Από που θα πρέπει να ξεκινήσει κανείς μια μικρή συλλογή από αεροβόλα πιστόλια;
Πριν αρχίσουμε να συζητάμε για μοντέλα αεροβόλων όπλων που έχουν μεγαλύτερο ή μικρότερο συλλεκτικό ενδιαφέρον, καλό είναι να ξεκαθαρίσουμε από την πρώτη στιγμή ότι -ειδικά στη χώρα μας- δεν υπάρχει οικονομική παράμετρος στο θέμα, ούτε και υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε επίπεδο επένδυσης, μεταπώλησης κλπ. Όσο παράξενο ή σπάνιο κι αν είναι ένα αεροβόλο, δεν υπάρχει το αγοραστικό ενδιαφέρον και η ζήτηση ώστε να ανέβει η τιμή πώλησης σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα.
>του Κώστα Λακαφώση
Στη χώρα μας η αγορά είναι πολύ μικρή, ενώ στο εξωτερικό η προσφορά (ιδίως τα τελευταία χρόνια μέσω του διαδικτύου) είναι μεγάλη, έτσι ώστε επί της ουσίας η συλλογή αεροβόλων όπλων να είναι ένα μάλλον “φθηνό” χόμπι, τουλάχιστον σε σύγκριση με άλλες συλλογές πιο εξεζητημένων και σπάνιων ειδών.
Μοναδική ίσως εξαίρεση αποτελούν κάποια πολύ παλιά και πολύ σπάνια κομμάτια αεροβόλων από 300 και 400 χρόνια πίσω (ναι, υπήρχαν αεροβόλα από τότε!), όμως και αυτά είναι ελάχιστα και βρίσκονται ήδη σε μουσεία και συλλογές του εξωτερικού. Εξαιρώντας αυτές τις πολύ ειδικές περιπτώσεις, τα αεροβόλα που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά σε καλή κατάσταση και παρουσιάζουν συλλεκτικό ενδιαφέρον είναι 30-40 ετών παλιά και η αξία τους δεν είναι ιδιαίτερα υψηλή. Το συλλεκτικό ενδιαφέρον εντοπίζεται στο ότι κάποια από αυτά τα όπλα είναι σχετικά σπάνια στον εντοπισμό και δύσκολα στην απόκτηση, αφού όποιος τα έχει (συνήθως ξεχασμένα από παλιά) δύσκολα αποφασίζει να τα πουλήσει.
Χωρίς περισσότερη ανάλυση, ας κάνουμε μια γρήγορη λίστα με μερικά από τα αεροβόλα που θα μπορούσαν να έχουν συλλεκτικό ενδιαφέρον για τον συλλέκτη-αεροβολιστή, επιλέγοντας από αυτά που πέρασαν κατά καιρούς από την ελληνική αγορά, και αφιερώνοντας την πρώτη μας λίστα στα πιστόλια (τα τουφέκια σε επόμενη αναφορά μας).
Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, από το Daisy Powerline 1200, ένα αεροβόλο πιστόλι καλής ποιότητας αλλά χωρίς ιδιαίτερα υψηλές επιδόσεις ή κάτι αξιοσημείωτο σε επίπεδο τεχνολογίας: το επιλέξαμε για τη λίστα μας, όμως, επειδή είναι ένα μοντέλο με πολύ υψηλές πωλήσεις στην ελληνική αγορά τη δεκαετία του ’80, και για πολλούς ήταν το πιστόλι στο οποίο για πρώτη φορά δοκίμασαν την αμπούλα διοξειδίου του άνθρακα αλλά και τη μεγάλη χωρητικότητα της “αποθήκης”. Το 1200 έπαιρνε 60 ατσάλινες μπίλιες ΒΒ, όπλιζε για κάθε βολή με έναν μοχλό κάτω από την κάννη και έριχνε σχεδόν 100 βολές πριν χρειαστεί αντικατάσταση η αμπούλα. Με 450 fps (πόδια ανά δευτερόλεπτο) ήταν σχετικά δυνατό για την εποχή του, αν και η λεία κάννη (χωρίς ραβδώσεις) δεν του έδινε τα περιθώρια για πολύ μακρινές βολές, ήταν όμως ένα πολύ διασκεδαστικό αεροβόλο για να περάσεις ευχάριστα την ώρα σου σημαδεύοντας κονσερβοκούτια και πρόχειρους στόχους.
