Ο παππούς μου έφυγε προτού με δει να κυνηγώ και με τουφέκι δικό μου, αλλά με το δικό του δίκαννο πρωτοκυνήγησα, σαν έφτασε ο χρόνος να ανέβω μόνος μου στα βουνά!

Του Νίκου Τζιανίδη

O παππούς μου, ξεριζωμένος από τον τόπο του, δεν έφερε μαζί του από τα βουνά της Μικρασίας παρά εικόνες συναγμένες στο νου του, σαν σε παλιό κιτρινισμένο βιβλίο αναμνήσεων. Άντρας σωστός στα 22 του, κυνηγήθηκε σαν το σκυλί από τα χώματα που γεννήθηκε, έφτασε στον Πειραιά, ρίζωσε, έκανε οικογένεια και πρόκοψε. Ένα πάθος είχε ο παππούς μου, που τον έκαιγε σαν φωτιά: το κυνήγι!

-“Παιδάκι ήμουν, κοντά στα 14 όταν ο πλούσιος γείτονας, μου ζήτησε να τον βοηθήσω να σκάψει έναν λάκκο στο κτήμα του”, μου ιστορούσε σαν ήμουν μικρός, με συγκίνηση και χαμόγελο. 

-“Δέχτηκα να τον βοηθήσω με ένα αντάλλαγμα, να με πάρει μαζί του στο κυνήγι και να με αφήσει να ρίξω μία τουφεκιά. Όταν συμφώνησε, έπιασα τον κασμά και δεν σταματούσα. Μόνος μου έσκαψα το λάκκο και σαν μου ζητούσε να σκάψω κι άλλον, θα το έκανα”. 

Αυτά έλεγε ο μπάρμπα Πέτρος, ο παππούς μου, που σαν να τον έτρωγε ίωση βαριά, μου κόλλησε την ασθένεια του κυνηγιού. Γιατί, κακά τα ψέματα, είναι “αρρώστια” το κυνήγι σε κατατρέχει, σου γεμίζει το νου και την ψυχή, σε υποδουλώνει! Με την καλή έννοια…

Η γνωριμία με το βουνό

Ο παππούς μου λοιπόν, με πήρε από το χέρι, είχα δεν είχα κλείσει τα πέντε χρόνια μου τότε, και μ’ έβγαλε στο βουνό. Εκστασιάστηκα! Η αγωνία της αναμονής του θηράματος (για τσίχλες στην Χαλκίδα είχαμε πάει και το θυμάμαι σαν να ‘ταν χθες), η ένταση, τα αρώματα της φύσης, οι ήχοι του πρωινού, τα χρώματα του δάσους που έδεναν με τον ουρανό, με μάγεψαν. Κι ακόμα μαγεμένος είμαι!

Εκείνα τα χρόνια -μιλούμε για τη δεκαετία του ’60- οι οικογένειες στις φτωχογειτονιές του Πειραιά, ζούσαν με τα απολύτως απαραίτητα. Το κυνήγι ήταν πολυτέλεια. Κι όμως εκείνος ο άνθρωπος που είχε μεγαλώσει τέσσερα παιδιά με το μισθό του οδηγού λεωφορείου, κατάφερνε να βάζει στην άκρη ό,τι του χρειαζόταν για το “πάθος” του. Και ξωπίσω του ακολουθούσα κι εγώ, όποτε το επέτρεπαν οι καταστάσεις. Κι έμαθα πολλά από τον παππού μου. Πολλά που τώρα δεν μαθαίνεις μ’ όποιον δάσκαλο καθίσεις…

Ο σεβασμός…

Έμαθα να σέβομαι το θήραμα. Έμαθα να μην τουφεκάω, όταν δεν είναι σίγουρη η τουφεκιά κι όταν το πουλί δεν πέσει σε τόπο που θα το βρούμε. Έμαθα να σέβομαι τον κυνηγό πλάι μου, να μην μπαίνω μπροστά του στο καρτέρι που νωρίτερα έπιασε, να του δίνω το θήραμα που πρώτος στόχευσε και τουφέκισε, να κάνω πίσω σε διεκδίκηση θηραμάτων:

-“Ε, δεν θα σκοτωθούμε για ένα πουλί…”, έλεγε με παράπονο.

Και το σπουδαιότερο που διδάχτηκα: το μέτρο!

-“Να χτυπάς μονάχα όσα μπορείς να καταναλώσεις”, έλεγε.

