζουν το πήχη πολύ ψηλά. Βέβαια έχω συναντήσει και κυνηγούς να χρησιμοποιούν πάνω από 36 γραμμάρια, υπερβαίνοντας κατά πολύ τα θεμιτά όρια. Τι κερδίζουμε όμως με τα λίγα ή τα πολλά σκάγια, και τι χάνουμε; Ο γενικός κανόνας είναι ότι όσο περισσότερα σκάγια έχει ένα φυσίγγι τόσο μεγαλύτερο κύκλο διασποράς θα δώσει σε συγκεκριμένη απόσταση.

Αν για παράδειγμα πυροβολήσουμε μια επίπεδη επιφάνεια στα 36 μέτρα με ένα φυσίγγι 24 γραμμαρίων με σκάγια Νο7, θα δούμε σχεδόν το σύνολο της βολής να συγκεντρώνεται σε ένα κύκλο διαμέτρου περίπου 50 εκατοστών. Με ένα φυσίγγιο 30 γραμμαρίων, ο κύκλος θα αναπτυχθεί στα 60 εκατοστά, με 32 θα αναπτυχθεί στα 75 κ.ο.κ. Αυτό σημαίνει, ότι τα περισσότερα σκάγια δεν δίνουν καλύτερα ποσοστά συγκέντρωσης, αλλά ευρύτερο κύκλο, ο οποίος μπορεί να διορθώσει μικρά σκοπευτικά λάθη. Επειδή όμως αυξάνοντας το βάρος των σκαγιών αυξάνεται και η αντίσταση μέσα στην κάννη, πρέπει να έχουμε κατά νου, ότι όσο μεγαλώνει η αντίσταση μειώνεται η ταχύτητα και παρατηρείται το φαινόμενο της παραμόρφωσης των σκαγιών. Κατά συνέπεια δεν πρέπει να επιλέγουμε μεγάλες γομώσεις με ψιλά σκάγια.

Το δίλημμα είναι λοιπόν, αν θα χρησιμοποιήσουμε ενισχυμένα φυσίγγια με χοντρά σκάγια (Νο 7 για παράδειγμα), ή μεσαία γόμωση (32-33) γραμμάρια με σκάγια Νο 8-9. Προσωπικά προτείνω στους κυνηγούς που θέλουν ελαφρές γομώσεις, να επιλέγουν ψιλά σκάγια (Νο 9 ή 10) και σε εκείνους που θέλουν ενισχυμένα φυσίγγια 34-36 σκάγια Νο 7.

Η ταχύτητα των σκαγιών

Ένα κεφαλαιώδες θέμα που απασχολεί τους κυνηγούς είναι η ταχύτητα των σκαγιών σε κάθε φυσίγγιο. Πολλοί αναζητούν «γρήγορα» φυσίγγια, διότι νομίζουν ότι αυτό θα τους απαλλάξει από την προσκόπευση. Πρόκειται για μεγάλη πλάνη, διότι η προσκόπευση είναι μια υπόθεση που μπορεί να γίνει μόνο εμπειρικά και όχι με μαθηματικούς υπολογισμούς. Άλλωστε, κάθε είδος φυσιγγίου έχει διαφορετική ταχύτητα, η οποία επηρεάζεται από τη διάμετρο και την ποσότητα των σκαγιών, καθώς και από τις καιρικές μεταβολές και κυρίως την υγρασία. Φυσίγγια με μέση ταχύτητα (στα 20 μέτρα) πάνω από 310 μέτρα ανά δευτερόλεπτο και μέχρι 350 είναι αποδεκτά (με σκάγια Νο 7). Χρειάζεται όμως προσοχή στις χαμηλές γομώσεις, οι οποίες έχουν μεγάλες αρχικές ταχύτητες, αλλά δεν έχουν αναλόγως μεγάλες μένουσες, πράγμα που σημαίνει ότι στις μεγάλες αποστάσεις υπάρχει πρόβλημα.