Ένα από τα πολύ συχνά προβλήματα με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι οι κυνόφιλοι-κυνηγοί είναι η αστάθεια στη φέρμα και η προβληματική συναίνεση των κυνηγετικών τους συντρόφων. Ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα. Παρότι στο πέρασμα των δεκαετιών έχει αλλάξει σημαντικά το προφίλ του μέσου κυνηγετικού σκύλου, αυτό παρουσιάζει μία διαχρονικότητα.
Τα δύο αυτά προβλήματα είναι άμεσα συνδεδεμένα. Συνήθως το πρώτο σύμπτωμα ενός σκύλου με ασταθή ή πιεστική φέρμα, είναι η απροθυμία του σκύλου να συναινέσει. Εδώ πρέπει να πούμε ότι δεν καταλήγουμε στο συμπέρασμα αυτό από τις πρώτες αποτυχημένες ευκαιρίες του νεαρού σκύλου να συναινέσει. Θα πρέπει να δοθούν κάποιες ευκαιρίες στο νεαρό σκύλο μαζί με κάποιον εμπειρότερο μπροστά, ώστε να μπορέσει καταρχάς να κατανοήσει ότι η εικόνα ενός φερμαριστού σκύλου υποδηλώνει την παρουσία θηράματος, λίγα μέτρα πιο μπροστά. Όταν πλέον γίνει σαφές ότι ο νεαρός σκύλος έχει αρχίσει να κατανοεί τη διαδικασία της φέρμας και παρόλα αυτά εξακολουθεί να αρνείται να συναινέσει, τότε έχετε μία σαφή ένδειξη της προβληματικής συναίνεσης.
Αυτή μπορεί να έχει διάφορες εκφράσεις. Κάποιοι σκύλοι σταματάνε για ελάχιστα δευτερόλεπτα πίσω από το φερμαριστό σκύλο και ξεκινάνε να κινούνται και να προσπερνούν τον προπορευόμενο σκύλο, προσπαθώντας να έρθουν οι ίδιοι σε άμεση επαφή με το θήραμα. Κάποιες φορές καταφέρνουν να φερμάρουν δείχνοντας το θήραμα αλλά είναι πολλές οι φορές που το πιέζουν και το ξεσηκώνουν. Κάποιοι άλλοι σκύλοι δεν σταματάνε καθόλου και με συνεχόμενη πονταριστή κίνηση προσπαθούν να «κλέψουν» το θήραμα από τον άλλο σκύλο. Τέλος οι χειρότερες περιπτώσεις είναι αυτές των σκύλων που με το που αντιληφθούν έναν άλλο σε φέρμα, παίρνουν φόρα και επιτίθενται κατά μέτωπο «ανατινάζοντας» το σκηνικό.
Η συντριπτική πλειοψηφία των παραπάνω σκύλων, εμφανίζουν μία αντίστοιχη αστάθεια και στη φέρμα. Δυστυχώς αυτό το πρόβλημα εμφανίζεται (πολύ πιο σπάνια) και σε σκύλους με υποδειγματική συναίνεση. Αντίστοιχες διαβαθμίσεις υπάρχουν και εδώ. Κάποιοι σκύλοι σταματάνε για λίγο και στη συνέχεια ποντάρουν αναίτια ξεσηκώνοντας το θήραμα. Κάποιοι άλλοι φερμάρουν ατελείωτα, μέχρις ότου ο κυνηγός ή κάποιος άλλος σκύλος πλησιάσουν κοντά. Τότε παίρνουν φόρα και «χύνουν την καρδάρα με το γάλα». Τέλος υπάρχουν και αυτοί που όχι μόνο δεν επιβραδύνουν μόλις έρθουν σε επαφή με τη μυρωδιά του θηράματος αλλά αντιθέτως επιταχύνουν και εφορμούν.
Τα προβλήματα αυτά ήταν πολύ συχνά τα πρώτα χρόνια της οργανωμένης κυνοφιλίας στην Ελλάδα, ενώ υπήρχαν φυλές σε εκείνα τα πρώιμα στάδια που ήταν εξαιρετικά δύσκολο να βρεις άτομα που δεν είχαν αυτά τα προβλήματα. Το κακό είναι ότι σήμερα, σχεδόν τριάντα χρόνια μετά, τα προβλήματα αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν και μάλιστα σε κάποιες φυλές να εμφανίζουν και αύξηση.
Ο λόγος είναι απλός. Τα σκυλιά που εμφανίζουν τα παραπάνω προβλήματα, στην συντριπτική τους πλειοψηφία με την πάροδο του χρόνου, τη συσσώρευση εμπειρίας ή την παρέμβαση εκπαίδευσης, τα λύνουν. Μαθαίνουν τελικά να συναινούν και καταφέρνουν να φερμάρουν σταθερά. Αυτό δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι το πρόβλημα λύθηκε ή ότι τελικά δεν είναι και κάτι σημαντικό. Ένα τραγικό λάθος που δεν επιτρέπει να αποβληθούν κάποια τόσο σημαντικά προβλήματα.
