{module Kyrgias}
Ο κτηνίατρος Δημήτρης Φερλέμης μας δίνει τις απαραίτητες πληροφορίες που πρέπει να γνωρίζει κάθε ιδιοκτήτης προκειμένου να αναγνωρίζει έγκαιρα τα προβλήματα στο πεπτικό σύστημα του σκύλου του.
Το πεπτικό σύστημα είναι επιφορτισμένο με την πρόσληψη και πέψη των τροφών, καθώς και την απομάκρυνση με τα κόπρανα χονδροειδών συστατικών που δεν πέπτονται και λιποδιαλυτών αποβλήτων μέσω της χολής. Αποτελείται από τον γαστρεντερικό σωλήνα (στόμα, οισοφάγο, στόμαχο, λεπτό και παχύ έντερο), το ήπαρ και το πάγκρεας.
Όταν ο σκύλος μας αντιμετωπίζει κάποιο πεπτικό πρόβλημα, τα σημάδια είναι: ανορεξία, απώλεια σωματικού βάρους και αναιμία, εμετός, διάρροια, δυσκοιλιότητα, κοιλιακό άλγος, διάταση στομάχου – εντέρων, αναγωγή (παλινδρόμηση) και αφυδάτωση.
Τα πεπτικά προβλήματα μπορούν να είναι οξέα ή χρόνια και είναι σημαντικό για τη διαγνωστική προσέγγιση να γίνει με σαφήνεια αυτή η διάκριση, αφού είναι εντελώς διαφορετικές οι αιτίες που οδηγούν σε οξέα και σε χρόνια προβλήματα.
Έμετος
Ένα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα των πεπτικών προβλημάτων είναι ο έμετος, ο οποίος μπορεί να είναι οξύς ή να είναι χρόνιος (όταν επαναλαμβάνεται για περισσότερες από τρεις ημέρες). Στην αντιμετώπισή του, είναι σημαντικό να γίνει σωστή διάγνωση ώστε να φτάσουμε στην αιτία του προβλήματος και όχι να σκεπάσουμε προσωρινά τα συμπτώματα. Έτσι, για να βοηθήσουμε τον κτηνίατρο θα πρέπει να δώσουμε όσο το δυνατόν ακριβέστερες πληροφορίες, παρατηρώντας τα χαρακτηριστικά του έμετου (τροφώδης, χολώδης, κοπρανώδης κλπ, ήπιος ή βίαιος – τοξοειδής) αλλά και τη χρονική στιγμή που συμβαίνει (σε σχέση με τα γεύματα ή ανεξάρτητα) και την πιθανότητα αιτιολογικής σύνδεσης με κάποια άλλη παράμετρο. Για παράδειγμα: εάν παρατηρείται χολώδης έμετος (κίτρινα σάλια ή αφρός) σε μεγάλη απόσταση από τα γεύματα, μήπως ταΐζω σε πολύ αραιά διαστήματα; Αν διαπιστώνουμε έμετο με άπεπτες τροφές λίγη ώρα μετά το γεύμα, μήπως ο σκύλος μου τρώει πολύ λαίμαργα, και μήπως η ποσότητα του γεύματος είναι υπερβολική; Επίσης, εάν παρατηρείται έμετος κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά την άσκηση, μήπως ο σκύλος ασκείται πολύ σύντομα μετά το γεύμα;
Προσοχή, όμως: εκτός από τις παραπάνω περιπτώσεις, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι κάποιες άλλες ενδείξεις μαρτυρούν ότι υπάρχει σοβαρή κατάσταση που απαιτεί άμεση επίσκεψη στον κτηνίατρο:
Χρόνιος έμετος, έμετος με ίχνη αίματος ή σαν «κατακάθι καφέ», τοξοειδής, βίαιος έμετος, πολλοί έμετοι σε σύντομο χρονικό διάστημα και σημεία αφυδάτωσης, αδυναμία και κατάπτωση του ζώου, καθώς και έντονος πόνος κατά την ψηλάφηση της κοιλιάς και άλλα συμπτώματα όπως πυρετός, διάταση της κοιλιάς, διάρροια.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι απαραίτητη η επίσκεψη στον κτηνίατρο, ο οποίος θα ξεκινήσει από την κλινική εξέταση και τη λήψη του ιστορικού του ασθενή και θα συνεχίσει με αιμοδιάγραμμα, βιοχημικές, ορολογικές και κοπρανολογικές εξετάσεις, καθώς και εξετάσεις ούρου. Στη συνέχεια, πιθανότατα θα χρειαστούν και απεικονιστικές (ακτινογραφία, υπέρηχος, αξονική) ενώ το επόμενο βήμα είναι η ενδοσκόπηση (οισοφάγου, στομάχου, δωδεκαδακτύλου, κόλου) από την οποία πιθανότατα θα ληφθούν και δείγματα για βιοψίες εφόσον εντοπιστεί κάτι.
Προσοχή: έμετος δεν σημαίνει απαραιτήτως προβλήματα στον στόμαχο, αφού μπορεί να προέρχεται από παγκρεατίτιδα, από ηπατικά νοσήματα, από νοσήματα νεφρών / ουροποιητικού, από περιτονίτιδα, από νοσήματα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, ή ακόμα από πυομήτρα.
