Η ενδεχόμενη αδυναμία κάποιων νεαρών λαγόσκυλων στο ξεφώλιασμα, είναι ένα ζήτημα που προβληματίζει μία μερίδα κυνηγών. Και το ερώτημα που εύλογα τίθεται, αφορά στα αν θα πρέπει να καθοδηγήσουν τα σκυλιά τους στην τελική φάση του λαγοκυνηγίου, ή θα πρέπει να μείνουν αμέτοχοι και να τα αφήσουν μόνα τους να λύσουν τον «Γόρδιο Δεσμό».

Ο λαγός είναι ένα ζώο που έχει την εξυπνάδα στο dna του και μπορεί να φωλιάσει οπουδήποτε, ξαφνιάζοντας ακόμα και τον εμπειρότερο λαγοκυνηγό. Από την αυλή ενός παραθαλάσσιου σπιτιού, μέχρι τις πλαγιές του Ολύμπου, ο λαγός μπορεί να φτιάξει, σχεδόν παντού, το γιατάκι του. Μέσα σε πυκνά πουρνάρια, σε μικρούς ή μεγάλους, ψηλούς ή χαμηλούς θάμνους, σε καλλιεργημένα χωράφια, πάνω σε ξερολιθιές, μέσα πάνω και κάτω από βράχους, σε χωράφια με βαθιά άροση, ή ακόμα και στα φρύδια των δρόμων ή απότομων γκρεμών, μέσα σε νεροφαγώματα, βούρλα, βάτα, αλλά και πυκνά δάση, κ.α.

Για να εντοπίσει το λαγόσκυλο το γιατάκι και, κυρίως, για να φτάσει έως αυτό, θα πρέπει να μπορέσει να ξεδιαλύνει έναν… λαβύρινθο ιχνών που έχει αφήσει ο λαγός κατά την διάρκεια της τελευταίας περιπλάνησής του. Ίχνη που βρίσκονται στο έδαφος, στους θάμνους ή στο χορτάρι, στην διαδρομή που ακολούθησε λίγο πριν ξημερώσει, ώστε να φτάσει στο γιατάκι του. Ακολουθώντας τον ντορό από τη βοσκή προς το γιατάκι (στο οποίο ο λαγός κάθεται πάντα με το κεφάλι προς τα τελευταία ίχνη για να μπορεί να ελέγχει τη γύρω περιοχή και τις κινήσεις των σκυλιών), οι ιχνηλάτες φτάνουν στο σημείο όπου ο λαγός έχει κάνει τα κόλπα του και τα ίχνη είναι ακανόνιστα και όχι συνεχή.

Η απειρία τα… σπρώχνει πίσω

Τα συγκεκριμένα ίχνη, που είναι ανεπαίσθητα και ίσως να έχουν εξασθενήσει ή σβηστεί εντελώς από το πέρασμα της ώρας, είναι αυτά που πρέπει να ξεδιαλύνουν τα σκυλιά, για να πάνε ένα βήμα παρακάτω και να έχουν τη δυνατότητα να ξεφωλιάσουν τον αυτιά. Λόγω απειρίας, συνήθως, όταν βρεθούν σε αυτό το σημείο οι νεαροί ιχνηλάτες γυρίζουν πίσω και ασχολούνται με τα ίδια ίχνη που έψαχναν προηγουμένως. Στο ίδιο ακριβώς σημείο, ένα έμπειρο και μαθημένο σκυλί, θα ξεκαθάριζε εύκολα τα ανεπαίσθητα αυτά ίχνη που οδηγούν στην πορεία προς το γιατάκι, χωρίς να κάνει το λάθος να ασχοληθεί ξανά με τα τετριμμένα. Τα έξυπνα σκυλιά, όταν καταλάβουν, ότι για κάποιο λόγο ο ντορός κόβεται απότομα, τότε κάνουν κύκλους μέχρι να ανακαλύψουν το επόμενο πάτημα, και να φτάσουν κοντά στο γιατάκι όπου και πάλι οι οσμές από το σώμα του λαγού είναι έντονες, και χρησιμοποιώντας τον αέρα καταφέρνουν να τον εντοπίσουν.

Η αναγκαία παρέμβαση

Η παρέμβαση του κυνηγού σε περίπτωση αδυναμίας ή κωλύματος κάποιου εκπαιδευόμενου ιχνηλάτη, προπαντός όταν δεν υπάρχει σκύλος «δάσκαλος», είναι συνεπώς αναγκαία. Είναι σημαντικό σε αυτή τη φάση, ο εκπαιδευτής κυνηγός να έχει γνώση της συμπεριφοράς του θηράματος, καλή γνώση του κάθε λαγότοπου, αλλά και εμπειρία, ώστε να κατευθύνει σωστά τα σκυλιά. Ο κυνηγός, δηλαδή, θα πρέπει να παροτρύνει τα νεαρά σκυλιά να κινηθούν περιμετρικά γύρω από τα σημεία που χάνονται τα ίχνη, δίνοντάς τους την ευκαιρία να ανακαλύψουν το «τελευταίο πάτημα» του λαγού και να φτάσουν στο γιατάκι.

