Τόσο η πανδημική κρίση όσο και το υπό ψήφιση νομοσχέδιο για τα δεσποζόμενα ζώα, έφεραν μεγάλες αναταράξεις στον χώρο της καθαρόαιμης κυνοφιλίας τα τελευταία δύο χρόνια. Παρόλα αυτά, η εκτροφή παρέμεινε ο κυρίαρχος ζωντανός προβληματισμός μεταξύ των κυνόφιλων.
Οι προσπάθειες πολλές και αντίστοιχα πολλές και οι προσδοκίες. Τα ερωτήματα όμως παραμένουν διαχρονικά πολλά και δείχνουν να ταλαιπωρούν σταθερά όλους όσους επιχειρούν οποιαδήποτε εκτροφική προσπάθεια. Είναι τα ίδια που έρχονται και ξανάρχονται με τρόπο σχεδόν εμμονικό στο στόμα σχεδόν όλων των κυνόφιλων.
Ποιον αρσενικό να επιλέξω για την σκύλα μου;
Ίσως ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος για όλους τους επίδοξους εκτροφείς. Αμέτρητες οι συζητήσεις γύρω από το όνομα του υποψήφιου «γαμπρού». Ωραίος; «Καλοκατασκευασμένος»; Ποιοτικός; Ανοιχτός; Αυθεντικός; Πρώιμος; Πατάει; Βρίσκει; Αντέχει; «Δυνατό» πεντιγκρί; Δίνει;, και πλήθος άλλων ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που αναζητά ο κάθε κυνόφιλος να πληροί ο αρσενικός που θα χρησιμοποιηθεί. Επιθυμητά χαρακτηριστικά που αναζητά ο εκτροφέας να σταθεροποιήσει, να ενισχύσει ή και να προσθέσει στα ήδη υπάρχοντα χαρακτηριστικά της «νύφης». Μία συζήτηση πολύ λογική, απολύτως απαραίτητη, αλλά στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων τοποθετημένη σε λάθος χρόνο. Πολλοί κυνόφιλοι εξαντλούνται στην αναζήτηση του σπουδαίου επιβήτορα, αλλά έχουν αμελήσει να βεβαιωθούν, ότι διαθέτουν την κατάλληλη θηλυκιά για να ενταχθεί σε μια εκτροφική προσπάθεια.
Δυστυχώς, δεν υπάρχει σωστή απάντηση σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα. Ακόμα και αν εντοπιστεί ο ιδανικός αρσενικός που να ικανοποιεί όλες τις απαιτήσεις του εκτροφέα, το αποτέλεσμα είναι στατιστικά βέβαιο, ότι θα οδηγήσει σε αποτυχία. Όπως επανειλημμένως έχει αναφερθεί δεν υπάρχει κατάλληλος αρσενικός για ακατάλληλη θηλυκιά. Όλα αυτά τα ερωτήματα θα μπορούσαν να αποδειχθούν ωφέλιμα εάν αρχικά τίθεντο για να αξιολογήσουν την υποψήφια θηλυκιά. Αλλιώς αποτελεί μια ανούσια κουβέντα, κυρίαρχα ψυχολογικού και ουδόλως εκτροφικού περιεχόμενου.
Αφού ζευγάρωσα τον υπέρ πρωταθλητή, γιατί δεν πήρα κάτι ανάλογο;
Είναι ένα μόνιμο ερώτημα που ταλαιπωρεί πλήθος κυνόφιλων που τελικά κατέληξαν να επιλέξουν έναν από τους διάσημους σκύλους που προτείνει η αγωνιστική κυνοφιλία αλλά το αποτέλεσμα ήταν χαμηλότερο των προσδοκιών τους ή ακόμα και απογοητευτικό. Η άποψη που υποστηρίζει, ότι από τη στιγμή που επιλέγουμε έναν σημαντικό πρωταθλητή ένα πλήθος εξαιρετικών χαρακτηριστικών θα ‘μεταγγιστούν’ σχεδόν αυτούσια, είναι απλώς εκτός πραγματικότητας. Δυστυχώς αποδεικνύεται στην πράξη ότι η υπόθεση “εκτροφή” είναι μια αρκετά πιο σύνθετη διαδικασία.
Η οργανωμένη κυνοφιλία έχει την υποχρέωση να αναδείξει τους σημαντικότερους σκύλους με βάση τα αξιολογούμενα προσόντα. Το πως αυτά θα αξιοποιηθούν εκτροφικά είναι ευθύνη του εκτροφέα. Άρα εγγυήσεις δεν υπάρχουν. Όλα εξαρτώνται από το πόσο σωστά αξιολογήθηκε η θηλυκιά και πόσο βαθιά ερευνήθηκε ο επιβήτορας. Τόσο ο ίδιος, όσο και το γενεαλογικό του δέντρο.
Δυστυχώς, στις περισσότερες περιπτώσεις που το αποτέλεσμα μιας τέτοιας επιλογής κατέληξε σε απογοήτευση, οι ευθύνες αποδίδονται στις αδυναμίες της οργανωμένης κυνοφιλίας. Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για αδυναμία του ίδιου του εκτροφέα. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις σκύλων που ενώ απέδωσαν ελάχιστα όταν χρησιμοποιήθηκαν απλά και μόνο λόγο της φήμης τους, έδωσαν εντυπωσιακά αποτελέσματα στα χέρια κάποιων εκτροφέων που τους επέλεξαν κατόπιν γνώσης. Η μόνη ευθύνη της οργανωμένης κυνοφιλίας, είναι η απροθυμία της να εξηγήσει, ότι η εκτροφή είναι μια πολύ πιο πολύπλοκη διαδικασία από την ανάδειξη ενός πρωταθλητή.
