Μία συζήτηση που κρατά «αιώνες» και μάλλον θα συνεχίσει να απασχολεί το μυαλό και την ψυχή των περδικάδων στο διηνεκές.
Ένα σκυλί που αναμφισβήτητα καλείται να εργαστεί και να αποδώσει σε ένα εξαιρετικά δύσκολο περιβάλλον, έχοντας απέναντι έναν πολύ δύσκολο αντίπαλο που είναι απόλυτα προσαρμοσμένος να επιβιώνει με άνεση στα σκληροτράχηλο τερέν των βράχων. Επιπλέον, το περδικόσκυλο καλείται να ικανοποιήσει και ένα τεράστιο πλήθος ακραίων προσδοκιών, ακόμα και φαντασιώσεων των περδικάδων, πράγμα που καθιστά πολλές φορές τη συζήτηση αυτή σχεδόν μεταφυσική. Τα προσόντα που καλείται να υπηρετεί το σπουδαίο περδικόσκυλο είναι αμέτρητα.
Μεγάλο πάθος, ακραία νοοτροπία, εξυπνάδα και συνεργασιμότητα, καλή όσφρηση, καλή κατασκευή, μεγάλη αντοχή στη ζέστη, ανθεκτικό στη λειψυδρία, λειτουργική κίνηση, μη πιεστική και ακλόνητη φέρμα, ευκολία μπλοκαρίσματος, καθόλου όμως φλύαρο και υπερευαίσθητο στην παραμικρή αναθυμίαση (λευκόπουλο), ακρίβεια στην ένδειξη, είναι μερικά από τα προσόντα που οφείλει να έχει ένας σκύλος που φιλοδοξεί να χαρακτηριστεί «σπουδαίο περδικόσκυλο». Όμως τελικά τί από όλα αυτά δεν είναι απαραίτητο σε όλα τα κυνήγια ώστε ένας σκύλος να μπορεί να χαρακτηριστεί «σπουδαίος»; Η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά τα προσόντα είναι απολύτως απαραίτητα σε όλα τα θηράματα. Μόνο όποιος σκύλος τα διαθέτει μπορεί να ξεχωρίσει από το σωρό. Γιατί όμως όλα αυτά τα προσόντα μπαίνουν στο μικροσκόπιο μόνο στη συζήτηση που αφορά το σπουδαίο περδικόσκυλο; Ο λόγος είναι απλός. Στο κυνήγι της πέρδικας όλα τα προσόντα δοκιμάζονται από την μεγάλη κόπωση και την ακραία καταπόνηση. Όλες οι ικανότητες σφυροκοπούνται ανελέητα στο «αμόνι» των βράχων. Δυστυχώς, σε μία μεγάλη πλειοψηφία σκύλων όλα αυτά τα προσόντα κονιορτοποιούνται από την κακουχία. Ελάχιστοι κατορθώνουν να τα διατηρούν σε επάρκεια, ακόμα και κάτω από ακραία κόπωση. Ίσως η πιο σημαντική ιδιότητα που πρέπει να έχει το σπουδαίο περδικόσκυλο είναι η αντοχή στην καταπόνηση. Το περδικόσκυλο καλείται κατά τη διάρκεια ενός πολύωρου κυνηγιού να τρέξει σε σκληρές βραχώδεις πλαγιές, να περπατήσει σε «χαλιάδες» με κοφτερά βράχια, να κινηθεί μέσα σε γκρέμια με τεράστιες κλίσεις, να «τρυπήσει» αρκουδοπούρναρα, να καλπάζει πατώντας σε πλαγιές σπαρμένες με «αρίτσο» που είναι χειρότερο από πλάτη σκαντζόχοιρου και πολλές φορές με πολύ ζέστη και ελάχιστο νερό. Όλα αυτά δοκιμάζουν σε ακραία σημεία την ψυχική και σωματική αντοχή του σκύλου. Έτσι ένας σκύλος -ας πούμε- με τεράστιο πάθος αλλά ευαίσθητα πέλματα, είναι βέβαιο ότι αργά ή γρήγορα το τερέν θα τον λυγίσει. Όλα τα αμέτρητα προσόντα θα γκρεμιστούν από μία απλή, μικρή και αρκετά συχνή αδυναμία. Βλέπουμε λοιπόν ότι στο κυνήγι της πέρδικας δεν αρκεί ο σκύλος να θέλει, θα πρέπει και να μπορεί. Άρα ένας σκύλος για να μπορεί να χαρακτηριστεί ολοκληρωμένο περδικόσκυλο θα πρέπει να διαθέτει αυτά τα ψυχικά και σωματικά χαρακτηριστικά, ώστε να αντιμετωπίζει με επάρκεια τις αντιξοότητες του βουνού.
