Το στυλ του καλπασμού είναι προϊόν του ψυχισμού του σέττερ (το κυριότερο κατά την προσωπική μου άποψη) και της κατασκευής του. Το να μπορείς, τώρα, να το «διαβάζεις» και να το «αναλύεις» είναι συνδυασμός γνώσεων και εμπειριών. Οι γνώσεις έχουν να κάνουν με την κυνολογία και την κινηματική. Οι εμπειρίες με τον αριθμό των σκύλων που έχεις δει να τρέχουν.

Προκειμένου να κατανοήσεις πλήρως τον καλπασμό του αγγλικού σέττερ χρειάζεται ευαισθησία. Θα τολμούσα να πω, ότι τον καλπασμό του σέττερ πρέπει να τον αναπνέεις, να τον αισθάνεσαι στο αίμα σου, να τον έχεις στην ψυχή σου. Κατασκευή και ψυχισμός, δηλαδή μηχανική και γενικό σύνολο. Μηχανική είναι τα ύψη, τα μήκη, οι γωνιώσεις, οι κλίσεις, οι σχέσεις. Οι φυσικοί νόμοι, οι οποίοι είναι σύνθετοι, μαζί με τον ψυχισμό, αναμιγνύουν όλα αυτά και τα κάνουν να φαίνονται είτε σαν ένα υπέροχο γενικό σύνολο, είτε σαν μια ξεκούρδιστη μπάντα.

Μου έχει τύχει να διαβάσω στο καρνέ ενός πολύ γνωστού κριτή: “Όμορφος καλπασμός αν και η μηχανική δεν είναι σωστή…”. Συμφωνώ. Πράγματι μπορεί ένας σκύλος που δεν είναι «κατασκευασμένος» σωστά να καλπάζει καλά αν είναι εφοδιασμένος με τον σωστό ψυχισμό. Και αντιστρόφως… Έτσι λοιπόν η περιγραφή του καλπασμού βάση της γνώσης, της κουλτούρας, της εμπειρίας και της ευαισθησίας του καθενός, μπορεί να γίνει με διαφορετικούς τρόπους. Το πιο σημαντικό στο τέλος, είναι να καταλαβαινόμαστε. 

Η χρήση συνεπώς των επιθέτων των οποίων προσδιορίζουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της φυλής, δε μπορεί να περιορίζεται αποκλειστικά σε εκείνα που αναφέρει το στάνταρ. Μπορούν να είναι πολλά, αρκεί να χρησιμοποιούνται με τον κατάλληλο τρόπο. 

Έτσι όπως απορρίπτω το “καλπασμός στον τύπο ” ή το “καλός καλπασμός”, τα οποία δε μου περιγράφουν απολύτως τίποτα, το ίδιο συνειδητά απορρίπτω τις σχηματοποιημένες, στερεότυπες, μονότονες και απρόσωπες περιγραφές. 

Γι’ αυτό το λόγο σκέφτηκα να κάνουμε μία ανάλυση στα επίθετα τα οποία χρησιμοποιούμε συχνότερα ως συνώνυμα αυτών των οποίων χρησιμοποιούνται στο στάνταρ για την περιγραφή του καλπασμού.  Και ξεκινάμε φυσικά από το «μαλακός». Θεωρώ, ότι η μαλακότητα είναι ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, το οποίο προέρχεται από τον συνδυασμό ψυχής και κατασκευής όπως προείπα. Αντιπροσωπεύει περισσότερο την συνολική εικόνα του καλπασμού παρά τη μηχανική. Μαλακός σημαίνει, όχι σκληρός, όχι ξύλινος, όχι άκαμπτος, οπότε ρευστός, ευλύγιστος, πλαστικός και συνεπώς βελούδινος. Η λέξη «βελούδινος», είναι ένα επίθετο το οποίο θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε αντί του «μαλακός» για να χαρακτηρίσουμε και να περιγράψουμε τον καλπασμό του σέττερ. Όπως κάποιοι Ιταλοί κριτές αντί του morbido χρησιμοποιούν το spigliato (βλέπε Nobile).Όταν ο καλπασμός είναι «βελούδινος» σημαίνει ότι ο σκύλος, καθώς κινείται ακολουθεί όλες τις ανωμαλίες του τερέν χωρίς να δυσκολεύεται και συνεπώς χωρίς να κουράζεται. Όταν, αντίθετα, ο καλπασμός είναι σκληρός και το τερέν δύσκολο, ακόμα και μετά από μία διαδρομή 20 λεπτών, η κούραση φαίνεται, διότι ο σκύλος συναντάει μεγάλη αντίσταση στις ανωμαλίες του εδάφους. Μικρότερη προσπάθεια, μικρότερη και η κατανάλωση ενέργειας, άρα μεγαλύτερη αντοχή στο χρόνο. Προσωπικά, παρότι χρησιμοποιώ το «μαλακός», μου αρέσει και ο όρος «ρευστός» διότι περιγράφει καλύτερα την απουσία μηχανικής αντίστασης. 

