Έχω ακούσει αρκετούς κυνηγούς που ασχολούνται αποκλειστικά με το κυνήγι της μπεκάτσας, να διατείνονται ότι μόνο τα δεκάρια τούς δίνουν πουλιά, ενώ άλλους να υποστηρίζουν μετ’ επιτάσεως, ότι τα εφτάρια κάνουν δουλειά όταν περνούν από τα κλαδιά.
Του Σοφοκλή Κοσκινά
Πρόσφατα, σε συζήτηση με παρέα λαγοκυνηγών, άκουγα περιστατικά καταβολής λαγού σε μεσαίες αποστάσεις με εξάρια σκάγια και άλλους βετεράνους στο λαγό να χρησιμοποιούν μόνο τα δυάρια, ανεξαρτήτως αποστάσεων. Όπως και εσείς θα διαπιστώνετε από τις συζητήσεις που γίνονται, οι απόψεις και οι προσωπικές εμπειρίες οδηγούν σε κάποια συμπεράσματα και θα πρέπει κάποιος να ξέρει να ακούει, όπως και να “αφουγκράζεται” το μύθο από την πραγματικότητα.
Επιχειρήματα και εμπειρίες
Δεν είναι ευφυές να είναι αδιάλλακτος ένας κυνηγός, από την στιγμή που μεγάλοι βλητικοί και κυνηγετικοί αρθρογράφοι (S. Fadala, C. Rees, D. Zutz, G. Thomas, S. Baker, T. Roster, E. Keith, κ.ά.) ήξεραν ν’ ακούν κάποιον, όταν βέβαια αυτός τεκμηρίωνε με επιχειρήματα και με εμπειρίες στο βουνό τα λεγόμενά του. Υπάρχουν χιλιάδες περιπτώσεις στο κυνήγι, όπου τα ψιλά σκάγια σαν δέσμη απέδωσαν ανέλπιστα αποτελέσματα λόγω πολλαπλών τραυμάτων, απ’ ότι ένα μεμονωμένο χοντρό σκάγι που βρήκε ζωτικό σημείο του θηράματος και το κατέβαλε. Η ισχύς της καταβολής (η φονική ισχύς) δεν πρέπει να εκτιμάται μόνο για το κάθε σκάγι ξεχωριστά και τι ενέργεια μεταφέρει στο θήραμα, αλλά για το σύνολο των τεσσάρων σκαγίων που θα επιφέρουν το τετραπλούν τραύμα. Ο εξαίρετος Αμερικάνος βλητικός – αρθρογράφος και κυνηγός, D. Zutz, θεωρούσε απαραίτητο και κατ’ ελάχιστο το τετραπλούν τραύμα, ως στοιχείο άμεσης καταβολής χωρίς τραυματισμούς θηραμάτων.
Περπατητό για τσίχλες με Νο 8
Αυτό επιβεβαιώνεται και από περιπτώσεις κυνηγών, που ενώ έκαναν περπατητό για τσίχλες με σκάγια Νο 8, να πάρουν λαγό που έφυγε μπροστά και μάλιστα στα 25 μ. Από πολύ παλιά το συγκεκριμένο θέμα απασχολούσε τους κυνηγούς, γι’ αυτό και ο Γάλλος στρατηγός και βλητικός Ζουρνέ, είχε γράψει ότι σε σχετικά πειράματα με τα νούμερα των σκαγίων στο κυνήγι (είχε βέβαια εκείνη την εποχή πληθώρα θηραμάτων), για την άμεση καταβολή απαιτούνται πέντε σκάγια. Υπολόγιζε ότι το κατώτερο όριο ισχύος που έπρεπε να αναπτύξει το κάθε σκάγι, απαιτεί το πενταπλούν (5 σκάγια) τραύμα, για να είμαστε βέβαιοι ότι θα πάρουμε το θήραμα. Γι’ αυτό, λοιπόν, συναντάμε κυνηγούς, που τάσσονται επιμόνως προς τα ψιλά σκάγια, που έχουν στη γόμωση των 32 γρ. ενός φυσιγγίου περισσότερα Νο 9 από Νο 6 και ενώ βέβαια έχουν μειωμένη διεισδυτική ικανότητα τα εννιάρια απ’ ότι τα εξάρια, πολλές φορές λόγω των πολλαπλών τραυμάτων, καταβάλλουν ακαριαία το θήραμα. Προσωπικά μου έχει τύχει σε κυνήγι ορτυκιού στα Χανιά να τουφεκίσω με Νο 9 πέρδικα τσούκαρ που σηκώθηκε στα 25 μ. και να πέσει ακαριαία. Ίδια περίπτωση σε κυνήγι ορτυκιού, με καταβολή πέρδικας με Νο 9 μου έχει αναφέρει φίλος κυνηγός από την Εύβοια σε βολή στα 22 μ.
Ούτε ίχνος υπερβολής
Υπάρχουν πολλά περιστατικά που έχω ακούσει από κυνηγούς σοβαρούς και αξιόπιστους και δεν θεωρώ ότι υπάρχει ίχνος υπερβολής. Εφόσον ο κυνηγός σκοπεύει σωστά και διαθέτει ψυχραιμία στο σήκωμα του θηράματος, τότε αυτό θα βρίσκεται στο κέντρο της τουφεκιάς του.