Τα σκυλιά που εμφανίζουν αυτά τα σημαντικά ελαττώματα στα πρώτα κυνηγετικά τους χρόνια, ακόμα και εάν τελικά κατορθώνουν να τα διορθώσουν, είναι καλό να εξαιρούνται από την εκτροφή. Το πρόβλημα εξακολουθεί γονιδιακά να υπάρχει και να μεταβιβάζεται στις επόμενες γενεές. Ο κάθε κυνηγός κυνόφιλος οφείλει να μη λησμονεί τα πρώιμα στάδια του κυνηγετικού συντρόφου, ακόμα και στις περιπτώσεις εκείνες όπου ο προβληματικός «μαθητής» εξελίχθηκε σε ένα εξαιρετικό κυνηγόσκυλο. Εάν ο ιδιοκτήτης -λόγω συναισθηματικής φόρτισης- λησμονεί τα προβλήματα που κλήθηκε να αντιμετωπίσει μέχρι να φτάσει να απολαύσει έναν αξιοπρεπή κυνηγετικό σκύλο, τα γονίδια δεν λησμονούν.
Φυσικά για την πλήρη αποτύπωση όλων των περιπτώσεων, θα πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχει πάντα ένα ποσοστό σκύλων, που ακόμα και μετά από χρόνια δουλειάς δεν κατορθώνουν ποτέ να επιλύσουν αυτά τα ζητήματα.
Δυστυχώς το πρόβλημα αυτό αφορά σε μεγάλο βαθμό και την αγωνιστική κυνοφιλία. Ένας σκύλος που έχει τα προσόντα να πρωταγωνιστήσει στα αγωνιστικά τερέν, είναι εντελώς αδιάφορο εάν έχει προβληματική συναίνεση. Ακόμα και εάν δεν συναινεί καθόλου, είναι βέβαιο ότι ο κάθε επαγγελματίας μπορεί σχετικά εύκολα να διορθώσει αυτό το σημαντικό πρόβλημα. Μάλιστα είναι γνωστή και αρκετά διαδεδομένη η άποψη στον πυρήνα της κυνοφιλίας, ότι «οι πραγματικοί τραϊάλερ δεν συναινούν». Μία από τις πολλές αυταπάτες με τις οποίες γαλουχηθήκαμε κυνοφιλικά.
Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με την ασταθή φέρμα. Μπρος στα άλλα προσόντα που απαιτούνται για τη συμμετοχή ενός σκύλου στα σαλόνια της αγωνιστικής κυνοφιλίας, η προβληματική φέρμα είναι μία ασήμαντη λεπτομέρεια. Σε πολλές δε περιπτώσεις ένας σκύλος που δείχνει την τάση να πιέζει υπερβολικά το θήραμα, προτιμάται από κάποιους επαγγελματίες. Ο λόγος απλός.
Μία κλασική συμπεριφορά που εμφανίζουν όλοι οι σκύλοι που δέχονται μία συστηματική αγωνιστική εκπαίδευση, είναι να γίνονται εξαιρετικά επιφυλακτικοί. Φερμάρουν με το παραμικρό και δεν ρισκάρουν με το φόβο της τιμωρίας. Αυτό οδηγεί συχνά τους σκύλους να κάνουν πολλές λευκές φέρμες με αρνητικές συνέπειες στην καριέρα τους. Έτσι σκύλοι που φερμάρουν με μεγάλη ευκολία από τη φύση τους, κινδυνεύουν πολύ εύκολα, με το παραμικρό λάθος, να καταστούν έως και ακατάλληλοι για αγώνες. Αντίθετα σκύλοι σκληροί, πιεστικοί και θρασείς πάνω στο θήραμα, δύσκολα φτάνουν στο σημείο να φερμάρουν ακόμα και τον ίσκιο τους. Δυστυχώς αυτή η πραγματικότητα έδωσε ένα σημαντικό προβάδισμα σε πολλούς σκύλους με ασταθή φέρμα, να κάνουν σημαντικές και κάποιες φορές αξιοζήλευτες καριέρες. Αυτό σε κάποιες φυλές λειτούργησε καταστροφικά.
Η αστάθεια φέρμας και η προβληματική συναίνεση, είναι δύο αρκετά σημαντικά προβλήματα και καλό είναι να μην υποτιμούνται. Ειδικότερα αυτές τις εποχές της θηραματικής φτώχειας, όπου οι ευκαιρίες που έχει ο κάθε σκύλος για να «χτίσει» την εμπειρία του είναι πολύ λιγότερες σε σχέση ακόμα και με το πρόσφατο παρελθόν. Κάθε τέτοιος σκύλος επιφυλάσσει πολύ κόπο, πολύ εκνευρισμό και πολύ χαμένο χρόνο στον ιδιοκτήτη του. Ακόμα και αν τελικά κατορθώσει να γίνει ένα εξαιρετικό κυνηγόσκυλο, παραμένει μία προβληματική εκτροφική επιλογή. Μην συζητάτε για τον καλό σκύλο, εάν αυτός δεν διακρίνεται για την πρωιμότητά του.
