Το σχεδόν σε ευθεία πέταγμα του ορτυκιού σε χαμηλό ύψος και η μικρή αντοχή του στην τρώση, καθιστούν το κυνήγι του συγκεκριμένου θηράματος “πρόκληση” ενώ οι τουφεκιές απαιτούν «τα μάτια 14» από την πλευρά του κυνηγού.
του Χρήστου Σωτηρόπουλου
Το ορτύκι είναι από τους λίγους ιπτάμενους στόχους στην Ελλάδα που τουφεκιόνται «χαμηλά», δηλαδή η σκόπευσή τους γίνεται συνήθως σε ύψος χαμηλότερο από αυτό του κυνηγού.
Ο άλλος, παρόμοιος, στόχος είναι η πέρδικα, η οποία όταν φεύγει, «χύνεται» προς τα κάτω από την πλαγιά που την κυνηγάμε. Όπως γνωρίζουμε όλοι, το ορτύκι έχει δύο βασικά χαρακτηριστικά ως προς το τουφέκισμά του:
1) Λόγω μικρών φτερών και κοντής ουράς πετάει σχεδόν ευθύγραμμα, χωρίς ξαφνικές αλλαγές πορείας (το ακριβώς αντίθετο δηλαδή από το μπεκατσίνι) και,
2) Δεν «σηκώνει» σκάγια, καθώς είναι πουλί με μικρές αντοχές στην τρώση.
Το πρώτο χαρακτηριστικό θα πρέπει να το θυμόμαστε, για να μην το τουφεκάμε βιαστικά σε πολύ μικρή απόσταση παραιτούμενοι από την διασπορά που μπορεί να μας παράσχει το όπλο μας ή το φυσίγγι μας.
Λαμβάνοντας υπόψη την δεύτερη παράμετρο, καταλαβαίνουμε πως δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε βαριές γομώσεις (προσφέρουν μόνο άχρηστο επιπλέον κλότσημα) αλλά και χοντρά νούμερα σκαγιών.
Να συστήσω εδώ την βέλτιστη (κατά την προσωπική μου εμπειρία και γνώση) γόμωση 12 ga για ορτύκια στη χώρα μας: 28 έως 31 γρ. σκάγια Νο 10, 11 ή 12.
Τα πολύ «ψιλά» σκάγια καλύπτουν κενά στην κατανομή της τουφεκιάς μας ενώ είναι απόλυτα αποτελεσματικά ως προς την καταβολή του ορτυκιού. Κάποτε κυνήγησα με φυσίγγια γεμισμένα με τα αποκαλούμενα dust shot = σκάγια «σκόνη», τα πιό μικρά σκάγια που δεν τα συγκρατεί ούτε το κόσκινο του Νο 12.
Τα αποτελέσματα ήσαν… τουλάχιστον συγκλονιστικά!
Βέβαια, εάν θέλουμε να επιλέξουμε Νο σκαγιών που να μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε και στα τρυγόνια, ο σωστός συμβιβασμός θα είναι το Νο 9. Το 8 είναι πολύ «χοντρό» για τα ορτύκια. Για το τσοκ του όπλου μας και για το εάν τα φυσίγγια μας πρέπει να είναι κανονικά ή διασποράς, αυτά έχουν να κάνουν με το στυλ του κυνηγιού μας, το συγκεκριμένο περιβάλλον που κυνηγάμε, την ικανότητα του σκύλου μας κ.λπ. Σαν μέση λύση θα συνιστούσα βελτιωμένο κύλινδρο και φυσίγγια με κανονική βυσμάτωση. Βλέπετε, τα ορτύκια δεν βασίζουν την άμυνά τους στην περίτεχνη πτήση αλλά στον αιφνιδιασμό (που σε μερικούς πιάνει, εξ ού και το βιαστικό, νευρικό και άτσαλο τουφέκισμα!). Έχουμε λοιπόν συνήθως αρκετό χρόνο στην διάθεσή μας για να τα σκοπεύσουμε με την άνεσή μας.
Κλείνοντας να πούμε και κάτι για την σκόπευση αυτή καθ’ αυτή του ορτυκιού.
