Όταν ξεκίνησα το κυνήγι πριν από 40 περίπου χρόνια και δεν εννοώ βέβαια μόνο τα χρόνια που πήρα όπλο, αλλά και αυτά που πήγαινα μαζί με τον πατέρα μου κρατώντας την κυνηγετική τσάντα, πιστεύω ότι ήταν και τα πιο όμορφα χρόνια στο λαγοκυνήγι, αφού τα πράγματα τότε ήταν πολύ διαφορετικά…

Του Στάθη Καβαθούλη 

Γνώμη μου είναι ότι το λαγοκυνήγι δεν αντέχει τόση πίεση από πλευράς κυνηγών, αφού είναι πολύ μπροστά σε δημοτικότητα από άλλα κυνήγια, που σε συνάρτηση με την μείωση των λαγοτόπων από διάφορες αιτίες (απαγορεύσεις, καταφύγια θηραμάτων, καμένα), έχει μειωθεί πάρα πολύ ο τόπος που μπορεί να εξασκηθεί το κυνήγι με αποτέλεσμα να υπάρχει συνωστισμός κυνηγών στα λαγοτόπια. Το πρόβλημα αυτό, παρατηρείται εντονότερα τα τελευταία χρόνια σε συγκεκριμένα κλασσικά λαγοτόπια, τα οποία δέχονται μεγάλη πίεση. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι κάποιες φορές το ένα αυτοκίνητο είναι παρκαρισμένο δίπλα σε κάποιο άλλο. Το κυνήγι του λαγού όμως δεν μπορεί να γίνει έτσι. Τα λαγόσκυλα σαν σκυλιά δίωξης θέλουν πολύ χώρο για να κυνηγήσουν, έτσι μπερδεύονται μεταξύ τους με αποτέλεσμα ο κάθε κυνηγός να μην ξέρει ποιος λαγός είναι δικός του.

Με την μείωση άλλων θηραμάτων (πέρδικα, υδροβιότοποι, αποδημητικά) όλο το βάρος πέφτει στο λαγό και στο αγριογούρουνο. Εγώ θα συμφωνήσω ότι και τα δύο θηράματα έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά ταυτόχρονα έχουν αυξηθεί πολλαπλάσια και οι κυνηγοί των δύο αυτών θηραμάτων. Ο θηρευτής τους είναι σε οριακό σημείο (εδαφικά) για να μπορεί το λαγοκυνήγι να γίνεται παραδοσιακά όπως το γνωρίσαμε από τους προγόνους μας.

Το άρθρο αυτό βέβαια το ξεκίνησα για να παρατηρήσω και μία άλλη διαφορά που υπήρχε όταν πρωτοξεκίνησα το κυνήγι. Τότε το κυνήγι του λαγού διεξαγόταν συνήθως με 1-2 λαγόσκυλα αγέλης ιχνηλατών. Δεν υπήρχαν ή μάλλον μόνο οι βοσκοί είχαν πολλά λαγόσκυλα μαζί τους στο κοπάδι και αυτό γινόταν για εμπορικούς σκοπούς, αφού τον καιρό εκείνο όλοι ήθελαν να αποκτήσουν σκυλί από μαντρί όπως έλεγαν.

Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και περισσότερους λαγοκυνηγούς να κυνηγούν με αγέλη, ενώ έχω δει και αγέλες με πάνω από 10 λαγόσκυλα. Σίγουρα η αγέλη είναι πολύ θεαματική, αλλά δεν κάνει για όλους τους κυνηγούς και θα αιτιολογήσω γιατί.

Καταρχήν η αγέλη απευθύνεται σε κυνηγούς που βγαίνουν πολύ συχνά στο βουνό, είτε για κυνήγι είτε για εκπαίδευση, λόγω του ότι η αγέλη θέλει να είναι πολύ καλά προετοιμασμένη να έχει συνοχή και άριστη φυσική κατάσταση. Δεν μπορείς να κυνηγήσεις με αγέλη αν ένα σκυλί είναι δεξιά, άλλο αριστερά, άλλο πηγαίνει 200 μέτρα μπροστά και άλλο μένει μια στροφή πίσω. Η ομαδικότητα είναι το Α και το Ω.  Στην αγέλη ένα με δύο σκυλιά είναι ηγέτες, γιατί σε διαφορετική περίπτωση αν υπάρχουν πολλά σκυλιά με ηγετικές ικανότητες, τότε ίσως η ομάδα να έχει διάσπαση.

Βέβαια όλες οι καλές αγέλες που έχω παρακολουθήσει, έχουν αρχηγό, είναι ο σκύλος που θα βρει τη λύση στα δύσκολα αυτός που με τις φωνές του θα μαζέψει ξανά την αγέλη, ώστε να ακολουθήσει τα ίχνη του λαγού είτε αυτά είναι ντορός είτε στη δίωξη του λαγού. Ο ηγέτης δεν είναι απαραίτητα ο καλύτερος ξεφωλιαστής, αλλά ο σκύλος που βρίσκει εύκολα τα ίχνη που φεύγουν προς το γιατάκι του λαγού ή αυτός που στα δύσκολα διπλώματα θα μπορέσει να τα ξετυλίξει γρήγορα και εύκολα, ώστε να μην χρονοτριβεί η αγέλη και πάνω απ’ όλα να μην χάνει τη συνοχή της. Επίσης ο σκύλος ηγέτης πρέπει να έχει πολύ καλή φωνή, ώστε να μαζεύει τα υπόλοιπα λαγόσκυλα κοντά του.

