Σεργιανώντας διαδικτυακά συνήθως βλέπαμε εικόνες με θηράματα πέρδικες, μπεκάτσες, φάσσες… Αν και τούτη η συνήθεια ποτέ δεν με βρήκε σύμφωνο, εντούτοις ομολογώ ότι αντιλαμβάνομαι – ως ένα βαθμό – την ανάγκη του χρήστη συναδέλφου να μοιραστεί μαζί με πολλούς κάθε του επιτυχία.
του Χάρη Αρχοντάκη
“Ψάχνοντας” βρήκα νεαρά παιδιά, με κυνηγετική διαδρομή που δεν ξεπερνά τα δέκα χρόνια, που είχαν ανεβάσει “καμπίσιες” φωτογραφίες με ορτύκια. Εντύπωση μου προκάλεσαν τα συνοδευτικά σχόλια:“Είμαστε παρέα φίλων, όλοι άνεργοι… Έχουμε τρία καλά πουλόσκυλα που είχαν ξεκινήσει ωραία στην μπεκάτσα, όμως η αφραγκία δεν επιτρέπει πλέον τέτοιες πολυτελείς αναζητήσεις. Μόνη επιλογή τα ορτύκια σε Κωπαΐδα και Μουρίκι. Δυο κουτιά φυσίγγια μας εξασφαλίζουν ένα δίμηνο και βάζοντας από 10 ευρώ βενζίνη βολευόμαστε… Όσο για το αποτέλεσμα πάντα κάτι βρίσκουμε”.
Λόγια μεστά που περιγράφουν τις συνθήκες της εποχής. Οι τρεις νεαροί σίγουρα δεν είναι οι μόνοι. Πολλούς ακόμη η ανάγκη τους περιόρισε σε καμπίσιες έρευνες.
Όμως υπάρχουν ορτύκια; Αποδεδειγμένα υπάρχουν και τα περισσότερα επιβιώνουν ως την άνοιξη για να ξανασμίξουν με εκείνα που μεταναστεύουν.
Θερισμένες καλαμποκιές, χέρσα, αγκαθώνες, και “ψημένες” τριφυλλιές είναι οι τόποι τους. Περιοχές που δεν ερευνήθηκαν από πολλούς προτιμούνται… Συνήθως σε άκρες χωραφιών και περιφερειακά των κάμπων προσφέρονται καλύτερες ευκαιρίες.
Όπου βρούμε δεν χρειάζεται σκοπευτική εξάσκηση… Δυο τρία είναι αρκετά, αφού δεν ψάχνουμε αριθμούς, αλλά εικόνες… Προσωπικά έχω υπόψιν λίγα σημεία που κράτησαν ορτύκια.
Πουλιά δύσκολα, καλά δασκαλεμένα στους κινδύνους, από αυτά που βασανίζουν τα έμπειρα σκυλιά και τρελαίνουν τα ξεκινημένα, ώσπου να φανεί η αξιοσύνη τους.
Άλλαξαν πολλά στους κάμπους
Οι συνθήκες ανάγκασαν πολλούς να αναζητήσουν λύσεις επιβίωσης από την καλλιέργεια γης, με το σύνολο της αγροτικής κοινωνίας να επιδίδεται σε μια διαρκή και αυξημένη παραγωγή προϊόντων. Η χρήση γης έγινε εντατική, οι καλλιέργειες άλλαξαν, τα χέρσα χάνονται, οι βιότοποι περιορίζονται και οι συνθήκες στον κάμπο έγιναν αφιλόξενες. Τα θερισμένα σιτάρια δεν αποτελούν πλέον σταθερή πηγή τροφής, αφού πολλά χωράφια οργώνονται αμέσως μετά την πρώτη σοδειά.
Οι ανάγκες αύξησης βοσκοτόπων και καλλιεργήσιμης έκτασης οδηγούν στην πυρά τους φράχτες εξαφανίζοντας τα ασφαλή καταφύγια για τα ορτύκια.
Οι θερισμένες καλαμποκιές ήταν πάντα σταθερός χώρος τροφοληψίας για τα εδαφόβια πουλιά στο μακρύ διάστημα του δύσκολου χειμώνα. Ιδίως εκείνες που ήταν θερισμένες ψηλά (πάνω από τα 30 εκατοστά), χρησίμευαν παράλληλα και ως χώροι παραμονής. Ως και πριν μερικά χρόνια τέτοιες χωραφιές έμεναν απαράλλαχτες μέχρι αρχές άνοιξης και πάντα φιλοξενούσαν ορτύκια.
Πάντα κάποιες καίγονταν, πάντα κάποιες οργώνονταν, πάντα όμως επίσης κάποιες έμεναν για μήνες απείραχτες.
Σε όλες υπήρχαν κάτω σκορπισμένοι σπόροι καλαμποκιού και ολόκληρα “μπόσια” με καρπό πάνω. Τώρα δεν πρέπει να χάνεται ούτε σπυρί. Οι μηχανές συγχρόνισαν τα μαχαίρια κοπής και ο καρπός που “ξεφεύγει” είναι μετρημένος… Στον ίδιο χώρο, αλλά με διαφορετικό τρόπο αναζητούνται συνθήκες επιβίωσης για αγρότες, κτηνοτρόφους και πουλιά. Σε τέτοιες περιπτώσεις ισχύει ο νόμος του δυνατού…
Ορτύκια υπάρχουν, όμως ολοένα και λιγότερα, ολοένα και ποιο περιορισμένα…
Τηρουμένων λοιπόν των αναλογιών και υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως ο εντοπισμός έστω και δυο τριών πουλιών ανά έξοδο πρέπει να θεωρείται επιτυχία.