Το όνομά της παραπέμπει στο ορτύκι, στο ανώτερο ιεραρχικά πουλί που προσέχει και προστατεύει τα νεότερα ορτύκια. Αλλά μεταξύ ορτυκιού και ορτυκομάνας δεν υπάρχει καμμία συγγένεια, ούτε ακόμα συνάφεια, εκτός από τους χρωματισμούς.
Η ορτυκομάνα (επιστημονική oνομασία crex-crex) ανήκει στην ίδια οικογένεια (Ραλλίδες) με τις μπάλιζες, τις νερόκοτες και τις νεροκοτσέλες.
Οι αρχαίοι μας πρόγονοι την αποκαλούσαν ορτυγομήτρα, οι σύγχρονοι Θεσσαλοί σταρόκοτα και οι Επτανήσιοι ρεδιγουάλια, από το ιταλβικό Rei di Quaglie (ο βασιλιάς των ορτυκιών).
Είναι μεγαλύτερη σωματικά από το ορτύκι και με πιο ανοικτούς καφέ χρωματισμούς.
Παμφάγο πουλί με τη ζωϊκή τροφή να καταλαμβάνει το 80% (ακρίδες, σκαθάρια, κουνούπια, μικρά βατράχια κ.α) και το υπόλοιπο 20% να είναι φυτική (σπόροι, χλωρά βλαστάρια).
Οι βιότοποί της είναι τα λιβάδια και ιδιαίτερα τα χορτολίβαδα που σπέρνονται με σανό και που στην ψηλή τους βλάστηση κρύβεται, ώστε να είναι δυσκολοθώρητη για τα ανθρώπινα μάτια. Μετακινείται ποδαρώνοντας και μόνο ένα σκυλί «μαέστρος» δεν ξεγελιέται από τα τερτίπια της. Και όταν σηκωθεί πετά σε χαμηλό ύψος και αδέξια, για να πιάσει κοντά, όπως και το ορτύκι.
Η ορτυκομάνα είναι πουλί μεταναστευτικό, διπλού περάσματος, με τις ημερομηνίες της αποδημίας να συμπίπτουν με αυτές του ορτυκιού. Και ακριβώς επειδή έχουν ταυτόχρονες εμφανίσεις και ομοιότητα χρωματισμών, πιστεύεται ότι οδηγούν τα ορτύκια ή τα βοηθούν στο μεταναστευτικό ταξίδι.
Το ίδιο που πιστεύεται για τους ορτυκοσούρτες και τους τρυγονοσούρτες (ερωδιοί).
> Οι Πρώτες Ελατίσιες Μπεκάτσες, Της Φετινής Σεζόν… (Pics)
Κοντολογής το μόνο που συνδέει το ορτύκι με την ορτυκομάνα είναι οι κοινοί δρόμοι της αποδημίας. Την άνοιξη από την αφρική για τις ευρωπαϊκές πατρίδες, όπου αναπαράγεται και το αντίστροφο το φθινόπωρο για το ξεχειμώνιασμα.
Το κρέας της ορτυκομάνας θεωρείται ανώτερο γευστικά και από του ορτυκιού. Λόγος που κυνηγιόταν εντατικά παλιότερα, κυρίως εκτός της χώρας μας.
Εδώ και πολλά χρόνια είναι είδος παγκοσμίως απειλούμενο και χρήζει προστασίας. Όπως καταλάβατε το κυνήγι της ορτυκομάνας είναι απαγορευμένο.
Διαβάστε επίσης:
