Τις χρονιές που οι τσίχλες δεν περισσεύουν και ταυτόχρονα το κυνήγι που τους ασκείται είναι εντατικό, τα πουλιά αλλάζουν συμπεριφορές, με αποτέλεσμα να ξαφνιάζουν και να μπερδεύουν τους κυνηγούς
κείμενο ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΑΡΑΜΑΟΥΝΑΣ
Τη φετινή χρονιά οι τσίχλες δεν στάθηκαν στο… ύψος των περιστάσεων. Ο αριθμός των πουλιών που εμφανίστηκε μετά τους χιονιάδες του Γενάρη δεν ικανοποίησε, και αν αυτό συνέβη σε κάποιες λίγες περιοχές, ήταν περιστασιακό. Υπάρχει όμως ένα μεγάλο ελαφρυντικό, καθώς το “τίμημα” το πλήρωσε μόνο η κελαηδότσιχλα. Τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας των τσιχλών, με εξαίρεση τη γερακότσιχλα που έχει ακόμα καλές εμφανίσεις στη βόρεια χώρα, ήταν απόντα.
Ούτε τα κοτσύφια, ούτε οι κοκκινότσιχλες, ούτε οι δενδρότσιχλες έκαναν αισθητή την παρουσία τους μέχρι σήμερα, μισό μόλις μήνα πριν κλείσει η περίοδος κυνηγίου.
Τη μία εδώ, την άλλη παρακάτω
Το πρώτο από τα φετινά παράδοξα, αποτελεί η εμφάνιση ενός καλού αριθμού πουλιών σε μία περιοχή, που όμως δεν παραμένουν, όπως συνηθίζεται αυτή την εποχή, αλλά κυκλοφορούν μόνο για ένα μικρό διάστημα. Και πριν ακόμα μάθουν τον τόπο οι κυνηγοί, τα πουλιά έχουν μετακινηθεί σε άλλο κοντινό τόπο.
Θα πείτε ότι οι τσίχλες έφυγαν γιατί σώθηκε η τροφή, που ιδιαίτερα αυτό το μήνα την έχουν περισσότερο ανάγκη, από όλο το διάστημα παραμονής τους στη χώρα.
Αλλά στην Αταλάντη και στην Αμφίκλεια, για παράδειγμα, δεν έλειψε η τροφή από τα πουλιά, ώστε να απομακρυνθούν πριν ακόμα εγκατασταθούν.
Στην Αργολίδα οι πολλές τσίχλες εμφανίζονται τη μία εβδομάδα στον Γαλατά, την άλλη στο Λουκαΐτι, τη μεθεπόμενη στο Ράδο και πάλι από… την αρχή.
Στην κεντρική Εύβοια τα πουλιά φάνηκαν ξαφνικά και από το πουθενά, για να μείνουν μόνο λίγες μέρες και να εμφανιστούν, αργότερα, λίγες δεκάδες χιλιόμετρα μακριά. Και όλα αυτά να συμβαίνουν χωρίς να έχει υπάρξει μεταβολή του καιρού. Το αντίθετο μάλιστα, καθώς οι καιρικές συνθήκες ήταν ιδανικές για το μεγαλύτερο διάστημα του Γενάρη.
Οι “μαύρες” έγιναν “κατάμαυρες”
Καθώς είμαι θερμός θιασώτης της πολύ πρωινής τσίχλας, της αποκαλούμενης “μαύρης” και πέρα από να τουφεκώ, έχω τη συνήθεια να παρατηρώ και να καταγράφω τη συμπεριφορά της. Σας πληροφορώ λοιπόν ότι οι “μαύρες” τσίχλες έχουν γίνει… κατάμαυρες. Την ώρα δηλαδή που, μέχρι πρότινος, άρχιζαν να διακρίνονται στον ορίζοντα, τώρα την ίδια ώρα έχουν τελειώσει το πρωινό πέρασμα.
Και όχι μόνο είναι δυσδιάκριτες, ακόμα και για όσους έχουν άριστη όραση, αλλά έχουν αυξήσει σημαντικά και την ταχύτητα της πτήσης τους. Ιδιαίτερα αν τα πουλιά έχουν να διασχίσουν ένα καθαρό πλατώ ή ένα δρόμο, χωμάτινο ή ασφάλτινο.
Την ίδια όμως αυξημένη ταχύτητα επιδεικνύουν και στο απογευματινό πέρασμα για κούρνια. Μόλις η τσίχλα αναγνωρίσει τη φιγούρα του κυνηγού, αλλάζει άρδην ρότα, και αν δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, “γκαζώνει” για να αποφύγει τον κίνδυνο.