Με ένα δωδεκάρι όπλο και τσοκάρισμα βελτιωμένου κυλίνδρου (****) μία γόμωση με 32 γρ., Νο 9, (διαμ. 2 χιλ.) θα βάλει 15 σκάγια σε μία απόσταση 30 μ. σε μία επιφάνεια δέκα τετραγωνικών εκατοστών, όσο δηλαδή είναι μία πέρδικα. Αυτά τα 15 σκάγια, μεταφέρουν συνολικά τόση ισχύ, που είναι ικανή να καταβάλει το πουλί ακαριαία. Ο Αμερικάνος Tομ Ρόστερ, αναφέρθηκε σε σχετικό άρθρο του που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Shotgun Sports” για βολές που έκανε ο ίδιος σε κυνήγι φάσσας, με φυσίγγια Νο 9, εξ’ ανάγκης, διότι του τελείωσαν τα εξάρια που είχε, να παίρνει πουλιά με άμεση καταβολή στα 30 μ. Στον αντίποδα, οι υποστηρικτές του χοντρού σκαγίου, ισχυρίζονται ότι όσο πιο χοντρό είναι το σκάγι, τόσο μακρύτερα πηγαίνει, λόγω της κινητικής ενέργειας που διαθέτει από το μεγάλο του βάρος. Αυτό είναι σωστό και στηρίζεται πάνω στους βλητικούς κανόνες. Όμως, όταν κάποιος κυνηγά με σκύλο φέρμας τα αντίστοιχα θηράματα (μπεκάτσα, ορτύκι, πέρδικα, φασιανός), πόσο μακρύτερα από τα 30 μ. θα τα τουφεκίσει; Αναρωτηθείτε πόσες φορές έχετε τουφεκίσει αυτά τα θηράματα στα 20 – 25 μ. και πόσες στα 35 μ. Σίγουρα η συχνότητα των περιστατικών βολής κλείνει προς τις κοντινές και μεσαίες αποστάσεις. Όταν το πουλί δεχτεί φέρμα και επιτρέψουν στον κυνηγό ο τόπος και οι συνθήκες να πάρει θέση κοντά στο σκυλί, τότε από το σήκωμα, μέχρι και τα 30 μ. έχει ήδη κάνει δύο και τρεις βολές. Αν δεν το πάρει, τότε δεν του αξίζει να βάλει το πουλί στην τσάντα και του χρειάζεται σκοπευτική εκπαίδευση.
Στο στατικό κύνηγι
Για όσους κυνηγούς προτιμούν το στατικό κυνήγι καρτεριού (τσίχλες, τρυγόνια, φάσσες, παπιά) υπάρχουν στοιχεία ότι το πιο ψιλό “επιτρεπόμενο” σκάγι για τα συγκεκριμένα θηράματα είναι σοφότερη επιλογή. Για να γίνω σαφής, όταν η φάσσα θέλει σαν πιο ψιλό σκάγι το Νο 7, σαν πιο χοντρό το Νο 5 και κανονικό το Νο 6, είναι εξωφρενικό να κυνηγούν κάποιοι με Νο 2 και Νο 3 γιατί λέει έτσι τις “κόβουν” μακρύτερα. Για όνομα του Θεού, να είμαστε λογικοί και ευσυνείδητοι στο κυνήγι μας. Το κυνήγι στην πράξη μας δίνει την ευχέρεια να διαπιστώσουμε πολλά πράγματα, τα οποία αποτελούσαν θεωρητικά μέρη της βλητικής, όπως και κανόνες, που όμως στηρίζονται πάνω στον μέσο όρο επιτυχίας στα θηράματα. Όμως, τις υπερβολές κανείς δεν πρέπει να τις υιοθετεί.
Σε λογικές αποστάσεις
Σε λογικές αποστάσεις με μέγιστη τα 40 μ., το ψιλότερο “επιτρεπόμενο” μέγεθος για ένα συγκεκριμένο θήραμα θα λειτουργήσει δραστικότερα απ’ ότι το χοντρότερο και θα μας δώσει περισσότερες επιτυχίες. Έχει αποδειχθεί ότι σε μεσαίες αποστάσεις, ένα ψιλό σκάγι σε συνδυασμό με ανοικτά τσοκαρίσματα δικαιώνει τον κυνηγό. Όμως, παρόλα αυτά δεν συνεπάγεται ότι τα χοντρά σκάγια είναι άχρηστα ή περιττά και πρέπει να χρησιμοποιούμε μόνο τα ψιλά. Απλά συνιστάται η προτίμηση προς το ψιλότερο ενδεικνυόμενο σκάγι για κάποιο συγκεκριμένο θήραμα. Αν τώρα κάποιος διαφωνεί, κάτι που είναι σεβαστό, ας δοκιμάσει να κυνηγήσει μία περίοδο πειραματικά με μία κλίμακα ψιλών σκαγίων, ανεξαρτήτως του βάρους γόμωσης που έχουν τα φυσίγγιά του. Μόνο να αλλάξει το νούμερο στα σκάγια. Για παράδειγμα να κυνηγήσει με Νο 10 τις τσίχλες, με Νο 8 τις πέρδικες, με Νο 6 το λαγό, με Νο 7 τις φάσσες και Νο 10 τις μπεκάτσες. Είμαι πεπεισμένος ότι τα αποτελέσματα θα τον δικαιώσουν και θα του δείξουν τελικά τι πρέπει να επιλέγει. Χωρίς πειραματισμούς και αναλύσεις, τίποτα δεν κατακτήθηκε στο κυνήγι και τη βλητική. Πολλοί αρθρογράφοι και βλητικοί σε προηγμένες κυνηγετικές χώρες, συνιστούν στους κυνηγούς ένα – δύο πράγματα, τα οποία οι κυνηγοί τα δοκιμάζουν και αν κάποιο τους ταιριάζει, το κρατούν.
