Τα μέρη όπου ο μοναχικός κυνηγός μπορεί ακόμα να κυνηγήσει με τον παραδοσιακό, “έντιμο” και αντιεμπορικό τρόπο, είναι οι τελευταίοι “προμαχώνες” της φυλής στη Μ. Βρετανία.
Ο “πρόγονος” του Πόιντερ ήταν ένα κυνηγόσκυλο της Ισπανίας (κάποιοι το λένε “παλιό Ισπανικό Πόιντερ”). Η ράτσα ήρθε στην Αγγλία τον 18ο αιώνα, μετά τη συνθήκη της Ουτρέχτης, ακολουθώντας Βρετανούς αξιωματικούς που είχαν πολεμήσει στον πόλεμο της Ισπανικής διαδοχής…
Oι πρώτες διασταυρώσεις
Το “Ισπανικό Πόιντερ” ήταν απλό και αγνό. Στην χώρα καταγωγής του κυνηγούσε κοκκινοπόδαρες πέρδικες, που μάλλον ήταν πιο συνεργάσιμες από τις καμπίσιες της Αγγλίας ή τα γκράους της Σκωτίας. Όπως και να έχει, το “Ισπανικό Πόιντερ” ήταν ένα βαρύ, δυσκίνητο ζώο, που δεν ήταν φτιαγμένο να διατρέχει μεγάλες αποστάσεις, αλλά είχε… τρομερή μύτη.
Οι Άγγλοι αξιωματικοί που έφεραν τη ράτσα στη Μ. Βρετανία, αν και εκτιμούσαν την ικανότητα αυτών των σκύλων να βρίσκουν πουλιά, ήθελαν ένα πιο ευκίνητο και ταχύ κυνηγόσκυλο. Η τιμή για τη βελτίωση της ράτσας ανήκει στον Συνταγματάρχη Θόρτον, που διασταύρωσε το “Ισπανικό Πόιντερ” με… “αλεπουδόσκυλα”!
Αυτό, φυσικά, δεν έγινε για να βελτιωθεί η μύτη του, αφού η ικανότητα του “Ισπανικού Πόιντερ” να μυρίζει τον αέρα, δεν είχε ταίρι ανάμεσα στις φυλές εκείνων των καιρών (ενώ το “αλεπουδόσκυλο” ακολουθεί ίχνη). Σήμερα είναι παραδεκτό πως το “αλεπουδόσκυλο” χρησιμοποιήθηκε για να δώσει ταχύτητα, ευκινησία και αντοχή, αν και η τάση του να βάζει το κεφάλι κάτω, ήταν ένα μειονέκτημα στις πρώτες διασταυρώσεις.
Ο ρόλος των… οπλουργών
Η επιλεκτική εκτροφή, πάντως, κατάφερε να εξαλείψει το χαμήλωμα του κεφαλιού, και να διατηρήσει τον… περήφανο τρόπο που κρατούσαν το κεφάλι τους τα “Ισπανικά Πόιντερ”! Οι Άγγλοι οπλουργοί του 18ου και 19ου αιώνα, έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην παραπέρα ανάπτυξη της φυλής…
Το κυνήγι στο “φτερό” έγινε της μόδας μετά την εισαγωγή του “Ισπανικού πόιντερ”, καθώς οι ιστορικές συμπτώσεις συνέπεσαν με την ανάπτυξη των εμπροσθογεμών τουφεκιών. Κυνήγι με παγάνες δεν γινόταν τότε, επειδή δεν είχε εφευρεθεί, ακόμα, το οπισθογεμές κυνηγετικό όπλο. Έτσι, ο αργός ρυθμός βολής του εμπροσθογεμούς της εποχής, ταίριαζε απόλυτα με τον τρόπο που δούλευε το πόιντερ!
Φημισμένοι κυνηγοί του 18ου και του 19ου αιώνα, γέμιζαν τους σάκους τους με πέρδικες και αγριόγαλους, με την βοήθεια των Πόιντερ και των Σέττερ.
Οι κυνηγοί της εποχής εκείνης δεν έκαναν ομαδικά κυνήγια σε παγάνες, όπως γίνεται σήμερα, στις ειδικά διαχειριζόμενες κυνηγετικές περιοχές των κτημάτων της Αγγλίας.
Συνήθως, κυνηγούσαν μόνοι τους, ή με άλλον έναν κυνηγό, επειδή δύο το πολύ όπλα μπορούσαν να καλύψουν ένα πόιντερ που φερμάρει. Από τα σκυλιά απαιτούσαν να ψάξουν και να τους βρουν τα πουλιά, γιατί θεωρούσαν… αναξιοπρεπές να ξεσηκώσουν οι ίδιοι τις πέρδικες ή τα γκράους!
