{module Kyrgias}
H ακατάσχετη παραφιλολογία σχετικά με τον… υπερσκύλο που κάνει τα πάντα, αποτελεί μία προσφιλή ενασχόληση για τους κυνηγούς και τους κυνόφιλους, το διάστημα που δεν υπάρχει κυνηγετική δραστηριότητα.
Όσοι παρακολουθούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γίνονται μάρτυρες ατέρμονων συζητήσεων που έχουν αρχή, σπανίως όμως έχουν τέλος και αφορούν, φυσικά, στο αν ο καλός σκύλος είναι ένας. Ή για να το κάνουμε πιο κατανοητό, αν ένας άριστος σκύλος (με ότι μπορεί να συμπεριλαμβάνει αυτή η έννοια), ο οποίος βγαίνει μόνο στο κυνήγι, θα μπορούσε να γίνει ένας άριστος σκύλος αγώνων, και το αντίθετο.
Βεβαίως, για να απαντηθεί ένα τέτοιο ερώτημα, είναι πολύ βασικό να ανατρέξει κάποιος στο ξεκίνημα των αγώνων, την εξέλιξή τους και τη μορφή που έχουν πάρει σήμερα.
Θέλω να πιστεύω, ότι μέσα από αυτή την ανάλυση δεν θα μείνουν αναπάντητα ερωτήματα, πάντα στο μέτρο του δυνατού.
Οι αγώνες στις αγγλικές φυλές ξεκίνησαν από τα σκυλιά των κυνηγών. Είναι χαρακτηριστικό, άλλωστε, το στιγμιότυπο με τον Edward Laverack («πατέρα» του αγγλικού Σέττερ) να στέκεται με τα Σέττερ του πριν την έναρξη ενός αγώνα.
Οι Άγγλοι, για να μπορέσουν να ελέγξουν τις μεταξύ τους αντιπαραθέσεις για το ποιος έχει τον καλύτερο σκύλο, ήταν αυτοί που θέσπισαν τους αγώνες και τους κανόνες που τους διέπουν. Έτσι, με βάση κάποια αντικειμενικά κριτήρια, απέδιδαν σε κάθε σκυλί την αξία που είχε.
Η συγκεκριμένη ιστορική αναφορά δείχνει πως οι πρώτοι πρωταθλητές που προέκυψαν από την θέσπιση των αγώνων στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν ήταν τίποτα περισσότερο από σκυλιά των κυνηγών. Κάποιοι απόγονοι εκείνων των πρωταθλητών έγιναν κι αυτοί με τη σειρά τους πρωταθλητές -επειδή είχαν τα προσόντα- ενώ κάποιοι άλλοι παρέμειναν στα χέρια κυνηγών. Όλα αυτά τα σκυλιά, όμως, είχαν την ίδια γενετική βάση.
Στην Ιταλία, που είναι η δεύτερη πατρίδα του αγγλικού Σέττερ και η χώρα η οποία διεύρυνε τους αγώνες και την μεγάλη έρευνα, τα σκυλιά που συμμετείχαν στους αγώνες προέρχονταν από τους κυνηγούς κάτι που «οδήγησε» στη δημιουργία μιας άρρηκτης σχέσης αγώνων και κυνηγίου. Κι αυτό, επειδή πολύ απλά η γενετική βάση των σκυλιών είναι απολύτως η ίδια.
Ο διαχωρισμός των σκυλιών σε αγωνιστικά και κυνηγετικά, έστω και άθελα αν γίνεται από κάποιους, αποτελεί τεράστιο λάθος και μεγάλο ατόπημα.
Ένας σκύλος που έχει όλο το «πακέτο» για το κυνήγι μπορεί να γίνει ένα εξαιρετικό κυνηγόσκυλο. Ενδεχομένως όμως, όταν μπει στη διαδικασία του ανταγωνισμού, για παράδειγμα τους αγώνες πρακτικού κυνηγίου, να μην μπορεί να αντέξει την κατάλληλη εκπαίδευση για να παρουσιαστεί σε αγώνες με θήραμα, όποιο κι αν είναι αυτό. Επίσης, μπορεί να συμβεί και το ακριβώς αντίθετο. Ένας σκύλος που ξεκινάει κάνοντας αγώνες πρακτικού κυνηγίου και εκπαιδεύεται μόνο σ’ ένα είδος αγώνων πρακτικού κυνηγίου, για παράδειγμα ορεινής πέρδικας, να μην έχει τον χρόνο ούτε την απαιτούμενη εμπειρία να γίνει ένα εξαιρετικό μπεκατσόσκυλο στην συνέχεια της ζωής του.
Προσωπική μου άποψη είναι πως ο καλός σκύλος είναι ένας.
Δεν υπάρχει διαχωρισμός διότι πολύ απλά όλα τα σκυλιά προέρχονται από μία ατελείωτη δεξαμενή γενετικού υλικού. Αν υπήρχε διαχωρισμός, τότε ζευγαρώνοντας σκυλιά αγώνων θα έβγαιναν μόνο σκυλιά αγώνων ή ζευγαρώνοντας σκυλιά που χρησιμοποιούνται μόνο στο κυνήγι θα γεννιόντουσαν μόνο σκυλιά για κυνήγι.
Η εμπειρία όμως έχει δείξει ότι από το ζευγάρωμα σκυλιών που έχουν διαφορετική χρήση, προκύπτουν σκυλιά που κάνουν και διαφορετική καριέρα και αυτό είναι ένα αποτέλεσμα πολλών παραμέτρων.
Το 2004, αναζητώντας ένα θηλυκό κουτάβι από το εκτροφείο Di Gruma στην Ιταλία, ήρθα σε επικοινωνία με τον εκτροφέα. Αυτός μου απάντησε ότι δεν είχε θηλυκό κουτάβι, παρά μόνο δύο αρσενικά, από μία γέννα που αριθμούσε οκτώ μικρά και μου πρότεινε ένα λευκό συκωτί.
Αρνήθηκα ευγενικά γιατί έψαχνα συγκεκριμένα για θηλυκό.
Αυτό το κουτάβι που αρνήθηκα να πάρω, δεν είναι άλλο από τον πρωταθλητή Ευρώπης βουνού 2009, Gimmi di Gruma, που εξελίχθηκε στα χέρια του έμπειρου Γάλλου εκπαιδευτή J.M. Guette. Προηγουμένως, στα χέρια του διάσημου Ισπανού εκπαιδευτή J . Condato, το σκυλί είχε κάνει και πέντε αποτελέσματα στην μεγάλη έρευνα στο ισπανικό πρωτάθλημα.
Από τότε, επανέρχεται συνεχώς στο μυαλό και τη σκέψη μου το ερώτημα, τι θα συνέβαινε αν είχα πάρει αυτό το σκυλί. Η απάντηση είναι ότι αν αυτός ο σκύλος έφτανε στα χέρια μου από μικρό κουτάβι, θα γινόταν ένας εξαιρετικό σκύλος για κυνηγετική χρήση. Αν, όμως, δεν μπορούσα να τον αξιολογήσω σωστά, μάλλον θα τον έδινα σε κάποιον άλλον που ούτε κι αυτός θα μπορούσε να διακρίνει τις δυνατότητές του και ενδεχομένως να έμενε στα αζήτητα.
Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν θα εξελισσόταν σε αυτό που εξελίχθηκε στη συνέχεια της ζωής του, όντας στα δικά μου χέρια.
Με το παράδειγμα αυτό, θέλω να επισημάνω ότι η διαφορετική καριέρα του κάθε σκύλου, ανάλογα με τα προσόντα του, βεβαίως, είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις γνώσεις του ιδιοκτήτη, αλλά και το πόσο μεγάλη είναι η τσέπη του ώστε να μπορέσει να εκπαιδεύσει άρτια το ζώο, ώστε αυτό με τη σειρά του να «βγάλει» όλα τα προτερήματά του και να μειώσει στο ελάχιστο τα όποια προβληματικά χαρακτηριστικά έχει.
Αυτή, πάντα κατά την προσωπική μου άποψη, είναι η μοναδική διαφοροποίηση ανάμεσα στα σκυλιά που επιλέγονται να κάνουν αγώνες και εκείνα που παραμείνουν καθαρά και μόνο για χρήση στην υπηρεσία του τουφεκιού.
Ορισμένοι κυνόφιλοι, έχοντας απογοητευτικά αποτελέσματα από τη χρησιμοποίηση στην αναπαραγωγή σκυλιών που προηγουμένως έχουν διακριθεί στα αγωνιστικά τερέν, απαξιώνουν τους αγώνες και, ελαφρά τη καρδία, προχωρούν στον διαχωρισμό κυνηγετικοί και αγωνιστικοί σκύλοι.
Ακόμη και σε ένα ιδεατό σενάριο, στο οποίο τα πάντα ήταν άριστα στην αγωνιστική κυνοφιλία και τα σκυλιά που επιλέγονταν για αναπαραγωγή ήταν τέλεια – υποθετικά αναφέρομαι,- ακόμη και τότε κανείς δεν θα μπορούσε να προδιαγράψει το αποτέλεσμα, καθώς στην γενετική είναι εκατομμύρια οι συνδυασμοί που επιτελούνται στη διάρκεια ενός ζευγαρώματος.
«Από το αγκάθι βγαίνει ρόδο και απ’ το ρόδο βγαίνει αγκάθι», λέει η λαϊκή παροιμία, η οποία βρίσκει απόλυτη εφαρμογή στη χρόνια αναζήτηση και ερώτηση των κυνοφιλικών ανησυχιών…
