Είναι πολλοί οι κυνηγοί που χρησιμοποιούν κολάρα τόσο στην εκπαίδευση των σκύλων ιχνηλατών, όσο και στη διάρκεια του κυνηγίου. Χωρίς να διεκδικώ το… αλάθητο, θα καταθέσω τις δικές μου απόψεις σχετικά με τη χρήση των συγκεκριμένων κολάρων, τα οποία οι κυνηγοί με αγέλες στο εξωτερικό, τα θεωρούν άκρως απαραίτητα.
Του Γιάννη Μυρώτσου
Χαρακτηριστική είναι η ατάκα που άκουσα στην Γαλλία, όπου βρισκόμουν για να προμηθευτώ κάποια κουτάβια, από έναν κυνηγό με πολύχρονη εμπειρία στη δημιουργία αγέλης, που μου είπε επί λέξει: «Πρώτα θα αγοράσεις κολάρο και μετά κουτάβια».
Το πρώτο, λοιπόν, που θα πρέπει να έχει υπόψη του ο κυνηγός που έχει αγέλη, είναι ότι θα πρέπει να είναι απόλυτα σίγουρος ότι ο σκύλος που τιμωρεί είναι αυτός που έκανε το ασυγχώρητο λάθος και μάλιστα τη δεδομένη στιγμή, κι όχι κάποια προηγούμενη στιγμή. Γιατί, σε μία τέτοια περίπτωση, το σκυλί δεν μπορεί να συνδέσει την τιμωρία με την λάθος ενέργειά του, αφού αυτή έχει γίνει κάποια προηγούμενη στιγμή.
Διαφορετικού χρώματος κολάρα
Για να είμαστε σίγουροι ότι ο σκύλος που τιμωρούμε είναι αυτός που έκανε το λάθος και όχι κάποιος άλλος, πρέπει να φροντίζουμε, τουλάχιστον στην αρχή της εκπαίδευσης σε φυσικό κυνηγότοπο, να έχουμε μαζί μας κιάλια, ώστε να μπορούμε να διακρίνουμε αυτόν που έκανε το λάθος. Καθώς οι σκύλοι της αγέλης ανήκουν στην ίδια ράτσα, είναι φυσικό να μοιάζουν μεταξύ τους. Γι’ αυτό, καλό είναι να χρησιμοποιούμε διαφορετικού χρώματος κολάρα, αν και πρέπει να γνωρίζετε ότι είναι δύσκολο να διακρίνουμε το διαφορετικό χρώμα από μακριά και με γυμνό μάτι.
Επιπλέον δεν πρέπει να χρησιμοποιήσουμε το κολάρο σε νεαρό σκύλο και κυρίως όταν αυτός «ντοριάζει» οτιδήποτε, γιατί υπάρχει περίπτωση να του αναστείλουμε την τάση για ιχνηλασία.
Όταν τιμωρούμε κάποιον σκύλο της αγέλης, είναι σημαντικό να καταλάβει ότι τον τιμωρούμε εμείς, αλλά αντίθετα ότι τιμωρείται από την λάθος ενέργειά του. Όπως επίσης είναι σημαντικό να του εμπεδωθεί η εντύπωση ότι είμαστε γι’ αυτόν καταφύγιο προστασίας, και να έρχεται αμέσως δίπλα μας. Γι’ αυτούς τους λόγους είναι σημαντικό, όταν το σκυλί έρχεται κοντά μας μετά την τιμωρία, να το καλοδεχόμαστε και να το χαϊδεύουμε, όσο νευριασμένοι και αν είμαστε μαζί του για το λάθος που έκανε.
Σε ελεγχόμενες συνθήκες
Καλό θα είναι να δοκιμάσουμε να τιμωρήσουμε τον σκύλο πρώτα σε ελεγχόμενες συνθήκες, σ’ ένα περιφραγμένο χώρο, δηλαδή, και με πολύ μικρή ένταση και μετά στον κυνηγότοπο. Επειδή μάλιστα ακούω από διαφόρους συναδέλφους εκφράσεις του τύπου, «θα του κάψω τον λαιμό», και διάφορα άλλα τέτοια, θα έλεγα ότι τέτοια χρήση μπορεί να δημιουργήσει ανεπανόρθωτα προβλήματα στη συμπεριφορά του σκύλου. Επίσης, στο πίσω μέρος μυαλού μας θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι η ένταση της τιμωρίας που θα του επιβάλουμε, είναι σε άμεση συνάρτηση με τον χαρακτήρα του σκύλου.
Θα έλεγα μάλιστα, ότι οι περισσότερες αγελαίες ράτσες, επειδή έχουν δημιουργηθεί με την απαίτηση να εκπαιδεύονται και να συμμορφώνονται εύκολα στις απαιτήσεις του εκπαιδευτή, δεν χρειάζεται να χρησιμοποιούμε μεγάλη ένταση στην τιμωρία που επιβάλλουμε, ούτε πολλές επαναλήψεις. Επίσης, όλα τα κολάρα διαθέτουν τη λειτουργία επερχόμενης ποινής, με την οποία, όταν θέλουμε, πριν την τιμωρία ακούγεται κάποιος ήχος. Έτσι, οι σκύλοι συνηθίζουν να συμμορφώνονται μόλις τους ειδοποιήσουμε με το ηχητικό σήμα, χωρίς να είναι ανάγκη να τους τιμωρήσουμε.