Πραγματικά, θυμάμαι δεκάδες φορές να πέφτουμε πάνω σε περάσματα ορτυκιών ή τσίχλας κι όταν έφτανε στο όριο της κάρπωσης να μου φωνάζει:

-“Tελειώσαμε για σήμερα”!

-“Ρε παππού…“.

-“Tέλος, είπαμε. Αν θέλει ο Θεός την άλλη βδομάδα πάλι…”.

Και την άλλη εβδομάδα να μην ακούμε τουφεκιά…

-“Δεν πειράζει”, έλεγε ο γέροντας, “ακόμα το ψυγείο μας γεμάτο είναι”.

Μικρός βοηθός

Αυτά μου δίδαξε ο παππούς και μ’ αυτά πορεύτηκα και εύχομαι οι σημερινοί κυνηγοί να είχαν έναν σωστό δάσκαλο να τους “βγάλει” στο βουνό. Γιατί καλό είναι το κυνήγι και τα πάθια που ξεσηκώνει, αλλά πολλοί του σιναφιού μας το “μέτρο” δεν το γνωρίζουν. Ούτε το “μέτρο” ούτε την ευγένεια, ούτε την μετριοπάθεια γνωρίζουν… Δυστυχώς στα χρόνια που στάθηκα σαν πιστό σκυλί πλάι στον παππού μου, ο ρόλος μου ήταν ακριβώς αυτός: σκυλί.

Έπεφτε η τσίχλα; Εγώ έτρεχα να την πιάσω ή να την ξετρυπώσω από το πυκνό τραυματισμένη. Κυνηγούσαμε ορτύκια; Εγώ πλάι, με ένα καλάμι να αχολογάω για να σηκώσω τα πουλιά. Στις φάσσες; Σκαρφάλωνα στο πιο ψηλό δέντρο και σαν βιγλάτορας αγνάντευα τον ορίζοντα.

-“Έρχονται από δεξιά”, ψιθύριζα όσο να μ’ ακούσει ο γέρος. Εδώ δεν είχα ρόλο σκυλιού, μα γερακιού…

Με το δικό του δίκαννο

Και τα χρόνια φύγανε σαν τα φύλλα του φθινοπώρου κι ο παππούς μου “έφυγε” κι εκείνος προτού προλάβει να με δει κυνηγό με άδεια και τουφέκι δικό μου. Και με το δικό του το δίκαννο πρωτοκυνήγησα, σαν η ηλικία μου το επέτρεψε να πιάσω όπλο στα χέρια μου και στο δικό του γυλιό έβαλα τις πρώτες μου πέρδικες. Και να δεις ένα πράμα: σαν πρωτοπήγα για γουρούνια σταμάτησα ένα ξημέρωμα κι άναψα ένα κεράκι στη μνήμη του παππού στον Άγιο Πέτρο, στο Διόνυσο ταξιδεύοντας για την Ευρυτανία.

-“Έλα ρε παππού, είπα μέσα μου, κάνε να πέσει στο καρτέρι μου κι εμένα ένα καπρί να καμαρώνω σαν το τουφεκίσω”.

Και έχουν περάσει από τότε δέκα χρόνια κι ακόμα περιμένω το καπρί… Είχα ξεχάσει πως ο παππούς πότε δεν κόμπασε για τις επιτυχίες του και ποτέ δεν φωτογραφήθηκε πλάι στα θηράματά του… Κι επίσης είχα ξεχάσει το βασικό: είχα πάρει όλα τα όμορφα και τα άσχημα από τον μπάρμπα Πέτρο στο κυνήγι, κι ένα από τα άσχημά του ήταν η ατυχία του.

“Έφυγε” με τον καημό, ότι ποτέ του δεν τουφέκισε λαγό κι εγώ κατά πως φαίνεται θα “φύγω” με το μαράζι, ότι ποτέ δεν θα δω αγριογούρουνο να πέφτει από το τουφέκι μου. 

Από το χέρι

Οι δάσκαλοι προσφέρουν στον άνθρωπο το “ευ ζην” και το κυνήγι είναι ανάμεσα στις δραστηριότητες που περικλείει αυτό το “ευ”. Ο δάσκαλος λοιπόν, παίζει σημαντικό ρόλο για ένα παιδί που βγαίνει στο βουνό, ανασαίνει στη φύση κι έρχεται σε επαφή με το θήραμα. Όταν ο παππούς παίρνει από το χέρι τον εγγονό και του μαθαίνει τα μυστικά του κυνηγιού, έχουμε έναν επιμελή μαθητή κι έναν αφοσιωμένο δάσκαλο, άρα ένα σίγουρο αποτέλεσμα.