Προφανώς η «αλήθεια» της πέτρας είναι αυτή που ξεγυμνώνει τους σκύλους και αποκαλύπτει και τις πιο απόκρυφες αδυναμίες τους. Δυστυχώς το κυνήγι της πέρδικας είναι μία τόσο ακραία δοκιμασία, που είναι πολλά τα απαραίτητα προσόντα ώστε ένα σκυλί να θεωρηθεί σπουδαίο. Η έλλειψή έστω και ενός, θα έθετε εύκολα έναν σκύλο στην κατηγορία του «μέτριου».
Το απόρτ αποτελεί ένα επίσης πολύ θεμελιώδες προσόν στο περδικόσκυλο. Πολλά μπορεί να λείπουν από έναν σκύλο και παρόλα αυτά να μπορεί να κυνηγήσει με αξιοπρέπεια την πέρδικα. Εάν απουσιάζει το απόρτ, τότε ακόμα και το πλέον χαρισματικό περδικόσκυλο μοιάζει «ακρωτηριασμένο». Το απόρτ στην πέρδικα είναι απολύτως απαραίτητο. Είναι σχεδόν καθημερινό φαινόμενο σκοτωμένα πουλιά να σφηνώνονται μέσα στις πέτρες και να περνά κυνηγός και σκύλος από πάνω τους και να μην μπορούν να τα εντοπίσουν. Επίσης η πέρδικα, όντας ένα σκληρό πουλί, πολύ συχνά ακόμα και βαριά τραυματισμένο, κατορθώνει να απομακρυνθεί πολλά μέτρα μακριά από το σημείο που έπεσε, ώστε να κρυφτεί από τους διώκτες της. Ένας τέτοιος εντοπισμός πουλιού χωρίς τη βοήθεια σκύλου, είναι αδύνατος. Τέλος, δεν είναι λίγες οι φορές, που η μεγάλη ταχύτητα που αναπτύσσει η πέρδικα στις καθόδους της, σε συνδυασμό με τις μεγάλες κλίσεις των βουνών να οδηγούν σε πτώσεις των τουφεκισμένων πουλιών δεκάδες μέτρα μακριά και πολλές φορές σε μέρη απρόσιτα στην δική μας παρουσία. Εκεί η ύπαρξη ενός σκύλου με εξαιρετικό απόρτ θα αποδειχθεί σωτήρια. Όλοι αυτοί οι λόγοι καθιστούν το απόρτ εντελώς αναγκαίο.
Είναι βέβαιο με όλα τα παραπάνω ότι το σπουδαίο περδικόσκυλο είναι ένα πολύ σπάνιο και χαρισματικό σκυλί, που δυστυχώς οι περισσότεροι κυνηγοί δεν θα έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν ποτέ. Ακόμα και παθιασμένοι κυνόφιλοι περδικάδες, που αναζητούν με… λύσσα αυτόν το σκύλο, δεν είναι βέβαιο ότι θα κατορθώσουν ποτέ να τον αποκτήσουν. Ελάχιστοι, πιο ικανοί και ταυτόχρονα πιο τυχεροί, ίσως να γνώρισαν έναν τέτοιο σκύλο στην κυνηγετική τους καριέρα και είναι βέβαιο ότι τους έχει σημαδέψει. Αυτός είναι και ο λόγος που η συζήτηση γύρω από το «σπουδαίο περδικόσκυλο» έχει πλέον πάρει σχεδόν ψυχοπαθητικά χαρακτηριστικά.
Μην αγχώνεστε όμως. Ακόμα και εάν δεν διαθέτετε το ιδανικό περδικόσκυλο, το κυνήγι της πέρδικας είναι συναρπαστικό από μόνο του. Η διαδικασία, το ταξίδι, το ξημέρωμα, ο λάλος, το απόκοσμο περιβάλλον, το εκκωφαντικό φτερούγισμα του κοπαδιού, η κάρπωση ενός και μόνο πουλιού, ασκούν τεράστια συγκίνηση σε όλους τους φερματζήδες. Αφήστε τους κυνοφιλικούς προβληματισμούς και απολαύστε τη μαγεία αυτού του θηράματος.
