Η επίσημη κυνοτεχνία φαίνεται να έχει την τάση να δημιουργεί σκύλους ολοένα και πιο γρήγορους. Μορφολογικά κατασκευασμένους, ακριβώς, για την ταχύτητα και αθλητικά πιο πιεσμένους, πιο νευρικούς με μεγαλύτερη κλίση στην κούρσα παρά στην έρευνα.
Στο πραγματικό κυνήγι, κυρίως με πονηρεμένα θηράματα ή προβληματικά, αυτό το οποίο ξεχωρίζει τον σπεσιαλίστα από τον σκύλο γενικού κυνηγίου, σίγουρα δεν είναι η ταχύτητα, αλλά η φυσική ικανότητα του πρώτου να αντιλαμβάνεται γρηγορότατα την πηγή των οσφρητικών λεπτομερειών που υπάρχουν στο έδαφος και να επεξεργάζεται αστραπιαία την σημαντικότητά τους.
Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ευθύς εξαρχής, ότι μεταξύ ενός γρήγορου και ενός αργού σκύλου προτιμώ το πρώτο, αλλά και μεταξύ ενός σκύλου ο οποίος ψάχνει τρέχοντας και ενός που τρέχει ψάχνοντας προτιμώ πάλι το πρώτο. Όλα όμως είναι σχετικά. Ένας κυνόφιλος λάτρης των αγγλικών φυλών θα έλεγε, ότι ο γρήγορος σκύλος, εφ’ όσον σε λιγότερο χρόνο καλύπτει περισσότερο έδαφος από τον αργό, έχει περισσότερες ευκαιρίες συνάντησης από τον πρώτο. Ο παλιός κυνηγός, ο οποίος ίσως είναι και λάτρης των ηπειρωτικών, αντιθέτως είναι υπέρ της μεθόδου στο κυνήγι της μπεκάτσας και θεωρεί την ταχύτητα αντιπαραγωγική.
Η αλήθεια ως συνήθως βρίσκεται κάπου στη μέση. Σίγουρα ένας σκύλος ο οποίος ξεκινάει με 1000 και μετά από 10 λεπτά είναι τελειωμένος δεν έχει πολλά να προσφέρει στο κυνήγι της μπεκάτσας. Βρίσκεται σε ένα είδος ασφυξίας, η οποία αναπόφευκτα τον εμποδίζει να διατηρήσει την σωματική φρεσκάδα και την νοητική διαύγεια που χρειάζεται σε ένα μπεκατσόσκυλο.
Ο σύγχρονος σκύλος έχει συμπαγή σωματότυπο και μοιάζει περισσότερο με δρομέα πολύ μικρών αποστάσεων, παρά σε μαραθωνοδρόμο. Τόσο το μυϊκό του σύστημα όσο και ο εγκέφαλός του, είναι ρυθμισμένα για να σπρώχνουν την τεράστια μυϊκή του μάζα με την μέγιστη δυνατή δύναμη. Αυτός ο σκύλος θα ήθελε να καλύψει και να ελέγξει τόσο έδαφος όσο ένας σκύλος αργός δεν θα μπορούσε να καλύψει ούτε καν σε μια ολόκληρη μέρα. Το πρόβλημα που γεννάται σε αυτό το σημείο είναι ότι πολλές φορές η έρευνά του γίνεται στο περίπου. Είναι πολύ βιαστική, κυρίως όταν οι καταστάσεις και οι ατμοσφαιρικές συνθήκες επιβάλλουν μια πιο προσεκτική προσέγγιση της αναθυμίασης.
Αυτό θα έπρεπε να σκέφτονται οι εκτροφείς, πριν αποφασίσουν την παραγωγή μηχανών με τεράστια υποδύναμη, αλλά χωρίς κανένα σύστημα ελέγχου. Και οι κριτές βέβαια έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης, διότι επιβραβεύουν σκύλους οι οποίοι τρακάρουν και φερμάρουν εντελώς τυχαία κάποια θηράματα. Αυτό που με ανησυχεί πραγματικά, είναι η ελλιπής γνώση που έχουν κάποιοι κριτές για το πραγματικό κυνήγι, κυρίως για τις μπεκάτσες, τις δύσκολες μπεκάτσες. Εκείνες ακριβώς οι οποίες για να επιβιώσουν ενεργοποιούν αμυντικές στρατηγικές, τέτοιες που μπορεί να εκθέσουν ακόμα και τον πιο έμπειρο σπεσιαλίστα.
Εκτός των άλλων μου φαίνεται απαραίτητη μια αναθεώρηση των κριτηρίων με τα οποία κρίνονται οι σκύλοι εργασίας για να λαμβάνεται υπόψη η κατάλληλη ταχύτητα. Ταχύτητα ανάλογη του περιβάλλοντος, των καιρικών συνθηκών και κυρίως της συμπεριφοράς των μπεκατσών ή του κάθε θηράματος που είναι στο τερέν. Ένας σκύλος ο οποίος στην μπεκάτσα συνεχίζει να επιδίδεται σε μια ξέφρενη ταχύτητα σε συνθήκες ξηρασίας, πάνω σε στρώμα ξερών φύλλων και χωρίς αέρα, δεν είναι πια ένας σκύλος με μεγάλη νοοτροπία.