Να θυμόμαστε, στην στάση αναμονής του ξεπετάγματος, να κρατάμε την άκρη της κάννης μας σε επίπεδο χαμηλότερο από αυτό που περιμένουμε να εμφανιστεί ο στόχος μας. Έτσι, όταν θα επωμίσουμε κατά την εμφάνισή του, το όπλο μας θα κινηθεί όλο μαζί ομαλά προς αυτόν επιτρέποντάς μας μία αβίαστη κίνηση σκόπευσης. Στην αντίθετη περίπτωση, ο στόχος μας θα πετάξει πιό κάτω από το επίπεδο της κάννης μας και, για να τον συναντήσει το όπλο μας θα πρέπει, την ώρα που σηκώνουμε το κοντάκι ταυτόχρονα να κατεβάζουμε την κάννη, δηλ. το κλασσικό σφάλμα της «κίνησης ψαλιδιού» που παράγει άστοχες τουφεκιές, συνήθως κάτω από το σημείο που θέλουμε. Αυτό ισχύει για όλα τα θηράματα, όμως στο ορτύκι πρέπει να το προσέχουμε ιδιαίτερα, καθώς το σωστό σημείο αναμονής του όπλου μας είναι συνήθως ιδιαίτερα χαμηλό και εύκολα μπορεί να ξεχαστούμε.
Επειδή η ασφάλεια προέχει…
Επειδή το πλέον κρίσιμο στοιχείο στο κυνήγι είναι η ασφάλεια ας εξετάσουμε πρώτα από όλα το τι πρέπει να κάνουμε ώστε να αποφύγουμε τα ατυχήματα.
Κατ’ αρχάς να εξετάσουμε το τυπικό περιβάλλον μέσα στο οποίο κυνηγάμε το ορτύκι: Πρόκειται για ανοιχτό πεδίο-συνήθως κάμπος-, με χαμηλή βλάστηση και όχι έντονο ανάγλυφο εδάφους. Το ανοιχτό πεδίο σημαίνει ευχέρεια επόπτευσης του χώρου, ώστε να αντιλαμβανόμαστε εύκολα την ύπαρξη άλλου ή άλλων ανθρώπων γύρω μας, παράλληλα όμως σημαίνει και την χωρίς εμπόδια πορεία της τουφεκιάς προς κάθε κατεύθυνση.
Όταν ο κυνηγός βρίσκεται στον κάμπο, το πιθανότερο είναι να υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι στη περιοχή που κινείται, οι οποίοι, συνήθως ήσυχα και αθόρυβα, ασχολούνται με γεωργικές εργασίες.
Στην χαμηλή βλάστηση, ο κυνηγός πρέπει να έχει υπόψη του ότι αν υπάρχει κάποιος, ακόμα και κοντά του, που δεν στέκεται όρθιος, δεν θα γίνει αντιληπτός.
Να πω εδώ πως, πριν από κάποια χρόνια, κυνηγώντας ορτύκι στην Κωπαΐδα, είχα την τύχη να προσέξω κάποια, λίγο περίεργη, κίνηση σπαρτών σε παρακείμενο χωράφι και, φωνάζοντας «είναι κανείς εκεί;», άκουσα έξι «καλημέρες» από ισάριθμους χωρικούς που σηκώθηκαν για να μου απαντήσουν!
Τέλος, το όχι έντονο ανάγλυφο εδάφους σημαίνει πως μπορεί κάποιος άλλος να είναι, για παράδειγμα πίσω από μικρό λοφάκι που να τον κρύβει, αλλά να εξέχει μόνο το κεφάλι του ακριβώς στο ύψος που ξέρουμε πως πετάει το ορτύκι.
Όλα τα παραπάνω υποδεικνύουν το ίδιο πράγμα: Δεν πρέπει ποτέ (μα ποτέ) σε τέτοιο περιβάλλον, ο κυνηγός να τουφεκάει αν προηγουμένως δεν έχει κάνει συχνούς και προσεκτικούς ελέγχους για την ύπαρξη άλλων ανθρώπων μέσα στο βεληνεκές του όπλου του. Εξάλλου, είναι, πάντα, προτιμότερο να γυρίσει κάποιος στο σπίτι με μερικά θηράματα λιγότερα, από το να μη γυρίσει κάποιος στην οικογένειά του λόγω της αβλεψίας, της επιπολαιότητας, του στιγμιαίου λάθους ενός κυνηγού.
