Σχεδόν πάντα η εμπειρία του κυνηγόσκυλου γεννά ελπίδες και όνειρα για τις μελλοντικές γενιές.
Πολλοί συνάδελφοι γοητευμένοι από την εικόνα ενός σκύλου που «πατάει» γερά το βουνό και φερμάρει πέρδικες ή βρίσκει με ευκολία μπεκάτσες, σπεύδουν να τον αξιοποιήσουν εκτροφικά.
Ειδικότερα στην ελληνική κυνοφιλία όπου το περιεχόμενο της ράτσας συμπυκνώθηκε μονοδιάστατα στο κυνηγετικό αποτέλεσμα, μία τέτοια επιλογή μοιάζει ιδανική.
Εδώ λοιπόν αρχίζουν τα παράδοξα. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι αρχικές ελπίδες διαψεύδονται με πάταγο.
Συχνά-πυκνά ακούγεται η φράση «μα ήταν και τα δύο καταπληκτικά κυνηγόσκυλα», σκορπίζοντας στο χώρο μία διάχυτη απογοήτευση για το αποτέλεσμα της επιλογής των γεννητόρων.
Τί πήγε λάθος; Τί δεν δούλεψε σωστά; Μήπως τελικά η εκτροφή είναι κάτι πολύ πιο πολύπλοκο;
Προφανώς μέσα τις δεκαετίες εμπειρίας που έχουν πλέον συσσωρευτεί στην ελληνική κυνοφιλία είναι σαφές ότι η εκτροφή είναι μία διαδικασία πολύ πιο δύσκολη.
Αυτό κατά βάση αποτελεί τον πυρήνα της αποτυχίας των περισσοτέρων τέτοιων προσπαθειών.
Επιλέγοντας δύο σκύλους που αποδεδειγμένα κυνηγάνε με επάρκεια, η πιθανότητα να προκύψουν και απόγονοι κυνηγετικά άξιοι θα έπρεπε να είναι μεγάλη. Ενδεχομένως και απόλυτη.
Τι είναι αυτό που τελικά πάει λάθος;
Η αδυναμία να εκτιμηθεί η επίδραση της εμπειρίας στην τελική διαμόρφωση του κυνηγετικού αποτελέσματος, είναι ο κλασσικότερος παράγοντας λάθους.
Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων ακόμα και εξαιρετικά μέτριοι σκύλοι φτάνουν σε ικανοποιητικά επίπεδα απόδοσης όταν «φορτωθούν» με εμπειρία.
Τα χαµηλά φυσικά προσόντα «µακιγιάρονται»
Η εμπειρία του κυνηγόσκυλου
Προσωπικά έχω συναντήσει πολλούς σκύλους με ιδιαιτέρως φτωχά προσόντα, όντας στα χέρια παθιασμένων κυνηγών να φτάνουν να κυνηγάνε αξιοπρεπέστατα.
Μπορεί ο ρυθμός να είναι πολύ χαμηλότερος από αυτό που θα θεωρούνταν ιδανικός για την φυλή τους, αλλά αυτό προσπερνάται ως μία ασήμαντη λεπτομέρεια από τους περισσότερους κυνηγούς κυνόφιλους.
Ούτε τα πολύ λιγότερα χιλιόμετρα έρευνας ενός τέτοιου σκύλου φαίνεται να λαμβάνονται υπόψιν.
Έτσι τα χαμηλά φυσικά προσόντα «μακιγιάρονται» με την βοήθεια της συστηματικής προπόνησης και εύκολα ξεγελούν έναν μη προσεκτικό παρατηρητή.
Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με το «βρίσκω». Σκύλοι με μέτρια ικανότητα στο θήραμα, με την καθημερινή επαφή με αυτό, αναπληρώνουν την όποια έλλειψη ταλέντου.
Συμβαίνει σε όλους; Όχι, αλλά σε μία μεγάλη πλειοψηφία αυτών.