Αποτέλεσμα της μεγάλης ταχύτητας είναι να μένουν οι τουφεκιές πίσω και για όσους θέλουν να αγνοούν την προσκόπευση, να τελειώνουν με νούλα το απογευματινό.
Ο… φόβος τις καθηλώνει
Στις Νηές της Μαγνησίας, που κυνηγώ περίπου 30 χρόνια, οι τσίχλες που βοσκούσαν στα λογγομένα και στα λιοστάσια, τα εγκατέλειπαν εξ ολοκλήρου για να κουρνιάσουν στα γύρω ντυμένα, όπου η ασφάλεια απέναντι στους νυχτόβιους άρπαγες, είναι μεγάλη.
Οπωσδήποτε δεν λέω κάτι καινούργιο, αφού αποτελεί κανόνα για τα πουλιά που βόσκουν στα λιοστάσια, να τα αφήνουν για τα πυκνά και τη νυχτερινή σιγουριά.
Ε, λοιπόν στις Νηές το 60% των πουλιών παρέμεινε για κούρνια στον τόπο της πρωινής βοσκής και μόνο το υπόλοιπο έκανε την κλασική διαδρομή για τις θέσεις κούρνιας.
Και αφού αυτές οι θέσεις είναι ασφαλείς στο μέγιστο βαθμό, το 40% των τσιχλών που θα τις έπιανε, δεν είχε λόγο να τις καπαρώσει από νωρίς και έτσι τα πουλιά εμφανίστηκαν μόλις ένα τέταρτο της ώρας πριν να σκοτεινιάσει. Προσφέροντας πενιχρές καρπώσεις και μόνο για όσους βλέπουν καλά στην αχνάδα του σούρουπου.
Μόνο για να τις βλέπεις…
Επιμένω στα απογευματινά περάσματα των πουλιών, γιατί σε αυτά μπορεί ο κυνηγός να παρατηρήσει καλύτερα, αν έχουν… καλοπεράσει οι τσίχλες στο διάστημα της μέρας.
Αν λοιπόν τα πουλιά έχουν πολύ-τουφεκιστεί τη μέρα, θα περάσουν για κούρνια το απόγευμα, αλλά μόνο από τις διαδρομές εκείνες πάνω από πυκνά και δύσβατα σημεία. Σε καρτέρια που δεν μπορεί να σταθεί ο κυνηγός, ακόμα και να έχει εξαιρετικό σκύλο για το απορτ. Αλλά ακόμα και να περάσουν πάνω από τα καρτέρια, θα πετούν σε ύψος ατουφέκιστο.
Το καλό “νεκρό” διάστημα
Αν λοιπόν συνάδελφοι, όλα τα παραπάνω που ανέφερα, δεν παραπέμπουν στη μεγάλη πίεση που ασκείται στα πουλιά, τότε τι άλλο μπορεί να συμβαίνει;
Ο αντίλογος, για ό,τι αφορά στην κυνηγετική “πίεση”, είναι απόλυτα δικαιολογημένος, καθώς τα προηγούμενα χρόνια η πίεση που ασκείτο, ήταν ακόμα μεγαλύτερη, αφού και στις μακρινές αποστάσεις από τα μεγάλα αστικά κέντρα, οι κυνηγοί πλεόναζαν.
Υπάρχει όμως ένα “αλλά” με δύο παρακλάδια. Το ένα είναι, ότι τα χρόνια προ της οικονομικής ύφεσης, οι ημεδαποί κυνηγοί ναι μεν ήταν υπερβολικά πολλοί στον ίδιο τόπο, αλλά αυτό συνέβαινε μόνο τα Σαββατοκύριακα, δίνοντας έτσι την ευκαιρία λίγων ημερών για να… ξεχαστούν και να… ηρεμήσουν τα πουλιά.
Το δεύτερο έχει να κάνει με την πολυπληθή παρουσία των Ιταλών κυνηγών, σε όποια περιοχή “πιάσει” πουλιά. Με τους “γείτονες”, που λυμαίνονται ασύστολα το θηραματικό πλούτο της χώρας μας, η πίεση από διήμερη γίνεται εβδομαδιαία, με τις τσίχλες να μη παίρνουν… ανάσα.
Πώς λοιπόν να μην αναπτύξουν το αμυντικό τους σύστημα οι τσίχλες, για να ανταπεξέλθουν στις παντοειδείς και ανορθόδοξες “πολεμικές” των κυνηγών;
Και ακόμα δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας, ότι τα πουλιά διαθέτουν κληρονομική μνήμη, που μεταδίδει από γενιά σε γενιά τις άμυνες για την επιβίωση, και μεταξύ άλλων, τους σύγχρονους ανθρωπογενείς κινδύνους.