Πολλές φορές ένας κυνηγός εξορμούσε μόνος του, κουμαντάροντας τα σκυλιά του και ξαναγεμίζοντας μόνος το εμπροσθογεμές τουφέκι του, με έναν μόνο υπηρέτη για να μαζεύει τα θηράματα. Ήταν μία εποχή που το κυνήγι δεν είχε “εμπορευματοποιηθεί”, και τα πόιντερ πρόσφεραν απόλαυση, θέαμα και πλούσιες “τσάντες” στους χερσότοπους της χώρας. Στην πρώτη περίοδο ανάπτυξης της φυλής, η καμπίσια πέρδικα και όχι το γκράους ήταν το πιο συνηθισμένο θήραμα… Κάθε Άγγλος γαιοκτήμονας κυνηγούσε στο δικό του κτήμα και, παρά το γεγονός ότι οι περισσότερες πέρδικες βρίσκονταν στις ανατολικές, βροχερές και καλλιεργήσιμες περιοχές, τα πουλιά ήταν τόσο πολλά που είχαν εξαπλωθεί σε όλη την Αγγλία.
Με την ανακάλυψη του σιδηροδρόμου, όμως, το κυνήγι του γκράους έγινε πιο δημοφιλές, αφού οι κυνηγοί μπορούσαν εύκολα να ταξιδέψουν στην Βόρεια Αγγλία και στην Σκωτία. Πριν εμφανισθεί το οπισθογεμές όπλο και η ανάγκη για όλο και περισσότερα θηράματα παγάνας, κανέναν δεν ενοχλούσαν οι απέραντοι χερσότοποι με τα πυκνά ρείκια, όπου τα πόιντερ ήταν υποχρεωμένα να ψάχνουν τους αγριόγαλους. Σήμερα, δυστυχώς, οι ανάγκες των οργανωμένων κυνηγιών, κάνουν τους διοργανωτές να “κουρεύουν” και να καίνε την βλάστηση τόπους – τόπους, αποψιλώνοντας τα ρείκια…
Οι τελευταίοι “προμαχώνες”
Στις ημέρες μας έχει γίνει της μόδας στην Αγγλία να σκοτώνονται – και να πληρώνονται – μεγάλοι αριθμοί από αγριόγαλους, πέρδικες και φασιανούς, αλλά οι σκύλοι φέρμας δεν εξυπηρετούν αυτού του είδους την “κερδοφορία”. Κυνηγώντας με τον παλιό, “έντιμο” και παραδοσιακό τρόπο, τα πόιντερ δεν έκαναν ποτέ ρεκόρ πουλιών, γι’ αυτό και σιγά – σιγά άρχισαν να μην χρησιμοποιούνται.
Σταδιακά περιορίστηκαν σε κάποιους άγριους χερσότοπους, όπου ποτέ δεν συγκεντρώνονται μεγάλοι αριθμοί θηραμάτων, γι’ αυτό και είναι ασύμφορη η εμπορική τους εκμετάλλευση ως ιδιωτικές “ρεζέρβες”. Αυτά τα μέρη όπου ο μοναχικός κυνηγός μπορεί να κυνηγήσει, είναι οι τελευταίοι “προμαχώνες” της φυλής στη Μ. Βρετανία.
Στην νότια Αγγλία, όπου τα κυνήγια διεξάγονται μόνο με πολυάριθμες παγάνες, τα πόιντερ χάθηκαν κυριολεκτικά από τους “μοντέρνους” κυνηγότοπους! Μετά, ήρθε και η βιομηχανοποίηση της γεωργίας που ολοκλήρωσε το κακό: η καταστροφή των φυσικών φραχτών, τα ζιζανιοκτόνα και τα τοξικά εντομοκτόνα, μείωσαν τους βιότοπους όπου το πόιντερ “πρωταγωνιστούσε”. Η καινούρια εποχή εξόντωσε την πεδινή πέρδικα, και μαζί με αυτήν άρχισε να παρακμάζει και το πόιντερ…
Μόνο για αγώνες!
Ο τρόπος που γίνεται το κυνήγι στην Αγγλία τις τελευταίες δεκαετίες, έχει χώρο για Λαμπραντόρ και Σπάνιελ, όχι για σκύλους φέρμας. Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, λίγα ήταν τα “ενεργά” πόιντερ και Σέττερ στους κυνηγότοπους της Αγγλίας. Ωστόσο, οι φυλές διατηρήθηκαν λόγω των κυνηγετικών αγώνων και των “δοκιμασιών”, που πάντα συγκινούσαν τους ρομαντικούς θιασώτες αυτών των φυλών στην Γηραιά Αλβιώνα. Χωρίς τους αγώνες και αυτούς τους τελευταίους “ρομαντικούς”, το πόιντερ μπορεί να είχε σβήσει εντελώς στην Αγγλία!
Το κίνητρο της… “εισαγωγής”
Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά γιατί οι Άγγλοι αξιωματικοί έφεραν μαζί τους το “Ισπανικό Πόιντερ”, όταν επέστρεψαν στην πατρίδα τους… Ίσως για να κυνηγάνε με γεράκια, ίσως για να κυνηγάνε καμπίσιες πέρδικες με δίχτυα, ή και με εμπροσθογεμές όπλο. Ίσως, και για τους τρεις αυτούς λόγους.
