Πολλές φορές θα έχετε ακούσει, είτε σε αναλύσεις κριτών είτε σε κουβέντες κυνοφίλων, την έκφραση “το επίπεδο του αγώνα”. Θα προσπαθήσω να εξηγήσω τη σημασία του και πως επηρεάζει την κρίση στους αγώνες κυνηγετικών ικανοτήτων. Τί είναι λοιπόν το επίπεδο του αγώνα;
του Νίκου Φαϊτά
Είναι το λιγότερο ή το περισσότερο που ζητάμε, ώστε να είναι αποδεκτή η εργασία του σκύλου στο τερρέν. Είναι μια κόκκινη γραμμή κάτω από την οποία ο σκύλος δεν έχει λόγο να συνεχίσει τη παρουσία του. Μέσα στην ευρύτερη έννοια της κόκκινης αυτής γραμμής συμπεριλαμβάνονται τα εξής:
α) Μορφολογία: Το κάθε ζώο που λαμβάνει μέρος σε έναν επίσημο αγώνα, οφείλει να είναι στα στάνταρ της φυλής του. Ένα σκυλί που κάνει όλα τα υπόλοιπα αλλά μορφολογικά είναι εκτός τύπου, δεν υπάρχει λόγος να συνεχίζει τον αγώνα. Αυτό συνήθως έχει σχέση με το μέγεθος.
β) Κυνηγετικό πάθος (ρυθμός – ένταση): Το κυνηγετικό πάθος είναι η θέληση του ζώου να βρει το θήραμα και σχετίζεται άμεσα με το ρυθμό του καλπασμού και την ένταση της έρευνάς του κατά τη διάρκεια του αγώνα.
γ) Ποιότητα: Το Α και το Ω ζητούμενο σε έναν αγώνα μετά το κυνηγετικό πάθος είναι η ποιότητα. Συνήθως αυτά τα δύο δεν πάνε μαζί, καθώς βλέπουμε, ότι όσο αυξάνει το κυνηγετικό πάθος, τόσο ελαττώνεται η ποιότητα και το αντίστροφο.
δ) Συγκέντρωση: Ο σκύλος πρέπει να είναι συγκεντρωμένος σε αυτό που κάνει από το πρώτο λεπτό ως το τέλος του αγώνα. Τυχόν χαλάρωση της συγκέντρωσης χαλάει την εικόνα της διαδρομής στα μάτια του κριτή.
ε) Αποτελεσματικότητα: Από τον ορισμό της η κυνηγετική δραστηριότητα απαιτεί αποτέλεσμα. Η αποτελεσματικότητα είναι μεγάλο χάρισμα στο σκύλο, που προϋποθέτει να την έχει σαν ταλέντο και να την αυξάνει στην πάροδο του χρόνου με την εμπειρία.
στ) Συνεργασία: Η συνεργασία με τον κυναγωγό πρέπει να είναι αυθόρμητη, απόλυτη και χωρίς σημάδια εξαναγκασμού.
Ένας αγώνας έχει ένα τυπικό και ένα ουσιαστικό επίπεδο. Το πρώτο καθορίζεται από την αναγγελία του αγώνα. Είναι ο τύπος του αγώνα και ορίζεται από τη διοργανώτρια αρχή, δηλαδή μεγάλη έρευνα – έρευνα κυνηγίου – πρακτικό κυνήγι – κλασικoί. Φυσικά, δεν αναφέρομαι στους αγώνες της πλάκας όπως ΕΦΥΠ-ΑΤΥΠΟΥΣ και το τελευταίο «φρούτο» τους αγώνες αξιολόγησης, οι οποίοι για το μόνο που δεν προσφέρονται είναι η αξιολόγηση των κυνηγετικών φυλών. Πολλές φορές οι κριτές αναγκάζονται να σταματήσουν τη διαδρομή κάποιων ζώων, επειδή ξεπέρασαν το όριο του τύπου του αγώνα. Για παράδειγμα, ένα σκυλί που τρέχει σε αγώνα έρευνας κυνηγίου και τα λασέ του ξεπερνούν το επίπεδο του αγώνα ως προς το βάθος ή το πλάτος, αυτομάτως θα πρέπει να βγαίνει έξω γιατί η εργασία του ξεπερνάει την έρευνα κυνηγίου. Το ίδιο ισχύει και για τους άλλους αγώνες.
Το δεύτερο καθορίζεται από τέσσερις προϋποθέσεις.
Την ποιότητα των σκύλων που διαγωνίζονται.
Τις καιρικές συνθήκες και τις συνθήκες στο τερρέν.
Την ποιότητα του θηράματος.
Το συνδυασμό όλων αυτών.
Αυτές οι προϋποθέσεις καθορίζουν και την τελική βαθμολογία. Πώς όμως επηρεάζουν αυτοί οι παράγοντες το επίπεδο του αγώνα; Αρχικά, σε ένα τερρέν όταν υπάρχουν κάποια πολύ ποιοτικά σκυλιά, αμέσως το επίπεδο του αγώνα ανεβαίνει, αυξάνοντας τις απαιτήσεις και από τους άλλους συνδιαγωνιζόμενους. Στη συνέχεια, αν το τερρέν είναι βαρύ από βροχή, δύσκολο, πυκνό, δύσβατο, πετρώδες ή αν οι καιρικές συνθήκες δεν είναι καλές, επηρεάζεται άμεσα το επίπεδο του αγώνα είτε θετικά είτε αρνητικά. Επίσης, η ποιότητα του θηράματος επηρεάζει άμεσα το επίπεδο του αγώνα.
Ανεβαίνει με άγριο θήραμα, ενώ πολλές φορές καταστρέφεται με ακατάλληλο θήραμα εκτροφής. Ακόμη, απαιτείται και η ανάλογη πυκνότητα, ώστε να έχουν όλοι οι διαγωνιζόμενοι ίσες ευκαιρίες. Τέλος, αν σε ένα βαρύ από βροχή τερρέν που τα περισσότερα σκυλιά δυσκολεύονται να κρατήσουν το ρυθμό τους μέχρι το τέλος και υπάρχει ένα ζώο που κρατάει το ρυθμό του, αυτό καθορίζει και το επίπεδο για τα άλλα. Εν τέλει όμως, θα ρωτούσε κάποιος αν έχουν καμία σχέση όλα αυτά με το κυνήγι…
Προσωπική μου άποψη είναι, πως σχετίζονται μόνο σε ένα σημείο, όταν η κουβέντα φτάνει στο ερώτημα σκύλος αγώνων και σκύλος κυνηγιού. Εδώ υπάρχει διαφορά καθώς το κυνήγι είναι χόμπι, οι αγώνες όμως σπορ. Στο κυνήγι δεν υπάρχει καθορισμένο επίπεδο ή καλύτερα το επίπεδο είναι υποκειμενικό και το θέτει ο κυνηγός με τον τρόπο που κυνηγάει και τις απαιτήσεις που έχει από τα σκυλιά του. Αν βάζαμε όμως κανόνες στο κυνήγι για να διαγωνιστούμε δε θα λεγόταν κυνήγι αλλά αγώνας.
