Σε προηγούμενα άρθρα είχαμε κάνει μια ανασκόπηση των σημαντικότερων αιτίων που προκαλούν ωτίτιδα στον σκύλο, καθώς και των παραγόντων οι οποίοι προδιαθέτουν σε αυτές. Στο παρόν άρθρο θα δούμε τις γενικές αρχές της θεραπείας…
Οι ωτίτιδες είναι πολύ συχνές στην κλινική πράξη. Τα αίτιά τους είναι πολλά όπως άλλωστε και οι προδιαθετικοί παράγοντες. Συνεπώς όταν βλέπουμε τα κλασσικά συμπτώματα (τίναγμα του κεφαλιού ή σταθερή στροφή του προς την μια πλευρά, πόνος ή ενόχληση κατά την ψηλάφηση, έκκριμα συχνά δύσοσμο) είναι αδύνατο να διαπιστώσουμε την ακριβή αιτία του προβλήματος. Επομένως είναι αδύνατον και να το θεραπεύσουμε αποτελεσματικά. Στο σημείο αυτό αρκετοί κυνηγοί κάνουν το «παραδοσιακό» σφάλμα να βάζουν διάφορα φάρμακα στο αυτί του σκύλου τους ή να δίνουν και διάφορα χάπια, χωρίς συμβουλή ειδικού. «Ωτίτιδα» σου λέει, «πάμε στο φαρμακείο ή στο pet shop να πάρουμε κανένα μαντζούνι». Οι πιο τυχεροί πράγματι τα καταφέρνουν να έχουν ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα. Οι περισσότεροι όμως επιδεινώνουν το πρόβλημα. Κάποια από τα συνήθη καθαριστικά αυτιών για σκύλους είναι ερεθιστικά αν χρησιμοποιηθούν με λάθος τρόπο. Επίσης κάποιες από τις ωτικές σταγόνες που κυκλοφορούν έχουν πολύ εξειδικευμένη χρήση και είναι άχρηστες στις υπόλοιπες περιπτώσεις. Αν η ωτίτιδα οφείλεται σε μύκητες και ο επίδοξος θεραπευτής τοποθετήσει αντιβίωση, τότε το πρόβλημα θα επιδεινωθεί ταχύτατα. Σε γενικές γραμμές δεν είναι καλή ιδέα να τοποθετεί κανείς διάφορες ουσίες σε ένα αυτί που ήδη φλεγμαίνει.
Συμπέρασμα: η «τυφλή» θεραπεία μιας ωτίτιδας, χωρίς τη γνώση του ακριβούς αιτίου είναι τζόγος. Αν σου κάτσει έχει καλώς. Αν όχι… χαιρετίσματα στις όμορφες. Η ωτίτιδα είναι ίσως ένα από τα καλύτερα παραδείγματα για το πόσο σημαντική είναι η καλή συνεργασία του ιδιοκτήτη με τον κτηνίατρο. Η εξακρίβωση του αιτίου δεν είναι πάντα απλή υπόθεση. Πρώτα απ’ όλα πρέπει να γίνει μια διεξοδική ανάλυση του τρόπου διαβίωσης του ζώου: διατροφή, συνύπαρξη με άλλους σκύλους ή άλλα ζώα (πχ οι γάτες ακόμα και απλώς διέρχονται από την αυλή σας διασπείρουν τον αιτιολογικό παράγοντα της ωτοδεκτικής ψώρας), ιατρικό ιστορικό (πχ αλλεργίες) κλπ. Ακολούθως πρέπει ο κτηνίατρος να κάνει μια ενδελεχή κλινική εξέταση του ζώου, η οποία θα διερευνήσει το κατά πόσο η ωτίτιδα μπορεί να οφείλεται σε κάποιο γενικό νόσημα του οργανισμού. Η εξέταση του αυτιού γίνεται αρχικά με τις παραδοσιακές μεθόδους εξέτασης. Ο κτηνίατρος θα δει τις αλλοιώσεις του δέρματος του πτερυγίου του αυτιού, την διάμετρο το στομίου του έξω ακουστικού πόρου (το «κανάλι» του αυτιού δηλαδή αν εμφανίζει στένωση ή όχι) και φυσικά θα δει αν υπάρχει ή όχι εξωτερικό έκκριμα. Επίσης θα εκτιμήσει τον βαθμό πόνου ή ενόχλησης του ζώου. Η κυρίως εξέταση γίνεται μόνο με ένα ειδικό όργανο το οποίο ονομάζεται ωτοσκόπιο. Το ρύγχος του ωτοσκοπίου τοποθετείται στο αυτί (συνήθως μετά τη χορήγηση κάποιου ηρεμιστικού) και ο κτηνίατρος μπορεί έτσι να δει τι ακριβώς συμβαίνει στο αυτί.
Αν υπάρχει κάποιο ξένο σώμα, πχ ένα άγανο, τότε περνώντας μια ειδική λαβίδα μέσα από το ωτοσκόπιο μπορεί να συλλάβει και να τραβήξει το ξένο σώμα. Μετά από την εξέταση αυτή σειρά έχει η εξέταση του εκκρίματος. Εκτός από τα γενικά χαρακτηριστικά του, χρώμα, οσμή, σύσταση, απαραίτητη είναι η μικροσκοπική εξέτασή του. Τοποθετώντας μια μικρή ποσότητα κάτω από τον φακό του μικροσκοπίου, μπορεί να αποκαλυφθεί το αίτιο της συγκεκριμένης ωτίτιδας όπως πχ στην πολύ συνηθισμένη περίπτωση της ωτοδεκτικής ψώρας. Αν τα αποτελέσματα όλων των ανωτέρω ενεργειών δεν είναι σαφή ως προς τον προσδιορισμό του αιτίου, τότε ενδεχομένως να απαιτούνται και άλλες εξετάσεις όπως πχ εξετάσεις αίματος ή καλλιέργεια του εκκρίματος.
Πολλές φορές η θεραπεία προϋποθέτει έναν καλό καθαρισμό του έξω ακουστικού πόρου («κανάλι» του αυτιού). Ο καθαρισμός αυτός είναι απαραίτητος όχι μόνο για να απομακρυνθούν ακαθαρσίες, παράσιτα, πύον κλπ αλλά και για να «αναπνεύσει» ο πόρος, να μπει δηλαδή ατμοσφαιρικός αέρας και οξυγόνο. Είναι όμως απαραίτητος κυρίως για να μπορούν να δράσουν τα φάρμακα τα οποία θα πρέπει να εφαρμόζονται εκεί για κάποιο χρονικό διάστημα. Ο καθαρισμός γίνεται σχεδόν πάντα με την επίδραση ηρεμιστικού.
Σε κάποιες περιπτώσεις κατά τις οποίες παρατηρείται στένωση του στομίου του έξω ακουστικού πόρου, είναι αδύνατον να γίνει ωτοσκόπηση ή καθαρισμός. Στις περιπτώσεις αυτές ενδείκνυται η φαρμακευτική αγωγή ώστε να υποχωρήσει η φλεγμονή και να ανοίξει ο πόρος για να μπορέσει ο κτηνίατρος να «μπει» μέσα και να δουλέψει. Συνήθως η καλή συνεργασία του ιδιοκτήτη με τον κτηνίατρο και η συστηματική προσέγγιση του προβλήματος εγγυώνται την λύση του προβλήματος.
