Το κυνήγι τροπαίων στην κόψη του ξυραφιού – Η Δύση ζητά κατάργηση η Αφρική επιθυμεί τη διατήρησή του
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι το κυνήγι τροπαίων είναι ανήθικο και αποφέρει λίγα οφέλη. Άλλοι λένε ότι παρέχει ένα σημαντικό κίνητρο για τη διατήρηση των απειλούμενων ειδών και οικοτόπων, βοηθώντας στη δημιουργία εσόδων για τις κυβερνήσεις και τις τοπικές κοινότητες. Η αλήθεια φαίνεται πως απέχει πολύ από την πρώτη άποψη.
Περιορισμοί στις εισαγωγές κυνηγιού τροπαίων έχουν επιβληθεί ήδη σε Πολιτείες των Η.Π.Α., σε χώρες της Ευρώπης και την Αυστραλία, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα “απαγορεύσει τις εισαγωγές από χιλιάδες είδη ως μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας της Βρετανίας να συμβάλλει στη διεθνή διατήρηση των ειδών”.
– “Ως καθηγητής διατήρησης της άγριας ζωής με πάνω από 25 χρόνια εμπειρία στον τομέα, πιστεύω ακράδαντα, ότι οι απαγορεύσεις εισαγωγής κυνηγετικών τροπαίων οφείλονται περισσότερο στην παραπληροφόρηση παρά στο βάρος των επιστημονικών στοιχείων, ενώ υπάρχει κίνδυνος να δημιουργήσουν μεγαλύτερη απειλή για την άγρια ζωή και να υπονομεύσουν τα τοπικά δικαιώματα και τα μέσα διαβίωσης”, εξηγεί η Έιμι Ντίκμαν, καθηγήτρια βιολογίας στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Μία περίπλοκη κατάσταση
Πολλοί συνάδελφοι της Ντίκμαν αναφέρουν ως βασικό επιχείρημά τους την ανησυχητική κατάρρευση του πληθυσμού των λιονταριών στην Δυτική Αφρική για να υποστηρίξουν τις απαγορεύσεις εισαγωγής κυνηγετικών τροπαίων, αλλά για αποτελεσματική πολιτική, πρέπει να κατανοήσουμε τους λόγους πίσω από αυτές τις τάσεις.
– “Οι αναφερόμενες απότομες μειώσεις μεταξύ των πληθυσμών λιονταριών στις χώρες της Δυτικής Αφρικής αφήνεται να εννοηθεί, πως οφείλονται στο κυνήγι τροπαίων, όμως η μείωσή τους αποδίδεται στην πραγματικότητα στη λαθροθηρία, την απώλεια οικοτόπων και τις ασθένειες. Σε καμία επιστημονική εργασία δεν έχει αναφερθεί το κυνήγι τροπαίων ως απειλή. Αντιθέτως, βοηθάει στη χρηματοδότηση της καταπολέμησης της λαθροθηρίας και της ευρύτερης διαχείρισης, καθώς και σε μία σειρά άλλων κοινοτικών οφελών”, προσθέτει.
Προσυπογράφοντας τα λεγόμενα της Ντίκμαν, μία μελέτη του 2016, διαπίστωσε, ότι “ο πληθυσμός των λιονταριών δεν επηρεάστηκε σημαντικά από το κυνήγι” στην περιοχή. Οι συντάκτες της τόνισαν επίσης, πως ένα εμπάργκο εισαγωγής κυνηγετικών τροπαίων, π.χ. λιονταριών, από τις αφρικανικές χώρες θα μπορούσε να καταστρέψει το κίνητρο των τοπικών κοινωνιών για τη διατήρηση των λιονταριών και να οδηγήσει σε δραστική μείωση του αριθμού τους στην Δυτική Αφρική”.
Εκστρατείες µε µμεγάλη δυναμική
Ακόμα κι αν το παράδειγμα της περίπτωσης της Δυτικής Αφρικής ήταν ξεκάθαρο, κάτι που δεν είναι, οι γνώσεις από μία περιοχή συχνά δεν είναι αντιπροσωπευτικές αλλού. Με την προτεινόμενη απαγόρευση των εισαγωγών στο Ηνωμένο Βασίλειο που υποτίθεται ότι επηρεάζει σχεδόν 7.000 είδη (ένας παράξενος αριθμός καθώς δεν υπάρχουν 7.000 είδη ζώων τροπαίων που να κυνηγιούνται παγκοσμίως), είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη η ευρύτερη εικόνα.
Οι εκστρατείες για την απαγόρευση του κυνηγετικών τροπαίων διενεργούνται με μεγάλη δυναμική,
αλλά φαίνεται ότι κανείς δεν μπορεί να αναφέρει έστω ένα είδος για το οποίο το κυνήγι να αποτελεί σημαντική απειλή. Πολύ μεγαλύτερη απειλή για τα λιοντάρια συνιστά η απώλεια βιότοπων και θηραμάτων και οι συγκρούσεις με τους ανθρώπους.
Θετική συμβολή
Επιπλέον, πολυάριθμες περιπτωσιολογικές μελέτες δείχνουν τη θετική συμβολή του κυνηγιού ζώων τροπαίων στη διατήρηση, συμπεριλαμβανομένων των ρινόκερων, λιονταριών, ορεινών προβάτων αργκάλι, προβάτων Μάρκο Πόλο και άλλων ειδών.
Συν τοις άλλοις, το κυνήγι βοηθά έμμεσα και στην υποστήριξη μη θηρευόμενων ειδών (συμπεριλαμβανομένων των απειλούμενων) συμβάλλοντας στην ευρύτερη διατήρηση των οικοτόπων. Σαφώς, τα οφέλη από το κυνήγι τροπαίων διαφέρουν μεταξύ τοποθεσιών και ειδών.
