Από τη στιγμή που έχει γίνει η επιλογή του κατάλληλου κουταβιού που θέλει κάποιος να χρησιμοποιήσει στο κυνήγι της μπεκάτσας, το θέμα που τίθεται αμέσως μετά είναι τα όσα θα πρέπει να γίνουν ώστε το νεαρό σκυλί να ξεκινήσει σωστά.
Πραγματικό μπεκατσόσκυλο δεν είναι αυτό που όταν συναντά την μπεκάτσα την φερμάρει, αλλά εκείνο που την ψάχνει κατά αποκλειστικότητα, με αδάμαστο πάθος και υπό οποιεσδήποτε συνθήκες την ξαναβρίσκει, στο ξεπέταγμά της αντιλαμβάνεται την πορεία της και την εντοπίζει ξανά μέσα σε λίγα λεπτά φερμάροντάς την ξανά.
Ο πραγματικός σπεσιαλίστας που έχει πάθος με τη βασίλισσα του δάσους, θα πάει να τη βρει σε μέρη άγνωστα, μαθαίνοντας στον κυνηγό καινούργιες θέσεις, τις οποίες ούτε καν μπορεί αυτός να φανταστεί. Αν αυτός είναι ο σκύλος που θέλουμε, ας προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνουμε για να τον εκπαιδεύσουμε.
Όχι θηράματα εκτροφής
Ο σπεσιαλίστας πρέπει να γνωρίζει και να εκτιμά την αναθυμίαση της μπεκάτσας, μαθαίνοντας να δίνει λίγη ή καθόλου σημασία σε άλλες μυρωδιές. Γι’ αυτού του είδους την ανάγκη, όταν ο σκύλος είναι μικρός, αντιθέτως από άλλα άτομα τα οποία προορίζονται για γενική κυνηγετική χρήση, πρέπει να αποφεύγεται η χρήση θηραμάτων εκτροφής. Αυτή είναι μία φάση της ζωής του με πολύ έντονο imprinting (αποτύπωση) και αυτή η μυρωδιά αναπόφευκτα θα μείνει αποτυπωμένη στον εγκέφαλό του.
Κατά την προσωπική μου άποψη, το imprinting παίζει σπουδαίο ρόλο και στο που πρέπει να πραγματοποιούνται οι πρώτες έξοδοι του επίδοξου μπεκατσόσκυλου. Έτσι πιστεύω ότι ο νεαρός σκύλος, ο οποίος προορίζεται για το κυνήγι της μπεκάτσας, θα πρέπει να κάνει τις πρώτες του εξόδους στην ύπαιθρο, αποκλειστικά στο δάσος.
Από μικρός στο δάσος
Ακόμα και σε ηλικία 5-6 μηνών, όταν δηλαδή ξεκινάμε να το παίρνουμε μαζί μας για να μαθαίνει το αυτοκίνητο, καλό είναι να βγαίνει για 5- 10 λεπτά στο δάσος. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσει να εξοικειωθεί με την εικόνα, τους ήχους αλλά κυρίως με τις μυρωδιές του δάσους. Έτσι, ακόμα και αν δεν έχει κυνηγήσει, την επόμενη κυνηγετική περίοδο όταν θα είναι ενήλικος, δεν θα ξεκινήσει από το μηδέν. Θα έχει ήδη στο μυαλό του, στα μάτια του, τα αυτιά του και τη μύτη του αυτό το περιβάλλον. Κάτι ακόμα που φροντίζω να κάνω πάντα με τους μαθητευόμενους σκύλους μου, είναι να τους δίνω να μυρίσουν, να δαγκώσουν και να παίξουν με αρκετές μπεκάτσες. Με αυτό τον τρόπο ο νεαρός σκύλος εξοικειώνεται και με το θήραμα το οποίο θα κληθεί αργότερα να κυνηγήσει.
Έχοντας τη δυνατότητα να συγκρίνουμε σκύλους που έχουν μεγαλώσει μ’ αυτόν τον τρόπο, με άλλους που έχουν μεγαλώσει μακριά από το δάσος με ορτύκια εκτροφής και περιστέρια, θα δούμε ότι η διαφορά είναι μεγάλη. Οι πρώτοι μπαίνουν πολύ γρήγορα στο νόημα, ενώ οι δεύτεροι δυσκολεύονται.
Μετά από αυτές τις πρώτες επαφές με το δάσος και τις μπεκάτσες και αφού το κουτάβι μας θα έχει μεγαλώσει λίγο ακόμα, μπορούμε να το βγάλουμε και σε άλλα τερέν και θηράματα (πάντα άγρια) για να δυναμώσει το μυοσκελετικό του σύστημα αλλά και για να αναπτύξει περαιτέρω τα κυνηγετικά του ένστικτα. Τα θηράματα εκτροφής πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για την διόρθωση τυχόν ελαττωμάτων.