Είναι ένας σκύλος χαζός και κυρίως άχρηστος. Σίγουρα είναι προτιμότερος ένας ζωηρός βοηθός, ο οποίος ανάλογα με την θερμοκρασία και την μορφολογία του εδάφους, προσαρμόζει την ταχύτητά του με την μέθοδο έρευνας, διατηρώντας ένα σταθερό γρήγορο ρυθμό για τουλάχιστον 4 ώρες, αντί να πιάνει την ταχύτητα ενός πυραύλου για 15 λεπτά, και μετά να πέφτει κάτω για 10 λεπτά και όταν ξαναξεκινάει, λόγω της έλλειψης οξυγόνου στον εγκέφαλο, να μην μπορεί να σκεφτεί και κατά συνέπεια να αντιδράσει όπως πρέπει.
Το κυνήγι της μπεκάτσας, όταν πραγματοποιείται με σκύλους οι οποίοι βρίσκουν, κάποια ικανοποίηση, ακόμα και ελάχιστη, μπορεί να σου την προσφέρει ακόμα και τις πιο «μαύρες μέρες». Αντιθέτως όταν γίνεται με σκύλους οι οποίοι απλά τρέχουν ψάχνοντας γενικά και αόριστα, ή ακόμα χειρότερα χωρίς να ψάχνουν καθόλου, ακόμα και οι μέρες με πολλές μπεκάτσες, στους κατόχους τους μοιάζουν με βασανιστήριο.
Ένας σκύλος φτιαγμένος για να κυνηγάει για μέρες και εβδομάδες, σε εκτάσεις εδαφών χωρίς όρια, πρακτικά δεν μπορεί να κριθεί σε 15 λεπτά μέσα σε ένα καθορισμένο κομμάτι δάσους από τον κριτή ή τους κανονισμούς. Τα μεγάλα μπεκατσόσκυλα, όπου και να τα λύσεις, πηγαίνουν αυτά να βρουν τον τομέα, το υψόμετρο, το καθαρό ή το πυκνό, στο οποίο θα εκφράσουν την αίσθηση θηράματος που διαθέτουν.
Πλέον σήμερα δεν είναι μόνο οι αγγλικές φυλές, που πολλοί από τους εκπροσώπους τους έχουν το πρόβλημα, να τρέχουν πάνω, κάτω, αριστερά, δεξιά χωρίς σκοπό. Μεγάλες ταχύτητες έχουν αποκτήσει και αρκετές ηπειρωτικές φυλές και κυρίως επανιέλ μπρετόν και κούρτσχααρ. Και αν στα σέττερ είναι σε ορισμένες γραμμές αίματος, όπου τα πόδια κάνουν ότι θέλουν το κεφάλι και τη μύτη, στα πόιντερ, κατά γενική ομολογία, δύσκολα βρίσκεις σκύλο που να κυνηγάει και ακόμα δυσκολότερα βρίσκεις μπεκατσόσκυλο.
Τι φταίει; Ίσως να φταίει ο άνθρωπος ο οποίος με την επιλεκτική εκτροφή, προτίμησε τα άτομα με τα μεγάλα αθλητικά και στυλιστικά προσόντα, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τα κυνηγετικά. Ίσως να φταίει η ίδια η φυλή, η οποία μπορεί να μην είναι κατάλληλη για όλα τα κυνήγια σε όλες τις καιρικές συνθήκες.
Διότι αναρωτιέμαι, γιατί το σέττερ κατάφερε να μειώσει το μέγεθός του, να αυξήσει την ταχύτητά του χωρίς να χάσει τις κυνηγετικές του ικανότητες, καταφέρνοντας ταυτόχρονα να συναγωνίζεται στα τερέν της μεγάλης έρευνας το πόιντερ;
Μήπως το πόιντερ είναι ένα αυτοκίνητο πίστας το οποίο όσο και αν θέλουμε να το βγάλουμε στο δρόμο και ακόμα χειρότερα στον χωματόδρομο το μόνο που θα καταφέρουμε θα είναι να το σπάσουμε;
Την μόνη λύση την οποία βλέπω εφικτή είναι να κάνουμε μερικά βήματα πίσω και να ξαναφτιάξουμε πιο αργά και πιο μεθοδικά σκυλιά, τα οποία μπορεί και να μην κρατάνε το κεφάλι τόσο ψηλά ή μπορεί να μην κρατάνε τόσο καλά την ουρά, αλλά ψάχνουν για να βρουν θήραμα, προσαρμόζοντας τον καλπασμό τους ανάλογα με το τερέν και το θήραμα που κυνηγούν. Και αυτό το λέω γιατί σύμφωνα με πολλές μαρτυρίες τέτοιοι σκύλοι υπήρχαν παλιά στα χέρια αρκετών Ελλήνων κυνηγών.