Πολλοί συνάδερφοι βλέποντας έναν σκύλο να κυνηγά με επάρκεια, δεν γνωρίζουν όλες αυτές τις πολύ σημαντικές λεπτομέρειες της διαδρομής τους.
Από που ξεκίνησαν και πως έφτασαν σε αυτό το επίπεδο.
Η εµπειρία του κυνηγόσκυλου δεν µεταδίδεται γενετικά
Παρότι γνωρίζουν ότι η εμπειρία δεν μεταφέρεται γονιδιακά, υπάρχει μία αντικειμενική δυσκολία αυτή να μετρηθεί με ακρίβεια.
Έτσι συνήθως υποτιμάται η συμμετοχή της. Άλλωστε δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν, ότι ακόμα και το γεγονός ότι ένας σκύλος κατορθώνει να αξιοποιεί ικανοποιητικά την εμπειρία που του προσφέρεται είναι και αυτό μέσα στις ικανότητές του.
Σωστό, αλλά λίγο.
Ένας σκύλος που μεγαλώνει με καθημερινές εξόδους στους κυνηγότοπους, όσο μέτριος και αν είναι, θα φτάσει κάποια στιγμή που το «βάρος» της εμπειρίας του θα αντισταθμίσει σε μεγάλο βαθμό το έλλειμα του ταλέντου του.
Ελάχιστες είναι οι εξαιρέσεις από αυτόν τον κανόνα και φυσικά δεν συμπεριλαμβάνονται τα πολύ ατάλαντα άτομα.
Όταν λοιπόν αξιολογείται ένας σκύλος στο κυνήγι στην ηλικία των 5 ή 7 ετών, η αξιολόγηση των ικανοτήτων του είναι πολύ επισφαλής.
Είναι ουσιαστικά αδύνατο να διαχωριστεί το κληρονομικό από το φτιαχτό.
Ειδικά όταν αυτός ο έμπειρος σκύλος κατορθώνει να κατατροπώνει συνομήλικους σκύλους -θεωρητικώς ικανότερους- αλλά πολύ πιο άπειρους, τότε το λάθος έχει γίνει.
Η εμπειρία δεν μεταδίδεται γενετικά και αυτό είναι κάτι που ο κυνηγός κυνόφιλος τις περισσότερες φορές το διαπιστώνει με τον σκληρό τρόπο. Όταν αντικρύζει τους απογόνους.
Πρέπει να πούμε ότι κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στους σκύλους αγώνων.
Μεγάλη μερίδα αυτών χρειάζονται αρκετά χρόνια στα τερέν για να αρχίσουν να εμφανίζονται ανταγωνιστικοί. Η εμπειρία λύνει και πολλές από τις δικές τους αδυναμίες.
Οι πρώτες έξοδοι
Είναι λοιπόν σημαντικό τους σκύλους που θέλει κάποιος να αξιοποιήσει εκτροφικά, να τους γνωρίζει από νεαρή ηλικία. Ακόμα σημαντικότερο να τους γνωρίζει σε αυτό που εγώ ονομάζω «σημείο μηδέν».
Στην πρώτη έξοδο στο χωράφι, στην πρώτη επαφή στο θήραμα, στην πρώτη έξοδο στο βουνό. Πόσες προπονήσεις χρειάστηκαν για να αναπτύξει πρωτοβουλία, πόσα θηράματα απαιτήθηκαν για να αρχίσει να τα δείχνει σωστά και μετά από πόσες εξόδους έφτασε να αποδίδει κυνηγετικά;
Αυτές οι πληροφορίες είναι αναντικατάστατες και αντικατοπτρίζουν την ουσία του σκύλου. Μικρή ή μεγάλη.
Τα μεταγενέστερα έχουν πολύ μικρή αξία και συνήθως παροδηγούν την κρίση.
Δυστυχώς στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, η αξιολόγηση σκύλων με μεγάλη εμπειρία όχι μόνο δεν είναι σύμμαχος, αλλά συνηθέστερα είναι ένας ύπουλος εχθρός.