Την ίδια εποχή, το κλασικό πιστόλι ελατηρίου με σπαστή κάννη (όπως ακριβώς λειτουργούν και τα τουφέκια) ήταν το Diana 5G, ένα πολύ επιτυχημένο μοντέλο με πραγματικά διαχρονική πορεία, το οποίο μάλιστα βγήκε αργότερα και σε εκδοχή με σύστημα μείωσης της ανάκρουσης και τον κωδικό 6G. Εάν όμως βάλει κανείς το 5G σαν κλασικό αεροβόλο ελατηρίου στη συλλογή του, θα πρέπει να βάλει και ένα “ανάποδο”, όπως το Webley Tempest. Ποιa είναι η διαφορά; Ενώ στο 5G (και όλα τα αντίστοιχα) το έμβολο κινείται προς τα εμπρός, στο Tempest η κάννη βρίσκεται, όχι εμπρός αλλά πάνω από το έμβολο, και το έμβολο κινείται προς τα πίσω (δίνοντας διαφορετική αίσθηση ανάκρουσης στο χέρι του σκοπευτή).
Μια άλλη περίφημη εταιρεία στο χώρο του αεροβόλου πιστολιού, είναι φυσικά και η αμερικανική Crosman. Τί να πρωτοδιαλέξεις για τη λίστα με τα συλλεκτικά; Το κλασικό 357 είναι ένα από τα πιο επιτυχημένα πιστόλια με αμπούλα διοξειδίου, και για πολλούς είναι το πρώτο πραγματικά αξιόπιστο και επιτυχημένο επαναληπτικό πιστόλι που μπορούσε να ρίχνει τη μία βολή μετά την άλλη χωρίς εμπλοκές και προβλήματα, όμως είναι δύσκολο να το αποκαλέσεις “συλλεκτικό” γιατί είναι ένα από τα πιo κοινά μοντέλα της αγοράς.
Σίγουρα, όμως, στα συλλεκτικά μπορούμε άνετα να εντάξουμε τα παλιά Crosman Mk1 και Mk2, αεροβόλα που όποιος τα έχει σε καλή κατάσταση δεν τα αποχωρίζεται για κανένα λόγο. Πρόκειται για εξαιρετικής ποιότητας αεροβόλα πιστόλια, από την παλιά εποχή της ολομεταλλικής κατασκευής, με αίσθηση και ζύγισμα που θυμίζει 22άρι πιστόλι, και με μοναδική τους διαφορά το διαμέτρημα: το ένα είναι 4,5 και το άλλο 5,5 χιλιοστών.
Ακόμα πιo σπάνιο και με μεγαλύτερο συλλεκτικό ενδιαφέρον (αν και πολύ σπάνιο στην Ελλάδα γιατί δεν ήλθαν ποτέ πολλά κομμάτια) είναι το Crosman 600, ένα ημιαυτόματο επαναληπτικό πιστόλι σύνθετης σχεδίασης και κατασκευής που κυκλοφορούσε από το 1960 έως και το 1970. Όποιος ψάχνει αυτό και άλλα τέτοια πιστόλια από την δεκαετία του 60 και του 70, έχει πλέον το Διαδίκτυο για να τα αναζητήσει στο εξωτερικό σε αρκετά χαμηλές τιμές (αντίστοιχες με ενός καινούριου αντίστοιχου αεροβόλου), με μοναδική λεπτομέρεια τις διατυπώσεις που απαιτούνται για την εισαγωγή τους: αν και απόλυτα νόμιμη, η εισαγωγή ενός αεροβόλου όπλου από οποιαδήποτε χώρα του εξωτερικού, απαιτεί μια άδεια εισαγωγής που εκδίδεται (σχετικά εύκολα) από το αρμόδιο τμήμα Όπλων και Εκρηκτικών της Ελληνικής Αστυνομίας, με την οποία πιστοποιείται ότι το συγκεκριμένο όπλο είναι αεροβόλο και δεν εμπίπτει στις απαγορευτικές διατάξεις των πυροβόλων.