Διάρροια:
Η διάρροια διακρίνεται σε οξεία και χρόνια, ενώ μπορεί να προκαλείται στο παχύ ή στο λεπτό έντερο.
Σε κάθε περίπτωση βαριάς ή χρόνιας διάρροιας, θα πρέπει να απευθυνόμαστε στον κτηνίατρό μας, παρέχοντας λεπτομερές ιστορικό με παρατηρήσεις σχετικές με τη μορφή αλλά και τη χρονική εμφάνιση σε σχέση με τα γεύματα, ενώ δεν αμελούμε τους τακτικούς αποπαρασιτισμούς ώστε να αποκλείσουμε την ύπαρξη ενδοπαρασίτων. Δεν ξεχνάμε ότι, όπως και ο έμετος, έτσι και η διάρροια, όσο ασήμαντη μπορεί να είναι ως μεμονωμένο περιστατικό, τόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει σε οξεία και επαναλαμβανόμενη μορφή, αφού μπορεί να οδηγήσει το ζώο σε αφυδάτωση και ηλεκτρολυτικές διαταραχές, σε σημείο που μπορεί να χρειαστεί ορός για να σταθεροποιηθεί η κατάστασή του. Από εκεί και πέρα, ο κτηνίατρος θα ξεκινήσει συνήθως από παρασιτολογική εξέταση κοπράνων και θα συνεχίσει με βιοχημικές και απεικονιστικές εξετάσεις, και ενδεχομένως με ενδοσκόπηση και βιοψίες εντέρου.
Πρόληψη
Οι τακτικοί κτηνιατρικοί έλεγχοι και οι αποπαρασιτώσεις είναι απαραίτητα βήματα πρόληψης, όπως είναι και η προσοχή στην ποιότητα της τροφής, ειδικά σε σκυλιά που τυχαίνει να έχουν αυξημένη ευαισθησία ή να εμφανίζουν δυσανεξίες και αλλεργικές αντιδράσεις σε συγκεκριμένες τροφές, αφού πέρα από λοιμώδη αίτια, ξένα σώματα, ερεθιστικές – τοξικές ουσίες κλπ, σημαντικός θεωρείται σήμερα ο ρόλος των συστατικών της τροφής στην πρόκληση χρόνιας γαστρίτιδας και μάλιστα με ανοσολογικούς μηχανισμούς, άρα είναι σημαντικό να επιλέγουμε τροφές ελεύθερες αλλεργιογόνων. Από εκεί και πέρα, το πιο σημαντικό βήμα πρόληψης περαιτέρω προβλημάτων είναι η προσεκτική παρατήρηση των φαινομένων, έτσι ώστε να βοηθηθεί ο κτηνίατρος στη σωστή διάγνωση του είδους και της πραγματικής αιτίας του προβλήματος.
Τί κάνω όταν ο σκύλος μου έχει οξύ πεπτικό πρόβλημα:
- Απομακρύνω την τροφή και το νερό και αφήνω για κάποιες ώρες το πεπτικό να «ηρεμήσει».
- Επικοινωνώ με τον κτηνίατρό μου και ακολουθώ τις οδηγίες του, ειδικά αν έχω διαδοχικούς εμέτους ή/και διάρροια που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αφυδάτωση.
- Προμηθεύομαι εύπεπτες τροφές (πχ. ψαχνό κοτόπουλο και λευκό ρύζι) ή ειδική κλινική δίαιτα για να επανασιτίσω σταδιακά το σκύλο μου όταν αισθανθεί καλύτερα.
Τί ΔΕΝ κάνω:
- Ταϊζω το σκύλο μου.
- Του δίνω κάποιο εύγευστο snack επειδή τον βλέπω ανόρεχτο.
- Τον αφήνω να πιει νερό κατά βούληση.
- Χορηγώ φάρμακα χωρίς συνεννόηση με τον κτηνίατρό μου.
- Βλέπω το σκύλο μου να επιδεινώνεται αλλά περιμένω μήπως βελτιωθεί από μόνος του.
- Περιμένω να τελειώσω πρώτα με τις υπόλοιπες ασχολίες μου πριν απευθυνθώ στον κτηνίατρο.
Τί κάνω όταν ο σκύλος μου έχει χρόνιο πεπτικό πρόβλημα:
- Βεβαιώνομαι ότι δεν έχω παραμελήσει την προληπτική του κτηνιατρική φροντίδα.
- Επισκέπτομαι τον κτηνίατρό μου, του παραθέτω λεπτομερές ιστορικό και αφού εξετάσει το σκύλο μου, ενημερώνομαι για το διαγνωστικό πλάνο που θα ακολουθηθεί.
- Κάνω ό,τι είναι απαραίτητο ώστε να έχω τεκμηριωμένη διάγνωση για το πρόβλημα του σκύλου μου, ανιχνεύοντας την αιτία και όχι σκεπάζοντας τα συμπτώματα.
Τί ΔΕΝ κάνω:
- Χορηγώ στο σκύλο μου φάρμακα που θεράπευσαν το σκύλο του γείτονα.
- Επιμένω σε θεραπευτικές δοκιμές χωρίς διάγνωση ή διαγνωστικό πλάνο.
- Περιπλανώμαι από κτηνιατρείο σε κτηνιατρείο μέχρι να ακούσω αυτά που θα ήθελα να ακούσω.
- Ψάχνω για την πιο οικονομική «λύση».