Μπορεί να βλάψει τους πληθυσμούς εάν δεν γίνεται σωστή διαχείριση. Εάν οι ποσοστώσεις είναι πολύ υψηλές, για παράδειγμα, ή αν θηρεύονται θηλυκά ή νεότερα αρσενικά.
Είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό όταν το κυνήγι προσθέτει επιπλέον πίεση σε μικρούς, απειλούμενους πληθυσμούς. Αλλά είναι συχνά δυνατό να μειωθούν αυτές οι απειλές με τον περιορισμό της ηλικίας των ζώων που θανατώνονται, τη μείωση των ποσοστώσεων ή τη θέσπιση προσωρινών απαγορεύσεων.
Σε κάθε περίπτωση, “το να αρνείται μία Αρχή να θεσπίσει κανόνες και αντ’ αυτού να προτιμά να απαγορεύσει συλλήβδην μία δραστηριότητα, είναι μεγάλο λάθος”, καταλήγει η Ντίκμαν προσθέτοντας, πως ουδείς επιστήμονας έχει καταφέρει να προσφέρει μία εξήγηση για το πως οι απαγορεύσεις θα ανατρέψουν τις μειωτικές τάσεις της άγριας ζωής.
Έκκληση για συνεργασία από την Ναµίµπια
Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκονται οι αρχές στη Ναμίμπια μπροστά στο ενδεχόμενο να απαγορευτούν οι εισαγωγές και εξαγωγές κυνηγετικών τροπαίων στις χώρες της Ευρώπης.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος, Δασοκομίας και Τουρισμού της αφρικανικής χώρας, Ποχάμπα Σιφέτα, δήλωσε, ότι αν υιοθετηθεί μία νομοθεσία απαγόρευσης της εισαγωγής και εξαγωγής οποιονδήποτε κυνηγετικών τροπαίων έστω και σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, οι συνέπειες για τους ανθρώπους και την άγρια ζωή της Ναμίμπια θα είναι σχεδόν καταστροφικές.
– “Έχουμε κάνει κάποιες σκέψεις για την απαγόρευση εισαγωγής τροπαίων στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο και την Φινλανδία και είμαστε έτοιμοι να κάνουμε τις προτάσεις μας ώστε αυτό να γίνει βιώσιμο και για εμάς. Το κυνήγι των θηραμάτων τροπαίων, το οποίο εξασκείται σε μεγάλο βαθμό από πλούσιους Ευρωπαίους, συμβάλλει σημαντικά στην πραγματική οικονομία της Ναμίμπια αλλά και στη διατήρηση της άγριας ζωής στη χώρα. Με αυτά τα έσοδα συντηρούμε το πρόγραμμα διατήρησης άγριας ζωής της Ναμίμπια”, είπε εμφανώς ανήσυχος σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε για το θέμα. “Εάν αυτές οι χώρες απαγορεύσουν την εισαγωγή και την εξαγωγή κυνηγετικών τροπαίων, θα χαθεί όλη η πρόοδος που έχει σημειωθεί στη χώρα μας από την ανεξαρτησία και μετά, ιδιαίτερα αν ακολουθήσουν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες”, πρόσθεσε.
Οι αριθμοί
Όπως εξήγησε ο Σιφέτα, ενδεχόμενη απαγόρευση θα μπορούσε να επηρεάσει περίπου το 9% των 2,5 εκατομμυρίων ανθρώπων της Ναμίμπια που είναι μέλη κοινοτικών οργανισμών, υπεύθυνων για τη διαχείριση της άγριας ζωής και ολόκληρες κοινότητες που επωφελούνται από τα σαφάρι τροπαίων.
– “Χωρίς υπερβολή, τα έσοδα αυτά είναι ο λόγος που γίνονται έργα διατήρησης της άγριας ζωής σε 169.756 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης, που είναι το 21% της έκτασης της Ναμίμπια. Μόνο μέσα στο 2020, ο τζίρος για τις κοινότητες αυτές ήταν περίπου 8 εκατομμύρια αμερικανικά δολάρια. Περίπου το 30% του συνολικού ποσού προέρχεται από το κυνήγι τροπαίων, ενώ το υπόλοιπο προήλθε από φωτογραφικό τουρισμό και άλλες επιχειρήσεις που βασίζονται στη φύση”, είπε.
Επιπροσθέτως, σύμφωνα με τον Σιφέτα, οι Ευρωπαίοι κυνηγοί αντιπροσωπεύουν πάνω από το ήμισυ των συνολικών εσόδων από το κυνήγι στη Ναμίμπια.
– “Από τους πάνω από 8.000 κυνηγούς τροπαίων που επισκέφθηκαν τη χώρα μας μεταξύ
2019 και 2021, πάνω από το 50% ήταν από ευρωπαϊκές χώρες”, είπε.
Ο στόχος του υπουργείου
Στόχος του υπουργείου Περιβάλλοντος, Δασοκομίας και Τουρισμού της Ναμίμπια είναι πλέον να αποδείξει πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι το κυνήγι τροπαίων συμβάλλει θετικά στη διατήρηση της άγριας ζωής και στην αγροτική οικονομία, ενώ όπως είπε και ο υπουργός, οι πληθυσμοί ελεφάντων, λιονταριών και μαύρων ρινόκερων έχουν αυξηθεί σε αριθμό και έχουν επεκτείνει την επικράτειά τους σε περιοχές από τις οποίες είχαν προηγουμένως εκριζωθεί.