Ο «μαλακός» καλπασμός θεωρώ ότι οφείλεται: 1) στην πιο ανεξάρτητη λειτουργία των πίσω άκρων (που πρέπει να έχουν σωστές γωνιώσεις), η οποία προκαλεί μία προωθητική ώθηση λιγότερο εκρηκτική, χάρη ακριβώς στους μεγαλύτερους χρόνους διασκελισμού, 2) στην σωστή αρμονία, με αυτά, ενός σωστού μπροστινού συστήματος, όπου μία ωμοπλάτη με σωστή κλίση και μήκος μαζί με ένα βραχιόνιο επίσης μακρύ και κεκλιμένο, προσδίδουν το σωστό ρυθμό, συνεισφέροντας στη ρευστή, βελούδινη και μαλακή κύλιση. Αν όταν χρησιμοποιείται ο όρος «μαλακός» εννοείτε αυτό, πιστεύω ότι είναι σωστός. Τα αντίθετα είναι όλα αυτά τα επίθετα τα οποία δεν εκφράζουν μαλακότητα, ρευστότητα, ευκαμψία, δηλαδή «σκληρός», «ξύλινος», «δυσκίνητος».

Αυτή η ευλυγισία προσδίδεται σίγουρα και από την εγγύτητα στο έδαφος, από το πόσο «ξυραφιστός» είναι δηλαδή, ο καλπασμός. Αν και λόγω κατασκευής η βραχύτητα του αντιβραχίου σε σχέση με το βραχιόνιο, την ευνοεί, ο ψυχισμός είναι αυτός ο οποίος την επιβάλλει. Άλλο ένα χαρακτηριστικό του καλπασμού λοιπόν το οποίο επηρεάζει ο ψυχισμός. Πόσες φορές έχει τύχει να δούμε, ακόμα και κατά τη διάρκεια της ίδιας διαδρομής, να καλπάζει πιο όρθιος ένας σκύλος που δεν είναι συγκεντρωμένος στη μύτη του και έπειτα από μια φέρμα, αντιλαμβανόμενος την παρουσία του θηράματος, στο δεύτερο λύσιμο να φεύγει γρήγορος και ξυραφιστός; Ή ακόμα πόσοι σκύλοι οι οποίοι τρέχουν στις πεδινές και είναι αποδεδειγμένα στυλίστες, όταν πάνε στους κλασσικούς (ορτύκια εκτροφής) δυσκολεύονται πολύ να συγκεντρωθούν και να δείξουν την ποιότητά τους;

Σε αυτή την συγκεκριμένη περίπτωση γεννάται το ερώτημα: είναι η ψυχή ή το ταπεραμέντο (όπως έλεγε ο Colombo) που επεμβαίνει για να αλλάξει τις ρυθμίσεις; Ο ψυχισμός δίνει τη δυνατότητα στον τράιλερ να επιδείξει εκείνο το στυλ που η κατασκευή του επιτρέπει. Σε κάθε περίπτωση, δύσκολα το επίθετο «ξυραφιστός» μπορεί να αντικατασταθεί από κάποιο άλλο. Θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τις φράσεις “κοντά στο έδαφος” ή “χαμηλά στο έδαφος” ή “κολλημένος στη γη”. Τα αντίθετα; Ανασηκωμένος, όρθιος. 

Κομψότατος: προσδιοριστικό επίθετο στον υπερθετικό βαθμό. Τι περιγράφει; Τα πάντα. Τα πάντα περιγράφονται από αυτόν το χαρακτηρισμό. Θα έλεγα ότι το κράτημα του κεφαλιού μας οδηγεί στο να σκεφτούμε την κομψότητα. Ένας ωραίος λαιμός, μακρύς, ο οποίος βγαίνει καλά από το ακρώμιο σε συνδυασμό με ένα κράτημα του κεφαλιού στην ευθεία με τη γραμμή της ράχης, και ίσως και λίγο ψηλότερα, πέρα από το ότι δίνει μια εικόνα με τη σωστή ένταση και τη σωστή οσφρητική προσοχή, προσδίδει σίγουρα κομψότητα. Και γιατί η ουρά όχι; Μια ωραία ουρά, μακριά, με ωραία κρόσσια, ακίνητη, η οποία επιμηκύνει ακόμα περισσότερο τη φιγούρα δίνοντας την εντύπωση μεγαλύτερης εγγύτητας στο έδαφος, προσφέρει κι αυτή στην κομψότητα. Και γιατί, η σωστή ταχύτητα, η πλαστικότητα, η ρευστότητα και η ξυραφιστή κίνηση δε μας δείχνουν κομψότητα;

Το «κομψός» είναι ένα επίθετο το οποίο δε χρησιμοποιείται πολύ από τους κριτές ίσως επειδή είναι λίγοι οι σκύλοι που είναι πραγματικά εφοδιασμένοι με αυτό το χαρακτηριστικό. Κομψότατος: αρμονία στην κίνηση. Πάρα πολύ δύσκολο να βρεις εναλλακτικά επίθετα. Από την άλλη δεν είναι και απαραίτητο.