Ως σκυλί δίωξης, ο ιχνηλάτης μπορεί να κυνηγήσει όλα τα θηράματα, ακόμη και αλεπού, όμως, μέσα από την σωστή εκπαίδευση ο κυνηγός- κυναγωγός καλείται να «στρέψει» τον σκύλο στο θήραμα που θέλει να κυνηγάει…
Του Στάθη Καβαθούλη
Είναι ηλίου φαεινότερο, ότι από τη στιγμή που ο κυνηγός θα τουφεκίσει ένα θήραμα, αυτό το θήραμα θα θέλει να κυνηγάει και το σκυλί. Για τον απλούστατο λόγο ότι το βλέπει θηρευμένο και το βάζει στο στόμα του. Κι αν αυτός είναι λαγός, λαγό θα μάθει να κυνηγάει το σκυλί.
Η επιβράβευση μετά από κάθε επιτυχία, αποτελεί το «άλφα και το ωμέγα» στην προσπάθεια που κάνει ο κυνηγός ώστε το σκυλί του να μάθει να εστιάζει σε ένα συγκεκριμένο θήραμα, και εν προκειμένω στον λαγό. Όπως θα πρέπει να «μαλώσει» το σκυλί, αν… ξεφύγει και αντί για λαγό κυνηγήσει άλλο θήραμα. Που, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι ακόμη κι αλεπού.
Πριν λίγα χρόνια είχα έναν πολύ καλό ιχνηλάτη, τον «Λέοντα», που κυνηγούσε λαγό και δεν πήγαινε στην αλεπού. Κάποιες φορές όμως, γαύγιζε και στα ίχνη του αγριόχοιρου.
Όταν πετάχτηκε ο κάπρος
Ο Λέων είχε φτάσει τα 7 χρόνια, όταν μία μέσα στο κυνήγι πετάχτηκε ένας αγριόχοιρος. Ήταν ένας τεράστιος κάπρος 150 κιλών. Φυσικά και δεν τον άφησα να περάσει. Μονομιάς τον τουφέκισα, το σκυλί τον κυνήγησε και από εκείνη την ημέρα ο Λέων άλλαξε συνήθειες και κυνηγούσε και τον αγριόχοιρο.
Αν και πέρασε από το μυαλό μου, δεν τον μάλωσα τον Λέοντα, γιατί το λάθος ήταν (και) δικό μου, από τη στιγμή που σήκωσα το όπλο και πυροβόλησα το καπρί. Την επόμενη χρονιά, τον έδωσα στην παρέα που κυνηγούσαμε μαζί γουρούνια. Υπ’ αυτό το πρίσμα, λοιπόν, δεν νομίζω ότι υπάρχουν φυλές ιχνηλατών που απεχθάνονται την αλεπού. Ίσως κάποιες γραμμές αίματος σε μία φυλή να μην έχουν την τάση να κυνηγήσουν αλεπού, και με την κατάλληλη εκπαίδευση να μην κυνηγάνε. Όμως, αυτό δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι αν το συγκεκριμένο σκυλί, από τις συγκεκριμένες γραμμές αίματος, βρεθεί μαζί με κάποια άλλα που παίρνουν στο κατόπι την αλεπού, δεν θα την πάρει κι αυτό από πίσω. Ιδιαίτερα αν πρόκειται για νεαρό άτομο. Αν είναι τέτοιο (νεαρό), τότε με τον τρόπο αυτό έχει «οδηγηθεί» στο να κυνηγάει την αλεπού, έστω και αν δεν το έκανε έως τότε.
Ο Κρητικός και η αλεπού
Πριν από μερικά χρόνια κάποιος γνωστός πήρε ένα Κρητικό Ιχνηλάτη που του τον έφεραν από την Κρήτη, στην οποία αλεπού δεν υπάρχει, επομένως το σκυλί δεν είχε στα γονίδιά του δεδομένα από το κυνήγι της. Το σκυλί κυνήγησε στην Μακεδονία και, όταν μπήκε σε αγέλη η οποία κυνήγησε (και) αλεπού έβγαλε το κυνηγετικό ένστικτο του πάνω στην αλεπού.
Όταν λέμε ότι ένα σκυλί, δεν κυνηγάει αλεπού σημαίνει ότι δεν πάει καθόλου σ’ αυτήν, είτε κυνηγάει μόνο του, είτε σε αγέλη. Και, φυσικά, δεν θα ακολουθήσει κάποιο άλλο σκυλί της αγέλης που θα πάρει αλεπού.
Υπάρχουν όμως και σκυλιά τα οποία από μόνα τους δεν παίρνουν αλεπού, αλλά μόλις πάρει άλλο την κυνηγάνε κι αυτά μαζί. Συνήθως αυτά είναι σκυλιά που δεν έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και παρασύρονται από τα αλλά σκυλιά κάνοντας ρόλο κομπάρσου. Μερικές φορές αυτά τα σκυλιά θέλουν να κυνηγήσουν αλεπού αλλά ο κυνηγός «εκπαιδευτής» τα έχει περιορίσει τόσο ώστε όσο είναι μόνα τους να μην κυνηγούν αλεπού.
Τα κρίσιμα κυνήγια
Για να αποτρέψει κάποιος το σκυλί του από το κυνήγι της αλεπούς, θα πρέπει να το οδηγήσει σε λαγοτόπια, στα οποία γνωρίζει ότι ο πληθυσμός του αρπακτικού είναι μικρός έως ελάχιστος. Αυτό είναι καλό να γίνει ειδικά στα πρώτα κυνήγια του νεαρού ιχνηλάτη, καθώς αν στο ξεκίνημά του, με το πάθος να ξεχειλίζει, συνδυάσει την κυνηγετική έξοδο με τα ίχνη της αλεπούς, αυτό μπορεί να αποδειχθεί καταστροφικό και, σε κάθε περίπτωση, είναι κάτι που πρέπει να αποφευχθεί.
Έτσι, όταν ο κυνηγός αντιληφθεί ότι το σκυλί πήρε αλεπού, πρέπει να μαλώσει το σκυλί, όχι όμως έντονα για να μην του κόψει το πάθος για το κυνήγι. Αν ένα σκυλί μεγαλώσει μέσα σε λαγότοπους χωρίς αλεπού (νησιά κ.α.) και κάνει πολλά κυνήγια έχει αποκτήσει μια εμπειρία και, αν βρεθεί σε κυνηγότοπους με αλεπού το πιο πιθανό είναι να μην την κυνηγήσει.
Το κολάρο εκπαίδευσης
Αν παρόλα αυτά το ώριμο ηλικιακά σκυλί πάρει αλεπού τότε πρέπει να χρησιμοποιηθεί κολάρο εκπαίδευσης, το οποίο όμως ο κυνηγός θα πρέπει να το χρησιμοποιήσει σωστά. Τι σημαίνει «σωστά»; Να το ενεργοποιήσει την στιγμή που το σκυλί βρίσκεται στο κατόπι της αλεπούς και όχι την ώρα που την έχει χάσει κι επιστρέφει, γιατί το μήνυμα που παίρνει ο ιχνηλάτης είναι εντελώς διαφορετικό από αυτό που θέλει να του στείλει ο κυναγωγός. Αν, πάντως, ένας ιχνηλάτης μετά από τρεις, τέσσερις φορές με το κολάρο εκπαίδευσης δεν σταματήσει να κυνηγάει αλεπού είναι δύσκολο να σταματήσει μετά.