Φαντάζεστε ένα άφωνο ή με ελλιπή φωνή λαγόσκυλο να είναι ηγέτης; Αυτό θα ήταν καταστροφικό για την ομάδα, γιατί και να έβρισκε τα ίχνη γρήγορα, δεν θα μπορούσε να καλέσει τα υπόλοιπα λαγόσκυλα να το ακολουθήσουν, αλλά θα έπαιρνε το λαγό μπροστά και τα υπόλοιπα όταν έβρισκαν τα ίχνη θα ήταν πολύ πίσω από το άφωνο λαγόσκυλο. Εδώ πρέπει να διευκρινίσουμε ότι στις αγέλες που αποτελούνται από καθαρόαιμα σκυλιά η φωνή είναι στάνταρ, δηλαδή  η κάθε καθαρόαιμη φυλή έχει τον δικό της τύπο φωνής, την δικιά της χροιά και τον δικό της τόνο. Είναι κάτι άλλωστε που κάνει την κάθε φυλή να διαφέρει από κάποια άλλη στο άκουσμα της φωνής κάποιου λαγόσκυλου.

Ο κυνηγός που γνωρίζει τις καθαρόαιμες φυλές, μπορεί και διακρίνει ποια φυλή σκύλου είναι, χωρίς να βλέπει εμφανισιακά το σκυλί. Ανεξάρτητα από αυτό, όλες οι φυλές ιχνηλατών, πρέπει να έχουν πολύ καλή φωνή και στο ντορό αλλά και στη δίωξη. Η φωνή είναι ίσως το πιο βασικό χαρακτηριστικό των ιχνηλατών. Δεν πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε ότι στους αγώνες ιχνηλατών τα λαγόσκυλα που δεν έχουν φωνή κατά την ιχνηλασία και τη δίωξη, αποκλείονται από τον αγώνα. Αυτό και μόνο τα λέει όλα.

Βέβαια μια αγέλη για να μπορέσει να αποδώσει καλύτερα χρειάζεται ψηλά βουνά. Τι θέλω να πω με αυτό; Ότι χρειάζονται μεγάλοι ορεινοί όγκοι, αχανή βουνά όπως λέμε. Γιατί σε τέτοια βουνά αν δεις καλή αγέλη να κυνηγάει, είναι η πανδαισία του κυνηγίου του λαγού. Στα μικρά λαγοτόπια όπως είναι τα ημιορεινά και τα μικρά νησιά, δεν μπορεί η αγέλη να αναπτυχθεί όπως πρέπει, αλλά και να μπορεί να αναπτυχθεί και να αποδώσει καλά στα εδάφη αυτά, πρέπει να υπάρχει μόνο μία, γιατί αν στον ίδιο χώρο βρίσκονται και άλλες, δεν επαρκεί ο τόπος.

Συνήθως δύο-τρία λαγόσκυλα είναι υπεραρκετά. Οι αγέλες πρέπει να αποτελούνται από μια φυλή ιχνηλατών για να έχουν ομοιομορφία και ίδιο βήμα στην ιχνηλασία και στην καταδίωξη. Εάν η αγέλη αποτελείται από την ίδια φυλή, μπορούμε ευκολότερα, ζευγαρώνοντας τα σκυλιά, να την βελτιώσουμε. Σε αντίθετη περίπτωση αν ένας έχει 8-10 σκυλιά από 3 διαφορετικές φυλές, είναι σίγουρο ότι δεν μπορεί να κάνει την ίδια καλή δουλειά στην εκτροφή.

Βέβαια πολύ συχνά βλέπουμε αγέλες λαγόσκυλων που τις αποτελούν ημίαιμα σκυλιά. Αυτό γίνεται για άλλους λόγους και όχι για να βελτιωθεί η φυλή εκτροφικά ή απλά για να απολαύσεις μια φυλή να κυνηγάει σε ομάδα όπου το ένα σκυλί βοηθάει το άλλο για να υπάρχει καλύτερο αποτέλεσμα στο λαγοκυνήγι. Οι ημίαιμες αγέλες μπορεί να έχουν καλό αποτέλεσμα, αλλά δεν υπάρχει διαχωρισμός ειδικοτήτων, δηλαδή όλα τα σκυλιά κάνουν την ίδια δουλειά, ενώ στη πραγματική αγέλη πρέπει να υπάρχει εξειδίκευση. Κάθε σκύλος έχει το ρόλο του μέσα στην ομάδα γι’ αυτό και αν δούμε μια αγέλη καθαρόαιμων ιχνηλατών θα μείνει για πάντα χαραγμένη στην μνήμη μας.