Το δέσιμο με τον σκύλο
Αυτήν την περίοδο ανάπτυξης, πρέπει να την εκμεταλλευτούμε καταλλήλως ώστε να δεθούμε με τον σκύλο μας, διδάσκοντας του τη βασική εκπαίδευση, την επαναφορά και να περπατάει με το λουρί. Πηγαίνοντάς τον στο δάσος, ο νεαρός σκύλος θα πρέπει να δοκιμάσει την πρωτοβουλία και το εύρος δράσης του σε ένα περιβάλλον το οποίο δεν του είναι και πολύ οικείο. Οι επανακλήσεις από μέρους μας δεν χρειάζονται, αντιθέτως, τις περισσότερες φορές είναι αντιπαραγωγικές, διότι σε αυτήν τη φάση το να γυρνάει ο σκύλος από εδώ και από εκεί είναι χρήσιμο για να ρυθμίσει τις αποστάσεις και την επαφή του. Στο δάσος ο νεαρός σκύλος θα έρθει σε επαφή, όπως ήδη είπαμε, με πάρα πολλά καινούργια οσφρητικά και οπτικά ερεθίσματα τα οποία θα του εξάψουν την περιέργεια.
Με τάσεις… φυγής
Ειδικά με τα άτομα που προέρχονται από γονείς τράιλερ, δηλαδή με μεγάλη νοοτροπία και πολύ μεγάλη έρευνα, τα οποία είναι πληθωρικά και έχουν τη τάση να φεύγουν και να χάνονται, πρέπει να σταματάμε στο σημείο που τα χάσαμε και να περιμένουμε μέχρι να επιστρέψουν μόνα τους. Η επαφή δημιουργείται με την αγάπη και το παιχνίδι, αν και σε ένα βαθμό είναι και κληρονομική. Όπως είπαμε, οι συνεχείς επανακλήσεις έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Πράγματι, ακούγοντας που βρισκόμαστε, το κουτάβι αισθάνεται ασφαλές και δεν νιώθει την ανάγκη να επιστρέψει. Ενώ το σωστό είναι αυτό να μας ψάξει και να επιστρέψει. Γι’ αυτό η ησυχία είναι απαραίτητη, δυσκολεύοντας ακόμα και την εύρεσή μας (του κρυβόμαστε). Μόνο έτσι κάποια στιγμή θα διακόψει την αναζήτηση μέσα στο δάσος και θα νιώσει την ανάγκη να μας ψάξει και να γυρίσει σε εμάς χρησιμοποιώντας τη μύτη του και ακολουθώντας τα ίχνη μας και μόνο τότε μπορούμε να πούμε ότι δημιουργήσαμε επαφή.
Το μαθητευόμενο μπεκατσόσκυλο δεν πρέπει να είναι περιορισμένο στην έρευνα του. Αφήνουμε σε αυτό να βάλει τα όρια στην αναζήτηση, δεδομένου ότι μια μέρα θα πρέπει να αναμετρηθεί με αποτελεσματικό τρόπο με ένα πτηνό το οποίο καταλαμβάνει τα πιο διαφορετικά και απρόσμενα μέρη.
Το επόμενο βήμα είναι να του χτυπήσουμε μία μπεκάτσα ακόμα και αν δεν είναι δικιά του. Ακόμα, δηλαδή κι αν τη βρήκε ο έμπειρος σκύλος μας, ούτως ώστε να καταλάβει τι πρέπει να ψάχνει. Από εκεί και πέρα, όσες περισσότερες ευκαιρίες έχει τόσο το καλύτερο.
Συναίνεση – εύρεση – επαναφορά
Δεν μπορεί να υπάρξει ένα πραγματικό μπεκατσόσκυλο αν δεν συναντήσει μπεκάτσες σε νεαρή ηλικία. Αυτές θα πρέπει να είναι πάντα διαθέσιμες, πράγμα το οποίο τα τελευταία χρόνια έχει γίνει εξαιρετικά δύσκολο, όχι μόνο από τη μείωση των συναντήσεων, αλλά και από την πιο νευρική συμπεριφορά. Αρκετοί από εμάς κάνουμε πολλά χιλιόμετρα προκειμένου να πετύχουμε αυτόν το σκοπό και δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι πηγαίνουν στο εξωτερικό για τον ίδιο λόγο.
Κάποιοι σκύλοι έχουν ανάγκη από λίγα πουλιά για να μπορέσουν να εκφράσουν όλα τα κυνηγετικά τους προσόντα, ενώ κάποιοι άλλοι έχουν ανάγκη από αρκετά παραπάνω.
Το μπεκατσόσκυλο πρέπει σίγουρα να έχει πολλά προσόντα τα οποία να υπηρετούν την αναζήτηση και τη συνάντηση με την βελουδομάτα, αλλά θα πρέπει να έχει επίσης συναίνεση και εύρεση/επαναφορά. Σε ότι αφορά τη συναίνεση, στις μέρες μας είναι πολύ συχνά έμφυτη, ως αποτέλεσμα μιας καλής επιλεκτικής εκτροφής και έτσι δεν υπάρχει θέμα, αλλά κι έτσι να μην είναι, διδάσκεται. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για την εύρεση και επαναφορά του θηράματος.
Το να μεγαλώσουμε ένα σκύλο ως μελλοντικό μπεκατσόσκυλο μπορεί να είναι από πολύ απλό έως πολύ δύσκολο. Εξαρτάται από τον σκύλο, από τη διαθεσιμότητα των μπεκατσών και από τις ικανότητές μας ως εκπαιδευτές.