Εν προκειμένω, δηλαδή, ο λαγοκυνηγός προσπαθεί να δώσει στα σκυλιά να καταλάβουν ότι δεν πρέπει να μένουν στα ίχνη της βοσκής ή σε άλλα παραπλανητικά ίχνη, αλλά θα πρέπει να κινούνται έξυπνα, χρησιμοποιώντας όχι μόνο τη μύτη αλλά και το μυαλό. Λένε πολλοί, ότι προτιμούν να αφήνουν τα σκυλιά να κυνηγούν μόνα τους, θεωρώντας, ότι με το πέρασμα του χρόνου θα μάθουν να ξεκόβουν το ντορό και τελικά να ξεφωλιάζουν λαγούς. Βεβαίως, η άποψη αυτή δεν είναι λάθος, όμως η εμπειρία έχει δείξει, ότι ακόμα και ένα τυχαίο ξεφώλιασμα μπορεί να βοηθήσει τα σκυλιά να προχωρήσουν ένα βήμα παραπέρα στην εκπαίδευση κερδίζοντας χρόνο, αλλά και πείρα.

Η γνώση του φύλου

Για να μπορέσει ο κυνηγός να βοηθήσει και να καθοδηγήσει ένα νεαρό ιχνηλάτη στην (κρίσιμη) φάση του ξεφωλιάσματος, έχει σημασία να μπορεί να εντοπίσει το φύλο του λαγού τον οποίο ψάχνουν τα σκυλιά του. Για παράδειγμα, τα δρομολόγια των αρσενικών λαγών είναι ακόμα μεγαλύτερα από αυτά των θηλυκών, που τις περισσότερες φορές η περιπλάνησή τους περιορίζεται σε μια μικρότερη ακτίνα γύρω από τη φωλιά τους. Οι κακαράντζες (βερβελιές), που θα βρείτε στο χώρο βοσκής, είναι ένας ασφαλής τρόπος για να εντοπίσει ο κυνηγός το φύλο του λαγού. Στο μεν θηλυκό είναι στρογγυλές και μεγαλύτερης διαμέτρου, σε αντίθεση με του αρσενικού οι οποίες είναι πιο σκληρές, σε σχήμα ωοειδές, με μία μικρή μύτη στη μία μεριά και μοιάζουν με δάκρυ.

Οι ενήλικοι αρσενικοί λαγοί, και ειδικά οι… μπαρουτοκαπνισμένοι που έχουν καταφέρει να «ξεγλιστρήσουν» από την κυνηγετική πίεση που έχουν δεχτεί, όταν ξεφωλιαστούν συνηθίζουν να κάνουν μία αρκετά μεγάλη και επιμήκη διαδρομή στην αρχή, και στη συνέχεια, αφού έχουν απομακρυνθεί πολύ από τα σκυλιά, αλλάζουν κατεύθυνση προσπαθώντας να έχουν τον άνεμο πάντα από πίσω και παράλληλα προς την πορεία τους, δυσκολεύοντας έτσι το έργο των σκυλιών.

Το πρόχειρο «γιατάκιασμα»

Αντίθετα, ο καταδιωκόμενος θηλυκός κάνει μικρότερης διαμέτρου κύκλους γύρω από τη φωλιά, και περνώντας από τα ίδια σημεία ή κάνοντας διάφορα κόλπα και πονηριές, προσπαθεί να μπερδέψει την ιχνηλασία των σκυλιών, ενώ συνήθως «γιατακιάζει» πρόχειρα όταν καταλάβει ότι άφησε αρκετά πίσω τα σκυλιά, έχοντας όμως όλες τις αισθήσεις σε εγρήγορση. Εν τέλει, όσο καλές και να είναι οι… προδιαγραφές ενός νεαρού ιχνηλάτη, αν ο κυνηγός δεν είναι άριστος γνώστης του συγκεκριμένου, άκρως απαιτητικού, κυνηγίου, κι αν δεν σπαταλήσει πολύ χρόνο με συχνές εξόδους στον κυνηγότοπο ώστε τα σκυλιά να αποκτήσουν την απαιτούμενη πείρα, ενδεχομένως αυτά να μην αποδώσουν ποτέ σωστά στο κυνήγι του αυτιά.