Εκτός από τα Mk1 και Mk2 ή το Crosman 600 (ή ακόμα το σπανιότερο 451), δύο κλασικά μοντέλα της ίδιας εποχής είναι και τα Smith & Wesson 78G και 79G (έκδοση 5,5 και 4,5 χιλιοστά αντίστοιχα), όπου το συλλεκτικό ενδιαφέρον πιο πολύ εντοπίζεται στο όνομα S&W (ειδικά, μάλιστα, αν βρούμε το αεροβόλο στο κουτί του με τα λογότυπα της εταιρείας) και λιγότερο σε κάποια λειτουργική ιδιαιτερότητα ή επίδοση του όπλου.
Κλείνοντας την αρχική αυτή λίστα (που σίγουρα επιδέχεται προσθήκες και βελτιώσεις), αξίζει να σταθούμε και σε δύο αεροβόλα πιστόλια που σχεδιάστηκαν για αγωνιστική χρήση. Το ένα είναι το περίφημο Feinwerkbau 65-δεν είναι τόσο σπάνιο ώστε να θεωρηθεί συλλεκτικό, είναι όμως ένα πιστόλι που αποτέλεσε πραγματικό σταθμό στην ιστορία του αεροβόλου – αφού ήταν το πρώτο “σοβαρό” αγωνιστικό πιστόλι υψηλής τεχνολογίας με αρκετή ακρίβεια ώστε να στέλνει τις βολές του τη μία μετά την άλλη στην ίδια τρύπα στα 10 μέτρα.
Το FWB 65 είναι το πιστόλι από το οποίο ξεκίνησαν σχεδόν όλοι οι σκοπευτές Ολυμπιακής Σκοποβολής, αφού, ακόμα και σήμερα, είναι το βασικό εκπαιδευτικό πιστόλι που χρησιμοποιούν όλα τα σωματεία στην αρχική εκπαίδευση των νέων αθλητών. “Τιμής ένεκεν”, λοιπόν, κερδίζει τη θέση του στη λίστα μας, η οποία θα κλείσει με ένα ακόμα σκοπευτικό πιστόλι που είναι πραγματικά συλλεκτικό, αφού δεν κυκλοφόρησε σε τόσα πολλά κομμάτια ώστε να το βρίσκουμε εύκολα: μιλάμε για το Crosman Skanaker 88, το αγωνιστικό πιστόλι που κατασκεύασε πριν 20 χρόνια η Crosman σε συνεργασία με τον σουηδό πρωταθλητή Ragnar Skanaker.
Το Skanaker ήταν ένα πιστόλι διοξειδίου του άνθρακα με πλήρως ρυθμιζόμενες λαβές, σκανδάλη και σκοπευτικά όργανα, και θεωρείται σημαντικό (και άρα συλλεκτικό) όχι μόνο λόγω της σπανιότητάς του, αλλά για το λόγο ότι ήταν το πρώτο πιστόλι που συγκέντρωσε όλα αυτά τα χαρακτηριστικά ρυθμίσεων, παραμετροποίησης και συνολικής αίσθησης που πλέον θεωρούνται δεδομένα από τα σημερινά αγωνιστικά αεροβόλα πιστόλια. Η λίστα μας δεν είναι οριστική, ούτε και πλήρης: διαρκώς προσθέτουμε και δεχόμαστε ιδέες και προτάσεις για να την εμπλουτίσουμε.
Στην ουσία, το έναυσμα δίνουμε ώστε ο καθένας να ξεκινήσει τη δική του συλλογή- όπως είπαμε, οικονομικό ενδιαφέρον δεν υπάρχει, οι τιμές στα αεροβόλα δεν είναι ιδιαίτερα υψηλές, οπότε όλο το νόημα μιας τέτοιας συλλογής βρίσκεται στη χαρά της διαρκούς αναζήτησης και στο προσωπικό μεράκι κάθε αεροβολιστή.