Πώς επιλέγω κουτάβι;
Η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου δολαρίων. Θεωρείται το πλέον σημαντικό ερωτήματα που αναζητούν απεγνωσμένα απάντηση σχεδόν το σύνολο των κυνόφιλων. Ποιος είναι ο “μαγικός” τρόπος να βρεθεί ο σημαντικόςαπόγονος δίχως να αφιερωθεί κόπος, χρόνος και χρήμα στο μεγάλωμα και όλων των υπόλοιπων λιγότερο σημαντικών αδερφιών της τοκετοομάδας; Εδώ καταρχάς αποκαλύπτεται ο βαθύτερος πυρήνας της ερώτησης.
Η πλειοψηφία των κυνόφιλων θέλει το καλύτερο αποτέλεσμα με τον ελάχιστο ή καθόλου κόπο. Η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σκληρή. Αν πραγματικά υπήρχε αξιόπιστη απάντηση σε αυτό το ερώτημα τότε η εκτροφή δεν θα απαιτούσε γνώση. Θα ήταν αρκετό η απλή και αβασάνιστη αναπαραγωγή κουταβιών. Μέσα από εκατοντάδες απόγονους πρωταθλητών είναι στατιστικά βέβαιο, ότι θα γεννηθεί και κάποιο σημαντικό. Εφόσον η επιλογή του σημαντικού αυτού κουταβιού θα ήταν μια εύκολη υπόθεση, τότε η δουλειά του εκτροφέα θα είχε απλοποιηθεί αφάνταστα. Όλα τα υπόλοιπα θα διατίθενται χωρίς κανένα ρίσκο να “χαθεί” ένα σπουδαίο σκυλί και ο κύκλος της χρονιάς θα έκλεινε ιδανικά. Μια από τα ίδια την επόμενη.
Προφανώς το σενάριο αυτό απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Έχουν δοθεί πλήθος συνταγών για την επιλογή του καλλίτερου κουταβιού, αλλά στην πράξη όλες αυτές έχουν σημαντικές αδυναμίες. Είναι βέβαιο, ότι ακόμα και στην χειρότερη γέννα θα υπάρχουν κάποια κουτάβια που είναι ομορφότερα από τα άλλα, θα είναι στιβαρότερα, πιο κινητικά, πιο ανθρωποκεντρικά, πιο χαριτωμένα, πιο θαρραλέα, πιο φαγανά και πλήθος άλλων χαρακτηριστικών που προτείνονται ως απόκρυφα μυστικά που αποκωδικοποιούν πρόωρα τα κρυμμένα γενετικά χαρακτηριστικά του ταλέντου. Ακόμα και το καλύτερο κουτάβι μιας μέτριας γέννας θα είναι ένα μέτριο σκυλί. Αντίθετα ακόμα και εάν δεν επιλεχθεί το καλύτερο κουτάβι μιας σπουδαίας γέννας είναι βέβαιο ότι θα πρόκειται για ένα αξιολογότατο σκυλί.
Είναι λοιπόν σημαντικό να γίνει κατανοητό, ότι η επιλογή του κουταβιού είναι ένα δευτερογενές πρόβλημα. Το κυρίαρχο πρόβλημα είναι η επιλογή της σπουδαίας γέννας. Αντί λοιπόν να αναζητάτε το καλύτερο κουτάβι μέσα σε μια τοκετοομάδα είναι σημαντικότερο να αναζητήσετε τις αξιόλογες διαθέσιμες τοκετοομάδες. Εφόσον γίνει αυτό, ο στόχος της απόκτησης ενός εξαίρετου σκύλου γίνεται πολύ πιο ρεαλιστικός.
Μέσα από αυτούς του κλασσικούς εκτροφικούς προβληματισμούς είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι τον κυρίαρχο ρόλο στην εκτροφή τον παίζει η στρατηγική, το σχέδιο, το πλάνο του εκτροφέα και μετά αυτοί καθαυτοί οι σκύλοι. Όποιος αναλώνεται απλά και μόνο στην αναζήτηση ενός σπουδαίου σκύλου για να τον αξιοποιήσει εκτροφικά δίχως να έχει όλα τα παραπάνω τότε απλώς εθελοτυφλεί. Φυσικά όλα αυτά θα πρέπει να πατάνε σε στέρεες βάσεις, να συνοδεύονται από ένα ρεαλιστικό όραμα και να μην αποτελούν ένα αποκύημα φαντασίας με ψυχολογικό υπόβαθρο.
Δεν υπάρχει το “θα γίνει γιατί το θέλω”. Θα γίνει μόνο γιατί το μελετάω, το σχεδιάζω, το υπηρετώ, το στηρίζω, με αγώνα, κόπο και χρόνο. Πρέπει να εμπεδωθεί, ότι ακόμα και τα καλύτερα υλικά να χρησιμοποιηθούν, δεν χτίζουν τίποτα από μόνα τους. Θα είναι απλώς “πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ειρριμμένα”. Η εκτροφή είναι υπόθεση του εκτροφέα και όχι των σκύλων.
