Δεντρόβια, εδαφόβια και υδρόβια πουλιά, ακόμα και λαγοί, “στενάζουν” κάτω από την αδυσώπητη αρπακτικότητα της καρακάξας…
Μπορεί να είναι “αντιπαθητική” για όσους ξέρουν τις “ζημιές” που προκαλεί σε φωλιές, αυγά και νεοσσούς, αλλά η καρακάξα είναι ταυτόχρονα και ένα από τα πιο… επιτυχημένα είδη της άγριας ζωής!
Το ταλέντο επιβίωσης και προσαρμοστικότητας της καρακάξας, ελάχιστα άλλα είδη το έχουν. Γι’ αυτό, άλλωστε, απαντάται στις 5 από τις 7 ηπείρους του πλανήτη μας. Και βέβαια καρακάξες θα δει κανείς από την πλατεία Συντάγματος μέχρι το δάσος, και από τον βάλτο μέχρι το βουνό, τον κάμπο ή τους μεγάλους λεωφορειόδρομους ταχείας κυκλοφορίας.
Τρώει, σχεδόν, τα πάντα, παρουσιάζει έντονη αρπακτικότητα προς άλλα είδη της άγριας πανίδας, πολλαπλασιάζεται γρήγορα (γεννάει 5 έως 8 αυγά), ενώ συχνά κάνει και δεύτερη γέννα μέσα σε μία αναπαραγωγική περίοδο…
Η αλληλεγγύη μεταξύ τους
Η ίδια η δομή του βίου της και η “κοινωνικότητα” ανάμεσα στα πουλιά του ίδιου βιότοπου, πολλαλασιάζει τις ικανότητες επιβίωσής τους: είναι χαρακτηριριστικό ότι οι… γερασμένες καρακάξες δεν εγκαταλείπονται στην τύχη τους, αλλά φροντίζονται και προστατεύονται από τα υπόλοιπα πουλιά του κοπαδιού, που δημιουργούν ένα είδος “γηροκομείου” γι’ αυτές! Με τον ίδιο τρόπο οι καρακάξες προστατεύουν και τους νεοσσούς τους, ανεξάρτητα από το εάν πρόκειται για τη μητέρα τους ή όχι…
Έχω δει ένα ολόκληρο κοπάδι να προσπαθεί να βοηθήσει νεοσσό που έπεσε από τη φωλιά του, παραμένοντας στην περιοχή για ώρες προκειμένου να το προστατεύσουν. Όσο για φυσικούς εχθρούς, απλώς… δεν έχει! Μόνο τυχαία κάποιο κουνάβι ή κάποιο φίδι μπορεί να φάει τα αυγά της.
Αντιθέτως, η καρακάξα… καταδυναστεύει όλα τα άλλα είδη της πτηνοπανίδας και όχι μόνο. Δεντρόβια, εδαφόβια, υδρόβια και μικροπούλια, ακόμα και… αρπακτικά, στενάζουν κάτω από την αδυσώπητη αρπακτικότητα της πολυπληθούς καρακάξας.
Οι επιθέσεις στις “φωλιές”
Ο Στριλάκος μου έλεγε ότι τις έχει δει την άνοιξη να συνωστίζονται κράζοντας πάνω από τις “κλωσιές” της πέρδικας που προσπαθούν να υπερασπιστούν τις φωλιές, τα αυγά ή τους νεοσσούς τους, ακόμα και να εφορμούν κατά ομάδες σε αλεπούδες, την περίοδο που φωλεοποιούν και έχουν μικρά οι ίδιες.
Τη δεκαετία του ‘80, για να δει κάποιος καρακάξα, έπρεπε να απομακρυνθεί, τουλάχιστον, χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας… Σήμερα, όπου και να στρέψεις το κεφάλι σου στην Ομόνοια και στο Σύνταγμα, καρακάξα… αποκλείεται να μην δεις! Μέσα στον ίδιο τον οικιστικό ιστό των μεγαλουπόλεων, μικρά κοπαδάκια από καρακάξες ή μονά πουλιά, μετακινούνται διαρκώς πάνω από τις ταράτσες των πολυκατοικιών, ψάχνοντας για τη “λεία” τους… Πάμπολλες φορές έχω γίνει “θεατής” στη μάχη που δίνει ο αρσενικός κιτρινομύτης κότσυφας, με την επιθετική καρακάξα, που στοχεύει στα αυγά ή στα μικρά κοτσυφάκια.
Και αν δεν ξέρετε που φτιάχνει τη φωλιά της η δεκαοχτούρα τα τελευταία πέντε χρόνια, σας πληροφορώ ότι την κατασκευάζει στο βάθος της πυκνόφυλλης και αγκαθωτής νερατζιάς, που δύσκολα μπορεί να φθάσει η καρακάξα. Ακόμη και τριχωτά είδη όπως ο λαγός, πληρώνουν βαρύ τίμημα στην αρπακτικότητα της καρακάξας. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι καρακάξες, με την έντονη παρατηρητικότητά τους σε συνδυασμό με την μεθοδική τους έρευνα, ανακαλύπτουν μικρά λαγουδάκια τα οποία και σκοτώνουν ανοίγοντας το κρανίο τους με δυνατά χτυπήματα του ράμφους τους.
Η τακτική τους με τα λαγουδάκια
Όμως, δεν είναι μόνο αυτό… Η καρακάξα που βρίσκει πρώτη την τροφή, κράζοντας έντονα μαζεύει και άλλες καρακάξες, οι οποίες και τελειώνουν την καταστροφή, βρίσκοντας και τα υπόλοιπα λαγουδάκια της ίδιας γέννας που είναι κρυμμένα εκεί κοντά.
Στόχος της είναι τα νεογέννητα που η μάνας τους έχει σκορπίσει σε φωλιές, και η επίθεση γίνεται μέρα, όταν ένας ιπτάμενος θύτης με την όραση της καρακάξας έχει περισσότερες πιθανότητες να εντοπίσει το λαγουδάκι, από ότι ένα εδαφόβιο αρπακτικό… Η καρακάξα, ωστόσο, δεν λειτουργεί όπως το γεράκι, που περιπολεί αργά στον ουρανό για να ανακαλύψει και την παραμικρή κίνηση της λείας του…Οι καρακάξες πετούν από θάμνο σε θάμνο ψάχνοντας, κατεβαίνουν στη γη και…ερευνούν, ψάχνουν στα χαμόκλαδα με επιμονή, γιατί ξέρουν καλά ότι αυτές οι κοντινές ερευνητικές πτήσεις θα τις φέρουν κάποια στιγμή κοντά σε ένα “γιατάκι”!
Διώχνουν και… τα γεράκια
Η εξόντωση των μικρών λαγών από τις καρακάξες, δεν γίνεται μόνο για λόγους τροφής. Την περίοδο της αναπαραγωγής οι καρακάξες δεν ανέχονται κανένα άλλο ζωικό είδος στην περιοχή που βρίσκονται οι δικές τους φωλιές με τα αυγά ή τους νεοσσούς τους…
Εκείνη την περίοδο θα επιτεθούν κατά ομάδες ακόμα και σε ένα γεράκι ή αλεπού που θα πλησιάσει, πόσο μάλλον στα απροστάτευτα λαγουδάκια που θα εντοπίσουν κοντά στις “αποικίες” τους.