Περιορίζοντας το κόστος
Ένα πρόβλημα που μπορεί να αντιμετωπίσουν κυρίως οι ιδιοκτήτες αγελών είναι το εξής: Επειδή λοιπόν αυτοί οι κυνηγοί έχουν αρκετούς σκύλους συνεπάγεται ότι για να τους εκπαιδεύσουν σωστά με τη χρήση κολάρου, πρέπει να φοράνε όλοι κολάρο. Πράγμα που σημαίνει μεγαλύτερο κόστος. Για να περιοριστεί το παραπάνω κόστος μπορούμε, πριν τιμωρήσουμε κάποιον σκύλο με το κολάρο, αντί της χρήσης της επερχόμενης ποινής, να φωνάζουμε όσο δυνατά χρειάζεται για να μας ακούσει, κάποια λέξη πάντοτε όμως την ίδια, ώστε να μας ακούει ο σκύλος και να συνδέσει τη φωνή μας με την επερχόμενη τιμωρία. Λειτουργώντας έτσι και αλλάζοντας εκ περιτροπής τα κολάρα ώστε όλοι οι σκύλοι ν’ αποκτήσουν εμπειρία της τιμωρίας με αυτόν τον τρόπο, συνηθίζουν να συμμορφώνονται αμέσως μόλις ακούσουν μόνο τη φωνή μας. Δηλαδή χωρίς να φοράνε όλοι οι σκύλοι οι σκύλοι κολάρο και ν’ ακούν το ηχητικό σήμα επερχόμενης ποινής.
Το GPS ή σύστημα γεωγραφικού προσδιορισμού θέσης είναι μία ηλεκτρονική συσκευή, της οποίας τουλάχιστον η εφαρμογή για τη χρήση σε σκύλους, εμφανισιακά μοιάζει με την συσκευή του κολάρου. Η συσκευή αυτή δέχεται σήμα από 24 δορυφόρους που υπάρχουν γύρω από τη γη, γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο και μπορεί να προσδιορίζεται η θέση του κάθε σκύλου που φορά το αντίστοιχο κολάρο. Βέβαια, το σύστημα του γεωγραφικού προσδιορισμού θέσης ή GPS δεν σχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε για την διευκόλυνση των κυνηγών, αλλά πρώτα για στρατιωτικούς κυρίως σκοπούς και μετά για την αεροπορία, την ναυσιπλοΐα, τις μεταφορές γενικά, την γεωδαισία και στην συνέχεια ακολούθησαν πλήθος εφαρμογών.
Ερωτήματα και απαντήσεις
Η συσκευή αυτή λοιπόν, μας δίνει άμεσα και εύκολα απαντήσεις σε πολλές ερωτήσεις που μας αγχώνουν στον κυνηγότοπο. Όπως:
– Που είναι τώρα οι σκύλοι;
– Πόσο μακριά είναι;
– Είναι όλοι μαζί;
– Έρχονται προς εμάς;
– Απομακρύνονται;
– Προς τα πού κατευθύνονται;
– Κινούνται ή είναι ακίνητοι;
– Με τι ταχύτητα κινούνται;
– Που είναι ο κάθε σκύλος;
– Πόση απόσταση έτρεξε και ποια ακριβώς πορεία ακολούθησε ο κάθε σκύλος κατά την διάρκεια του κυνηγίου;
Σε αυτές και σε διάφορες άλλες ερωτήσεις απαντά άμεσα ένα GPS. Επίσης, μέσω της συσκευής μπορούμε να καταλάβουμε το αν κάποιος σκύλος παραμένει ακίνητος κάτι που θα πρέπει να μας βάλει, σε υποψίες.
Μήπως του έπεσε το κολάρο; Μήπως κάτι έχει πάθει; Μήπως κάποιος έκλεψε το σκύλο και πέταξε το κολάρο; Μήπως το σκυλί έχει δεχτεί επίθεση από λύκο; Επιπλέον η σημαντική ευκολία που μας δίνει η χρήση του GPS είναι ότι όλα αυτά μπορούμε να τα βλέπουμε πάνω σε ψηφιακό χάρτη της περιοχής που βρισκόμαστε, στο τμήμα της συσκευής που έχουμε εμείς πάνω μας και η οποία μπορεί να έχει μέγεθος σχεδόν κινητού τηλεφώνου και μπορεί κάθε τέτοια συσκευή να ελέγχει πολλούς σκύλους. Μάλιστα τώρα πια υπάρχουν τέτοιες συσκευές που είναι ταυτόχρονα κολάρο τιμωρίας και GPS.
*Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο του Γιάννη Μυρώτσου, με τον τίτλο «Κυνήγι Λαγού με Αγέλες Σκύλων δίωξης».
